54/1/B/2007

POSTANOWIENIE

z dnia 23 stycznia 2007 r.

Sygn. akt Ts 130/06

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Marek Mazurkiewicz - przewodniczący

Janusz Niemcewicz - sprawozdawca

Marian Grzybowski,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 5 września 2006 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Ewy Gąsowskiej,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej z 25 maja 2006 r. wniesiono o stwierdzenie naruszenia przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, poprzez dokonanie niewłaściwej, zdaniem skarżącej, oceny dowodów stanowiących podstawę rozstrzygnięcia oraz utajnienie przebiegu rozprawy; a także o stwierdzenie naruszenia przepisów ustawy Kodeks cywilny, poprzez ich niewłaściwe zastosowanie, dokonanie ustaleń niezgodnych z rzeczywistością. Ponadto wniesiono również o stwierdzenie naruszenia przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych przez uznanie, że prawa autorskie nie dotyczą autora książki i wydawcy, a umowa wydawnicza zwalnia wydawcę z odpowiedzialności. Wniesiono także o stwierdzenie naruszenia praw skarżącej wynikających z art. 1, art. 5, art. 7, art. 8, art. 30, art. 32, art. 45, art. 47 oraz art. 51 ust. 4 Konstytucji polegającego na oddaleniu wniosku skarżącej o wystąpienie do Instytutu Pamięci Narodowej, oddaleniu wniosków o przesłuchanie świadków oraz pominięciu wniosku dowodowego, dokonanie ustaleń niezgodnych ze stanowiskiem skarżącej, oraz niewłaściwej oceny zgromadzonych dowodów.

Postanowieniem z 5 września 2006 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Trybunał wskazał, że przedmiotem skargi może być zarzut niekonstytucyjności przepisu, którego zastosowanie doprowadziło do naruszenia konstytucyjnych praw lub wolności skarżącego. Zgodnie z art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym, skarga powinna zawierać wskazanie, jakie konstytucyjne wolności lub prawa, i w jaki sposób - zdaniem skarżącego - zostały naruszone. Obowiązek precyzyjnego wskazania przez skarżącego naruszonych praw lub wolności wynika wprost z zasady wyrażonej w art. 66 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Zgodnie z nią, Trybunał orzekając, jest związany granicami wnoszonej skargi. Konsekwencją tego unormowania jest, z jednej strony - nałożenie na skarżącego obowiązku szczegółowego przedstawienia wzorca kontroli kwestionowanych przepisów, z drugiej zaś - niemożność zastąpienia w tym zakresie skarżącego przez działający z własnej inicjatywy Trybunał Konstytucyjny. Jest to warunek sine qua non stwierdzenia niekonstytucyjności przepisu, które to stwierdzenie stanowi dopiero, zgodnie z art. 190 ust. 4 Konstytucji, podstawę do wznowienia postępowania, uchylenia decyzji lub innego rozstrzygnięcia, co w konsekwencji prowadzić ma do uchylenia istniejącego naruszenia chronionych konstytucyjnie praw lub wolności. Tymczasem, jak podkreślił Trybunał, treść skargi konstytucyjnej stanowiącej przedmiot wstępnego rozpoznania wskazuje jednoznacznie, że skarżąca nie kwestionuje zgodności z Konstytucją jakichkolwiek przepisów ustawy lub innego aktu normatywnego, tylko zasadność podjętego przez orzekający sąd rozstrzygnięcia, a przede wszystkim sposób przeprowadzenia postępowania dowodowego w sprawie. Istota zarzutów związana jest bowiem z istniejącym w przekonaniu skarżącej naruszeniem przepisów wskazanych aktów normatywnych przez ich niewłaściwe zastosowanie. Tak sformułowanej skardze konstytucyjnej, jako niespełniającej podstawowych przesłanek zawartych w art. 79 Konstytucji, należało odmówić nadania dalszego biegu.

Zażalenie na postanowienie o odmowie nadania skardze dalszego biegu wniósł pełnomocnik skarżącej. Skarżąca wskazała w nim, że co prawda nie wskazała w skardze konstytucyjnej, że wnosi skargę w sprawie zgodności zastosowania przez organy orzekające przepisów wskazanych aktów normatywnych, jednak wskazała je w skardze i określiła „mianem naruszających”. Skarżąca wskazuje, że było dla niej oczywiste, że wnosi o zbadanie, „że wymienione przepisy (...) są niezgodne z Konstytucją”. Skarżącą w swoim przekonaniu wymieniła przepisy aktów normatywnych, wskazała na niezgodność orzeczeń wymiaru sprawiedliwości z Konstytucją i wnosiła o stwierdzenie niezgodności tych przepisów z Konstytucją.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zaskarżone postanowienie jest prawidłowe, zaś zarzuty podniesione w zażaleniu nie podważają ustaleń dokonanych w przedmiotowym postanowieniu i w ocenie Trybunału nie zasługują na uwzględnienie.

Podstawą odmowy nadania biegu skardze konstytucyjnej było stwierdzenie, że istoty naruszenia swoich praw i wolności skarżąca dopatruje się nie w treści przepisów wskazanych aktów normatywnych, lecz w ich niewłaściwym zastosowaniu przez sądy orzekające w jej sprawie. Ustalenie to uznać należy za zasadne. Taki wniosek wynika bowiem, zdaniem Trybunału, jednoznacznie z treści skargi konstytucyjnej. Wskazać można tytułem przykładu, że skarżąca zarzuca w niej naruszenie przepisów art. 3⁴, art. 9, art. 217, art. 224 § 1, art. 233 § 1, art. 244 §1, art. 328 § 1, art. 382 k.p.c, poprzez: pominięcie określonych dowodów, oddalenie wniosku dowodowego skarżącej o wystąpienie do IPN w Rzeszowie, oddalenie wniosku dowodowego przesłuchania dalszych świadków, zamknięcie rozprawy apelacyjnej po przyjęciu od pozwanego nowego dowodu, do którego skarżąca nie mogła się ustosunkować. Skarżąca wskazuje na naruszenie przepisów art. 1, art. 6, art. 15, art. 53 i art. 65 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, polegające na uznaniu, że prawa autorskie nie dotyczą autora książki i wydawcy. Naruszenia wskazanych przez skarżącą przepisów art. 1, art. 5, art. 7, art. 8, art. 30, art. 45, art. 47 i art. 51 ust. 4 Konstytucji upatruje skarżąca w oddaleniu wniosku o wystąpienie do IPN, oraz oddaleniu innych wniosków dowodowych (por. s. 3-5 skargi konstytucyjnej). Skarżąca wskazuje w skardze konstytucyjnej, jak również w złożonym zażaleniu, na niezgodność orzeczeń wymiaru sprawiedliwości z Konstytucją. Podkreślić należy, że samo subiektywne przekonanie skarżącej, że w przedstawiony sposób wnosi w istocie o stwierdzenie niezgodności zaskarżonych przepisów z Konstytucją, nie może być podstawą przyjęcia skargi do merytorycznego rozpoznania. Przedmiotem takiego rozstrzygnięcia mogą być bowiem jedynie sformułowane przez skarżącą zarzuty dotyczące niezgodności zakwestionowanych przepisów ze wskazanymi wzorcami kontroli, zawartymi w Konstytucji. Takich zarzutów, jak wskazano, w skardze brak. Jak wynika z uzasadnienia skargi konstytucyjnej, skarżąca nie określa sposobu naruszenia przepisów Konstytucji, do którego miałoby dojść w wyniku zastosowania niekonstytucyjnych w jej przekonaniu przepisów, lecz wskazuje jedynie na błędne jej zdaniem decyzje procesowe. Skarżąca wylicza jedynie przepisy, na podstawie których zostały podjęte rozstrzygnięcia sądów i wskazuje na niekonstytucyjność takiego działania wymiaru sprawiedliwości. Nie budzi więc wątpliwości zasadność rozstrzygnięcia podjętego przez Trybunał w zaskarżonym postanowieniu.

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, należało nie uwzględnić zażalenia wniesionego na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania niniejszej skardze konstytucyjnej dalszego biegu.

3