101/2/B/2006

POSTANOWIENIE

z dnia 18 kwietnia 2006 r.

Sygn. akt Ts 80/05

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Teresa Dębowska-Romanowska - przewodnicząca

Wiesław Johann - sprawozdawca

Adam Jamróz,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 listopada 2005 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Haliny i Jana Winklerów,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej z 19 maja 2005 r. wniesiono o stwierdzenie niezgodności art. 26 ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.; dalej: ustawa o p.d.o.f.) w brzmieniu nadanym przez ustawę z dnia 21 listopada 1996 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 137, poz. 638 ze zm.), obowiązującym do dnia wejścia w życie ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 104, poz. 1104), z art. 32 ust. 1 i 2, art. 75 ust. 1 oraz art. 2 w zw. z art. 84 Konstytucji.

Skarżący zarzucili w skardze konstytucyjnej, że zaskarżony przepis prowadzi do dyskryminacji skarżących i pozostałych współwłaścicieli budynku wielorodzinnego z przeznaczeniem na wynajem względem pozostałych współwłaścicieli budynku inwestujących jedynie w garaże i mieszkania na cele własne, poprzez przyznanie tym drugim ulgi mieszkaniowej kosztem zmniejszenia ulgi przysługującej skarżącym i pozostałym współwłaścicielom mieszkań przeznaczonych na wynajem. Zdaniem skarżących przewidziany w ustawie podział wysokości ulgi między wszystkich współwłaścicieli budynku rażąco różnicuje współwłaścicieli budujących po jednym mieszkaniu na wynajem w stosunku do budujących mieszkanie na wynajem, garaż oraz mieszkanie na własne potrzeby, nie znosząc zarazem równości obowiązków związanych z tym, że i jedni i drudzy zobowiązani są wynajmować tylko jedno mieszkanie. Ponadto zaskarżony przepis dyskryminuje skarżących względem innych osób korzystających z ulgi, budujących domy, w których znajduje się pięć mieszkań na wynajem, albowiem ulga ta staje się tym niższa, im większa jest ogólna ilość lokali w budynku. Zaskarżony przepis różnicuje podatników na niekorzyść słabszego, dyskryminując skarżących ze względu na niższą pozycję majątkową, w stosunku z innymi podatnikami, np. jedynym właścicielem budynku, któremu przysługuje ulga w pełnej wysokości. Ponadto zaskarżony przepis narusza prawo do sprawiedliwych, racjonalnych i pewnych przepisów podatkowych, prawo do zaufania do państwa, prawo do lojalności państwa wobec podatnika, prawo do poszanowania jego godności przez państwo, prawo do słownikowego rozumienia pojęć języka ogólnego, jakimi posługuje się ustawodawca oraz prawo do takich ustaw, które nie stanowią pola do nadużyć.

Postanowieniem z 7 listopada 2005 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. W szczególności odwołał się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 9 maja 2005 r. (sygn. SK 14/04, OTK ZU nr 5/A/2005, poz. 47), w którym Trybunał orzekł, że art. 26 ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o p.d.o.f. w brzmieniu nadanym przez ustawę z 21 listopada 1996 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obowiązującym do dnia wejścia w życie ustawy z 9 listopada 2000 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw, jest zgodny z art. 32 ust. 1 oraz art. 84 Konstytucji. Uznając, że przedmiot kontroli wskazany przez skarżących, tj. art. 26 ust. 3 ustawy o p.d.o.f., jest w istocie tożsamy z przedmiotem rozstrzygnięcia w sprawie SK 14/04, Trybunał uznał za uzasadnione umorzenie postępowania z powodu zbędności orzekania w tym zakresie. W odniesieniu do pozostałych podniesionych przez skarżących wzorców kontroli, tj. art. 2, art. 32 ust. 2 i art. 75 ust. 1 Konstytucji, Trybunał uznał, odwołując się do wcześniejszego orzecznictwa, że nie mogą być one w niniejszej sprawie uznane za samodzielne i adekwatne wzorce kontroli.

Zażalenie na postanowienie o odmowie nadania skardze dalszego biegu wniósł pełnomocnik skarżących wskazując, że nie można uznać, by problem zgodności zaskarżonego przepisu art. 26 ust. 3 ustawy o p.d.o.f. z art. 32 ust. 1 Konstytucji został ostatecznie rozstrzygnięty ze względu na wady formalne i merytoryczne wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 9 maja 2005 r. (sygn. SK 14/04), do którego odwołał się Trybunał w postanowieniu z 7 listopada 2005 r. W szczególności skarżący wskazali na niewyłączenie od orzekania sędziów, podlegających wyłączeniu na podstawie przepisu art. 26 ust. 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, przyjęcie w nim błędnej interpretacji zaskarżonego przepisu, złamanie zasad wykładni przepisów prawa i przyzwoitego orzekania. W przekonaniu skarżących stwarza to przesłanki nieważności postępowania w sprawie SK 14/04. Skarżący zarzucili ponadto, że rozstrzygnięcie opierające się na treści orzeczenia w sprawie SK 14/04 rozmija się z istotą zarzutów stawianych w skardze, gdyż skarżący kwestionują sposób wykorzystania ulgi, a nie samo kryterium podziału ulgi. W przekonaniu skarżących niedopuszczalne jest odnoszenie wysokości udziału we współwłasności, jako podstawy wyliczenia ulgi, do wszystkich współwłaścicieli nieruchomości lecz jedynie do powierzchni lokali mieszkalnych przeznaczonych na wynajem. Za uwzględnieniem zażalenia przemawia również fakt, że nawet skład orzekający w sprawie o sygn. SK 14/04 nie zdołał poprawnie odczytać znaczenia ustanowionej normy, co zdaniem skarżących wskazuje na niedotrzymanie przez ustawodawcę zasad przyzwoitej legislacji w kształtowaniu zaskarżonego przepisu. Ponadto skarżący wskazują na niewłaściwy skład Trybunału orzekający w przedmiocie ich skargi, albowiem przepis art. 25 ust. 1 ustawy o TK nie przewiduje składu jednoosobowego.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zaskarżone postanowienie jest prawidłowe, zaś zarzuty podniesione w zażaleniu nie podważają ustaleń dokonanych w przedmiotowym postanowieniu i w ocenie Trybunału nie zasługują na uwzględnienie.

Przedmiotem kontroli dokonywanej przez Trybunał Konstytucyjny w wyniku wniesienia zażalenia na postanowienie o odmowie nadania biegu skargi konstytucyjnej jest jedynie prawidłowość dokonanego w nim rozstrzygnięcia.

Oznacza to, że Trybunał bada w nim jedynie zarzuty związane z dokonanym w postanowieniu rozstrzygnięciem, nie zaś wszelkie inne, w szczególności zaś dotyczące innych zapadłych przed Trybunałem orzeczeń. Z tych powodów Trybunał nie jest uprawniony do badania zarzutów skarżącego dotyczących zarzucanej wadliwości orzeczenia w sprawie o sygn. SK 14/04.

Zarzuty sformułowane w zażaleniu stanowią w części powtórzenie stanowiska skarżących zawartego w skardze konstytucyjnej. Skarżący wskazują także na uchybienia dokonane w ich przekonaniu w orzeczeniu w sprawie o sygn. SK 14/04. Z podanych powyżej powodów przedmiotem rozpoznania nie mogą być jednak zarzuty związane z istniejącymi w przekonaniu skarżących wadami prawnymi innego orzeczenia Trybunału. Zasadnicze znaczenie dla nie uwzględnienia zażalenia skarżących ma prawidłowe w przekonaniu Trybunału przyjęcie, dokonane w postanowieniu z 7 listopada 2005 r., o istnieniu tożsamości przedmiotu orzekania, skoro w obu sprawach identyczne są zarówno wskazane wzorce kontroli, jak i w szczególności zaskarżony przepis jako przedmiot kontroli. Nie zmienia tych ustaleń odmienne zapatrywanie skarżących oraz odmienny sposób interpretacji zaskarżonych przepisów.

Za pozbawiony podstawy prawnej i oczywiście bezzasadny uznać należy zarzut skarżących, wskazujący na niewłaściwy skład Trybunału orzekający w przedmiocie skargi, postanowieniem z 7 listopada 2005 r. Wskazuje na to jednoznacznie treść przepisów art. 49 w zw. z art. 36 ust. 3 ustawy o TK. Zgodnie z przepisem art. 49 ust. 1 ustawy o TK skarga konstytucyjna podlega wstępnemu rozpoznaniu, do którego stosuje się odpowiednio art. 36 ustawy. Na podstawie zaś przepisu art. 36 ust. 3 ustawy w TK postanowienie o odmowie nadania biegu wydaje sędzia Trybunału, co w sposób jednoznaczny wskazuje na jednoosobowy skład orzekający Trybunału.

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, należało nie uwzględnić zażalenia wniesionego na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania niniejszej skardze konstytucyjnej dalszego biegu.

2