103/2/B/2006

POSTANOWIENIE

z dnia 30 marca 2006 r.

Sygn. akt Ts 90/05

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Ewa Łętowska - przewodnicząca

Janusz Niemcewicz - sprawozdawca

Marian Grzybowski,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 września 2005 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Bogusława Knycha,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej złożonej 8 czerwca 2005 r. zarzucono, że art. 393 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 269 ze zm.; dalej: k.p.c.) jest niezgodny z art. 2, art. 7, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1 i art. 87 ust. 1 Konstytucji.

Trybunał Konstytucyjny postanowieniem z 13 września 2005 r. odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego zarzuty podniesione w skardze są tożsame z częścią zarzutów podnoszonych w sprawie o sygn. SK 26/02 (OTK ZU nr 3/A/2005, poz. 29). Trybunał Konstytucyjny odwołując się do wydanego w tej sprawie wyroku z 31 marca 2005 r. przyjął, że zarzuty tego rodzaju są skierowane przeciwko aktom stosowania prawa, co wyklucza możliwość ich oceny w trybie skargi konstytucyjnej.

W zażaleniu z 29 września 2005 r. skarżący wniósł o jego uwzględnienie i rozpoznanie sprawy na rozprawie. Zdaniem skarżącego odmowa nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej jest niezasadna, gdyż z treści skargi wyraźnie wynika, że jej zarzuty skierowane są przeciwko zaskarżonemu art. 393 k.p.c., a nie praktyce jego stosowania. Przywołanie tej praktyki miało jedynie stanowić dodatkowe potwierdzenie trafności stawianych zarzutów. Zdaniem skarżącego podstawą uzasadniającą rozpoznanie niniejszej skargi są następujące wskazane w niej zarzuty: nieprecyzyjność i niejednoznaczność art. 393 k.p.c. prowadząca do dowolności w orzekaniu i naruszająca tym samym zasadę równości, brak w zaskarżonym przepisie uregulowań dotyczących wymogów orzeczeń o odmowie przyjęcia kasacji do poznania i trybu jej kontroli. Skarżący podkreśla, że wskazane zarzuty formułowane są w sposób abstrakcyjny, gdyż miał on pełną świadomość, że jej podstawą nie mogą być zarzuty skierowane przeciwko aktom stosowania prawa.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Skarżący kwestionuje zaskarżone postanowienie o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej wskazując, że w sposób jednoznaczny skierował zarzuty skargi konstytucyjnej przeciwko przepisowi ustawy, a nie praktyce jego stosowania. Należy jednak pamiętać, że sam sposób sformułowania zarzutów skargi konstytucyjnej nie przesądza, o tym czy źródłem naruszenia praw skarżącego jest zaskarżony przepis czy praktyka jego stosowania. Zarzuty skargi konstytucyjnej muszą być oceniane w kontekście normatywnej treści zaskarżonego przepisu oraz jego operatywnej wykładni dokonywanej przez sąd. Skarżący nie może samodzielnie zdecydować o źródle naruszenia jego konstytucyjnych praw.

Powyższa konstatacja dotyczy dwóch podstawowych zarzutów skargi konstytucyjnej: pierwszego dotyczącego nieprecyzyjności i wzajemnej sprzeczności zaskarżonego przepisu skutkującej dowolnością orzekania w przedmiocie przyjęcia kasacji do rozpoznania i drugiego zarzutu dotyczącego braku uregulowań w zakresie trybu kontroli kasacji.

Pierwszy zarzut był przedmiotem rozpoznania w sprawie o sygn. SK 26/02. W wyroku z 31 marca 2005 r. Trybunał Konstytucyjny stwierdził m.in.: „Kwestia dyskrecjonalności decyzji o odmowie przyjęcia kasacji do rozpoznania i uzasadnienia tej decyzji wiąże się z problemem, który w skargach na tle niniejszej sprawy ujawnia się w zarzutach dotyczących braku dostatecznej dookreśloności przepisów kształtujących przesłanki decydujące o przyjęciu kasacji do rozpoznania (...) Takie wypaczenie odnosi się jednak do praktyki, nie jest zaś błędem legislatora. Także i w odniesieniu do zarzutów sformułowanych na tle niniejszej sprawy należy uznać, że ustawodawca ma prawo posłużyć się zwrotami niedookreślonymi, dającymi sądom możliwość wyważonej, zindywidualizowanej oceny. Nie jest to naruszenie konstytucyjności przez legislatora, który utrzymuje się w takim wypadku w granicach konstytucyjnej swobody regulacji (...) wadliwości przedsądu genetycznie wiążą się przede wszystkim z praktyką ukształtowaną na jego tle (...) w zakresie zarzutów dotyczących przepisów art. 100, art. 393, art. 393³ § 1 pkt 3, art. 393⁵, art. 393⁷ § 1 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2000 r., które to przepisy decydują o ujęciu instytucji przedsądu, brak jest podstaw do orzekania przez Trybunał Konstytucyjny o ich niekonstytucyjności. Wątpliwości co do zgodności z art. 2, art. 45, art. 7, art. 31, art. 32, art. 77 w zw. z art. 78, art. 176 ust. 2, art. 178 ust. 1 Konstytucji odnoszą się bowiem do praktyki ich stosowania”. Trybunał Konstytucyjny w niniejszym składzie podziela powyższą ocenę odnośnie źródła naruszenia wolności i praw jednostki. Stwierdzenie, że źródłem naruszenia jest niekonstytucyjna praktyka, wyklucza możliwość merytorycznego rozpoznania skargi konstytucyjnej.

Odnośnie zarzutu braku regulacji trybu kontroli orzeczenia Sądu Najwyższego o odmowie przyjęcia kasacji do rozpoznania skarżący nie wskazuje, dlaczego został on skierowany przeciwko art. 393 k.p.c. Przepis ten nie odnosi się w ogóle do kwestii zaskarżania orzeczeń. Zarzut „braku uregulowań” wskazuje na zaniechanie prawodawcze. Zaniechanie prawodawcze nie może być jednak przedmiotem oceny Trybunału Konstytucyjnego, gdyż nie mieści się to w zakresie jego właściwości wyznaczonym przez art. 188 Konstytucji.

Mając powyższe na względzie, należy orzec jak na wstępie.