Money.plPrawoOrzecznictwo

Trybunał Konstytucyjny

Postanowienie-Zażalenie z dnia 2005-06-29 - Ts 58/04
Repertorium:Ts | Repertorium Trybunału Konstytucyjnego - do rejestrowania skarg konstytucyjnych podlegających wstępnemu rozpoznaniu.
Sygnatura:Ts 58/04
Tytuł:Postanowienie-Zażalenie z dnia 2005-06-29
Publikacja w Z.U.Z.U. 2005 / 3B / 110

110/3B/2005

POSTANOWIENIE

z dnia 29 czerwca 2005 r.

Sygn. akt Ts 58/04

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Jerzy Ciemniewski - przewodniczący

Teresa Dębowska-Romanowska - sprawozdawca

Marek Safjan,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 lipca 2004 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Olgierda Steckiewicza,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej zarzucono, że art. 2 ust. 1 lit. e dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej (Dz. U. z 1945 r. Nr 3, poz. 13 ze zm.) jest niezgodny z art. 2, art. 21, art. 64 i art. 32 Konstytucji. Naruszenie to polega na dokonaniu wywłaszczenia znacznej grupy osób bez odszkodowania, przez co doszło do ich dyskryminacji. Skarżący wskazuje, iż pozbawienie go odszkodowania narusza też art. 77 ust. 1 Konstytucji.

Postanowieniem z 7 lipca 2004 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. W uzasadnieniu postanowienia Trybunał Konstytucyjny odwołał się do swego wcześniejszego postanowienia z 28 listopada 2001 r., sygn. SK 5/01, stwierdzając, że zaskarżony akt normatywny utracił moc obowiązującą i nie zachodzą przesłanki dopuszczalności wydania orzeczenia wskazane w art. 39 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643; dalej: ustawa o TK).

W zażaleniu skarżący zarzucił, że odmowa nadania biegu jego skardze konstytucyjnej pozbawia go możliwości ochrony konstytucyjnych praw. Bezpodstawnie więc Trybunał Konstytucyjny uznał, że nie zachodzą przesłanki z art. 39 ust. 1 pkt 3 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Ponadto skarżący wskazał, że zaskarżony akt normatywny nie został derogowany przez żaden inny akt normatywny, a przyjęcie, że utracił on moc w fazie wykonania, jest sprzeczne z podstawowymi zasadami teorii prawa. Zdaniem skarżącego stwierdzenie, że skutki zaskarżonego dekretu nastąpiły przed wejściem w życie obowiązujących norm konstytucyjnych, nie ma znaczenia dla oceny dopuszczalności skargi konstytucyjnej.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie. Podstawowym zarzutem zażalenia jest pominięcie w trakcie wstępnego badania, zakończonego postanowieniem o odmowie nadania dalszego biegu skardze, przesłanek wynikających z art. 39 ust. 3 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym. Skarżący zatem niewątpliwie nie kwestionuje już na tym etapie postępowania, że zaskarżony przepis utracił moc obowiązującą - co stwierdzone zostało w postanowieniu Trybunału z 28 listopada 2001 r. w sprawie SK 5/01, wydanego przez Trybunał w pełnym składzie.

W tym postanowieniu TK stwierdził, że zakwestionowany przepis art. 2 ust. 1 lit. e utracił już swą moc obowiązującą ze względu na ten rodzaj „skonsumowania” aktu normatywnego, który uniemożliwia wywodzenie zeń następnie jakichkolwiek skutków prawnych.

Przechodząc do zagadnienia, czy mimo utraty mocy obowiązującej nie należało przyjąć przedmiotowej skargi do rozpoznania ze względu na konieczność ochrony konstytucyjnych praw i wolności, TK stwierdził, co następuje.

Jak podniesiono w powołanym postanowieniu w sprawie SK 5/01, a następnie w postanowieniu Trybunału z 6 kwietnia 2005 r. w sprawie SK 8/04 - rozważając konieczność przyjęcia do rozpoznania, na podstawie art. 39 ust. 3 ustawy o TK, sprawy dotyczącej przepisów, które utraciły już moc obowiązującą, należy uwzględnić konstytucyjne i ustawowe mechanizmy wykonywania orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego.

Spośród przesłanek, które ewentualnie mogłyby być brane pod uwagę, jako uzasadniające przyjęcie przez TK skargi do rozpoznania celem badania zgodności z Konstytucją zaskarżonego, nieobowiązującego przepisu, można wymienić te, które wskazują, że istnieją możliwości zastosowania wznowienia postępowania lub zastosowania innej odpowiedniej procedury, o której mowa w art. 190 ust. 4 Konstytucji.

Zgodnie z poglądem, wyrażonym przez pełny skład Trybunału Konstytucyjnego co do zgodności zaskarżonego przepisu dekretu PKWN, ewentualny wyrok Trybunału nie mógłby ani bezpośrednio, ani nawet pośrednio przywrócić skutków własnościowych sprzed wejścia w życie dekretu.

Trybunał Konstytucyjny w sprawie SK 5/01 zajął już merytoryczne stanowisko w badanej sprawie. W postanowieniu podjętym w pełnym składzie - wskazał, że zaskarżony przepis nie tylko utracił moc obowiązującą poprzez ostateczne skonsumowanie, lecz także nie występuje już obowiązek jego dalszego badania na podstawie art. 39 ust. 3 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Nie zachodzi bowiem konieczność orzekania merytorycznego o jego konstytucyjności, mimo utraty mocy obowiązującej ze względu na ochronę konstytucyjnych praw i wolności.

Należy przypomnieć, iż TK zwracał już uwagę na konieczność uchwalenia ustawy reprywatyzacyjnej, podkreślając wszakże, że jest to rola ustawodawcy pozytywnego, a tworzenie stanu prawnego zastępującego taką ustawę przez TK byłoby przekroczeniem granic konstytucyjnie przypisanej mu kognicji. Tylko bowiem w drodze ustawy można uregulować kwestię naprawienia skutków społecznych krzywd, jakie zostały wyrządzone przedmiotowym dekretem. Natomiast jest rzeczą oczywistą, że akt wywłaszczenia wywarł już skutki, których nie da się odwrócić za pomocą wyroku Trybunału.

Z tych względów, Trybunał Konstytucyjny stwierdził jak w sentencji postanowienia.

Ts | Repertorium Trybunału Konstytucyjnego - inne orzeczenia:
dokumentpublikacja
Ts 93/11   Postanowienie-Zażalenie z dnia 2012-02-02
 
Z.U. 2012 / 1B / 132
Ts 93/11   Postanowienie z dnia 2011-07-04
 
Z.U. 2012 / 1B / 131
Ts 9/11   Postanowienie-Zażalenie z dnia 2012-02-15
 
Z.U. 2012 / 1B / 107
Ts 9/11   Postanowienie z dnia 2011-04-14
 
Z.U. 2012 / 1B / 106
Ts 85/11   Postanowienie z dnia 2011-12-05
 
Z.U. 2012 / 1B / 130
  • Adres publikacyjny: