198

POSTANOWIENIE

z dnia 1 czerwca 2004 r.

Sygn. akt Ts 185/03

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Marian Zdyb - przewodniczący

Marian Grzybowski - sprawozdawca

Andrzej Mączyński,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 lutego 2004 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Jacka Antonowicza,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej złożonej 29 października 2003 r. zarzucono, że art. 233 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) jest niezgodny z art. 45 Konstytucji. Zdaniem skarżącego zaskarżony przepis nie gwarantuje dochodzenia do prawdy obiektywnej w sytuacji, gdy przedmiotem oceny sądu jest ludzkie zachowanie.

Skarga została złożona w oparciu o następujący stan faktyczny. Sąd Rejonowy w Katowicach wyrokiem z 21 sierpnia 2001 r. oddalił powództwo skarżącego. Apelacja skarżącego od tego wyroku została oddalona wyrokiem Sądu Okręgowego w Katowicach z 12 marca 2002 r. Ten ostatni wyrok został doręczony skarżącemu 26 marca 2002 r. Następnie skarżący wystąpił z wnioskiem do Rzecznika Praw Obywatelskich celem ochrony swych konstytucyjnych praw. Rzecznik Praw Obywatelskich w piśmie z 9 lipca 2002 r. poinformował skarżącego, iż nie widzi podstaw do złożenia kasacji w jego sprawie. Skarżący występował jeszcze kilkakrotnie do Rzecznika Praw Obywatelskich zwracając się o wniesienie kasacji. Rzecznik Praw Obywatelskich podtrzymał swoje wcześniejsze stanowisko.

Trybunał Konstytucyjny postanowieniem z 23 lutego 2004 r. odmówił nadania dalszego biegu ze względu na złożenie skargi z przekroczeniem trzymiesięcznego terminu, o którym mowa w art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Trybunał Konstytucyjny wskazał, iż ostateczne rozstrzygnięcie zostało doręczone skarżącemu 26 marca 2002 r., zaś skarga konstytucyjna została złożona dopiero 29 października 2003 r.

W zażaleniu skarżący wniósł o uchylenie wskazanego wyżej postanowienia i nadanie skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Zdaniem skarżącego jego pisma do Rzecznika Praw Obywatelskich były składane w ramach wyczerpania drogi prawnej, a stanowiska przekazywane mu przez Rzecznika Praw Obywatelskich stanowiły rozstrzygnięcia o jego prawach, stąd nie można przyjąć, iż termin do złożenia skargi konstytucyjnej rozpoczął bieg po doręczeniu mu postanowienia Sądu Okręgowego w Katowicach.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

W myśl art. 46 ust. 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym jednym z warunków dopuszczalności skargi konstytucyjnej jest wyczerpanie drogi prawnej. Wymóg ten polega na konieczności wykorzystania przysługujących skarżącemu środków prawnych przed wystąpieniem ze skargą konstytucyjną do Trybunału Konstytucyjnego. Do rozstrzygania o sprawach indywidualnych są bowiem przede wszystkim powołane sądy i organy administracji publicznej, natomiast Trybunał Konstytucyjny może wkraczać dopiero po wyczerpaniu tych wszystkich procedur pozwalających na rozstrzygnięcie sprawy, które mogą zostać uruchomione przez samego skarżącego (por. postanowienie TK z 1 lipca 1999 r., sygn. Ts 64/99, OTK ZU nr 1/2000, poz. 10). Należy podkreślić, iż chodzi o środki prawne przysługujące samemu skarżącemu wnoszone celem uzyskania wyroku, decyzji lub innego rozstrzygnięcia rozstrzygającego o wolnościach lub prawach skarżącego. Takie rozumienie „wyczerpania drogi prawnej” wynika wprost z art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, w szczególności z ostatniego zdania tego przepisu. Z powyższego wynika, iż zwrócenie się przez skarżącego pismem do Rzecznika Praw Obywatelskich o „zajęcie się jego sprawą” nie stanowi wyczerpania drogi prawnej, a stanowisko zawarte w piśmie Rzecznika, który odmówił zajęcia się sprawą, nie stanowi ostatecznego rozstrzygnięcia w rozumieniu art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Trybunał Konstytucyjny w zaskarżonym postanowieniu prawidłowo przyjął, iż rozstrzygnięciem takim w sprawie skarżącego było postanowienie Sądu Okręgowego w Katowicach z 12 marca 2002 r., doręczone mu 26 grudnia 2002 r. Skarga konstytucyjna została złożona 29 października 2003 r., należało więc odmówić nadania jej dalszego biegu, gdyż została złożona ze znacznym przekroczeniem terminu.

Mając powyższe na względzie należało orzec, jak w sentencji.