226

POSTANOWIENIE

z dnia 12 listopada 2003 r.

Sygn. akt Ts 11/03^*

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Ewa Łętowska - przewodnicząca

Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska - sprawozdawca

Bohdan Zdziennicki,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym, na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 5 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.), zażalenia z dnia 29 kwietnia 2003 r. na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 kwietnia 2003 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Zdzis*awa Krężo*ka,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej Zdzis*awa Krężo*ka zakwestionowana zosta*a zgodność z Konstytucją RP art. 25 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2002 r. Nr 42, poz. 371 ze zm.). Zaskarżonemu przepisowi skarżący zarzucił niezgodność z art. 31 ust. 3, art. 32 oraz art. 68 ust. 3 Konstytucji. Jego zdaniem kwestionowana regulacja narusza zasadę równości wobec prawa oraz wyrażony w Konstytucji zakaz dyskryminacji z jakiejkolwiek przyczyny. Decyzją Kierownika Urzędu d/s Kombatantów i Osób Represjonowanych, wydaną na podstawie zaskarżonego przepisu, skarżący zosta* pozbawiony uprawnień kombatanckich.

Zarządzeniem sędziego Trybuna*u Konstytucyjnego pe*nomocnik skarżącego zosta* wezwany do uzupe*nienia braków formalnych skargi konstytucyjnej, przez wskazanie, jakie konstytucyjne wolności lub prawa, i w jaki sposób - zdaniem skarżącego - zosta*y naruszone zakwestionowanym przepisem. W piśmie z 11 marca 2003 r. skarżący ponowi* zarzut naruszenia zasady równości, wskaza* również na art. 30 Konstytucji, jako wzorzec kontroli art. 25 ust. 2 pkt 2 zakwestionowanej ustawy.

Postanowieniem z 22 kwietnia 2003 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. W uzasadnieniu stwierdził, że w sprawie nie została spełniona przesłanka wskazania, jakie konstytucyjne wolności lub prawa, i w jaki sposób zosta*y naruszone przez zaskarżony przepis. Zdaniem Trybuna*u Konstytucyjnego, wymogu tego nie spe*nia lakoniczne i niesprecyzowane odwo*anie się do konstytucyjnej zasady równości. Samodzielnym wzorcem kontroli kwestionowanego przepisu nie może być tym bardziej art. 31 ust. 3 Konstytucji, określający jedynie przes*anki dopuszczalności ograniczania w korzystaniu z konstytucyjnych wolności lub praw. W ocenie Trybuna*u Konstytucyjnego wymóg wskazania naruszonych praw nie zosta* spe*niony również poprzez ogólnikowe odwo*anie się do treści art. 30 oraz art. 68 ust. 3 Konstytucji.

Zażalenie na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego wniósł pełnomocnik skarżącego. Na wstępie podniós* w nim, że zaskarżone postanowienie Trybunału Konstytucyjnego podjęte zosta*o w nieprawid*owym sk*adzie. Pe*nomocnik skarżącego odwo*uje się w tym zakresie do treści art. 194 ust. 1 Konstytucji, który określa liczbę sędziów zasiadających w tym organie. Ponadto w zażaleniu podkreślono konieczność szczególnego traktowania zasady godności cz*owieka wyrażonej w art. 30 Konstytucji. Przepis ten - w ocenie skarżącego - podporządkowuje sobie wszystkie pozosta*e unormowania konstytucyjne. W zażaleniu wskazuje się również, że pozbawiona podstaw jest taka interpretacja art. 68 ust. 3 Konstytucji, która czyni*aby s*użbę zdrowia podstawowym adresatem tego przepisu. Zdaniem skarżącego jest nim bowiem również parlament. Skarżący kwestionuje także stanowisko Trybuna*u Konstytucyjnego odnośnie oceny przydatności art. 31 ust. 3 Konstytucji, jako wzorca kontroli kwestionowanego przepisu.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zarzuty zażalenia wniesionego na postanowienie o odmowie nadania skardze dalszego biegu nie zasługują na uwzględnienie.

Na wstępie stwierdzić należy, iż na nieporozumieniu, wywo*anym nieznajomością przepisów ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym, opiera się zarzut podjęcia zaskarżonego postanowienia przez nieprawid*owy sk*ad Trybuna*u Konstytucyjnego. Zgodnie z art. 36 ust. 1 w zw. z art. 49 tej ustawy, skargę konstytucyjną prezes Trybuna*u kieruje do wyznaczonego przez siebie sędziego Trybuna*u w celu wstępnego rozpoznania na posiedzeniu niejawnym. Odwo*anie się w związku z tym wyłącznie do treści art. 194 ust. 1 Konstytucji uznać należy za pozbawione podstaw i bezzasadne. Zażalenie nie dostarcza także żadnych argumentów, które podważa*yby zasadność przyjętej w zaskarżonym postanowieniu oceny wype*nienia przez skarżącego obowiązku wskazania konstytucyjnych wolności lub praw, naruszonych kwestionowaną regulacją ustawy. Zdaniem Trybuna*u Konstytucyjnego uzasadnienie samej skargi konstytucyjnej, jak i pisma uzupe*niającego jej braki, nie spe*nia ustawowego wymogu wskazania sposobu naruszenia konstytucyjnych wolności lub praw naruszonych przez zaskarżoną regulację. Poza ogólnym przywo*aniem art. 30, art. 31 ust. 3, art. 32 oraz art. 68 ust. 3 Konstytucji, skarżący nie sprecyzowa*, jakie konkretnie określone prawo podmiotowe dozna*o niedozwolonego ograniczenia lub uszczerbku wskutek zastosowania art. 25 ust. 2 pkt 2 zaskarżonej ustawy. Jak słusznie wskazano w uzasadnieniu postanowienia, żaden z powołanych w skardze przepisów Konstytucji samodzielnie nie statuuje prawa ani wolności obywatelskiej. Według ustalonego orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, zarówno art. 30, jak i art. 31 ust. 3 oraz art. 32 Konstytucji, mogą stanowić wzorzec kontroli konstytucyjnej w postępowaniu skargowym tylko pod warunkiem wskazania dodatkowo, jaka wolność lub prawo zostało naruszone. Także art. 68 ust. 3 Konstytucji nie jest źródłem konstytucyjnego prawa podmiotowego.

Argumentów potwierdzających zarzut niekonstytucyjności tego przepisu nie dostarczy*o także zażalenie na postanowienie o odmowie nadania skardze dalszego biegu. Nie stanowią ich w szczególności rozważania dotyczące miejsca i roli art. 30 Konstytucji w relacji do innych postanowień ustawy zasadniczej. Dla uznania, iż w sprawie spe*niona zosta*a przes*anka wskazania naruszonych konstytucyjnych wolności lub praw nie jest bowiem wystarczające samoistne odwo*anie się przez skarżącego do zasady godności i postawienie zarzutu jej naruszenia. Niezgodne z treścią uzasadnienia zaskarżonego postanowienia są także argumenty skarżącego przypisujące Trybuna*owi Konstytucyjnemu wolę uczynienia z instytucji s*użby zdrowia podstawowego adresata normy wyrażonej w art. 68 ust. 3 Konstytucji. W treści tego postanowienia jednoznacznie podkreślono, że adresatem tego przepisu są w*adze publiczne (a więc również organy w*adzy ustawodawczej - jak to s*usznie wywodzi skarżący). Jednakże bez sprecyzowania treści konkretnego prawa, które wywodzi skarżący z art. 68 ust. 3 Konstytucji nie jest możliwe potraktowanie tego przepisu, jako w*aściwego uk*adu odniesienia kontroli unormowań kwestionowanych w trybie skargi konstytucyjnej. Aprobująco powtórzyć należy również argumentację zaskarżonego postanowienia odnośnie dopuszczalności samoistnego odwo*ania się do art. 31 ust. 3 Konstytucji, jako wzorca oceny zaskarżonego przepisu ustawy. Wyrażona w nim zasada proporcjonalności może s*użyć do konstruowania takiego wzorca przy jednoczesnym wskazaniu, jakie konstytucyjne prawo lub wolność dozna*o ograniczenia niezgodnego z określonymi w niej przes*ankami. Brak takiego wskazania wyklucza możliwość kontroli zaskarżonego przepisu wy*ącznie w relacji do samodzielnie traktowanego art. 31 ust. 3 Konstytucji.

Niezależnie od powyższego, warto jeszcze zaakcentować okoliczność podniesioną już w uzasadnieniu wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 23 października 2002 r. Dotyczy ona ewidentnej niezgodności zachodzącej w wyjaśnieniach skarżącego odnośnie podstaw przysługujących mu uprawnień kombatanckich. Przyjęcie, iż skarżący w istocie wykonywał jedynie zadania wartownicze oznacza bowiem w konsekwencji stwierdzenie braku podstaw do uznania jego służby za działalność kombatancką.

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, należało nie uwzględnić zażalenia wniesionego na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania niniejszej skardze konstytucyjnej dalszego biegu.

^* Zob. postanowienie TK z 22 kwietnia 2003 r., sygn. Ts 11/03 (OTK ZU nr 2/B/2003, poz. 150).

3