272

POSTANOWIENIE

z dnia 2 października 2002 r.

Sygn. akt Ts 23/02

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Jadwiga Skórzewska-Łosiak - przewodnicząca

Teresa Dębowska-Romanowska - sprawozdawca

Marek Mazurkiewicz,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 14 maja 2002 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Juliana Kaczmarka,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej Juliana Kaczmarka z 18 lutego 2002 r. zarzucono, iż art. 1 pkt 23 oraz art. 5 i 6 ustawy z 24 maja 2000 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz ustawy o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. Nr 48, poz. 554) są niezgodne z art. 2, art. 45 ust. 1 oraz art. 77 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zdaniem skarżącego, wprowadzone przez zakwestionowaną ustawę ograniczenie zakresu kasacji do Sądu Najwyższego w sprawach, w których w dacie złożenia powództwa kasacja ta przysługiwała, prowadzi do naruszenia prawa do sprawiedliwego procesu i utraty możliwości poddania sprawy ocenie Sądu Najwyższego, a także zamyka mu drogę sądową do dochodzenia naruszonych praw i wolności.

Ponadto skarżący zarzucił, iż doszło w ten sposób do naruszenia zasady zaufania obywatela do państwa i stanowionego przezeń prawa, a także zasady ochrony praw słusznie nabytych.

Skarżący wskazał, iż postanowieniem z 10 kwietnia 2001 r. (sygn. akt VII Pa 191/00) Sąd Okręgowy we Wrocławiu odrzucił kasację skarżącego od wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu z 5 grudnia 2000 r. (sygn. akt VI Pa 191/00), zaś Sąd Najwyższy postanowieniem z 2 października 2001 r. (sygn. akt I PZ 67/01) oddalił zażalenie skarżącego na rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego o odrzuceniu kasacji.

Trybunał Konstytucyjny postanowieniem z 14 maja 2002 r. odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej stwierdzając, iż ani art. 45 ust. 1, ani art. 77 Konstytucji RP nie ustanawiają podmiotowego prawa do rozpoznania sprawy przez Sąd Najwyższy. Także prawo do kasacji nie ma charakteru prawa konstytucyjnego. Trybunał Konstytucyjny wskazał ponadto, iż sprawa skarżącego była merytorycznie rozpoznawana przez sądy dwóch instancji, co czyni bezzasadnym zarzut zamknięcia skarżącemu sądowej drogi dochodzenia swoich praw lub wolności.

Na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego skarżący wniósł zażalenie, w którym wskazał, iż Trybunał Konstytucyjny pominął sformułowany w skardze konstytucyjnej zarzut naruszenia praw nabytych oraz prawa do sprawiedliwego procesu sądowego bez zbędnej zwłoki. Skarżący podkreślił, iż poprzez ograniczenie dopuszczalności kasacji doszło do arbitralnego zniesienia nabytego w chwili wytoczenia powództwa prawa do kasacji.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje.

Niezasadnym jest przekonanie skarżącego, iż w chwili składania powództwa przysługiwało mu konstytucyjne chronione “prawo do rozpoznania kasacji”, którego następnie został pozbawiony. Rozpoznanie kasacji warunkowane jest spełnieniem szeregu przesłanek formalnych, w tym w szczególności wydaniem przez sąd określonego orzeczenia, które może stanowić przedmiot kasacji. Z istoty rzeczy przesłanki te nie mogą być spełnione już w momencie składania pozwu. Nie można też mówić o uzasadnionej ekspektatywie wniesienia kasacji, która podlegałaby ochronie analogicznej jak prawa nabyte. Ograniczenie zakresu kasacji w niczym także nie naruszyło konstytucyjnego prawa skarżącego do rozpoznania jego sprawy przez sądy powszechne w dwuinstancyjnym postępowaniu. W chwili wejścia w życie zakwestionowanych przez skarżącego regulacji prawnych toczyło się dopiero postępowanie przed Sądem Okręgowym we Wrocławiu, którego przedmiotem była m.in. apelacja skarżącego od wyroku Sądu Rejonowego - Sądu Pracy w Strzelnie. Niezasadnym jest więc przekonanie skarżącego, iż nowe uregulowania prawne dotyczące przesłanek wystąpienia ze skargą konstytucyjną naruszyły nabyte już wcześniej przez skarżącego prawo do rozpoznania kasacji przez Sąd Najwyższy. W momencie wejścia w życie zakwestionowanych w skardze konstytucyjnej regulacji prawnych skarżący prawa takiego jeszcze bowiem nie posiadał.

Kwestia przewlekłości postępowania sądowego, w którym rozpoznawano powództwo skarżącego, nie ma bezpośredniego związku z zakwestionowaną w skardze konstytucyjnej regulacją prawną. Ograniczenie zakresu kasacji nie miało bowiem wpływu na przebieg tego postępowania. Stąd też zarzut ten nie mógł stanowić podstawy rozpoznania skargi konstytucyjnej, choć niewątpliwie jego treścią jest naruszenie konstytucyjnych praw skarżącego zagwarantowanych w art. 45 Konstytucji RP.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności należało nie uwzględnić zażalenia skarżącego na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 14 maja 2002 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.