173

POSTANOWIENIE

z dnia 27 maja 2002 r.

Sygn. akt Ts 177/01

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Jerzy Ciemniewski - przewodniczący

Jerzy Stępień - sprawozdawca

Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 15 stycznia 2002 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Walentyny Gorbacz,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej Walentyny Gorbacz z 5 grudnia 2001 r. zarzucono, iż art. 393⁷ ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) - błędnie oznaczonej w skardze jako kodeks postępowania karnego - jest niezgodny z art. 77 ust. 2, art. 78 oraz art. 79 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Skarżąca domagała się także stwierdzenia niezgodności z Konstytucją RP postanowienia Sądu Najwyższego z 31 sierpnia 2001 r. (sygn. akt IV CKN 28/01).

Skarżąca wskazała, iż postanowieniem z 31 sierpnia 2001 r. (sygn. akt IV CKN 28/01) Sąd Najwyższy odrzucił jej kasację od wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 31 października 2000 r. (sygn. akt I Aca 334/00). Zdaniem skarżącej, postanowienie to, wydane na podstawie zakwestionowanej w skardze konstytucyjnej regulacji prawnej, zamknęło jej drogę sądową dochodzenia naruszonych praw.

Trybunał Konstytucyjny postanowieniem z 15 stycznia 2002 r. odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej stwierdzając, iż w zakresie dotyczącym art. 393⁷ ustawy z 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego nie doszło do naruszenia przysługującego jej prawa do drogi sądowej. Trybunał Konstytucyjny wskazał, iż w sprawie skarżącej orzekały sądy dwóch instancji, zaś rozpoznanie sprawy przez Sąd Najwyższy w trybie kasacji nie jest objęte gwarancjami konstytucyjnymi. Trybunał Konstytucyjny uznał także, iż zarzut naruszenia przez zakwestionowaną regulację prawną art. 79 Konstytucji RP nie może stanowić przedmiotu merytorycznego rozpoznania, nie został bowiem w żaden sposób skonkretyzowany i uzasadniony. Trybunał Konstytucyjny podkreślił ponadto, iż w zakresie, w jakim przedmiotem skargi konstytucyjnej uczyniono orzeczenie Sądu Najwyższego, jest ona niedopuszczalna z uwagi na wyraźną treść art. 79 ust. 1 Konstytucji RP.

Na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego pełnomocnik skarżącej wniósł zażalenie z 26 stycznia 2002 r., w którym podkreślił, iż zakwestionowana w skardze konstytucyjnej regulacja prawna zamknęła skarżącej drogę sądową do dochodzenia naruszonych praw, uniemożliwiła bowiem złożenie kasacji od wyroku sądu drugiej instancji zmieniającego merytorycznie prawie w całości orzeczenie sądu pierwszej instancji. W ten sposób doszło do pozbawienia skarżącej prawa do dwuinstancyjnego postępowania.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Jak wynika z treści skargi konstytucyjnej za jej podstawę przyjęto naruszenie prawa do sądu, w szczególności zaś prawa do skorzystania z dwuinstancyjnego postępowania sądowego. Podtrzymując wyrażone w zaskarżonym postanowieniu Trybunału Konstytucyjnego przekonanie, iż w sprawie skarżącej orzekały sądy dwóch instancji, Trybunał Konstytucyjny w obecnym składzie stwierdza ponadto, iż powodem odrzucenia przez Sąd Najwyższy kasacji wniesionej przez pełnomocnika skarżącej było jej wadliwe sformułowanie, w szczególności zaś brak przedstawienia okoliczności uzasadniających rozpoznanie kasacji (art. 393³ § 1 pkt 3 k.p.c.). Ta właśnie okoliczność, a nie treść art. 393⁷ § 2 k.p.c., przesądziła o niedopuszczalności rozpoznania kasacji przez Sąd Najwyższy. Nie można więc uznać za zasadny zarzutu naruszenia konstytucyjnego prawa do zaskarżenia wyroku sądowego, jeżeli strona postępowania przez zaniechanie dopełnienia warunków formalnych uniemożliwiła merytoryczne rozpoznanie środka odwoławczego.

Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji RP przedmiotem skargi konstytucyjnej jest wyłącznie akt normatywny, który stanowił podstawę wydania przez organ władzy publicznej rozstrzygnięcia w indywidualnej sprawie. Trybunał Konstytucyjny nie jest natomiast uprawniony do badania zasadności wydanych rozstrzygnięć, w szczególności zaś nie podlega jego kontroli, czy istotnie złożona przez skarżącą kasacja do Sądu Najwyższego zawierała, czy też nie zawierała wszystkich koniecznych elementów określonych w art. 393³ k.p.c.

W tym stanie rzeczy należało uznać za zasadne postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 15 stycznia 2002 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej i nie uwzględniać złożonego na to postanowienie zażalenia.