165

POSTANOWIENIE

z dnia 23 kwietnia 2002 r.

Sygn. akt Ts 168/01

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Wiesław Johann - przewodniczący

Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska - sprawozdawca

Jerzy Stępień

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 6 lutego 2002 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Teresy Kurowskiej,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej złożonej 16 listopada 2001 r. zarzucono, że art. 1 pkt 32 w zw. z art. 9 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 55, poz. 321) jest niezgodny z art. 64 Konstytucji RP. Ustanowiony tym przepisem dwudziestoletni okres zasiedzenia nieruchomości dla posiadacza w złej wierze naruszał, zdaniem skarżącej, istotę prawa własności. W latach 1967-1989 skarżąca, a wcześniej jej spadkodawca nie mógł wykonywać przysługującego mu prawa własności z powodów politycznych. Tymczasem wprowadzony w 1990 r. trzydziestoletni okres zasiedzenia nieruchomości posiadanej w złej wierze nie dotyczył sytuacji faktycznych, w których do zasiedzenia doszło przed 1 stycznia 1990 r. Ponadto skarżąca wniosła o uznanie za niezgodny z Konstytucją RP art. 393 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zm.). Zdaniem skarżącej przepis ten pozwolił Sądowi Najwyższemu na niewydanie wyroku pomimo, iż w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne. Zdaniem skarżącej, jeżeli Sąd Najwyższy nie stwierdził oczywistej bezzasadności kasacji powinien ją przyjąć do rozpoznania. Odmowa przyjęcia kasacji we wskazanej sytuacji stanowi naruszenie wyrażonej w art. 2 Konstytucji zasady państwa prawnego.

Postanowieniem z 6 lutego 2002 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Zdaniem Trybunału w skardze nie określono jednoznacznie przedmiotu zaskarżenia. Stawiane pośrednio zarzuty wskazujące na naruszenie art. 64 Konstytucji nie uzasadniają stwierdzenia, iż zaskarżony art. 1 pkt 32 w zw. z art. 9 ustawy z 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny narusza istotę konstytucyjnego prawa własności. W skardze konstytucyjnej nie wskazano również na czym polega niezgodność art. 393 § 1 pkt 3 kodeksu postępowania cywilnego z wyrażoną w art. 2 zasadą państwa prawnego. Trybunał Konstytucyjny podkreślił, że prawo do kasacji ma charakter ustawowy i nie wynika z art. 2 Konstytucji. Tak więc odnośnie zakwestionowanego w skardze konstytucyjnej art. 1 pkt 32 w zw. z art. 9 ustawy z 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy - - Kodeks cywilny Trybunał stwierdził brak uprawdopodobnienia naruszenia konstytucyjnych praw skarżącej, natomiast odnośnie art. 393 § 1 pkt 3 kodeksu postępowania cywilnego Trybunał przyjął, iż wskazane przez skarżącą prawo do kasacji nie mieści się w zakresie przedmiotowym konstytucyjnego prawa do sądu, nie można więc dochodzić jego ochrony w drodze skargi konstytucyjnej.

W zażaleniu z 14 lutego 2002 r. skarżąca wniosła o nadanie skardze konstytucyjnej dalszego biegu oraz o zwrot kosztów postępowania zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Zdaniem skarżącej w zaskarżonym postanowieniu nastąpiło “przejście do porządku dziennego nad zarzutami zawartymi w skardze”, co narusza art. 79 ust. 1 Konstytucji.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

W zażaleniu nie odniesiono się w ogóle do podstaw odmowy nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Postawione w zażaleniu zarzuty nie mogą stanowić przedmiotu skargi konstytucyjnej. Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji RP, prawo złożenia skargi konstytucyjnej przysługuje każdemu, czyje konstytucyjne prawa lub wolności zostały naruszone w wyniku wydania w jego sprawie ostatecznego rozstrzygnięcia, opartego na niezgodnym z Konstytucją przepisie ustawy lub innego aktu normatywnego. Konkretyzacją tego przepisu są odpowiednie regulacje ustawy o Trybunale Konstytucyjnym określające warunki merytorycznego rozpoznania złożonej skargi. Jedną z przesłanek dopuszczalności złożonej skargi formułuje art. 47 ust. 1 pkt 2, którego treść nakłada na skarżącego obowiązek wskazania jego konstytucyjnych

praw lub wolności wraz z określeniem sposobu ich naruszenia. Uwzględniając istotę postępowania inicjowanego skargą konstytucyjną, nie ulega wątpliwości, iż powyższy obowiązek ma za swój przedmiot relację zachodzącą między kwestionowanymi w skardze przepisami ustawy bądź innego aktu normatywnego a unormowaniami konstytucyjnymi wyrażającymi prawa bądź wolności skarżącej. Skarżąca jest ustawowo zobligowana do uzasadnienia postawionego zarzutu niekonstytucyjności aktu normatywnego, na podstawie którego orzeczono o jej prawach bądź wolnościach.

Przedmiotem skargi konstytucyjnej nie może więc być zarzut błędnego stosowania prawa, w tym stosowania prawa przez Sąd Najwyższy. Dla dopuszczalności skargi konstytucyjnej nie mają również znaczenia wskazane przez skarżącą okoliczności dotyczące zasiedzenia nieruchomości. Zarzuty tego rodzaju nie mogą uzasadniać nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Jak trafnie wskazał Trybunał Konstytucyjny w zaskarżonym postanowieniu dla merytorycznego rozpoznania skargi konstytucyjnej konieczne jest uprawdopodobnienie, że naruszenie konstytucyjnych praw skarżącej jest konsekwencją obowiązywania zaskarżonych przepisów aktów normatywnych. W przypadku art. 1 pkt 32 w zw. z art. 9 ustawy z 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny skarżąca nie uprawdopodobniła, że przepis ten narusza jej konstytucyjne prawa lub wolności. Uprawdopodobnienia takiego nie stanowi bowiem stwierdzenie, w myśl którego dwudziestoletni okres zasiedzenia narusza istotę konstytucyjnego prawa własności. Skarżąca nie wskazała bowiem, na czym miałoby polegać naruszenie istoty tego prawa. Również zarzut ograniczenia prawa do kasacji nie może stanowić podstawy skargi konstytucyjnej, gdyż prawo to ma charakter ustawowy i nie mieści się w zakresie konstytucyjnego prawa do sądu.

Wobec braku zarzutów mogących stanowić postawę przedmiotowej skargi konstytucyjnej, należało uznać za zasadne postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 6 lutego 2002 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej i nie uwzględnić zażalenia złożonego na to postanowienie.