140

POSTANOWIENIE

z dnia 26 marca 2002 r.

Sygn. akt Ts 110/01

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Jerzy Ciemniewski - przewodniczący

Marian Zdyb - sprawozdawca

Andrzej Mączyński

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 31 października 2001 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Henryki Buła,

p o s t a n a w i a:

pozostawić zażalenie bez rozpoznania.

UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej złożonej 27 lipca 2001 r. zarzucono, że art. 1, art. 5 i art. 12 ustawy z dnia 26 października 1971 r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych (Dz. U. Nr 27, poz. 250 ze zm.) jest niezgodny z art. 64 ust. 1 i 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zdaniem skarżącej jej prawo do własności i ochrony własności zostało naruszone przez Akt Własności Ziemi z 13 marca 1973 r. wydany z naruszeniem art. 1, art. 5 i art. 12 zaskarżonej ustawy. Naruszenie to polegało na tym, iż Sąd oddalając powództwo windykacyjne skarżącej nie brał pod uwagę, że nabycie prawa własności przez pozwanych w oparciu o powołaną ustawę mogło dotyczyć jedynie gospodarstw rolnych, które nie miały uregulowanego stanu prawnego. W piśmie procesowym złożonym 9 września 2001 r. skarżąca podniosła, iż zaskarżone przepisy ustawy naruszają jej konstytucyjne prawo do własności. Naruszenie to polega na tym, że pomimo bezspornego tytułu prawnego skarżącej do gospodarstwa rolnego, potwierdzonego wpisem w księdze wieczystej, tytuł ten okazał się “wyłączony z ochrony prawnej przewidzianej w art. 222 kodeksu cywilnego i art. 64 Konstytucji”.

Wyrokiem z 13 marca 2001 r. Sąd Rejonowy w Radomsku oddalił powództwo skarżącej o wydanie nieruchomości. Apelacja skarżącej od tego wyroku została oddalona wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z 31 maja 2001 r.

W zażaleniu z 15 listopada 2001 r. skarżąca wniosła o jego uwzględnienie i przekazanie sprawy do merytorycznego rozpoznania. Równocześnie skarżąca wskazała na nowe wzorce konstytucyjne nie wymienione w skardze konstytucyjnej. Zdaniem skarżącej art. 1 zaskarżonej ustawy jest również niezgodny z art. 64 ust. 3 w zw. z art. 31 ust. 3 i art. 2 oraz art. 91 ust. 2 i 3 Konstytucji. Ponadto wskazany przepis ustawy jest, jej zdaniem, niezgodny z art. 1 Protokołu nr 1 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Z kolei art. 12 zaskarżonej ustawy jest, zdaniem skarżącej, niezgodny z art. 77 ust. 2, art. 78 w zw. z art. 31 ust. 3 i art. 2 Konstytucji oraz art. 91 ust. 2 i 3 Konstytucji w związku z art. 6 ust. 1 i art. 13 Konwencji. W zażaleniu skarżąca rozszerzyła zakres skargi konstytucyjnej wskazując, iż z cytowanymi wyżej przepisami Konstytucji i Konwencji jest również niezgodny art. 63 ust. 1 i 2 ustawy z 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. W dalszej części uzasadnienia skarżąca przedstawiła szczegółowo przebieg postępowania toczącego się w przedmiotowej sprawie przed organami administracji i sądami, a następnie przedstawiła uzasadnienie zarzutów niekonstytucyjności zaskarżonych przepisów.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Jak wynika z załączonego dowodu doręczenia postanowienie Trybunału Konstytucyjnego zostało doręczone pełnomocnikowi skarżącej 7 listopada 2001 r., a zażalenie złożone zostało 15 listopada 2001 r. Tym samym zażalenie zostało złożone z przekroczeniem terminu, o którym mowa w art. 36 ust. 4 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym i dlatego należy pozostawić je bez rozpoznania.

Nawet gdyby zażalenie zostało złożone w terminie nie mogłoby ono zostać uwzględnione. Podstawą odmowy nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej było niewykonanie zarządzenia sędziego wzywającego do uzupełnienia braków skargi poprzez wskazanie sposobu naruszenia konstytucyjnych praw skarżącej. W złożonym zażaleniu skarżąca w ogóle nie odnosi się do postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z 31 października 2001 r., nie kwestionuje też podstaw odmowy nadania skardze dalszego biegu. Równocześnie skarżąca rozszerza znacznie przedmiot skargi konstytucyjnej przez wskazanie nowych wzorców oraz przez zakwestionowanie art. 63 ust. 1 i 2 ustawy z 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. Przepis ten nie był przedmiotem złożonej skargi konstytucyjnej.

Przedmiotem postępowania zażaleniowego jest ocena postanowienia Trybunału Konstytucyjnego odmawiającego nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. W przedmiotowej sprawie bezspornym jest, że skarżąca nie wykonała zarządzenia sędziego wzywającego do usunięcia braków skargi konstytucyjnej, co na mocy art. 36 ust. 3 w zw. z art. 49 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym musiało skutkować odmową nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Z powyższego wynika, iż nie ma podstaw do zakwestionowania postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z 31 października 2001 r.

Przedstawione zażalenie stanowi w istocie nową skargę konstytucyjną ze względu na rozszerzenie wzorców kontroli, rozszerzenie przedmiotu skargi oraz powołanie całego szeregu argumentów, które nie były podnoszone w skardze. Sformułowanie nowych zarzutów nie może w żadnym razie uzasadniać uwzględnienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania jej dalszego biegu. Uwzględnienie zażalenia stanowiłoby obejście trzymiesięcznego terminu do złożenia skargi, o którym mowa w art. 46 ust. 1 oraz obejście rygoru, o którym mowa w art. 36 ust. 3 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.

Na marginesie należy zauważyć, że zarzut niezgodności zaskarżonych przepisów ustaw z Konwencją o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności w ogóle nie może być przedmiotem skargi konstytucyjnej, gdyż w myśl art. 79 ust. 1 Konstytucji w skardze konstytucyjnej można kwestionować jedynie niezgodność aktów normatywnych z Konstytucją.

Mając powyższe na względzie należało orzec jak w sentencji.