Money.plPrawoOrzecznictwo

Trybunał Konstytucyjny

Postanowienie-Zażalenie z dnia 2000-05-31 - Ts 30/00
Repertorium:Ts | Repertorium Trybunału Konstytucyjnego - do rejestrowania skarg konstytucyjnych podlegających wstępnemu rozpoznaniu.
Sygnatura:Ts 30/00
Tytuł:Postanowienie-Zażalenie z dnia 2000-05-31
Publikacja w Z.U.Z.U. 2000 / 4 / 135

135

POSTANOWIENIE

z dnia 31 maja 2000 r.

Sygn. Ts 30/00

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska - przewodniczący

Ferdynand Rymarz - sprawozdawca

Jadwiga Skórzewska-Łosiak

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 17 kwietnia 2000 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Józefa R.,

p o s t a n a w i a:

pozostawić zażalenie bez rozpoznania.

Uzasadnienie:

W skardze konstytucyjnej z 21 lutego 2000 r. skarżący wniósł o ustalenie czy na podstawie ustawy z dnia 2 września 1994 r. o świadczeniach pieniężnych i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej, przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach i zakładach wydobywania rud uranu (Dz.U. Nr 111, poz. 537) zmienionej ustawą z dnia 10 września 1999 r. (Dz.U. Nr 80, poz. 902) żołnierzom wymienionym w tych ustawach przysługuje świadczenie pieniężne do emerytury lub renty, gdy są oni równocześnie uprawnieni do pobierania dodatku kombatanckiego z innego tytułu. Wezwany zarządzeniem sędziego do uzupełnienia braków skargi konstytucyjnej skarżący wskazał, iż jego prawa zostały naruszone przez art. 1 ust. 1 i ust. 4 ustawy z 2 września 1994 r. oraz przez art. 1 ust. 1 ustawy z 10 września 1999 r. Naruszenie polega na tym, iż w ustawie nowelizującej z 10 września 1999 r. ustawodawca w art. 1 ust. 1 zmienił wyraz “dodatek” na wyrazy “świadczenie pieniężne”, co w świetle treści art. 1 ust. 4 ustawy z 2 września 1994 r. doprowadziło do pozbawienia świadczeń pieniężnych żołnierzy przymusowo zatrudnionych w kopalniach, którzy mają prawo do dodatku kombatanckiego za inne represje. Wskazana zmiana normatywna narusza prawa skarżącego zagwarantowane w art. 77 ust. 1 konstytucji.

Decyzją z 16 stycznia 1995 r. ZUS Oddział w G. odmówił przyznania skarżącemu dodatku przysługującego żołnierzom przymusowo zatrudnionym w kopalniach. Po zmianie ustawy skarżący wystąpił ponownie z wnioskiem do ZUS, który decyzją z 13 marca 2000 r. odmówił prawa do świadczenia pieniężnego za pracę żołnierzy przymusowo zatrudnianych w kopalniach. ZUS wskazał, iż zgodnie z art. 1 ust. 4 ustawy z 2 września 1994 r. osobie uprawnionej jednocześnie do świadczenia pieniężnego wypłacanego żołnierzom zastępczej służby wojskowej, którzy byli zatrudnieni przymusowo w kopalniach i do dodatku kombatanckiego przysługuje tylko jedno ze wskazanych świadczeń.

Trybunał Konstytucyjny postanowieniem z 17 kwietnia 2000 r. odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Podstawą odmowy było: niewskazanie decyzji ostatecznie rozstrzygającej o konstytucyjnych prawach skarżącego oraz niewyczerpanie toku instancyjnego, o którym mowa w art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. W piśmie procesowym z 3 kwietnia 2000 r. pełnomocnik skarżącego w sposób jednoznaczny wskazał, iż skarżący nie odwoływał się od wskazanych w skardze decyzji ZUS, gdyż uznał odwołania za nieskuteczne. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, iż wymóg wyczerpania toku instancyjnego powinien być spełniony również, gdy skarżący uważa naruszenie swych praw za oczywiste i nie dające się usunąć w toku postępowania odwoławczego. Dyspozycja zawarta w art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym jest sformułowana jednoznacznie i nie przewiduje żadnych wyjątków.

Na powyższe postanowienie skarżący złożył zażalenie, sporządzając je samodzielnie bez udziału adwokata. W zażaleniu skarżący powtórzył zarzuty sformułowane w skardze konstytucyjnej wskazując m.in., iż nie składał odwołania od decyzji ZUS, gdyż ze względu na jednoznaczne brzmienie zaskarżonych przepisów ustawy odwołanie byłoby nieskuteczne. Ponadto skarżący wskazał, iż w celu zmiany obowiązujących przepisów odwoływał się do Marszałka Sejmu, Prezydenta RP, Rzecznika Praw Obywatelskich, Ministra Sprawiedliwości. Skarżący złożył też wniosek o zwolnienie go z obowiązku sporządzenia skargi za pośrednictwem adwokata ze względu na koszty jakie poniósł już w niniejszej sprawie.

Trybunał Konstytucyjny zważył co następuje:

Zgodnie z art. 79 Konstytucji RP skargę można wnieść na akt normatywny, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o wolnościach lub prawach albo o obowiązkach skarżącego określonych w konstytucji. Warunkiem koniecznym jest zatem, aby kwestionowany przepis zawarty był w rozstrzygnięciu mającym charakter ostatecznego. Tak też wyraźnie stanowi art. 46 ust. 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym, zgodnie z którym skarga może być wniesiona po wyczerpaniu toku instancyjnego. Skarżący nie wykorzystał przysługującego mu prawa do zaskarżenia decyzji wydanej w pierwszej instancji. Obowiązku tego nie zastępują jego wystąpienia do innych organów nie będących organami nadrzędnymi, do których należy rozpatrywanie odwołań od decyzji organów pierwszej instancji. Przeświadczenie skarżącego, iż te organy nie uwzględnią odwołania, nie zwalniało go z obowiązku zachowania trybu odwoławczego. Niespełnienie tego właśnie warunku dopuszczalności merytorycznego rozpoznania skargi konstytucyjnego stanowiło podstawę odmowy nadania tej skardze dalszego biegu.

Niezależnie od powyższych okoliczności Trybunał Konstytucyjny wziął pod uwagę, iż zgodnie z art. 48 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, skarga konstytucyjna musi być sporządzona przez adwokata lub radcę prawnego. Obowiązek ten jest uzasadniony nadzwyczajnym charakterem tego środka ochrony praw jednostki oraz koniecznością zagwarantowania prawidłowego, pod względem prawnym, sformułowania skargi konstytucyjnej. Powyższe względy dotyczą całej fazy postępowania wstępnego mającego prowadzić do weryfikacji złożonej skargi w świetle wymagań formalnych oraz dopuszczenia jej do merytorycznego rozpoznania. Względy te odnoszą się przede wszystkim do sporządzenia zażalenia na postanowienie o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Dlatego też zażalenie na postanowienie o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej musi być sporządzone przez adwokata lub radcę prawnego. Pogląd ten znajduje odzwierciedlenie w dotychczasowym orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego (por. postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z: 24 lutego 1998 r., sygn. Ts 19/97, OTK ZU Nr 2/1998, poz. 24; 2 kwietnia 1998 r., sygn. Ts 15/98, OTK ZU Nr 3/1998, poz. 44; 5 stycznia 1999 r., sygn. Ts 105/98, OTK ZU Nr 1/1999, poz.9; 21 stycznia 1999 r., sygn. Ts 116/98, OTK ZU Nr 1/1999, .poz. 11, 22 lutego 2000 r., sygn. Ts 137/99, OTK ZU Nr 1/2000, poz. 38).

Mając powyższe na względzie należało orzec jak w sentencji.

Ts | Repertorium Trybunału Konstytucyjnego - inne orzeczenia:
dokumentpublikacja
Ts 93/11   Postanowienie-Zażalenie z dnia 2012-02-02
 
Z.U. 2012 / 1B / 132
Ts 93/11   Postanowienie z dnia 2011-07-04
 
Z.U. 2012 / 1B / 131
Ts 9/11   Postanowienie-Zażalenie z dnia 2012-02-15
 
Z.U. 2012 / 1B / 107
Ts 9/11   Postanowienie z dnia 2011-04-14
 
Z.U. 2012 / 1B / 106
Ts 85/11   Postanowienie z dnia 2011-12-05
 
Z.U. 2012 / 1B / 130
  • Adres publikacyjny: