Money.plPrawoOrzecznictwo

Trybunał Konstytucyjny

Postanowienie-Zażalenie z dnia 1999-07-06 - Ts 24/99
Repertorium:Ts | Repertorium Trybunału Konstytucyjnego - do rejestrowania skarg konstytucyjnych podlegających wstępnemu rozpoznaniu.
Sygnatura:Ts 24/99
Tytuł:Postanowienie-Zażalenie z dnia 1999-07-06
Publikacja w Z.U.Z.U. 1999 / 6 / 131

131

POSTANOWIENIE

z dnia 6 lipca 1999 r.

Sygn. Ts 24/99

Trybunał Konstytucyjny składzie:

Teresa Dębowska-Romanowska - przewodnicząca

Stefan J. Jaworski - sprawozdawca

Krzysztof Kolasiński

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 13 kwietnia 1999 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Jacka B.,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

Uzasadnienie;

W skardze konstytucyjnej Jacka B., wniesionej 3 marca 1999 r. zarzucono, że art. 161 ustawy z dnia 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym (Dz.U. Nr 65, poz. 385 ze zm.) i art. 16 ust. 1 pkt 4 i art. 19 pkt 3 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz.U. Nr 74, poz. 368 ze zm.) są niezgodne z art. 2, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1 oraz art. 77 ust. 2 Konstytucji RP, oraz że § 7 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lipca 1991 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania dyscyplinarnego wobec studentów (Dz.U. Nr 63, poz. 269) jest niezgodny z art. 2, art. 51 ust. 3 i 4 oraz art. 61 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Zdaniem skarżącego, art. 161 ustawy o szkolnictwie wyższym, zawierając enumeratywne wyliczenie zakresu spraw, w których dopuszczalne jest złożenie skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego, zamyka tym samym możliwość uzyskania sądowego rozstrzygnięcia w innych kategoriach spraw, co sprzeczne jest z powszechnym prawem do sądu gwarantowanym w art. 45 ust. 1 oraz art. 77 ust. 2 Konstytucji RP. Skarżący wskazał ponadto, iż przepis ten narusza zasadę równości wprowadzając odmienny zakres sądowej ochrony praw studentów i pracowników uczelni.

Zarzucając niezgodność z Konstytucją RP art. 16 ust. 1 pkt 4 i art. 19 pkt 3 ustawy z 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym skarżący podniósł, iż przepisy te wykluczając kognicję tego sądu w sprawach dyscyplinarnych uniemożliwiają sądową kontrolę czynności podejmowanych przez rektora uczelni wyższej w wykonaniu prawomocnego orzeczenia dyscyplinarnego. Stanowi to, zdaniem skarżącego, naruszenie prawa do sądu, a także nosi znamiona dyskryminacji o charakterze proceduralnym.

Wnioskując o zbadanie zgodności z Konstytucją RP § 7 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 1 lipca 1991 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania dyscyplinarnego wobec studentów skarżący stwierdził, iż przepis ten wprowadzając kompetencję rektora uczelni wyższej “równocześnie wprowadza iluzję obowiązku zarządzenia wykonania prawomocnego orzeczenia dyscyplinarnego, którego nie można wyegzekwować, łącznie w drodze sądowej”. Zdaniem skarżącego, przepis ten statuuje nadto dowolność i swobodę rektora w zarządzeniu wykonania kary dyscyplinarnej, co koliduje z zasadą państwa prawnego, prawem dostępu do urzędowych dokumentów i zbiorów danych, prawem do żądania sprostowania oraz usunięcia informacji nieprawdziwych, niepełnych lub zebranych w sposób sprzeczny z ustawą oraz prawem do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne.

Skarżący wskazał, że Prorektor Politechniki w W. pismem z 22 września 1998 r. poinformował skarżącego, iż stosowne przepisy nie przewidują doręczania zarządzeń rektora dotyczących wykonania prawomocnego orzeczenia Komisji Dyscyplinarnej dla Studentów, a nadto, że została już wyczerpana procedura związana z nałożeniem na niego kary dyscyplinarnej upomnienia. Po otrzymaniu tego pisma skarżący wezwał Rektora Politechniki w W. w trybie art. 34 ust. 3 kodeksu postępowania administracyjnego o usunięcie naruszenia prawa przez doręczenie mu zarządzenia wykonania prawomocnego orzeczenia dyscyplinarnego z 12 listopada 1997 r. Odwoławczej Komisji Dyscyplinarnej dla Studentów Politechniki w W. W odpowiedzi na to wezwanie Prorektor Politechniki w W. pismem z 8 października 1998 r. poinformował skarżącego, iż pozostaje w mocy stanowisko przedstawione w piśmie z 22 września 1998 r. Skarżący skierował w związku z tym skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego na bezczynność organu administracyjnego i odmowę doręczenia zarządzenia o wykonaniu kary dyscyplinarnej. Skargę tę Naczelny Sąd Administracyjny odrzucił postanowieniem z 17 grudnia 1998 roku.

Trybunał Konstytucyjny postanowieniem z 13 kwietnia 1999 r. odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej stwierdzając, iż wskazane w niej postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego nie narusza przysługującego skarżącemu prawa do sądu, ponadto zaś nie stanowiły podstawy wydania tego postanowienia zakwestionowane w skardze przepisy art. 161 ustawy o szkolnictwie wyższym, § 7 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania dyscyplinarnego wobec studentów, a także art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym.

Na postanowienie to skarżący wniósł zażalenie stwierdzając, iż Trybunał Konstytucyjny błędnie przyjął brak zagrożenia dla sfery konstytucyjnie chronionych praw skarżącego. Zdaniem skarżącego, odmowa doręczenia zarządzenia o wykonaniu kary dyscyplinarnej w sposób konkretny sferę tę naruszała czyniąc zasadnym roszczenie o skierowanie sprawy na drogę sądową. Ponadto skarżący podniósł, iż art. 161 ustawy o szkolnictwie wyższym stanowił negatywną podstawę wydania przez Naczelny Sąd Administracyjny postanowienia z 17 grudnia 1998 roku.

Trybunał Konstytucyjny zważył co następuje:

Przedłożone przez skarżącego zarzuty nie mogły zostać uwzględnione. Trybunał Konstytucyjny podtrzymuje wyrażone w postanowieniu z 13 kwietnia 1999 r. stanowisko, iż wynikające z przepisów konstytucyjnych prawo do sądu ma charakter konkretny i tylko rzeczywiste jego naruszenie uzasadnia żądanie zbadania przez Trybunał Konstytucyjny aktu normatywnego, którego stosowanie do takiego naruszenia doprowadziło.

Prawo do sądowego rozpoznania sprawy przysługuje wówczas, gdy zachodzi co najmniej zagrożenie praw lub prawnie chronionych wolności danego podmiotu. Prawo to, jako prawo podmiotowe nie ma charakteru jedynie formalnego, sprowadzającego się do żądania rozpoznania przez sąd jakiejkolwiek sprawy sądowi temu przedstawionej.

Jak wynika z akt sprawy, skarżący domagał się od Naczelnego Sądu Administracyjnego zbadania bezczynności Rektora Politechniki w W. w zakresie wydania zarządzenia o wykonaniu orzeczonej kary dyscyplinarnej. Bezczynność ta nie mogła wszakże stanowić źródła zagrożenia dla sfery praw lub wolności skarżącego. Dopiero wydanie takiego zarządzenia uzasadnia interes prawny skarżącego w żądaniu sądowej ochrony przysługujących mu praw lub wolności. Skarżący nie uczynił wszakże przedmiotem swojej skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego kwestii ewentualnego naruszenia tych praw lub wolności wynikającego z zarządzenia wykonania kary dyscyplinarnej, przedstawił natomiast sądowi sprawę zaniechania wydania tego zarządzenia. Ta sprawa jednak nie jest już objęta konstytucyjnie gwarantowanym prawem do sądu.

Skarżący podniósł w zażaleniu, iż doszło nie tylko do potencjalnego, ale do rzeczywistego naruszenia sfery przysługujących mu praw lub wolności stwierdzając, iż wykonano w stosunku do niego karę dyscyplinarną o innej treści niż ta, którą orzeczono w postępowaniu dyscyplinarnym. Naruszenia tego wszakże nie uczynił przedmiotem swojej skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozpoznanie przedstawionej temu sądowi skargi. W tym stanie rzeczy postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego o odrzuceniu tej skargi, które skarżący wskazał jako ostateczne orzeczenie w rozumieniu art. 79 ust. 1 konstytucji, nie mogło naruszyć przysługującego mu prawa do sądu.

Chybiona jest argumentacja skarżącego zmierzająca do wykazania, iż art. 161 ustawy o szkolnictwie wyższym stanowił podstawę odmowy rozpoznania przez Naczelny Sąd Administracyjny skierowanej do niego skargi na bezczynność Rektora Politechniki w W. Skarżący przypisując temu przepisowi funkcję “negatywnej” podstawy podjętego przez NSA rozstrzygnięcia, nie określił na czym owa funkcja miałaby polegać.

Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego z faktu, iż określona regulacja normatywna nie zawiera podstawy kompetencyjnej dla organu władzy publicznej do wydania orzeczenia nie można domniemywać, iż a contrario, stanowi ona podstawę prawną dla odmowy rozpoznania danej sprawy. Jest tak tym bardziej w sytuacji, gdy wyraźny przepis wyłącza kompetencję danego organu w pewnej kategorii spraw, tak jak czyni to art. 19 pkt 3 ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym. Brak w systemie prawa normy prawnej, która ograniczałaby zakres zastosowania tego przepisu nie uprawnia jeszcze do stwierdzenia, iż wszystkie normy tego systemu stanowią jednocześnie “negatywną” podstawę orzeczenia o odmowie rozpoznania przez Naczelny Sąd Administracyjny skargi w sprawie dyscyplinarnej.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności należało uznać odmowę nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej za uzasadnioną oraz nie uwzględniać zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 13 kwietnia 1999 roku.

Ts | Repertorium Trybunału Konstytucyjnego - inne orzeczenia:
dokumentpublikacja
Ts 93/11   Postanowienie-Zażalenie z dnia 2012-02-02
 
Z.U. 2012 / 1B / 132
Ts 93/11   Postanowienie z dnia 2011-07-04
 
Z.U. 2012 / 1B / 131
Ts 9/11   Postanowienie-Zażalenie z dnia 2012-02-15
 
Z.U. 2012 / 1B / 107
Ts 9/11   Postanowienie z dnia 2011-04-14
 
Z.U. 2012 / 1B / 106
Ts 85/11   Postanowienie z dnia 2011-12-05
 
Z.U. 2012 / 1B / 130
  • Adres publikacyjny: