137

POSTANOWIENIE^*

z dnia 31 maja 1999 r.

Sygn. Ts 33/99

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Lech Garlicki - przewodniczący

Wiesław Johann - sprawozdawca

Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 12 kwietnia 1999 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Stoczni Bałtyk S.A.

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

Uzasadnienie:

W skardze konstytucyjnej z 4 marca 1999 r. pełnomocnik skarżącego zaskarżył przepis art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz.U. Nr 74, poz. 368 ze zm.) zarzucając mu sprzeczność z art. 176 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z uwagi na to, że wprowadza zasadę prawomocności orzeczeń tego sądu, w sytuacji gdy nie przysługuje od nich sprzeciw na podstawie art. 39 ust. 2 i art. 47 ust. 3 tej ustawy. Pełnomocnik skarżącego zauważa, iż takie uregulowanie oznacza utrzymanie jednoinstancyjności postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym, podczas gdy art. 176 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej stanowi, iż postępowanie sądowe jest co najmniej dwuinstancyjne. W tym też fakcie pełnomocnik skarżącego upatruje sprzeczności wskazanej regulacji ustawowej z normą konstytucyjną. Do skargi zostało dołączone postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego - Ośrodek Zamiejscowy w G. z 9 grudnia 1998 r., odrzucające kasację skarżącego od wyroku tegoż sądu z 9 października 1998 r. jako niedopuszczalną.

Postanowieniem z 12 kwietnia 1999 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze stwierdzając, iż złożona skarga konstytucyjna nie może być przedmiotem merytorycznego rozpoznania przez Trybunał Konstytucyjny z tego względu, że odnośnie uchwalenia ustaw wprowadzających w życie art. 176 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w zakresie dotyczącym postępowania przed sądami administracyjnymi, art. 236 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wprowadził pięcioletni okres dostosowawczy na przygotowanie ustaw zapewniających dwuinstancyjność postępowania przed tymi sądami. Jednocześnie Trybunał zauważył, że zgodnie z brzmieniem przepisu art. 236 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej - do czasu wejścia w życie ustaw wprowadzających dwuinstancyjne postępowanie przed sądami administracyjnymi obowiązują przepisy dotyczące rewizji nadzwyczajnej od orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Na postanowienie to pełnomocnik skarżącego 26 kwietnia 1999 r. złożył w UPT zażalenie, w którym zarzucił dokonanie przez Trybunał Konstytucyjny niewłaściwej wykładni i zastosowania art. 236 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, wnosząc jednocześnie o uchylenie postanowienia z 12 kwietnia 1999 r. i nadanie dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

Rozpatrując wniesione zażalenie Trybunał Konstytucyjny zważył co następuje:

Zażalenie to nie zasługuje na uwzględnienie.

Zamieszczenie przepisu art. 236 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w rozdziale XIII, zatytułowanym “Przepisy przejściowe i końcowe” jest przejawem woli ustawodawcy konstytucyjnego, który postanowił wprowadzić pięcioletni okres dostosowawczy dla sądów administracyjnych na przygotowanie ustaw zapewniających dwuinstancyjność postępowania przed tymi sądami. Z przytoczonego zapisu bezspornie wynika, że odnośnie sądownictwa administracyjnego przepis art. 176 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej musi być odczytywany łącznie z art. 236 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Brak jest zatem aktualnie obowiązującego wzorca konstytucyjnego, z którego już teraz wynikałby dla sądów administracyjnych obowiązek orzekania w postępowaniu dwuinstancyjnym. Biorąc pod uwagę tę okoliczność należało uznać odmowę nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, dokonaną w postanowieniu Trybunału Konstytucyjnego z 12 kwietnia 1999 r. za uzasadnioną.

Ponadto Trybunał Konstytucyjny zauważa, że złożona skarga konstytucyjna nie może być przedmiotem merytorycznego rozpoznania przez Trybunał Konstytucyjny także i z tego względu, że w istocie ma charakter skargi na zaniechanie ustawodawcy, czyli brak zapisu w ustawie o Naczelnym Sądzie Administracyjnym mówiącego, iż postępowanie przed tym sądem jest dwuinstancyjne. Należy uznać, że tak sformułowany zarzut niekonstytucyjności nie może być przedmiotem badania Trybunału. Zadaniem Trybunału Konstytucyjnego jest orzekanie w sprawach zgodności z konstytucją aktów normatywnych, w celu wyeliminowania przepisów prawnych niezgodnych z konstytucją. Trybunał pełni więc rolę ustawodawcy negatywnego, natomiast nie należy do jego uprawnień nowelizacja przepisów prawnych, nie ma kompetencji prawotwórczych (por. postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 27 stycznia 1998 r. - sygn. Ts 1/98, OTK ZU Nr 2/1998, poz. 22; postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 30 czerwca 1998 r. - sygn. Ts 83/98, OTK ZU Nr 5/1998, poz. 85).

Bezsporne jest, iż wyeliminowanie z obowiązującego porządku prawnego normy art. 57 ust. 1 ustawy z 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym nie wywoła skutku w postaci wprowadzenia dwuinstancyjnego sądownictwa administracyjnego. Takie działania legislacyjne nowelizujące ustawę może więc podjąć jedynie ustawodawca pozytywny, którym jest parlament, a jak wskazano we wcześniejszych wywodach przyznany mu na to termin jeszcze nie upłynął, o czym przesądził ustawodawca konstytucyjny w art. 236 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Biorąc pod uwagę przedstawione okoliczności należało uznać odmowę nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej za uzasadnioną oraz nie uwzględnić zażalenia wniesionego na to postanowienie.