54

POSTANOWIENIE

z dnia 17 marca 1999 r.

Sygn. Ts 163/98

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Zdzisław Czeszejko-Sochacki - przewodniczący

Teresa Dębowska-Romanowska - sprawozdawca

Krzysztof Kolasiński

na posiedzeniu niejawnym po rozpoznaniu zażalenia z 1 lutego 1999 r. na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 20 stycznia 1999 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Romana K. w sprawie:

zgodności art. 15 ust. 3 - 3b w związku z art. 13 ust. 1 i z art. 21 ust. 4 ustawy z dnia 17 października 1991 r. o rewaloryzacji emerytur i rent oraz zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 104, poz. 450 ze zm.) z art. 67 Konstytucji RP

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

Uzasadnienie:

W skardze konstytucyjnej Romana K., sporządzonej 9 grudnia 1998 r. zarzucono, iż art. 15 ust. 3-3b w związku z art. 13 ust. 1 w związku z art. 21 ust. 4 ustawy z dnia 17 października 1991 r. o rewaloryzacji emerytur i rent oraz zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 104, poz. 450 ze zm.) jest niezgodny z art. 67 Konstytucji RP, naruszając przysługujące mu prawo do zabezpieczenia społecznego.

Skarżący wskazał, iż stosując zakwestionowane przepisy Zakład Ubezpieczeń Społecznych - Oddział w L. decyzją z 23 listopada 1995 r. dokonał przeliczenia świadczeń przysługujących skarżącemu w sposób naruszający jego interesy. Sąd Wojewódzki - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w L. wyrokiem z 2 grudnia 1997 r. oddalił odwołanie skarżącego od tej decyzji, a orzeczenie to zostało utrzymane w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego w L. z 15 lipca 1998 r. Wyrok ten został doręczony skarżącemu 4 sierpnia 1998 roku.

Postanowieniem z 20 stycznia 1999 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej wskazując, iż w niniejszej sprawie doszło do znacznego przekroczenia dwumiesięcznego terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej określonego w art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Z akt sprawy wynika bowiem, iż wyrok Sądu Apelacyjnego w L. z 15 lipca 1998 r. skarżący otrzymał 4 sierpnia 1998 r., natomiast skarga konstytucyjna została złożona w Trybunale Konstytucyjnym 10 grudnia 1998 r. Na podstawie dokonanych ustaleń Trybunał Konstytucyjny stwierdził również, iż w niniejszej sprawie nie znajduje zastosowania art. 48 ust. 2 zd. 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, ponieważ wniosek o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego z urzędu skarżący złożył 30 października 1998 r., czyli już po upływie dwóch miesięcy od otrzymania wyroku Sądu Apelacyjnego w L. z 15 lipca 1998 roku.

Na postanowienie to pełnomocnik skarżącego wniósł w jego imieniu zażalenie z 1 lutego 1999 r. stawiając zarzut błędnego ustalenia przez Trybunał, iż w niniejszej sprawie nie został dochowany dwumiesięczny termin do złożenia skargi konstytucyjnej. Wraz z zażaleniem przedstawiono kserokopię wniosku o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego złożonego przez skarżącego w Sądzie Rejonowym w P. 1 października 1998 r. W związku z tym w zażaleniu podniesiono, iż w sprawie skarżącego znajduje zastosowanie art. 48 ust. 2 zd. 2 i skutkiem tego w chwili składania wniosku nie upłynął jeszcze termin określony w art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Na tej podstawie pełnomocnik skarżącego wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z 20 stycznia 1999 r. i nadanie dalszego biegu skardze konstytucyjnej o sygn. Ts 163/98.

Trybunał Konstytucyjny rozpatrując zażalenie zważył co następuje:

Zgodnie z art. 48 ust. 2 in fine ustawy o Trybunale Konstytucyjnym do czasu rozstrzygnięcia przez sąd wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu celem sporządzenia skargi konstytucyjnej termin przewidziany w art. 46 ust. 1 tej ustawy “nie biegnie”. Należy zatem uznać, iż wystąpienie z wnioskiem o ustanowienie pełnomocnika z urzędu nie przerywa, lecz zawiesza bieg terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej. Oznacza to, iż od dnia rozstrzygnięcia tego wniosku przez sąd termin do wniesienia skargi konstytucyjnej biegnie w dalszym ciągu, a nie rozpoczyna się na nowo. Taka interpretacja jest zgodna zarówno z brzmieniem przepisu art. 48 ust. 2 zd. 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, jak i daje możliwość równego traktowania skarżących korzystających z usług wybranych przez nich pełnomocników i skarżących, których przed Trybunałem reprezentują pełnomocnicy ustanowieni z urzędu. W pierwszym bowiem wypadku ryzyko zbyt późnego zwrócenia się do adwokata lub radcy prawnego o sporządzenie skargi konstytucyjnej zawsze obciążałoby skarżącego, podczas gdy w przypadku pomocy prawnej udzielanej z urzędu zwłoka w złożeniu wniosku o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego nie miałaby żadnego znaczenia. Niemożność sporządzenia skargi, ze względu na krótki termin pozostały do jej złożenia, spełniającej wszystkie wymogi wynikające z art. 46-48 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym stanowi ryzyko, jakie ponosi wyłącznie skarżący zwlekając ze złożeniem wniosku o udzielenie pomocy prawnej.

Z uwagi na to, w celu ustalenia czy zachowany został dwumiesięczny termin, o którym mowa w art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym należy okres poprzedzający złożenie wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu, liczony od momentu doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia dodać do okresu, który upłynął od dnia ustanowienia przez sąd pełnomocnika z urzędu do dnia złożenia przez niego skargi konstytucyjnej. W stanie faktycznym rozpatrywanej sprawy oznacza to przyjmując nawet, iż zawieszenie terminu kończy się dopiero w dniu, w którym skarżący dowiedział się o wyznaczeniu adwokata mającego sporządzić w jego imieniu skargę konstytucyjną, iż skarga konstytucyjna Romana K. została wniesiona po upływie ustawowego terminu, co wyłącza możliwość nadania jej dalszego biegu. Z akt sprawy wynika bowiem, iż skarżący otrzymał wyrok Sądu Apelacyjnego w L. z 15 lipca 1998 r. 4 sierpnia 1998 r., z wnioskiem o ustanowienie pełnomocnika z urzędu wystąpił do Sądu Rejonowego 1 października tegoż roku, 8 listopada 1998 r. otrzymał od Okręgowej Rady Adwokackiej w L. pismo o wyznaczeniu adwokata do sporządzenia dla niego skargi konstytucyjnej, natomiast skarga została złożona do Trybunału Konstytucyjnego dopiero 10 grudnia 1998 r. W tym stanie rzeczy bezspornym jest, iż doszło do znacznego przekroczenia dwumiesięcznego terminu przewidzianego do wniesienia skargi konstytucyjnej.

Biorąc pod uwagę przytoczone powyżej okoliczności Trybunał Konstytucyjny orzekł jak w sentencji.