Money.plPrawoOrzecznictwo

Trybunał Konstytucyjny

Postanowienie-Zażalenie z dnia 1998-05-20 - Ts 27/98
Repertorium:Ts | Repertorium Trybunału Konstytucyjnego - do rejestrowania skarg konstytucyjnych podlegających wstępnemu rozpoznaniu.
Sygnatura:Ts 27/98
Tytuł:Postanowienie-Zażalenie z dnia 1998-05-20
Opis:(1999/Aneks/26)
Publikacja w Z.U.Z.U. 1999 / SUP / 26

26

POSTANOWIENIE

z dnia 20 maja 1998 r.

Sygn. Ts 27/98

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Marian Zdyb - przewodniczący

Zdzisław Czeszejko-Sochacki - sprawozdawca

Błażej Wierzbowski

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 20 maja 1998 r. zażalenia z 7 kwietnia 1998 r. na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 1 kwietnia 1998 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Mirosława B., w sprawie zgodności:

I. art. 64 * 2 ustawy z dnia 19 kwietnia 1969 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz.U. Nr 13, poz. 96 ze zm.) z art. 7, art. 42 ust. 2, art. 45 ust. 1 i art. 78 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

II. art. 39 * 1 kodeksu postępowania karnego i art. 54 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (Dz.U. z 1994 r. Nr 19, poz. 70 ze zm.) z art. 32, art. 45 ust. 1 i art. 83 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej

p o s t a n o w i ł:

pozostawić zażalenie bez rozpoznania.

Uzasadnienie:

1. W skardze konstytucyjnej z 18 lutego 1998 r., sporządzonej przez adwokata, skarżący wniósł o stwierdzenie niezgodności art. 64 * 2 ustawy z dnia 19 kwietnia 1969 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz.U. Nr 13, poz. 96 ze zm.) z art. 7, art. 42 ust. 2, art. 45 ust. 1 i art. 78 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 39 * 1 kodeksu postępowania karnego i art. 54 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (Dz.U. z 1994 r. Nr 19, poz. 70 ze zm.) z art. 32, art. 45 ust. 1 i art. 83 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Trybunał Konstytucyjny postanowieniem z 1 kwietnia 1998 r. odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej wskazując, iż została ona złożona po upływie terminu przewidzianego w art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643). W uzasadnieniu tego orzeczenia Trybunał Konstytucyjny zauważył, że ostatecznym rozstrzygnięciem w niniejszej sprawie był wyrok Sądu Rejonowego w W. z 30 stycznia 1997 r., doręczony skarżącemu 18 sierpnia 1997 r., z czego wynika, iż dwumiesięczny termin do złożenia skargi konstytucyjnej upłynął 18 października 1997 r. Natomiast skarga konstytucyjna została wysłana 19 lutego 1998 r., a więc z przekroczeniem, przewidzianego w ustawie o Trybunale Konstytucyjnym, terminu do jej wniesienia. Złożenie przez skarżącego wniosku do właściwego Sądu Rejonowego o przyznanie adwokata lub radcy prawnego z urzędu, miało miejsce już po upływie wskazanego dwumiesięcznego terminu.

Na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego, odmawiające nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, zażalenie złożył sam skarżący. Podniósł w nim, że jego pełnomocnik ustanowiony z urzędu odmówił mu wniesienia zażalenia w niniejszej sprawie z uwagi na to, że postanowieniem Trybunału Konstytucyjnego z 1 kwietnia 1998 r. “został pozbawiony dalszych opłat za wykonywanie czynności procesowych”, skutkiem czego skarżący wnosi zażalenie samodzielnie, ponieważ nie jest w stanie pokryć kosztów pomocy prawnej. W zażaleniu skarżący wywodzi, że 28 października 1997 r. złożył w Biurze Trybunału Konstytucyjnego skargę konstytucyjną, opierając się na przepisie art. 79 Konstytucji RP. Pismu temu nie nadano biegu i nie poddano wstępnemu badaniu, gdyż nie spełniało ono wymogów formalnych, przewidzianych dla skargi konstytucyjnej, wynikających z art. 48 ust. 1 ustawy o TK, tj. nie zostało sporządzone przez adwokata oraz nie zostało opłacone stosownie do * 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 października 1997 r. w sprawie wysokości oraz zasad pobierania wpisu od skargi konstytucyjnej (Dz.U. Nr 126, poz. 809), który zobowiązuje wnoszącego skargę konstytucyjną do uiszczenia wpisu bez wezwania do jego opłacenia. Skarga, od której nie uiszczono należnego wpisu, podlega zwrotowi stosownie do * 3 powołanego wyżej rozporządzenia.

Ponieważ pismo skarżącego wniesione do Trybunału Konstytucyjnego 28 października 1997 r. nie spełniało warunków, które pozwalałyby uznać je za skargę konstytucyjną, to tym samym, zgodnie z * 18 ustawy z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 24, poz. 110 ze zm.) nie wywołało ono żadnych skutków prawnych, jakie ustawa wiąże z jego wniesieniem. Bezskuteczność prawną odnieść należy do wszelkich procedur prawnych, w tym do postępowania w sprawie skargi konstytucyjnej.

2. Rozpatrując zażalenie skarżącego, Trybunał Konstytucyjny na wstępie swych rozważań podkreśla, że skarga konstytucyjna ma charakter nadzwyczajny i subsydiarny. Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. może być wniesiona jedynie w sprawach, w których sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o konstytucyjnych wolnościach lub prawach albo o obowiązkach skarżącego, stosując ustawę lub inny akt normatywny, który zdaniem skarżącego jest niezgodny z konstytucją. Samo zaś wszczęcie przed Trybunałem Konstytucyjnym postępowania w trybie skargi konstytucyjnej jest sformalizowane, wymaga spełnienia warunków wymienionych w ustawie z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym. Do warunków takich ustawa w art. 46-48 zalicza w szczególności: a) wniesienie jej po wyczerpaniu toku instancyjnego, b) w ciągu dwóch miesięcy od doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia, c) wskazanie przez skarżącego, jakie konstytucyjne wolności lub prawa i w jaki sposób, zostały naruszone na skutek zastosowania aktu normatywnego, którego zgodność z konstytucją kwestionuje skarżący.

Spełnienie tych warunków, umożliwiających wszczęcie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym, podlega wstępnemu rozpoznaniu (art. 49 powołanej wyżej ustawy). Złożony prawniczo charakter skargi konstytucyjnej powoduje konieczność sporządzenia tego środka przez osobę posiadającą należyte kwalifikacje prawnicze (zdolność postulacyjną), a więc przez adwokata lub radcę prawnego, o ile sam skarżący nie należy do kręgu osób wymienionych w art. 48 ust. 1. W razie niemożności poniesienia kosztów pomocy prawnej, ustawa zapewnia pomoc prawną z urzędu (art. 48 ust. 2).

Ustawowy nakaz sporządzenia skargi przez wyżej wymienione osoby nie może być rozumiany wąsko. Istotą bowiem wspomnianej regulacji jest stworzenie prawnych warunków do sporządzenia skargi konstytucyjnej jako niewadliwego środka prawnego, zdolnego do wszczęcia postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym w celu stwierdzenia zgodności zakwestionowanego w tym trybie aktu normatywnego. Dlatego też, wspomniany przymus adwokacki (radcowski) obejmuje czynności procesowe związane ze sporządzaniem tak rozumianego środka prawnego, a więc w razie odmowy nadania dalszego biegu sporządzenie zażalenia na postanowienie w tym przedmiocie.

Ten warunek nie został przez skarżącego spełniony i już tylko z tego względu zażalenie nie mogło być uwzględnione.

Dla uniknięcia jakichkolwiek niejasności trzeba jednak zaznaczyć, że w tej sprawie nie zostały spełnione i dalsze warunki.

Z treści skargi i zażalenia wynika niewątpliwie, że skarżący zarzuca niezgodność z konstytucją art. 39 * 1 kodeksu postępowania karnego, dotyczącego wyłączenia oskarżyciela publicznego oraz art. 54 ustawy z 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (Dz.U. z 1994 r. Nr 19, poz. 70 ze zm.), dotyczącego odpowiedzialności karnej sądowej lub administracyjnej prokuratora. Skarżący nie kwestionuje samego orzeczenia merytorycznego w jego sprawie (został uniewinniony), zarzuca natomiast nieprawidłowości postępowania karnego, a zwłaszcza zachowania prokuratorów. W związku z tym przypomnieć trzeba, że art. 79 ust. 1 konstytucji dopuszcza wniesienie skargi tylko w sytuacji, gdy sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o wolnościach, prawach albo obowiązkach skarżącego, określonych w konstytucji na podstawie aktu normatywnego, któremu skarżący zarzuca niekonstytucyjność. Jak to trafnie podkreślono w zaskarżonym postanowieniu i co jest okolicznością bezsporną, skarżący został wyrokiem Sądu Rejonowego w W. z 30 stycznia 1997 r. uniewinniony, wobec czego to ostateczne orzeczenie sądu nie narusza przysługujących skarżącemu praw lub wolności konstytucyjnych. Ustosunkowując się do wątpliwości wyrażonej w skardze z 18 lutego 1998 r., czy art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym należy stosować ściśle, czy też słowo “na podstawie” można rozumieć jako “w związku”, stwierdzić należy, że jednoznacznemu językowo tekstowi prawnemu nie można nadawać innego brzmienia. Nie ma żadnych podstaw do poddania w wątpliwość, czy wola ustawodawcy została należycie wyrażona. Przyjąć dlatego trzeba, że ustawodawca świadomie zawęził przesłanki do wniesienia skargi konstytucyjnej. Trybunał Konstytucyjny nie ma natomiast kompetencji do kontroli prawidłowości sądowego postępowania, o ile jego efekt końcowy - ostateczne rozstrzygnięcie nie narusza konstytucyjnie chronionych wolności lub praw.

Z tych wszystkich względów Trybunał Konstytucyjny orzekł jak na wstępie.

Ts | Repertorium Trybunału Konstytucyjnego - inne orzeczenia:
dokumentpublikacja
Ts 93/11   Postanowienie-Zażalenie z dnia 2012-02-02
 
Z.U. 2012 / 1B / 132
Ts 93/11   Postanowienie z dnia 2011-07-04
 
Z.U. 2012 / 1B / 131
Ts 9/11   Postanowienie-Zażalenie z dnia 2012-02-15
 
Z.U. 2012 / 1B / 107
Ts 9/11   Postanowienie z dnia 2011-04-14
 
Z.U. 2012 / 1B / 106
Ts 85/11   Postanowienie z dnia 2011-12-05
 
Z.U. 2012 / 1B / 130
  • Adres publikacyjny: