32

POSTANOWIENIE

z dnia 12 maja 1998 r.

Sygn. Ts 17/98

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Lech Garlicki - przewodniczący

Stefan J. Jaworski - sprawozdawca

Teresa Dębowska-Romanowska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym na podstawie art. 36 ust. 6 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643) zażalenia z 26 kwietnia 1998 r. na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 21 kwietnia 1998 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Feliksy Z.,

p o s t a n o w i ł:

pozostawić zażalenie bez rozpoznania.

Uzasadnienie:

W skardze konstytucyjnej Feliksy Z. sporządzonej przez radcę prawnego 25 stycznia 1998 r. zarzucono, iż zapadłe w sprawie skarżącej wyroki Sądu Wojewódzkiego w S. z 13 maja 1992 r. oraz Sądu Apelacyjnego w P. z 24 listopada 1992 r. naruszają jej konstytucyjne prawa określone w art. 68 ust. 1-3 Konstytucji RP.

Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 18 marca 1998 r. pełnomocnik skarżącej został wezwany do uzupełnienia braków formalnych tej skargi, w szczególności poprzez wskazanie przepisów ustawy lub innego aktu normatywnego, którym skarżąca zarzuca niezgodność z konstytucją, określenie sposobu naruszenia przysługujących jej praw lub wolności konstytucyjnych oraz wskazanie daty doręczenia orzeczeń, odnoszących się do tych praw lub wolności.

W wyznaczonym do tego terminie pełnomocnik skarżącej nie uzupełnił braków formalnych przedłożonej skargi konstytucyjnej. W przesłanym do Trybunału Konstytucyjnego piśmie z 30 marca 1998 r. wskazał natomiast na fakt naruszenia przez orzeczenia sądowe szeregu przepisów kodeksu cywilnego i kodeksu postępowania cywilnego, w dalszym ciągu nie określając przepisów ustawy lub innego aktu normatywnego, którym skarżąca zarzuca niezgodność z konstytucją. W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny 21 kwietnia 1998 r. wydał postanowienie o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej z uwagi na nieuzupełnienie braków formalnych.

Na postanowienie to skarżąca złożyła zażalenie, podnosząc w nim, iż Trybunał nie powinien wydawać postanowienia na jej niekorzyść tylko dlatego, że pełnomocnik nie uzupełnił poprawnie braków skargi konstytucyjnej, do czego został zobowiązany w zarządzeniu Trybunału Konstytucyjnego z 18 marca 1998 roku.

Zażalenie skarżącej nie mogło zostać merytorycznie rozpoznane przez Trybunał Konstytucyjny. Zgodnie z art. 48 ust. 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym skarga konstytucyjna musi zostać sporządzona przez adwokata lub radcę prawnego. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, wymóg ten rozciąga się także na zażalenie na postanowienia Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, wydane po przeprowadzeniu wstępnego jej rozpoznania na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym. Funkcją tego postępowania jest weryfikacja przedłożonej skargi konstytucyjnej w świetle wymagań formalnych oraz dopuszczalności jej merytorycznego rozpoznania przez Trybunał Konstytucyjny. Ze względu na nadzwyczajny charakter tego środka, jako instrumentu obrony praw i wolności konstytucyjnych, a także w celu prawidłowego sformułowania skargi konstytucyjnej i ograniczenia spraw, w których skarga ta byłaby środkiem przedwczesnym, zbędnym lub niedopuszczalnym z punktu widzenia ochrony interesów osób skargę taką składających, ustawodawca wprowadził obowiązek sporządzenia skargi przez osobę posiadającą kwalifikowaną wiedzę prawniczą. Z istoty więc rozpoznania wstępnego wynika, iż obowiązek zastępstwa procesowego w zakresie sporządzenia skargi rozciągać się musi także na czynności mające doprowadzić do weryfikacji orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, zapadających w tej fazie rozpoznawania skargi konstytucyjnej. Odnosi się to w szczególności do sporządzenia zażalenia na postanowienie o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Możliwość samodzielnego kwestionowania przez skarżącego ustaleń poczynionych przez Trybunał Konstytucyjny, a odnoszących się do spełnienia przez skargę konstytucyjną wymogów formalnych, podważa istotę i cel wprowadzonego w art. 48 ust. 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym obowiązku sporządzenia skargi konstytucyjnej przez adwokata lub radcę prawnego. Tak bowiem, jak niezbędna jest kwalifikowana wiedza prawnicza w fazie przygotowywania skargi konstytucyjnej, tak tym bardziej kwalifikacje takie niezbędne są dla sformułowania zarzutów wobec postanowienia o odmowie nadania jej dalszego biegu, zawierającego ocenę spełnienie przez skargę konstytucyjną owych wymagań formalnych.

Z uwagi na to, iż zażalenie z 26 kwietnia 1998 r. na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 21 kwietnia 1998 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej nie zostało sporządzone przez adwokata lub radcę prawnego, nie mogło być przedmiotem merytorycznego rozpoznania przez Trybunał Konstytucyjny.