Wyrok SN - III UK 130/06
Izba:Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych
Sygnatura:III UK 130/06
Typ:Wyrok SN
Opis:Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2008/7-8/113
Data wydania:2007-03-14

Wyrok z dnia 14 marca 2007 r.
III UK 130/06

Opinia biegłych dostarcza sądowi wiedzy specjalistycznej koniecznej do
dokonania oceny stanu zdrowia osoby ubiegającej się o świadczenie rentowe,
w tym rodzaju występujących schorzeń, stopnia ich zaawansowania i nasilenia
związanych z nimi dolegliwości, stanowiących łącznie o zdolności do wykony-
wania zatrudnienia lub jej braku. Sąd nie może - wbrew opinii biegłych - oprzeć
ustaleń w tym zakresie na własnym przekonaniu.

Przewodniczący SSN Jerzy Kwaśniewski, Sędziowie SN: Herbert Szurgacz,
Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 14 marca
2007 r. sprawy z odwołania Władysławy L. od decyzji Kasy Rolniczego Ubezpiecze-
nia Społecznego-Oddziału Regionalnego w O. o rentę rolniczą, na skutek skargi ka-
sacyjnej ubezpieczonej od wyroku Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 3 sierpnia
2006 r. [...]

o d d a l i ł skargę kasacyjną.

U z a s a d n i e n i e


Wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2006 r. Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w Tarnobrzegu zmienił decyzję Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Spo-
łecznego-Oddziału Regionalnego w O. z dnia 24 czerwca 2005 r. w ten sposób, że
przyznał Władysławie L. prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy w okresie od
dnia 17 maja 2005 r. do dnia 17 maja 2007 r. Podstawę rozstrzygnięcia stanowiły
następujące ustalenia faktyczne.

Opiniujący w sprawie biegli sądowi z zakresu neurologii, reumatologii, neuro-
chirurgii, chirurgii naczyń i ortopedii rozpoznali u wnioskodawczyni wielopoziomową
przepuklinę dysków w odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa, przewlekłą rwę
kulszową prawostronną, rozpoczynającą się chorobę zwyrodnieniową stawów obwo-
dowych, stopy płaskie poprzecznie, koślawość paluchów oraz konieczność obserwa-
cji w kierunku choroby Reynauda, które to schorzenia w ocenie biegłych nie powo-
dują całkowitej niezdolności do pracy. Co prawda stan zdrowia wnioskodawczyni
wymaga odpowiedniej kontroli ambulatoryjnej i farmakoterapii, jednakże nie upośle-
dza jej zdolności do pracy w gospodarstwie rolnym. Sąd Okręgowy uznał tę opinię za
miarodajną w zakresie postawionej diagnozy, jednakże w jego ocenie stan zdrowia
wnioskodawczyni zdecydowanie uniemożliwia jej pracę w gospodarstwie rolnym.
Świadczy o tym analiza dokumentacji leczenia, przewlekłe bóle kostne powodujące
problemy z najprostszymi codziennymi pracami domowymi, ciągłe leczenie, uskarża-
nie się wnioskodawczyni na zasłabnięcia, bezsenność oraz to, że kuleje ona na
prawą nogę. Praca w gospodarstwie rolnym wiąże się z nieustannym wysiłkiem fi-
zycznym i wymaga wykonywania szeregu czynności, których wnioskodawczyni ze
względu na stan zdrowia nie może podjąć. Sąd pierwszej instancji powołał się w tym
zakresie na wyrażony przez Sąd Najwyższy pogląd odnoszący się do konieczności
kontrolowania opinii biegłych w zakresie jej zgodności z zasadami logicznego myśle-
nia, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej. W konsekwencji Sąd Okrę-
gowy uznał końcowe wnioski opinii biegłych za rażąco nierzeczywiste i dokonał
zmiany zaskarżonej decyzji, uzasadniając ,,swoim rozsądnym wnioskiem" okres, na
jaki przyznał wnioskodawczyni świadczenie rentowe.

Wyrokiem z dnia 3 sierpnia 2006 r. Sąd Apelacyjny w Rzeszowie zmienił za-
skarżony wyrok i oddalił odwołanie wnioskodawczyni wskazując, że art. 21 ust. 1 i 2
ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników nakazuje
uznać za całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym osobę, u której ze
względu na pogorszenie stanu zdrowia istnieją przeciwwskazania do osobistego wy-
konywania prac w danym gospodarstwie rolnym. Powoduje to konieczność dokony-
wania oceny stanu zdrowia oraz ewentualnej niezdolności do pracy w gospodarstwie
rolnym w oparciu o opinie biegłych sądowych z zakresu medycyny. Sąd pierwszej
instancji, pomimo przeprowadzenia dowodu z takich opinii, całkowicie zanegował
zawarte w nich wnioski o braku u wnioskodawczyni całkowitej niezdolności do pracy
w gospodarstwie rolnym, opierając się przy tym na własnym doświadczeniu życio-
wym i wiedzy powszechnej. W ocenie Sądu Apelacyjnego taka ocena dowodu naru-
sza zasady określone w art. 233 § 1 k.p.c. Opinie w sprawie wydały zespoły biegłych
posiadających specjalności zbieżne z wykazywanymi przez wnioskodawczynię scho-
rzeniami. Jak wynika z treści opinii - biegli zapoznali się z dostarczoną im dokumen-
tacją leczenia oraz przeprowadzili możliwe w danych warunkach badanie przedmio-
towe, a następnie sformułowali rozpoznanie i wyciągnęli wniosek końcowy uzasad-
niając go w sposób logiczny i czytelny z powołaniem się na konkretne stany choro-
bowe i możliwość wykonywania w ich przebiegu dalszej pracy w gospodarstwie rol-
nym, biorąc również pod uwagę informacje dotyczące gospodarstwa rolnego wnio-
skodawczyni. W rezultacie wszystkie działania typowe dla opiniowania zostały przez
biegłych wykonane, ich opinie są całkowicie zbieżne z oceną dokonaną przez inne
gremia lekarskie orzekające w przedmiocie niezdolności wnioskodawczyni do pracy
we wcześniejszych etapach postępowania przed organem rentowym, a ponadto -
wbrew stanowisku Sądu pierwszej instancji - opinie te nie wykazują jakichkolwiek
nielogiczności, co pogłębia przekonanie o ich trafności. Podważenie dokonanej przez
biegłych oceny wymagałoby zatem nie tyle wysnucia własnych wniosków końcowych
z powołaniem się na niczym niesprawdzalne doświadczenie życiowe i niewskazaną
wiedzę powszechną, lecz uzyskanie równego opiniom dowodu potwierdzającego
stanowisko Sądu Okręgowego, a takie czynności nie zostały przeprowadzone. Opi-
nie dwóch zespołów biegłych lekarzy sądowych, zważywszy na ich wnioski końcowe,
nie są dla wnioskodawczyni korzystne, a brak skutecznego zakwestionowania tych
opinii przez wnioskodawczynię musi spowodować uznanie ich za miarodajne w peł-
nym zakresie. Osoba starająca się o świadczenie rentowe winna bowiem przedsta-
wić wszystkie wyniki badań potwierdzające jej stan zdrowia powodujący niezdolno-
ścią do pracy i to na datę wydania decyzji przez organ rentowy. Wszelkie zmiany
stanu zdrowia znajdujące potwierdzenie w wynikach badań po tej dacie nie mają wy-
pływu na merytoryczną treść rozstrzygnięcia i co najwyżej uzasadniają konieczność
dokonywania oceny stanu zdrowia po wystąpieniu do organu rentowego z ponownym
wnioskiem o świadczenie rentowe.

W konsekwencji Sąd Apelacyjny uznał wyrok Sądu pierwszej instancji za naru-
szający prawo jako wydany po niedokonaniu trafnych ustaleń faktycznych i niepo-
przedzony słuszną oraz uwzględniającą reguły dowodzenia oceną dowodów. Sąd
drugiej instancji wskazał, że organy sądowe orzekające o uprawnieniach do świad-
czeń z ubezpieczenia społecznego uzależnionych od ocen medycznych muszą ko-
rzystać z opinii specjalistów w tym zakresie a nie kierować się własnymi całkowicie
niesprawdzalnymi dla stron postępowania poglądami. Samo subiektywne przekona-
nie wnioskodawczyni o istnieniu u niej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym
nie wystarcza do uwzględnienia roszczenia i przyznania - w zasadzie jedynie na tej
podstawie - prawa do renty rolniczej. Tego typu możliwości ustawodawca nie przewi-
dział, a wręcz przeciwnie - szczegółowo unormował zasady orzekania o niezdolności
do pracy w postępowaniu przed organem rentowym, a w prawie procesowym nie
ustanowił całkowitej samodzielności decyzji sędziego w omawianym zakresie.

W skardze kasacyjnej od powyższego wyroku wnioskodawczyni zarzuciła nie-
właściwe zastosowanie prawa materialnego, to jest art. 21 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 20
grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jednolity tekst: Dz.U. z 1998 r.
Nr 7, poz. 25 ze zm.), polegające na odmowie uznania prawa do inwalidzkiej renty
rolniczej pomimo spełnienia warunków określonych w tych przepisach, w tym także
spornej długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym. Wskazując na
powyższy zarzut skarżąca wniosła o uchylenie w całości wyroku Sądu Apelacyjnego.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono, że opierając się na końcowych
wnioskach opinii biegłych Sąd drugiej instancji odmówił przyznania właściwego zna-
czenia zasadom logicznego myślenia, wiedzy powszechnej i doświadczenia życio-
wego, które to kryteria zostały przytoczone w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 7
kwietnia 2005 r., II CK 572/04, i do których odwołał się przy rozstrzyganiu sprawy
Sąd Okręgowy. Skoro wypływające z opinii biegłych wnioski są niezgodne z posta-
wioną diagnozą i wskazaną koniecznością terapii stanów chorobowych, to mogą być
poddane ocenie według kryteriów przyjętych przez Sąd pierwszej instancji. Stanowi-
sko Sądu Apelacyjnego ogranicza natomiast kognicję sądu do kwestii procedural-
nych i oddaje biegłym władzę sądowniczą.


Sąd Najwyższy zważył, co następuje:


Stosownie do art. 3983 § 1 k.p.c. skargę kasacyjną strona może oprzeć na
następujących podstawach: naruszenia prawa materialnego przez błędną jego wy-
kładnię lub niewłaściwe zastosowanie (pkt 1) i naruszenia przepisów postępowania,
jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy (pkt 2). W myśl art.
39813 k.p.c. Sąd Najwyższy rozpoznaje sprawę w granicach podstaw, a w granicach
zaskarżenia bierze z urzędu pod rozwagę jedynie nieważność postępowania (§ 1),
przy czym w postępowaniu kasacyjnym nie jest dopuszczalne powoływanie nowych
faktów i dowodów, a Sąd Najwyższy jest związany ustaleniami faktycznymi stano-
wiącymi podstawę zaskarżonego orzeczenia (§ 2). Granice podstaw kasacyjnych
wyznaczone są przez sposób ujęcia przytoczonych w skardze kasacyjnej przepisów,
których naruszenie zarzuca się zaskarżonemu wyrokowi oraz ich uzasadnienia (art.
3984 § 1 pkt 2 k.p.c.). Oznacza to, że w razie ograniczenia się przez stronę skarżącą
do zarzutów związanych z pierwszą z podstaw kasacyjnych (art. 3983 § 1 pkt 1
k.p.c.) i braku zarzutu naruszenia przepisów postępowania, Sąd Najwyższy musi
uznać za wiarygodną faktyczną podstawę rozstrzygnięcia ustaloną przez sąd drugiej
instancji. W konsekwencji dla dokonywanej przez Sąd Najwyższy oceny trafności
zarzutów naruszenia prawa materialnego miarodajne są ustalenia faktyczne tkwiące
u podstaw wydania zaskarżonego orzeczenia.

Skarżąca oparła skargę kasacyjną wyłącznie na pierwszej z podstaw określo-
nych w art. 3983 § 1 k.p.c., zarzucając niewłaściwe zastosowanie art. 21 ust. 1 i ust.
2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jednolity
tekst: Dz.U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25 ze zm.), polegające na odmowie uznania jej
prawa do renty rolniczej pomimo spełnienia warunków określonych w tych przepi-
sach, w tym także wymogu długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rol-
nym.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 powołanej ustawy w brzmieniu nadanym z dniem 2
maja 2004 r. ustawą z dnia 2 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniu
społecznym rolników oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 91, poz. 873
ze zm.) renta rolnicza z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu,
który łącznie spełnia następujące warunki: 1) podlegał ubezpieczeniu emerytalno-
rentowemu przez wymagany okres, o którym mowa w ust. 2, 2) jest trwale lub okre-
sowo całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym, 3) całkowita niezdol-
ność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w okresie podlegania ubezpiecze-
niu emerytalno-rentowemu lub w okresach, o których mowa w art. 20 ust.1 pkt 1 i 2,
lub nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów. Skarżąca wywodzi,
że wszystkie te warunki spełniła, łącznie z wymogiem całkowitej niezdolności do
pracy w gospodarstwie rolnym, a w związku z tym Sąd drugiej instancji błędnie przy-
jął, że nie przysługuje jej świadczenie rentowe. Pojęcie całkowitej niezdolności do
pracy w gospodarstwie rolnym definiuje art. 21 ust. 5 ustawy stanowiący, że za cał-
kowicie niezdolnego do pracy w gospodarstwie rolnym uważa się ubezpieczonego,
który z powodu naruszenia sprawności organizmu utracił zdolność do osobistego
wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym. Naruszenia tego przepisu w skardze
kasacyjnej nie zarzucono. Co prawda Sąd Apelacyjny powołał w uzasadnieniu za-
skarżonego wyroku definicję długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie
rolnym określoną w art. 21 ust. 2 ustawy w brzmieniu obowiązującym przed dniem 2
maja 2004 r., jednakże nie zwalnia to wnoszącego skargę kasacyjną od obowiązku
prawidłowego powołania przepisów znajdujących zastosowanie przy rozstrzyganiu
sprawy, których naruszenie zarzuca.

Z poczynionych przez Sąd Apelacyjny ustaleń, którymi Sąd Najwyższy - wo-
bec braku zarzutów objętych drugą z podstaw kasacyjnych - jest przy rozpoznawaniu
skargi kasacyjnej związany, jednoznacznie wynika, że wnioskodawczyni nie jest
osobą całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym. Już tylko z tego
względu za nieusprawiedliwiony musi być uznany zarzut naruszenia art. 21 ust. 1
ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników poprzez odmowę przyznania prawa do
rolniczego świadczenia rentowego. Zarzut naruszenia prawa materialnego nie może
bowiem odnieść zamierzonego skutku, jeśli opiera się w istocie wyłącznie na kwe-
stionowaniu dokonanych ustaleń faktycznych i stanowi jedynie bezskuteczną próbę
kreacji odmiennych, własnych, pożądanych przez skarżącego ustaleń. Wykazywanie
wadliwości dokonanych ustaleń nie stanowi uzasadnienia podstawy kasacji przewi-
dzianej w art. 3933 § 1 pkt 1 k.p.c. Zasadność zarzutu niewłaściwego zastosowania
przepisu prawa materialnego występuje wówczas, gdy skarżący wykaże, że mimo
istnienia ustalonych przez sąd przesłanek uzasadniających jego zastosowanie błęd-
nie nie dokonano aktu subsumcji.

W skardze kasacyjnej skarżąca wymieniła co prawda również przepisy art.
233 § 1, art. 228 § 1, 231 i 278 § 1 k.p.c., jednakże zostały one przytoczone w
aspekcie potrzeby ich wykładni w związku z występującymi w orzecznictwie sądów
rozbieżnościami, uzasadniającymi wniosek o przyjęcie skargi do rozpoznania (art.
3984 § 1 pkt 3 k.p.c.). Jest to element konstrukcyjny skargi kasacyjnej odrębny od
podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia (art. 3984 § 1 pkt 2 k.p.c.). Gdyby nawet za-
łożyć, że powołanie wskazanych przepisów może być uznane za sformułowanie za-
rzutu ich naruszenia w ramach podstawy określonej w art. 3983 § 1 pkt 2 k.p.c., to
zarzuty te nie mogłyby być uznane za usprawiedliwione z następujących względów.

Przede wszystkim powołane w skardze kasacyjnej przepisy odnoszą się do
postępowania przed sądem pierwszej instancji, a w postępowaniu drugoinstancyjnym
znajdują odpowiednie zastosowanie poprzez art. 391 k.p.c. Ich prawidłowe przyto-
czenie powinno zatem nawiązywać do wskazanego przepisu.

W myśl art. 3983 § 3 k.p.c. podstawą skargi kasacyjnej nie mogą być zarzuty
dotyczące ustalenia faktów lub oceny dowodów. Wyłączenie to oznacza pozbawienie
stron możliwości kwestionowania prawidłowości dokonanych przez sąd ustaleń po-
przez odnoszący się do sfery oceny i wnioskowania zarzut naruszenia art. 233 k.p.c.
Konieczne jest zatem postawienie zarzutu naruszenia takich przepisów postępowa-
nia, które doprowadziło do wadliwości postępowania dowodowego, co w konsekwen-
cji - przez dokonanie błędnych ustaleń stanu faktycznego - mogło mieć istotny wpływ
na wynik sprawy. Tej ostatniej okoliczności skarżąca nie tylko nie próbuje wykazać,
ale nawet jej nie formułuje w odniesieniu do przytoczonych przepisów procesowych.

Niezależnie od powyższego za chybiony musi być uznany zarzut naruszenia
art. 228 § 1 k.p.c. stanowiącego, że dowodu nie wymagają fakty powszechnie znane,
a więc tzw. fakty notoryjne. Wprawdzie nie można wskazać niezmiennych kryteriów
tego co jest powszechnie znane, lecz z reguły przyjmuje się, że charakter taki mają
okoliczności, zdarzenia, czynności lub stany, które powinny być znane każdemu roz-
sądnemu i mającemu życiowe doświadczenie mieszkańcowi miejscowości będącej
siedzibą danego sądu. Za powszechnie znane uważa się np. wydarzenia historycz-
ne, polityczne, zjawiska przyrodnicze, procesy ekonomiczne lub zdarzenia normalnie
i zwyczajnie zachodzące w określonym miejscu i czasie. W kategorii tej nie mieszczą
się stany naruszenia sprawności organizmu powodujące utratę zdolności do wyko-
nywania zatrudnienia, w tym osobistej pracy w gospodarstwie rolnym.

Nieusprawiedliwiony jest zarzut naruszenia art. 231 k.p.c., gdyż ustanowione
w nim domniemanie faktyczne jest wnioskowaniem i wchodzi w rachubę wyłącznie
przy braku bezpośrednich środków dowodowych, pozwala bowiem na oparcie usta-
leń faktycznych na uznaniu faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia
sprawy, jeżeli wniosek taki można wyprowadzić z innych ustalonych faktów. Przepis
ten nie znajduje zatem zastosowania w sytuacji, w której ustalenia faktyczne winny
zostać oparte na dostępnych i przeprowadzonych dowodach, w szczególności wów-
czas, gdy chodzi o kwestie wymagające wiedzy medycznej, a zatem wypowiadanie
się na ich temat wymaga wiadomości specjalnych, wobec czego odpowiednich usta-
leń dokonuje sąd w oparciu o dowód z opinii biegłych lekarzy stosownie do art. 278 §
1 k.p.c. (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 r., II UKN 599/00,
OSNP 2003 nr 15, poz. 368 i z dnia 19 lutego 2002 r., IV CKN 718/00, niepubliko-
wany).

Przepis art. 278 § 1 k.p.c. przewiduje, że w wypadkach wymagających wiado-
mości specjalnych sąd może wezwać jednego lub kilku biegłych w celu zasięgnięcia
opinii. Mimo fakultatywnej formuły przytoczonego przepisu, sąd musi zwrócić się do
biegłego, jeśli dojdzie do przekonania, że okoliczność mająca istotne znaczenie dla
prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy może zostać wyjaśniona tylko w wyniku wyko-
rzystania wiedzy osób mających specjalne wiadomości. W takim przypadku dowód z
opinii biegłego z uwagi na składnik wiadomości specjalnych jest dowodem tego ro-
dzaju, że nie może być zastąpiony inną czynnością dowodową ani wnioskowaniem
na podstawie innych ustalonych faktów (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 lis-
topada 1999 r., I CKN 223/98, Wokanda 2000 nr 3, poz. 7). Powołanie się w skardze
kasacyjnej na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2005 r., II CK 572/04 (nie-
publikowany), stanowi nieporozumienie i zdaje się wskazywać, że skarżąca nie widzi
różnicy pomiędzy oceną przeprowadzonych dowodów a oceną prawną ustalonego w
sprawie stanu faktycznego. Dlatego też formułuje nieuprawniony wniosek, że odmo-
wa możliwości dokonania przez sąd oceny opinii biegłych według kryteriów logiczne-
go myślenia, wiedzy powszechnej i doświadczenia życiowego ,,ogranicza w istocie
kognicję sądu do kwestii proceduralnych i oddaje biegłym władzę sądowniczą". W
przytoczonym wyżej wyroku wyrażony został pogląd, że ,,specyfika oceny dowodu z
opinii biegłego wyraża się w tym, że sfera merytoryczna opinii kontrolowana jest
przez sąd, który nie posiada wiadomości specjalnych, w istocie tylko w zakresie
zgodności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy po-
wszechnej. Odwołanie się przez sąd do tych kryteriów oceny stanowi więc wystar-
czające i należyte uzasadnienie przyczyn uznania opinii biegłego za nieprzekonu-
jącą". Zaprezentowane stanowisko odnosi się jedynie do zawartych w opinii biegłego
do spraw ruchu drogowego wypowiedzi w zakresie należącym do wyłącznej kompe-
tencji sądu i dotyczącym oceny prawnej winy, o której mowa w art. 435 § 1 k.c. (po-
winność bądź możliwość przewidywania, że dana przyczyna może wywołać określ-
ony skutek). W powołanym wyroku nie została natomiast zakwestionowana przez
Sąd Najwyższy konieczność uzyskania opinii osoby posiadającej specjalne wiado-
mości w odniesieniu do takich kwestii jak ocena związku przyczynowego i jego rodzaj
(odtworzenie przebiegu zdarzeń i ustalenie ich przyczyn). O ile zatem opinia biegłego
jest pomocna a niejednokrotnie wręcz niezbędna do dokonania w sprawie prawidło-
wych ustaleń faktycznych, o tyle nie może ona zawierać oceny prawnej stanu fak-
tycznego, gdyż ocena ta należy do wyłącznej kompetencji sądu.

Nie budzi wątpliwości, że w sprawie, której przedmiotem jest prawo do świad-
czenia rentowego z ubezpieczenia społecznego, warunkująca powstanie tego prawa
i będąca elementem ustaleń faktycznych ocena niezdolności do pracy wymaga wia-
domości specjalnych i musi znaleźć oparcie w dowodzie z opinii biegłych posiadają-
cych odpowiednią wiedzę medyczną adekwatną do rodzaju schorzeń osoby zainte-
resowanej. Wprawdzie w ramach przyznanej sądowi swobody w ocenie dowodów
może on i powinien poddać opinie biegłych stosownej weryfikacji dla uznania ich za
przekonujące bądź podlegające zdyskwalifikowaniu, jednakże nie może opierać się
wyłącznie na własnej wiedzy, oderwanej od specjalistycznej wiedzy medycznej. W
żadnym wypadku opinia biegłych, która sądu nie przekonała, nie może być weryfiko-
wana, a zwłaszcza dyskwalifikowana w całości bądź w zakresie wniosków końco-
wych, bez posłużenia się wiedzą specjalistyczną. Taka weryfikacja zgodnych stano-
wisk wszystkich wydanych w sprawie opinii, nie wyłączając orzeczeń wydanych w
postępowaniu przed organem rentowym, jest niedopuszczalna. W konsekwencji sąd
nie może - wbrew opinii biegłych, dostarczających sądowi wiedzy specjalistycznej
koniecznej do dokonania oceny stanu zdrowia osoby ubiegającej się o świadczenie
rentowe, w tym rodzaju występujących schorzeń, stopnia ich zaawansowania i nasi-
lenia związanych z nimi dolegliwości, stanowiących łącznie o zdolności do wykony-
wania zatrudnienia bądź braku takiej zdolności - oprzeć się na własnym przekonaniu,
zasadach logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej,
które to kryteria ze zrozumiałych względów nie obejmują specjalistycznej wiedzy me-
dycznej (por. także wyroki Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2000 r., II UKN
498/99, OSNAPiUS 2001 nr 19, poz. 597 i z dnia 7 lipca 2005 r., II UK 277/04, OSNP
2006 nr 5-6, poz. 97 oraz powołane w nim orzecznictwo).

Z powyższych względów skarga kasacyjna podlega oddaleniu na podstawie
art. 39814 k.p.c.
========================================
Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych - inne orzeczenia:
dokumentdata wyd.
[IA] III UK 97/07   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2009/5-6/81
2008-01-15 
[IA] III UK 92/07   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2009/5-6/80
2008-01-09 
[IA] III UK 70/07   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2008/23-24/366
2007-10-11 
[IA] III UK 60/07   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2009/5-6/77
2008-01-25 
[IA] III UK 53/07   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2008/23-24/359
2007-10-11 
  • Adres publikacyjny: