Wyrok z dnia 3 grudnia 1997 r.
III RN 65/97

Po dniu 17 listopada 1995 r. decyzję wydaną przez samorząd gminy w
sprawach z zakresu administracji publicznej podpisuje tylko wójt lub burmistrz,
pomimo iż w decyzji takiej wymienia się imię i nazwisko każdego z członków
zarządu, którzy brali udział w jej podjęciu (art. 39 ust. 3 ustawy z dnia 8 marca
1990 r. o samorządzie terytorialnym, jednolity tekst: Dz.U. z 1996 r. Nr 13. poz.
74 ze zm. w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 29 września 1995 r. o zmianie
ustawy o samorządzie terytorialnym oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. Nr
124, poz. 601).

Przewodniczący SSN: Andrzej Wróbel, Sędziowie SN: Adam Józefowicz
(sprawozdawca), Andrzej Wasilewski.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 3 grudnia 1997 r. sprawy ze skargi
Mariana R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w R. z dnia 20
marca 1996 r. [...] w przedmiocie odmowy umorzenia opłaty skarbowej wraz z odset-
kami, na skutek rewizji nadzwyczajnej Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego
w Warszawie [...] od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego-Ośrodka Zamiejs-
cowego w Lublinie z dnia 28 lutego 1997 r. [...]

u c h y l i ł zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Naczelnemu Sądowi Admi-
nistracyjnemu-Ośrodkowi Zamiejscowemu w Lublinie do ponownego rozpoznania.


U z a s a d n i e n i e

Zarząd Gminy O. po rozpatrzeniu wniosku Mariana R. decyzją z dnia 27 grud-
nia 1995 r. [...] nie wyraził zgody na zaniechanie poboru i na umorzenie kwoty 6.632
zł 90 gr z tytułu opłaty skarbowej oraz odsetek od tej opłaty w kwocie 11.610 zł 10 gr.
Jako podstawę materialnoprawną swego rozstrzygnięcia powołał art. 10 ust. 2
ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o dochodach i finansowaniu gmin (Dz. U. Nr 129,
poz. 600). W uzasadnieniu decyzji Zarząd Gminy stwierdził, że z art. 8 ust. 2 ustawy
z dnia 19.12.1980 r. o zobowiązaniach podatkowych (jednolity tekst: Dz. U z 1993 r.
Nr 108, poz. 486 ze zm.) wynika, iż uprawnione do zaniechania ustalenia zobowią-
zań podatkowych są organy podatkowe. Zgodnie z art. 31 ust. 1 tej ustawy zaległości
podatkowe i odsetki za zwłokę mogą być umorzone przez Ministra Finansów lub or-
gany podatkowe w przypadkach gospodarczo lub społecznie uzasadnionych. Stwier-
dzenie, że wnioskodawca ma na utrzymaniu rodzinę i ściągnięcie opłaty zagroziłoby
egzystencji rodziny nie stanowi podstawy umorzenia opłaty, bo wnioskodawca nie
podjął pracy w ramach robót publicznych ani prac interwencyjnych oraz nie zwrócił
się o rozłożenie należności na raty. Zarząd Gminy wydając decyzję negatywną kiero-
wał się nie tylko słusznym interesem podatnika, ale także interesem gminy.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w R. po rozpatrzeniu odwołania
Mariana R. decyzją z dnia 20 marca 1996 r. [...] utrzymało w mocy zaskarżoną decy-
zję. W uzasadnieniu decyzji Kolegium stwierdziło, że brak jest współdziałania podat-
nika w rozwiązywaniu swojej trudnej sytuacji materialnej. Ze strony wnioskodawcy
nie było prośby o przyjęcie go do pracy w ramach prac interwencyjnych lub robót pu-
blicznych pomimo złożonej mu oferty pracy przez Wójta Gminy. Samorządowe Ko-
legium Odwoławcze uznało, że brak jest w sprawie okoliczności gospodarczo i spo-
łecznie uzasadnionych do umorzenia zaległości z tytułu opłaty skarbowej z tytułu za-
wartych umów kupna-sprzedaży samochodów.
Naczelny Sąd Administracyjny-Ośrodek Zamiejscowy w Lublinie wyrokiem z
dnia 28 lutego 1997 r. [...] po rozpoznaniu skargi Mariana R. stwierdził nieważność
zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Zarządu Gminy w O. z dnia 27
grudnia 1995 r. [...] i zasądził od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w R. na
rzecz skarżącego kwotę 200 zł. tytułem zwrotu kosztów postępowania. NSA uznał,
że brak podpisów członków organu kolegialnego należy uznać za rażące naruszenie
prawa, stanowiące podstawę do stwierdzenia nieważności takiej decyzji. Powołując
się na uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 30 września 1992 r. III AZP 17/92, Naczel-
ny Sąd Administracyjny stwierdził, że decyzja zarządu gminy powinna być podpisana
przez wszystkich członków zarządu biorących udział w podjęciu decyzji. W sprawie
niniejszej decyzja Zarządu Gminy w O. z dnia 27 grudnia 1995 r. podpisana została
tylko przez Wójta Gminy. Brak jest natomiast podpisów członków Zarządu Gminy bio-
rących udział w podejmowaniu decyzji. Dlatego NSA na zasadzie art. 22 ust. 3 art. 55
ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz. U.
Nr 74, poz. 368 ze zm.) orzekł o stwierdzeniu nieważności zaskarżonej decyzji.

Od powyższego wyroku, Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego wniósł
rewizję nadzwyczajną, w której zarzucił temu wyrokowi rażące naruszenie art. 39 ust.
3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (Dz. U. Nr 16, poz. 95
ze zm.) oraz art. 22 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyj-
nym. Skarżący wniósł o uchylenie powyższego wyroku i przekazanie sprawy Naczel-
nemu Sądowi Administracyjnemu-Ośrodkowi Zamiejscowemu w Lublinie do ponow-
nego rozpoznania.

Sąd Najwyższy zważył co następuje:

Rewizja nadzwyczajna jest zasadna, gdyż zaskarżony wyrok rażąco narusza
przytoczone w niej przepisy prawa.
W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku NSA podał, że decyzja zarządu gminy
podpisana tylko przez wójta Gminy jest dotknięta nieważnością z powodu braku pod-
pisów członków zarządu gminy biorących udziału w jej podjęciu. Powyższy pogląd
nie jest trafny. NSA przeoczył bowiem, że ustawą z dnia 29 września 1995 r. o zmia-
nie ustawy o samorządzie terytorialnym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 124,
poz. 601), która weszła w życie z dniem 18 listopada 1995 r. ustawodawca znoweli-
zował art. 39 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym. Zgodnie z
nowym brzmieniem art. 39 ust. 3 ustawy o samorządzie terytorialnym, decyzje wy-
dawane przez zarząd gminy w sprawach z zakresu administracji publicznej podpisuje
wójt lub burmistrz. W decyzji takiej wymienia się imię i nazwisko członków zarządu,
którzy brali udział w jej wydaniu. W związku z powyższą zmianą art. 39 ustawy o sa-
morządzie terytorialnym nieaktualny stał się pogląd Sądu Najwyższego, wyrażony w
uchwale Sądu Najwyższego z dnia 30 września 1992 r., III AZP 17/92 (OSNCP 1993
z. 3 poz. 5) i nie mógł stanowić podstawy do stwierdzenia nieważności decyzji za-
rządu gminy, podpisanej tylko przez wójta gminy. Z akt sprawy wynika, że decyzja
Zarządu Gminy O. z dnia 27 grudnia 1995 r. została podpisana przez wójta i zawiera
ponadto imiona i nazwiska pozostałych członków zarządu, którzy brali udział w jej
wydaniu. W związku z tym zostały spełnione wymagania, przewidziane w art. 39 ust.
3 wymienionej ustawy o samorządzie terytorialnym. Brak zatem było podstaw praw-
nych do unieważnienia przez NSA zaskarżonej decyzji organu II instancji i poprze-
dzającej ją decyzji organu I instancji. Z powyższych przyczyn rewizja nadzwyczajna
jest uzasadniona.
Z tych względów Sąd Najwyższy na zasadzie art. 39312 KPC w związku z art.
10 ustawy z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie Kodeksu postępowania cywilnego, roz-
porządzeń Prezydenta Rzeczypospolitej - Prawo upadłościowe i Prawo o postępowa-
niu układowym, Kodeksu postępowania administracyjnego, ustawy o kosztach sądo-
wych w sprawach cywilnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 43, poz. 189) w
związku z art. 236 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997
r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483) orzekł, jak w sentencji.

========================================