Wyrok SN - III RN 33/97
Izba:Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych
Sygnatura:III RN 33/97
Typ:Wyrok SN
Opis:Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1998/6/168
Data wydania:1997-09-03

Wyrok z dnia 3 września 1997 r.
III RN 33/97

W postępowaniu administracyjnym o nakazanie przymusowej rozbiórki
obiektów budowlanych, których budowa lub przebudowa została zakończona, bez
wydanego prawem pozwolenia budowlanego przed dniem 1 stycznia 1995 r.,
należy według art. 103 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane
(Dz.U. Nr 89, poz. 414) odpowiednio stosować przepis art. 37 ust. 1 pkt 1 lub 2 i
art. 39 ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo budowlane (Dz.U. Nr 38, poz.
229 ze zm.).


Przewodniczący SSN: Andrzej Wróbel, Sędziowie SN: Adam Józefowicz
(sprawozdawca), Janusz Łętowski.

Sąd Najwyższy, przy udziale Prokuratora Prokuratury Krajowej Włodzimierza
Skoniecznego, po rozpoznaniu w dniu 3 września 1997 r. sprawy ze skargi Rzymsko-
Katolickiej Parafii [...] w U. na decyzję Wojewody B. z dnia 11 stycznia 1996 r. [...] w
przedmiocie nakazu rozbiórki obiektów budowlanych, na skutek rewizji nadzwyczajnej
Ministra Sprawiedliwości [...] od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego-Ośrodka
Zamiejscowego w Katowicach z dnia 14 listopada 1996 r. [...]
u c h y l i ł zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Naczelnemu Sądowi Ad-
ministracyjnemu-Ośrodkowi Zamiejscowemu w Katowicach do ponownego rozpoznania.



U z a s a d n i e n i e

Burmistrz Miasta U. pismem z dnia 19 sierpnia 1994 r. z urzędu wszczął postę-
powanie administracyjne w sprawie budowy obiektu gospodarczego o konstrukcji
drewnianej na gruncie położonym w U.-P., przy ul.P. na działce [...], której właścicielem
był Grzegorz W., a z mocy aktu notarialnego z dnia 29 maja 1996 r. jest obecnie Parafia
Rzymsko-Katolicka [...] w U. Przeprowadzone w dniu 29 sierpnia 1994 r. oględziny
przez inspektora nadzoru budowlanego z udziałem inwestora Grzegorza W. wykazały,
że budowa tego obiektu o wymiarze 7 x 17 m prowadzona jest bez pozwolenia
budowlanego i zatwierdzenia planu realizacyjnego, na terenie przeznaczonym w
miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod mieszkalnictwo o niskiej
intensywności zabudowy.
W dniu 16 sierpnia 1995 r. wpłynął do Urzędu Miejskiego wniosek Grzegorza W.
o wydanie zezwolenia na użytkowanie przedmiotowego budynku gospodarczego,
określonego jako stodoła, jak również dwóch silosów zbożowych "BIN 80". Inwestor
dołączył do wniosku inwentaryzację architektoniczno-konstrukcyjną wymienionych
obiektów budowlanych.
Decyzją z dnia 19 września 1995 r. [...] Burmistrz Miasta U. odmówił
Grzegorzowi W. udzielenia zezwolenia na użytkowanie budynku gospodarczego-sto-
doły, silosów zbożowych typu BIN 80 oraz dwóch budynków chlewni z trzodą, nie obję-
tych wnioskiem, a będących integralną częścią zagrody, położonych na parceli [...] w U.
przy ul.P. i jednocześnie nakazał Grzegorzowi W. wykonanie rozbiórki wymienionych
obiektów w terminie 6-ciu miesięcy od daty uprawomocnienia się decyzji. W
uzasadnieniu decyzji Burmistrz stwierdził, że zgodnie z planem ogólnym zagospo-
darowania przestrzennego miasta U., zatwierdzonym uchwałą Rady Miejskiej Uzdro-
wiska U. [...] z dnia 24 kwietnia 1992 r. (Dz. Urz. Wojewody Bielskiego Nr 5, poz. 28),
parcela [...] znajduje się w jednostce strukturalnej, przeznaczonej na mieszkalnictwo o
niskiej intensywności zabudowy jednorodzinnej z założeniem jej uzupełnienia na
działkach o powierzchni około 800 m2.
W toku postępowania ujawniono, że właściciel parceli [...] wybudował stodołę,
dwa stalowe silosy na zboże, dwa budynki inwentarskie, w których odbywa się chów
powyżej 100 sztuk trzody chlewnej. Wszystkie zabudowania zostały wniesione bez
pozwolenia na budowę i bez decyzji o warunkach zagospodarowania i zabudowy
terenu. Budynki chlewni i silosy zlokalizowano w bezpośredniej bliskości jedynej drogi
do cmentarza, co uniemożliwia swobodny ruch po drodze do cmentarza, przy której
przygotowuje się budowę wiaty. Budynki chlewni znajdują się w bezpośredniej bliskości
obiektów sakralnych, to jest kościoła rzymsko-katolickiego i kaplicy ewangelickiej.
Właściciele innych budynków protestują w związku z uciążliwością hałasu wentylatorów,
pracujących w nocy i zbieraniem się przy sąsiednich budynkach much i owadów. Z
pisma Terenowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w C. z dnia 1 sierpnia 1995 r.
wynika, że woda w pobliskich studniach jest niezdatna do picia i celów gospodarczych
ze względu na zanieczyszczenia prawdopodobnie z produkcji zwierzęcej. W czasie wizji
w obrębie zabudowań w obecności przedstawiciela inwestora, księdza Alojzego W., nie
stwierdzono dokumentów, że prowadzona działalność budowlana jest bezpieczna dla
środowiska naturalnego.
W reasumpcji Burmistrz podkreślił, iż lokalizacja samowolnie wybudowanych
obiektów jest sprzeczna z ustaleniami planu zagospodarowania miasta U., powoduje
degradację środowiska naturalnego, uniemożliwia korzystanie z wód podziemnych,
narusza dobro osób trzecich przez uniemożliwienie spokojnego przebywania w domach,
narusza interes społeczny w związku z uniemożliwieniem swobodnego dostępu do drogi
na cmentarz, niekorzystnie wpływa na obiekty sakralne zlokalizowane bezpośrednio
przy granicy z powyższymi obiektami. Budowa obiektów była realizowana jako przejaw
samowoli budowlanej bez nadzoru ze strony osób upoważnionych do tych czynności.
Decyzję swoją Burmistrz Miasta U. oparł na podstawie art. 48 i art. 57 ustawy z dnia 7
lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. Nr 89, poz. 414).
Od powyższej decyzji odwołał się Grzegorz W. wnosząc o jej uchylenie.
Organ odwoławczy zwrócił się do organu I instancji o uzupełnienie materiału
dowodowego. Na skutek tego organ I instancji przesłał przy piśmie z dnia 19 grudnia
1995 r. aktualny plan sytuacyjny z zaznaczonymi dawnymi budynkami gospodarczymi
(3 budynki drewniane) i budynkiem mieszkalnym, który użytkowany jest jako skład i
magazyn oraz obiektami budowlanymi nowo wzniesionymi (2 silosy zbożowe), jak
również budynkami obmurowanymi i powiększonymi (stodoła i świniarnia, połączone
przewiązką). Wyjaśniono, że nie wstrzymano robót budowlanych stodoły, gdyż była
użytkowana. Bez dokumentacji nie można stwierdzić czy zakończono budowę.
Wojewoda B. decyzją z dnia 11 stycznia 1996 r. [...] uchylił zaskarżoną decyzję w
części dotyczącej odmowy udzielenia pozwolenia na użytkowanie wymienionych
obiektów i umorzył postępowanie w I instancji, a w pozostałej części dotyczącej nakazu
rozbiórki utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy. W uzasadnieniu decyzji Wojewoda
stwierdził, że zaskarżona decyzja w części dotyczącej odmowy udzielenia pozwolenia
na użytkowanie wymienionych obiektów została wydana bez podstawy prawnej co do
obiektów, które nie figurowały we wniosku Grzegorza W. z dnia 12 sierpnia 1995 r.
Ponadto uznał, że nie istniały okoliczności przewidziane w art. 55 Prawa budowlanego z
1994 r., które są wymagane do udzielenia pozwolenia na użytkowanie obiektu
budowlanego. Obiekty objęte wnioskiem, tj. stodoła i silosy zbożowe, a także pozostałe
obiekty wymienione w zaskarżonej decyzji, w tym chlewnie, zostały wybudowane bez
wymaganego prawem pozwolenia na budowę. Dlatego wszczęcie postępowania o
pozwolenie na użytkowanie budynków jest niedopuszczalne. W tej części zaskarżona
decyzja podlega uchyleniu, a postępowanie umorzeniu.
W przypadku wykrycia samowoli budowlanej, właściwy organ ma obowiązek
wydać decyzję na podstawie art. 48 Prawa budowlanego, nakazującą przymusową
rozbiórkę. Organ odwoławczy uznał, że zebrany w sprawie materiał dowodowy wy-
czerpuje dyspozycje, zawarte w tym przepisie. Odwołujący się rozbudowywał zagrodę
bez pozwolenia na budowę i dokonał uboju około 300 sztuk świń w 1995 r. do
października bez zachowania podstawowych warunków sanitarnych i humanitarnych w
baraku drewnianym - zbrojarni, będącym dawnym zapleczem budowy kościoła, co
potwierdza lekarz weterynari M.K.
Rozbudowywane obiekty wykroczyły poza ramy typowego gospodarstwa rolnego i
stanowią samowolę budowlaną, która - w razie jej wykrycia - wymaga wydania nakazu
rozbiórki, zgodnie z art. 48 Prawa budowlanego w związku z art. 103 ust. 2 tego Prawa.
Jeśli uznać, że rozbudowa zagrody zakończona została do końca 1994 r., to w myśl art.
37 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo budowlane (Dz. U. Nr 38,
poz. 229 ze zm.) podlega przymusowej rozbiórce, gdyż koliduje z ustaleniami
miejscowego planu ogólnego zagospodarowania przestrzennego. Silosy objęte zas-
karżoną decyzją - zdaniem organu odwoławczego - są obiektami budowlanymi zarówno
w świetle art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego z 1994 r., jak również w myśl art. 2 ust 1
Prawa budowlanego z 1974 r. Z tych względów Wojewoda uznał, że zaskarżona
decyzja w części dotyczącej nakazu rozbiórki jest zgodna z prawem, to jest art. 48
Prawa budowlanego z 1994 r., jak również z art. 37 ust. 1 pkt 1 Prawa budowlanego z
1974 r.
Naczelny Sąd Administracyjny-Ośrodek Zamiejscowy w Katowicach oddalił
skargę Grzegorza W. podtrzymaną przez Parafię Rzymsko-Katolicką [...] w U., która
aktem notarialnym z dnia 29 maja 1996 r. nabyła własność nieruchomości, objętej pos-
tępowaniem i zgłosiła w piśmie z dnia 3 października 1996 r. wstąpienie do sprawy w
miejsce skarżącego, jako następca prawny. W uzasadnieniu wyroku NSA stwierdził, że
zaskarżona decyzja w istocie nie narusza prawa. Przepis art. 37 ust. 1 pkt 1 Prawa
budowlanego z 1974 r. przewidywał wydanie nakazu przymusowej rozbiórki obiektu
budowlanego - zarówno będącego w budowie, jak i wybudowanego - gdy właściwy
organ administracji stwierdził tzw. samowolę budowlaną dokonaną bez wymaganego tą
ustawą pozwolenia na budowę, a jednocześnie, gdy obiekt ten lub jego część znajduje
się na terenie, który zgodnie z przepisami o planowaniu przestrzennym nie był
przeznaczony pod jakąkolwiek zabudowę lub innego rodzaju zabudowę niż ta, którą w
drodze samowoli podjął inwestor. Przepisy art. 6, 8, 33 i 35 obowiązującej w tym czasie
ustawy z dnia 12 lipca 1984 r. o planowaniu przestrzennym (jednolity tekst: Dz. U. z
1989 r. Nr 17, poz. 99 ze zm.) uzależniały wykorzystanie gruntów na określone cele (w
tym inwestycyjne) od zgodności z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego. O ile plan miejscowy ustalał inne przeznaczenie niż dotychczasowe, to
grunty mogły być nadal wykorzystywane z tym zastrzeżeniem, że mogły być na nich
budowane obiekty tymczasowe, jeżeli taka zabudowa była niezbędna do prawidłowego
wykorzystania gruntów. NSA stwierdził, że podjęcie inwestycji mogło opierać się tylko
na decyzji administracyjnej, wydanej w sprawie "planu realizacyjnego" względnie "planu
zagospodarowania działki", jak też decyzji rozstrzygającej o pozwoleniu na budowę.
Stanowisko to NSA oparł na przepisach: art. 80 tej ustawy i art. 21 ust. 1 i 3, art. 29 ust.
1-4 Prawa budowlanego z 1974 r. oraz § 45 rozporządzenia z dnia 20 lutego 1975 r. w
sprawie nadzoru urbanistyczno-budowlanego (Dz. U. Nr 8, poz. 48). Powołując się na
przepis art. 2 ust. 2 Prawa budowlanego z 1974 r. i § 2 pkt 1 rozporządzenia z dnia 3
lipca 1980 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki
(Dz. U. Nr 17, poz. 62), NSA uznał, że bez pozytywnych dla inwestora rozstrzygnięć nie
było dopuszczalne rozpoczęcie robót budowlanych zarówno w odniesieniu do budowy
"od podstaw" nowych obiektów budowlanych, jak również w odniesieniu do istniejących
obiektów budowlanych, które miałyby być przebudowane lub rozbudowane. Miejscowy
plan zagospodarowania przestrzennego wiąże organy administracji publicznej do tego
stopnia, że rozstrzygnięcia niezgodne z jego ustaleniami zostały obwarowane rygorem
nieważności (art. 46 ustawy z dnia 12 lipca 1984 r. o planowaniu przestrzennym i
analogicznie art. 16 pkt 1 i art. 34 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu
przestrzennym, Dz. U. Nr 89, poz. 415). NSA stwierdził, że zarówno w świetle ustaleń
ogólnego planu zagospodarowania przestrzennego miasta U., zatwierdzonego uchwałą
Rady Miasta Uzdrowiska U. z 24 kwietnia 1992 r. [...], jak również planu zatwierdzonego
poprzednio uchwałą z dnia 26 grudnia 1983 r. (Dz. Urz. WRN w Bielsku Białej z 1984 r.
Nr 2, poz. 2) nie było dopuszczalne budownictwo zagrodowe na terenie objętym
samowolą budowlaną. W obu wypadkach zastrzeżono realizację zabudowy na
podstawie planu szczegółowego, którego aktualnie obowiązująca ustawa z 7 lipca 1994
r. nie przewiduje. Żaden z obiektów samowolnie budowanych lub przebudowywanych
(modernizowanych) przez Grzegorza W. nie może być zaliczony do "istniejącej
zabudowy jednorodzinnej", która mogłaby być uzupełniona lub uporządkowana. Są to
bowiem obiekty o charakterze budownictwa rolniczego. Sąd ocenił sprawę co do
nakazu rozbiórki według stanu istniejącego w dniu wydania zaskarżonej decyzji, kiedy
właścicielem był Grzegorz W. Nakaz przymusowej rozbiórki po darowaniu
nieruchomości Parafii Rzymsko-Katolickiej może przejść na następcę prawnego.
Zdaniem NSA zasadne było prowadzenie jednego postępowania wszczętego z
urzędu i wydanie jednej decyzji administracyjnej opartej na różnych podstawach
materialnoprawnych (dawnym i nowym prawie budowlanym), lecz odnoszących się do
tej samej materii, jaką jest orzeczenie o skutkach samowoli. Samo powołanie się na
przepisy dwóch ustaw nie może być ocenione jako naruszenie prawa mające wpływ na
wynik sprawy, skoro brak wskazania w decyzji podstawy prawnej lub niewłaściwe jej
wskazanie nie może być podstawą jej uchylenia. W rozpatrywanej sprawie nowe prawo
budowlane z 1994 r. powinno mieć zastosowanie jedynie do montażu przez Grzegorza
W. dwóch silosów zbożowych "BIN 80", bowiem z dokumentów wynika, że urządzenia
te były montowane już w 1995 r., a więc pod rządami nowego prawa budowlanego z
1994 r. Inwestor wniósł w sierpniu 1995 r. do organu I instancji o wyrażenie zgody na
użytkowanie tych obiektów budowlanych. Jednakże taka decyzja, nawet odmowna, nie
mogła być wydana po samowolnym wzniesieniu silosów zbożowych. Zdaniem NSA
sprawa ta stała się bezprzedmiotowa i prawidłowo organ II instancji orzekł zgodnie z art.
138 § 1 pkt 2 KPA, bowiem nakaz ich rozbiórki znajduje oparcie w art. 48 w związku z
art. 103 ust. 1 i 2 Prawa budowlanego z 1994 r. Jeśli chodzi o chlewnię, jako obiekt
budowlany, najwcześniej przebudowany według skargi w 1986-1987 r., to stosownie do
uchwały składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10
czerwca 1996 r., OPS 3/96, skutki samowoli budowlanej likwiduje się przy użyciu
środków prawnych, przewidzianych w art. 37 ust. 1 Prawa budowlanego z 1974 r.
Podstawą zatem nakazu rozbiórki tego obiektu jest ten przepis prawny, aczkolwiek przy
przebudowie i rozbudowie tego obiektu (zmiana konstrukcji ścian nośnych i wykonanie
przewiązki łączącej wolno stojące drewniane budynki inwentarskie) mogą powstać
wątpliwości, czy rozbiórką powinien być objęty cały obiekt, czy tylko część objęta
samowolną przebudową. Obiekt jest usytuowany na terenie nie przewidzianym w
miejscowym planie ogólnym zagospodarowania przestrzennego pod zabudowę
zagrody. Dwa dawne budynki inwentarskie o konstrukcji drewnianej mogły tylko
przejściowo do zużycia technicznego służyć dotychczasowym celom, tj. jako owczarnie
lub budynki inwentarskie. Po przebudowie nie ma już sensu nakazywania rozbiórki tylko
nowych elementów konstrukcyjnych (murów zewnętrznych i przewiązki). Aktualnie nie
ma prawnej możliwości odroczenia przymusowej rozbiórki, jakim był dawniej art. 39
Prawa budowlanego z 1974 r.
Zdaniem NSA okoliczności faktyczne i prawne wskazują, że zaskarżona decyzja
ostateczna nakazująca rozbiórkę obiektów budowlanych jest zgodna z prawem
materialnym i nie narusza przepisów postępowania w zakresie mającym wpływ na
wynik sprawy. Dlatego Sąd oddalił skargę.
Powyższy wyrok zaskarżył Minister Sprawiedliwości. W rewizji nadzwyczajnej
zarzucił rażące naruszenie przepisu art. 22 ust. 2 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 11 maja 1995
r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz. U. Nr 74, poz. 368 ze zm.) w związku z
art. 103 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. Nr 89, poz. 414)
oraz art. 7 i 77 w związku z art. 62 KPA. Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego
wyroku i uwzględnienie skargi lub o uchylenie tego wyroku i przekazanie sprawy
Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu-Ośrodkowi Zamiejscowemu w Katowicach do
ponownego rozpoznania.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Rewizja nadzwyczajna jest uzasadniona.
W niniejszej sprawie postępowanie administracyjne zostało wszczęte z urzędu w
dniu 19 sierpnia 1994 r. pismem Burmistrza Miasta U. i dotyczyło budynku gos-
podarczego o konstrukcji drewnianej. Stosownie zatem do treści art. 103 ust. 2 ustawy z
dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, obowiązującej od 1 stycznia 1995 r., organy
administracyjne powinny odpowiednio stosować do obiektów, których budowa została
zakończona przed dniem wejścia w życie ustawy, przepisy dotychczasowe, to jest art.
37 ust. 1 pkt 1 lub 2 ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo budowlane (Dz. U.
Nr 38, poz. 229 ze zm.). Sytuację prawną sprawców tzw. samowoli budowlanej
ustawodawca zróżnicował, przyjmując jako kryterium - zakończenie budowy przed
dniem 1 stycznia 1995 r. Jeżeli budowa została zakończona przed 1 stycznia 1995 r.
inwestor ponosi konsekwencje samowoli budowlanej według stosowanych odpowiednio
przepisów dotychczasowych, tj. ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo
budowlane. Jeśli chodzi o obiekty budowlane będące w budowie i niezakończone przed
wejściem w życie Prawa budowlanego z 1994 r., albo wybudowane bez wymaganego
pozwolenia na budowę po wejściu w życie tego Prawa, to inwestor ponosi
konsekwencje samowoli budowlanej na zasadzie nowych przepisów Prawa bu-
dowlanego z 1994 r., zobowiązującego właściwy organ do nakazania w drodze decyzji
rozbiórki takiego obiektu budowlanego lub jego części. Z kolei przepis art. 49 ust. 1
Prawa budowlanego z 1994 r. stanowi, że nie można nakazać rozbiórki, o której mowa
w art. 48, jeżeli upłynęło 5 lat od dnia zakończenia budowy obiektu budowlanego lub
jego części. Na właścicielu spoczywa wówczas obowiązek uzyskania pozwolenia na
użytkowanie obiektu budowlanego. Poprzednio obowiązujące Prawo budowlane z 1974
r. było mniej surowe dla sprawców samowoli budowlanej, gdyż przewidywało możliwość
skorzystania przez nich z unormowania zawartego w art. 39 tego Prawa, pozwalającego
ze względów społecznych lub gospodarczych na czasowe wykorzystanie obiektów
budowlanych, co do których został wydany nakaz przymusowej rozbiórki lub odroczenie
wykonania przymusowej rozbiórki i wykorzystanie obiektu budowlanego w sposób
określony w decyzji. Parafia Rzymsko-Katolicka [...] poparła skargę byłego właściciela
nieruchomości nie mając możliwości wcześniejszego złożenia właściwego wniosku w
zakresie wynikającym z tego przepisu, choć - jak wynika z protokołu rozprawy przed
Sądem Najwyższym - zlikwidowała dotychczasową działalność gospodarczą byłego
właściciela, doprowadziła do obiektów wodę miejską i nie ma już zanieczyszczeń wody
gruntowej, a obiekty budowlane, których budowę ukończono przed wejściem w życie
Prawa budowlanego z 1974 r. wykorzystuje w celu działalności charytatywnej i
roztoczenia opieki nad bezdomnymi. Ponadto droga do cmentarza została
doprowadzona w innym miejscu. W tej sytuacji Parafia może jeszcze w tym przedmiocie
złożyć wniosek w trybie art. 39 Prawa budowlanego z 1974 w związku z art. 103 § 1
Prawa budowlanego z 1994 r. w odniesieniu do starszych budynków, objętych
postępowaniem w niniejszej sprawie.
W niniejszej sprawie występowały różne stany faktyczne i prawne. Nie było
możliwe objęcie ich jedną decyzją nakazującą rozbiórkę wszystkich obiektów budow-
lanych bez wyraźnego rozgraniczenia podstawy prawnej do różnych obiektów budow-
lanych objętych jedną decyzją w decyzjach organów administracyjnych obu instancji.
Dokonane przez Naczelny Sąd Administracyjny uzupełniające ustalenia faktyczne w
odniesieniu do silosów zbożowych są prawidłowe i w tej części należało wydać odrębną
decyzję nakazującą ich rozbiórkę w oparciu o przepis art. 48 ust. 1 Prawa budowlanego
z 1994 r. Brak jednak w sprawie należytego wyjaśnienia sprawy w postępowaniu
administracyjnym w odniesieniu do pozostałych obiektów budowlanych starych,
częściowo systematycznie przebudowywanych w bliżej nie określonym czasie bez
pozwolenia budowlanego. W związku z tym materiał dowodowy zebrany w
postępowaniu administracyjnym nie mógł stanowić podstawy do oceny zgodności z
prawem zaskarżonej decyzji administracyjnej, a zwłaszcza bez sprawdzenia w oparciu
o obowiązujący zmieniony plan zagospodarowania przestrzennego miasta U. Dokument
ten został pominięty w postępowaniu administracyjnym, choć należało sprawdzić, czy
przed jego zmianą poprzedni plan zakazywał przebudowy istniejących starych
zabudowań. Z naruszeniem art. 7 i art. 77 KPA nie ustalono w postępowaniu
administracyjnym daty samowoli budowlanej w odniesieniu do tych obiektów budowla-
nych. Z tego względu należy uznać, że rewizja nadzwyczajna jest uzasadniona i
podlega uwzględnieniu.
Mając to na uwadze Sąd Najwyższy na zasadzie art. 39313 § 1 KPC w związku z
art. 10 ustawy z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie Kodeksu postępowania cywilnego, roz-
porządzeń Prezydenta RP - Prawo upadłościowe i Prawo o postępowaniu układowym,
Kodeksu postępowania administracyjnego, ustawy o kosztach sądowych w sprawach
cywilnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 43, poz. 189) uchylił zaskarżony
wyrok. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Naczelny Sąd Administracyjny powinien
mieć na względzie wytknięte braki postępowania administracyjnego oraz uwzględnić
wykładnię przepisów Prawa budowlanego dokonaną przez Trybunał Konstytucyjny w
orzeczeniu z dnia 31 stycznia 1996 r., K 9/95 (Orzecznictwo Trybunału
Konstytucyjnego, Zbiór Urzędowy z 1996 r. Nr 1 (14), poz. 2). W orzeczeniu tym
Trybunał Konstytucyjny uznał, że przepis art. 103 ust. 1 i 2 w związku z art. 48 ustawy z
dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane jest w części niezgodny z art. 1 Przepisów
Konstytucyjnych, pozostawionych w mocy na podstawie art. 77 Małej Konstytucji z dnia
17 października 1992 r.
Z tych względów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji.
N o t k a

Powołana w uzasadnieniu uchwała NSA z dnia 10 czerwca 1996 r., OPS 3/96, została opu-
blikowana w ONSA 1997 nr 1 poz. 2 i OSP 1996 z. 12 poz. 223.

========================================
Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych - inne orzeczenia:
dokumentdata wyd.
[IA] III RN 135/03   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/16/274
2003-12-12 
[IA] III RN 45/03   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/11/185
2003-07-22 
[IA] III RN 36/03   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/12/201
2003-07-31 
[IA] III RN 17/03   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/11/186
2003-07-31 
[IA] III RN 12/03   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/13/218
2003-08-12 
  • Adres publikacyjny: