Wyrok z dnia 12 lipca 2000 r.
III RN 208/99

Naczelny Sąd Administracyjny, rozpoznając skargę na decyzję odma-
wiającą ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowania terenu, jest upraw-
niony i zobowiązany do oceny, czy przepis miejscowego planu zagospodaro-
wania przestrzennego jest zgodny z Konstytucją RP.


Przewodniczący: SSN Kazimierz Jaśkowski, Sędziowie SN: Andrzej
Wasilewski, Andrzej Wróbel (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 12 lipca 2000 r. sprawy ze skargi Ju-
liusza J. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia 6 sierpnia
1997 r. [...] w przedmiocie odmowy ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowa-
nia terenu, na skutek rewizji nadzwyczajnej Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego
[...] od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego-Ośrodka Zamiejscowego w Bia-
łymstoku z dnia 26 maja 1999 r. [...]

o d d a l i ł rewizję nadzwyczajną.

U z a s a d n i e n i e

Wójt Gminy K. decyzją z dnia 12 czerwca 1997 r. odmówił Juliuszowi Macie-
jowi J. ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowania terenu dla inwestycji pole-
gającej na budowie na działce [...], położonej we wsi C.K., budynku zagrodowego
połączonego z budynkiem gospodarczym oraz oddzielnej stodoły. W uzasadnieniu
decyzji organ pierwszej instancji wskazał, iż z ustaleń planu zagospodarowania
przestrzennego Gminy K. z dnia 1 grudnia 1994 r. wynika, że na terenie Wigierskiego
Parku Narodowego nowa kolonijna zabudowa zagrodowa lub ogrodnicza może być
realizowana wyłącznie dla gospodarstw o powierzchni powyżej 10 ha użytków
rolnych z wyłączeniem dwustumetrowego pasa wokół jezior i rzeki C.H. oraz po obu
stronach drogi krajowej S.-Se. Zainteresowany jest właścicielem nieruchomości rol-
nej o powierzchni 5,89 ha i nie spełnia warunku określonego tekstem planu, a po-
nadto zamiar inwestycyjny zainteresowanego negatywnie zaopiniowała dyrekcja W.
Parku Narodowego.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. decyzją z dnia 6 sierpnia 1997 r.
utrzymało w mocy zaskarżoną odwołaniem J.M. J. powyższą decyzję. Organ drugiej
instancji podzielił stanowisko organu pierwszej instancji co do sprzeczności zamie-
rzenia inwestycyjnego z ustaleniami obowiązującego planu zagospodarowania
przestrzennego dla terenu inwestycji. Wskazał, iż wykonywanie prawa własności
podlega ograniczeniom ustawowym, a także wyznaczonym przez zasady współżycia
społecznego i społeczno-gospodarcze przeznaczenie prawa. Ograniczeniem ustawo-
wym są przepisy ustawy o planowaniu przestrzennym, w tym przepis art. 33 tej
ustawy, który stanowi, że ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przes-
trzennego kształtują wraz z innymi przepisami prawa sposób wykonywania prawa
własności nieruchomości. Niezasadne jest powoływanie się przez stronę na rozpo-
rządzenie z dnia 27 czerwca 1988 r. w sprawie utworzenia Wigierskiego Parku Naro-
dowego, albowiem jego przepisy, poza przepisem § 1 dotyczącym utworzenia Parku,
utraciły moc i nie obowiązywały od 29 marca 1997 r., tj. od daty, gdy zaczęło obo-
wiązywać rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 marca 1997 r. w sprawie Wigiers-
kiego Parku Narodowego.
Naczelny Sąd Administracyjny-Ośrodek Zamiejscowy w Białymstoku wyrokiem
z dnia 26 maja 1999 r. [...] uchylił zaskarżoną przez J.J. powyższą decyzję i poprze-
dzającą ją decyzję wójta Gminy K. z dnia 12 czerwca 1997 r.
W ocenie Sądu, sąd administracyjny ma prawo odmówić zastosowania w kon-
kretnej sprawie przepisu prawa miejscowego stanowiącego podstawę prawną decy-
zji, gdy ustali, że przepis ten ,,narusza zasady ustawowe." Sąd stwierdził, że starania
autora planu o należyte wypełnienie zadania dbałości o ład przestrzenny i uwzględ-
nienie wymagań ochrony środowiska zostały wyrażone w przepisie prawa miejsco-
wego w taki sposób, który pozostaje w sprzeczności z przepisami prawa powszech-
nie obowiązującego, a to nie pozwala Sądowi na jego stosowanie w sprawie. Kwes-
tionowany skargą ,,zapis" miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
różnicuje zakres uprawnień właścicieli nieruchomości na danym terenie przez doz-
wolenie jednym, a uniemożliwienie innym wykorzystania nieruchomości zgodnie z ich
wolą i przeznaczeniem gruntu. Powyższe, w ocenie Sądu, godzi w konstytucyjnie
zagwarantowaną zasadę równości wobec prawa (art. 32 ust. 1 Konstytucji RP).
Treść zawartego w planie ograniczenia prawa własności (zakaz realizacji zagrody dla
potrzeb gospodarstwa rolnego) jest tak daleko idąca, że narusza istotę tego prawa,
czego zabrania Konstytucja RP, stanowiąc w art. 31 ust. 3, iż ograniczenia w zakre-
sie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanowione tylko w
ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bez-
pieczeństwa lub porządku prawnego, albo wolności i praw innych osób, przy czym
ograniczenia te nie mogą naruszać istoty tych praw i wolności. Konstytucja gwaran-
tując w art. 64 prawo każdego do własności akcentuje raz jeszcze zasadę równej dla
wszystkich ochrony prawnej własności i minimalizacji ustawowych jej ograniczeń.
Sąd stwierdził, że określenie w planie miejscowym warunku godzącego w
konstytucyjną zasadę równości wobec prawa czyni ów warunek nieobowiązującym i
pozwala na dokonanie przez Sąd oceny zamierzenia inwestycyjnego przez pryzmat
tych ,,zapisów" prawa miejscowego, które nie naruszają przepisów powszechnie
obowiązujących oraz z punktu widzenia ewentualnych zakazów ustawowych. Przepi-
sy ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska (jednolity
tekst: Dz.U. z 1994 r. Nr 49 poz. 196 ze zm.) oraz ustawy z dnia 16 października
1991 r. o ochronie przyrody (Dz.U. Nr 114, poz. 492 ze zm.) nie dają podstawy do
wprowadzania zróżnicowania podmiotowego inwestorów, gdyż zakazy i nakazy za-
warte w tych przepisach ( art. 73 ust. 1 pkt 1,2 i 3 oraz art. 73 ust. 3 ustawy o ochro-
nie i kształtowaniu środowiska, art. 37 ust. 1 pkt 23 ustawy o ochronie przyrody) do-
tyczą wszystkich mając charakter przedmiotowy. Podobnych zakazów nie wprowa-
dza też obowiązujące w dacie rozpatrywania wniosku rozporządzenie Rady Minis-
trów z dnia 6 marca 1997 r. w sprawie Wigierskiego Parku Narodowego (Dz.U. Nr
24, poz. 124).
W ocenie Sądu zabezpieczeniu walorów krajobrazowych otoczenia w przy-
padku zabudowy rolniczej na terenach wchodzących w skład parku narodowego po-
winna służyć kontrola rozwiązań architektonicznych przyjętych w projekcie budowla-
nym, zapobiegająca zabudowie letniskowej pod szyldem zagrodowej. Na etapie
ustalenia warunków zabudowy niedopuszczalne i przedwczesne jest wysuwanie pod
adresem inwestora zarzutu pozorności jego działań. Wprowadzona zakwestionowa-
nym przez Sąd ,,zapisem" planu bariera obszarowa wydaje się zresztą łatwa do usu-
nięcia, co czyni iluzorycznym osiągnięcie celu przyświecającego zamierzeniom
miejscowego ustawodawcy.
Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego zaskarżył powyższy wyrok rewizją nadz-
wyczajną, w której zarzucił rażące naruszenie prawa przez obrazę:
1) art. 87 ust.2 Konstytucji RP w związku z art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 8
marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 1996 r. Nr 13 poz.74 ze zm.), w
związku z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzen-
nym (Dz.U. z 1999 r. Nr 15 poz. 139 ze zm.), (dawniej w związku z art. 17 ust.3 oraz
z art. 32 ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. o planowaniu przestrzennym, Dz.U. z
1975 r. Nr 11, poz. 67), wobec - w istocie - konstatacji, że ustalenia miejscowego
planu zagospodarowania przestrzennego, zatwierdzonego uchwałą właściwej rady
gminy i ogłoszonego w sposób prawem przewidziany, nie mają waloru przepisów
prawa powszechnie obowiązującego na danym terenie (nie muszą być stosowane
przez organy administracji przy wydawaniu tego rodzaju decyzji jak decyzje w
przedmiocie ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowania terenu),
2) art. 140 KC i art. 33 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym, w związku
z brakiem konstatacji, że ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przes-
trzennego, które nie zostały zakwestionowane w sposób przewidziany w przepisach
o kontroli nad stanowieniem prawa lokalnego, rzutują na treść i wykonywanie prawa
własności nieruchomości,
3) art. 178 ust. 1 Konstytucji RP w kontekście art. 33 ustawy o zagospodaro-
waniu przestrzennym, w związku z faktycznym stwierdzeniem, iż sędziowie nie są
związani ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, które
nie zostały zakwestionowane w sposób przewidziany w przepisach o kontroli nad
stanowieniem prawa lokalnego, przy jednoczesnym braku możliwości wskazania
przez sędziów takich przepisów prawa, na podstawie których mogłaby być wydana
pozytywna dla strony skarżącej decyzja,
4) art. 32 ust. 1 Konstytucji RP w wyniku zakwestionowania przepisu prawa
miejscowego przez odwołanie się do zasady równości obywateli wobec prawa przy
jednoczesnym pominięciu lub wadliwej interpretacji istotnych fragmentów treści oce-
nianego przepisu prawa (tu: ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przes-
trzennego),
5) art. 64 ust.3 Konstytucji RP wobec braku wykazania, na czym zdaniem
Sądu miałoby polegać naruszenie istoty prawa własności w wyniku wydania takich, a
nie innych decyzji przez organy administracyjne obu instancji,
6) art. 2 Konstytucji RP, z którego można wywodzić także zakaz wydawania
orzeczeń niewykonalnych, w tym przypadku w kontekście art. art. 46a ust. 1 pkt 1
ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym, to jest takich orzeczeń, których realiza-
cja musiałaby prowadzić do wydania decyzji z mocy prawa nieważnej (tu: do ustale-
nia warunków zabudowy i zagospodarowania terenu w sposób sprzeczny z ustale-
niami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego),
7) art. 30 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyj-
nym (Dz.U. Nr 74 poz.368 ze zm.) wobec zignorowania oceny natury prawnej zmie-
rzającej do ustalenia zakazu zabudowy działki [...] położonej we wsi C.K. gm. K., ja-
kiej dał wyraz Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie OZ w Białymstoku w wy-
roku z dnia 28 marca 1996 r. [...] stwierdzającym nieważność tego fragmentu pier-
wotnego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, który został zat-
wierdzony uchwałą Rady Gminy K. z dnia 1 grudnia 1994 r. [...], opublikowaną w
Dz.Urz. Woj. S. z 1994 r. Nr 43 poz. 333 ze zm.), to jest fragmentu, w którym została
dopuszczona możliwość budowy pojedynczej zagrody na ww. nieruchomości,
8) art. 22 ust. 2 pkt 1 ustawy o NSA wobec braku wskazania tych (tego) prze-
pisów (przepisu) prawa materialnego, których (którego) naruszenia - zdaniem NSA -
miałyby dopuścić się organy obu instancji przy wydaniu decyzji o odmowie ustalenia
warunków zabudowy i zagospodarowania terenu.
Wskazując na powyższe podstawy wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i
przekazanie sprawy Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu-Ośrodkowi Zamiejsco-
wemu w Białymstoku do ponownego rozpoznania.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Rewizja nadzwyczajna nie ma usprawiedliwionych podstaw.
W pierwszej kolejności wymaga rozważenia, czy Naczelny Sąd Administracyj-
ny rozpoznając skargę na decyzję administracyjną wydaną na podstawie przepisów
prawa miejscowego, w tym ustaleń miejscowych planów zagospodarowania przes-
trzennego, jest uprawniony do oceny zgodności tych przepisów z ustawą i Konstytu-
cją,.
W związku z tym należy stwierdzić, że miejscowe plany zagospodarowania
przestrzennego uchwalane na podstawie przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o
zagospodarowaniu przestrzennym (jednolity tekst: Dz.U. z 1999 r. Nr 15, poz. 139 ze
zm.) są aktami prawa miejscowego w rozumieniu art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 8
marca 1990 r. o samorządzie gminnym (jednolity tekst: Dz.U. z 1996 r. Nr 13, poz. 74
ze zm.) i jako takie są źródłami prawa powszechnie obowiązującego w rozumieniu
art. 87 ust. 2 Konstytucji RP. Pogląd ten jest utrwalony w piśmiennictwie i orzecz-
nictwie sądowym. Wnoszący rewizję nadzwyczajną bezpodstawnie zarzuca Naczel-
nemu Sądowi Administracyjnego, że przyjął, iż ,,ustalenia miejscowego planu zago-
spodarowania przestrzennego, zatwierdzonego uchwałą właściwej rady gminy i
ogłoszonego w sposób prawem przewidziany, nie mają waloru przepisów prawa
powszechnie obowiązującego na danym terenie". Zarzut ten jest całkowicie chybio-
ny, bowiem Sąd w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku nie wyraził takiego poglądu.
Nie ulega również wątpliwości, że obowiązujące prawo przewiduje szereg ins-
tytucji prawnych służących zapewnieniu ochrony praw podmiotowych osób ,,dotknię-
tych" ustaleniami planów zagospodarowania przestrzennego i ustaleniami projektów
tych planów oraz zapewnieniu zgodności z prawem i prawidłowości planów zagospo-
darowania przestrzennego. Trafny jest pogląd Pierwszego Prezesa Sądu Najwyż-
szego, że przepisy ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym dają zainteresowa-
nym, w tym właścicielom nieruchomości położonych na obszarze objętym planem,
szerokie możliwości aktywnego udziału w procedurze stanowienia planu miejscowe-
go, w tym wnoszenia protestów i zarzutów do projektu planu miejscowego, przy czym
zgodnie z art. 24 ust. 4 uchwałę o odrzuceniu zarzutu w całości lub części, wnoszący
zarzut może zaskarżyć do sądu administracyjnego. Skorzystanie z tych uprawnień
proceduralnych nie wyklucza możliwości zaskarżenia do Naczelnego Sądu Adminis-
tracyjnego uchwały rady gminy o miejscowym planie zagospodarowania przestrzen-
nego na podstawie art. 101 ustawy o samorządzie gminnym. Zapewnieniu zgodności
rozwiązań przyjętych w planie miejscowym z przepisami prawa powszechnie
obowiązującego służą również instytucje nadzoru nad działalnością gminną określo-
ne w rozdziale 10 ustawy o samorządzie gminnym.
W ocenie Sądu Najwyższego rozbudowany system instytucji prawnych służą-
cych ochronie praw podmiotowych (interesów prawnych i uprawnień) właścicieli nie-
ruchomości objętych ustaleniami planu miejscowego i ustaleniami projektu planu
oraz zapewnieniu zgodności tych planów z porządkiem prawnym nie zwalnia Na-
czelnego Sądu Administracyjnego z obowiązku oceny tej zgodności przy rozpozna-
waniu skargi na decyzję administracyjną wydaną na podstawie planu miejscowego.
Naczelny Sąd Administracyjny jest bowiem związany jedynie Konstytucją i ustawą i
nie może pozbawić się kompetencji do incydentalnej oceny zgodności przepisów
prawa miejscowego z ustawą lub Konstytucją tylko dlatego, że zgodnie z obowiązu-
jącym w RP porządkiem prawnym oceny takiej Sąd ten może dokonywać w ramach
rozpoznawania skarg na uchwały rady gminy na podstawie art. 101 ustawy o samo-
rządzie gminnym, lub na podstawie ustaw szczególnych, np. ustawy o zagospoda-
rowaniu przestrzennym. Kwestionowanie przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyż-
szego kompetencji Naczelnego Sądu Administracyjnego do stwierdzania niezgod-
ności ustaleń planu miejscowego z ustawą lub Konstytucją przy rozpoznawaniu
skargi na decyzję administracyjną wydaną na podstawie tych ustaleń oznacza niedo-
puszczalne podważenie konstytucyjnej zasady związania sądów i sędziów Konstytu-
cją i ustawą przez przyjęcie, że Sąd jest w istocie związany ustaleniami planów
miejscowych przy rozpoznawaniu skargi na decyzję administracyjną, chyba żeby
przyjąć tezę, której Sąd Najwyższy stanowczo nie podziela, że Naczelny Sąd Admi-
nistracyjny jest obowiązany w takiej sytuacji przedstawić Trybunałowi Konstytucyj-
nemu pytanie prawne co do zgodności planu miejscowego z Konstytucją, ratyfikowa-
nymi umowami międzynarodowymi lub ustawą ( art. 193 Konstytucji RP).
Nie sposób podzielić poglądu Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, że
,,odwoływanie się przez Naczelny Sąd Administracyjny do treści art. 178 ust. 1 Kons-
tytucji RP w tego rodzaju sprawach jak niniejsza jest tym bardziej dyskusyjne, że
ewentualne wątpliwości co do zgodności z normami niższego rzędu ustaleń miejsco-
wych planów zagospodarowania przestrzennego mogą stać się przedmiotem oceny
Trybunału Konstytucyjnego po wniesieniu skargi konstytucyjnej, jeżeli zdaniem skar-
żącego ustalenia takich planów naruszają jego konstytucyjne prawa lub wolności."
Pogląd ten jest nieprawidłowy, bowiem podważa istotę niezawisłości sędziowskiej
wyrażającej się w podległości sędziego Konstytucji oraz ustawom przez pozbawienie
sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego kompetencji do samodzielnej i incy-
dentalnej oceny zgodności planu miejscowego z ustawą i Konstytucją tylko na tej
podstawie, że kwestia zgodności planu miejscowego z ustawą lub Konstytucją mog-
łaby być hipotetycznie przedmiotem oceny Trybunału Konstytucyjnego rozpoznają-
cego skargę konstytucyjną wniesioną, jak należy się domyślać, przez skarżącego.
Wnoszący rewizję nadzwyczajną nie dostrzega również, że niezbywalną i uznaną
powszechnie w piśmiennictwie i orzecznictwie prerogatywą sądów jest uprawnienie
do odmowy zastosowania w konkretnej sprawie przepisów rozporządzenia uznanego
przez sąd za sprzeczne z ustawą. Brak jest uzasadnionych argumentów przemawia-
jących za wyłączeniem aktów prawa miejscowego z zakresu tej prerogatywy sądów,
w tym Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Nie jest trafny zarzut Pierwszego Sądu Najwyższego, że Sąd odmawiając zas-
tosowania w sprawie zakwestionowanego w skardze przepisu (ustalenia) planu miej-
scowego, powinien wskazać przepis prawa, na podstawie którego mogłaby być wy-
dana ,,pozytywna dla strony decyzja." Powstaje bowiem pytanie, czy odmowa zas-
tosowania przez Sąd, który uwzględnił skargę na decyzję o odmowie ustalenia wa-
runków zabudowy i zagospodarowania terenu, przepisu planu miejscowego stano-
wiącego podstawę tej decyzji, zobowiązuje Sąd do wskazania przepisu prawa, na
podstawie którego właściwe organy po ponownym rozpatrzeniu sprawy wydadzą
,,pozytywną dla strony decyzję." Otóż należy w związku z tym wskazać, że zgodnie z
przepisem art. 2 ust. 2 ustawy o planowaniu przestrzennym w przypadku braku miej-
scowego planu zagospodarowania przestrzennego, z zastrzeżeniem art. 13 ust. 1,
określenie przeznaczenia i ustalenie warunków zagospodarowania terenu następuje
w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, wydanej na podstawie
obowiązujących ustaw. W wypadku zatem, gdy Naczelny Sąd Administracyjny
uwzględniając skargę na decyzję odmawiającą ustalenia warunków zabudowy i za-
gospodarowania odmówił zastosowania w tej sprawie przepisu planu miejscowego
należy przyjąć, że w zakresie uregulowanym tym przepisem brak jest planu miejsco-
wego w rozumieniu art. 2 ust. 2 ustawy o planowaniu przestrzennym, a w konsek-
wencji właściwe organy administracji publicznej ponownie rozpoznając wniosek o
ustalenie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu są obowiązane stosować
wyłącznie przepisy ,,obowiązujących ustaw", a Naczelny Sąd Administracyjny nie jest
obowiązany do wskazania w uzasadnieniu orzeczenia przepisów, które mogłyby sta-
nowić podstawę prawną decyzji, bowiem należy to do tych organów.
Z powyższego wynika, że Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznając skargę
na decyzję odmawiającą ustalenia warunków zabudowy i zagospodarowania terenu
był nie tylko uprawniony, ale i zobowiązany do oceny, czy przepis miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego stanowiący, że ,,na terenie Wigierskiego Parku
Narodowego nowa kolonijna zabudowa zagrodowa lub ogrodnicza może być reali-
zowana wyłącznie dla gospodarstw o powierzchni powyżej 10 ha użytków rolnych"
jest zgodny z Konstytucją RP. Z brzmienia powyższego przepisu wynika bowiem w
sposób nie budzący żadnych wątpliwości, że przepis ten rażąco narusza wyrażoną w
art. 32 zdanie pierwsze Konstytucji RP zasadę równości wszystkich wobec prawa.
Powyższy przepis planu miejscowego w sposób jawny, oczywisty i nie usprawiedli-
wiony dyskryminuje właścicieli (posiadaczy) gospodarstw rolnych o powierzchni
mniejszej niż 10 ha użytków rolnych przez to, że zakazuje nowej kolonijnej zabudowy
zagrodowej lub ogrodniczej dla gospodarstw o takiej powierzchni, gdy tymczasem
zakaz ten nie dotyczy realizowania tego rodzaju zabudowy dla gospodarstw rolnych
o powierzchni użytków rolnych większej niż 10 ha. Nawet gdyby podzielić pogląd
Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, że plan miejscowy zagospodarowania
przestrzennego dopuszczał i dopuszcza możliwość budowy siedliska dla nowego
gospodarstwa rolnego, w którego skład wchodziłoby mniej niż 10 ha użytków rolnych,
to możliwość ta, jak przyznaje wnoszący rewizję nadzwyczajną, jest ograniczona
warunkiem, że ,,siedlisko takie zostałoby zlokalizowane w ustalonych prawem
granicach skupionej zabudowy wsi sąsiednich." Nie ulega zatem wątpliwości, że
również w tym przypadku aktualny jest zarzut nierównego traktowania właścicieli
(posiadaczy) gospodarstw rolnych położonych na obszarze objętym planem miejs-
cowym, bowiem wykonywanie prawa własności polegające na zabudowie podlega
ograniczeniom wyłącznie ze względu na kryterium obszarowe. Należy stwierdzić, że
różnicowanie sytuacji prawnej właścicieli gospodarstw rolnych wyłącznie ze względu
na obszar tych gospodarstw stanowi przejaw niedopuszczalnej dyskryminacji i nie
jest usprawiedliwione ze względu na cele ochrony środowiska lub cele ochrony przy-
rody, bowiem jak trafnie przyjął Sąd w uzasadnieniu zaskarżonego niniejszą rewizją
nadzwyczajną wyroku przepisy ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i
kształtowaniu środowiska (jednolity tekst: Dz.U. z 1994 r. Nr 49 poz. 196 ze zm.)
oraz ustawy z dnia 16 października 1991 r. o ochronie przyrody (Dz.U. Nr 114, poz.
492 ze zm.) nie dają podstawy do wprowadzania zróżnicowania podmiotowego in-
westorów, gdyż zakazy i nakazy zawarte w tych przepisach (art. 73 ust. 1 pkt 1,2 i 3
oraz art. 73 ust. 3 ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska, art. 37 ust. 1 pkt 23
ustawy o ochronie przyrody) dotyczą wszystkich podmiotów, a zatem mają charakter
przedmiotowy.
Nie jest trafny zarzut rażącego naruszenia art. 64 ust. 3 Konstytucji RP ,,wobec
braku wykazania, na czym zdaniem Sądu miałoby polegać naruszenie istoty prawa
własności w wyniku wydania takich, a nie innych decyzji przez organy administracyj-
ne obu instancji."Naczelny Sąd Administracyjny w uzasadnieniu zaskarżonego wyro-
ku stwierdził bowiem jedynie, że ,,treść zawartego w zapisie planu ograniczenia
prawa własności (zakaz realizacji zagrody dla potrzeb gospodarstwa rolnego) jest tak
daleko idąca, że narusza istotę tego prawa, czego zabrania Konstytucja RP, stano-
wiąc w art. 31 ust. 3, iż ...", natomiast w ogóle nie zajmował się zagadnieniem ogra-
niczania prawa własności w drodze decyzji administracyjnych, czego nie dotyczy
przepis art. 64 ust. 3 Konstytucji RP stanowiący, że: ,,własność może być ograniczo-
na tylko w drodze ustawy i tylko w zakresie, w jakim nie narusza ona istoty prawa
własności."
Biorąc powyższe pod rozwagę Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
========================================