Wyrok SN - III RN 132/97
Izba:Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych
Sygnatura:III RN 132/97
Typ:Wyrok SN
Opis:Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1998/24/703
Data wydania:1997-02-25

Wyrok z dnia 25 lutego 1998 r.
III RN 132/97

Decyzja ustalająca wysokość stawki karty podatkowej dotyczy całego
roku podatkowego, bez względu na datę jej wydania (doręczenia).

Przewodniczący SSN: Andrzej Wasilewski, Sędziowie SN: Józef Iwulski
(sprawozdawca), Adam Józefowicz.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 25 lutego 1998 r. sprawy ze skargi
Teresy O. na decyzję Izby Skarbowej w K. z dnia 8 stycznia 1996 r. [...] w przedmio-
cie ustalenia wysokości stawki karty podatkowej w okresie od 1 stycznia do 31
grudnia 1995 r. na skutek rewizji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości [...] od wy-
roku Naczelnego Sądu Administracyjnego Ośrodka Zamiejscowego w Katowicach
z dnia 30 czerwca 1997 r. [...]

u c h y l i ł zaskarżony wyrok i oddalił skargę.

U z a s a d n i e n i e

Wyrokiem z dnia 30 czerwca 1997 r. [...] Naczelny Sąd Administracyjny-
Ośrodek Zamiejscowy w Katowicach uchylił decyzję Izby Skarbowej w K. z dnia 8
stycznia 1996 r. [...], w przedmiocie ustalenia wysokości stawki karty podatkowej
Teresy O. w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 1995 r. Wskazaną decyzją nie
uwzględniono odwołania od decyzji Urzędu Skarbowego w M. z dnia 7 lipca 1995 r.
ustalającą stawkę karty podatkowej Teresy O. w 1995 r. na kwotę 397 zł. NSA
stwierdził, że karta podatkowa jest formą zryczałtowanego podatku dochodowego
dla podatników prowadzących działalność w zakresie i na warunkach określonych w
rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 1994 r. w sprawie karty podat-
kowej (Dz.U. Nr 140, poz. 787 ze zm.). Ustawa z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowią-
zaniach podatkowych (jednolity tekst: Dz. U. z 1993 r. Nr 108, poz. 486 ze zm.) roz-
różnia decyzje podatkowe ustalające i określające. Decyzje ustalające dotyczą sy-

- 2 -

tuacji, gdy zobowiązanie podatkowe powstaje z mocy decyzji organu podatkowego
(art. 5 ust. 1 tej ustawy). Natomiast decyzje określające wydaje się wówczas, gdy
podatnik nie wykonuje zobowiązania podatkowego mimo zaistnienia okoliczności, z
którymi przepisy łączą powstanie obowiązku wykonania zobowiązania podatkowego
bez uprzedniego doręczenia decyzji (art. 5 ust. 3 tej ustawy). Decyzje ustalające
mają charakter konstytutywny i zobowiązanie podatkowe powstaje z chwilą ich do-
ręczenia. Natomiast decyzje określające mają charakter deklaratoryjny. Zdaniem
NSA decyzja o ustaleniu wysokości stawki karty podatkowej ma charakter konstytu-
tywny (decyzja ustalająca). Za trafny więc uznał zarzut, że w decyzji z dnia 7 lipca
1995 r. ustalono wysokość stawki karty podatkowej wstecznie, a więc niezgodnie z
konstytutywnym charakterem decyzji.
Od wyroku tego rewizję nadzwyczajną wniósł Minister Sprawiedliwości. Za-
rzucił rażące naruszenie art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym
Sądzie Administracyjnym (Dz.U. Nr 74, poz. 368 ze zm.) w związku z § 2 ust. 2 roz-
porządzenia w sprawie karty podatkowej i wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i
oddalenie skargi. Minister Sprawiedliwości podniósł, że z unormowania § 2 ust. 2
rozporządzenia w sprawie karty podatkowej wynika, iż podatnik, który w roku po-
przednim płacił zryczałtowany podatek dochodowy, płaci taki podatek w roku następ-
nym. Kwoty podatku uiszczone w okresie przed doręczeniem decyzji ustalającej
opodatkowanie podlegają zaliczeniu na poczet podatku wynikającego z takiej decy-
zji. Wynika z tego, że decyzja ustalająca opodatkowanie za dany rok jest wydawana
w ciągu tego roku. Jeżeli więc przepis pozwala na wydanie decyzji w okresie roku
podatkowego i zaliczenie zapłaconych kwot na poczet podatku wynikającego z tej
decyzji, to jest zgodne z prawem ustalenie podatku wstecznie względem daty wyda-
nia czy doręczenia decyzji.

Sąd Najwyższy uznał, że rewizja nadzwyczajna jest uzasadniona.
Zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 1994 r. w
sprawie karty podatkowej (Dz.U. Nr 140, poz. 787 ze zm.), wydanego na podstawie
art. 9 pkt 1, art. 18 ust. 3 i art. 38 pkt 2-4 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobo-
wiązaniach podatkowych (jednolity tekst: Dz.U. z 1993 r. Nr 108, poz. 486 ze zm.)
podatnicy prowadzący działalność w zakresie i na warunkach w nim określonych

- 3 -

mogą płacić zryczałtowany podatek dochodowy w formie karty podatkowej. Według
§ 2 ust. 4 tego rozporządzenia podatnicy, którzy w roku poprzedzającym rok podat-
kowy płacili podatek dochodowy w formie karty podatkowej, obowiązani są do dnia
otrzymania decyzji ustalającej wysokość tego podatku opłacać podatek dochodowy
w formie karty podatkowej, w wysokości stawki określonej w decyzji w sprawie usta-
lenia jej wysokości na rok ubiegły. Kwoty podatku dochodowego zapłacone w okre-
sie przed doręczeniem decyzji ustalającej opodatkowanie w formie karty podatkowej
zalicza się na poczet podatku wynikającego z tej decyzji. Z istoty tej regulacji wynika,
że decyzja ustalająca wysokość stawki karty podatkowej jest wydawana w ciągu
roku i koryguje stawkę określoną w roku poprzednim. Chociaż jest to decyzja usta-
lająca (konstytutywna), to jednak z mocy tego wyraźnego przepisu dotyczy ona całe-
go roku podatkowego. Na poczet podatku wynikającego z takiej decyzji zalicza się
podatek uiszczony według stawki z poprzedniego roku. Według tej wyraźnej regula-
cji, wydanej z mocy upoważnienia ustawowego, decyzja ustalająca wysokość stawki
karty podatkowej ma działanie wsteczne, w tym znaczeniu, że obejmuje cały rok po-
datkowy. Ustalenie więc wysokości stawki karty podatkowej w decyzji Urzędu Skar-
bowego na cały rok podatkowy, nie tylko nie naruszało wskazanych przepisów, ale
wręcz było ich dokładnym wykonaniem.
Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Najwyższy na podstawie art. 236 ust. 2
Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz.
483) oraz art. 10 ustawy z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie Kodeksu postępowania
cywilnego, rozporządzeń Prezydenta Rzeczypospolitej - Prawo upadłościowe i
Prawo o postępowaniu układowym, Kodeksu postępowania administracyjnego,
ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz niektórych innych ustaw
(Dz.U. Nr 43, poz. 189) w związku z art. 39315 KPC orzekł, jak w sentencji.
========================================
Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych - inne orzeczenia:
dokumentdata wyd.
[IA] III RN 135/03   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/16/274
2003-12-12 
[IA] III RN 45/03   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/11/185
2003-07-22 
[IA] III RN 36/03   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/12/201
2003-07-31 
[IA] III RN 17/03   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/11/186
2003-07-31 
[IA] III RN 12/03   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/13/218
2003-08-12 
  • Adres publikacyjny: