Wyrok z dnia 7 kwietnia 2004 r.
III KRS 1/04

W toku postępowania w sprawie z wniosku o wyrażenie zgody na dalsze
zajmowanie stanowiska sędziego po ukończeniu 65 roku życia należy umożli-
wić zainteresowanemu sędziemu ustosunkowanie się do opinii sformułowa-
nych w tej sprawie, zwłaszcza gdy są dla niego niekorzystne (§ 14 pkt 4, § 17
ust. 1, § 18 ust. 2, § 19 ust. 1 i § 20 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypo-
spolitej Polskiej z dnia 22 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowego trybu dzia-
łania Krajowej Rady Sądownictwa i postępowania przed Radą, Dz.U. Nr 152,
poz. 1725).

Przewodniczący SSN Andrzej Wasilewski (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Katarzyna Gonera, Jerzy Kwaśniewski.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 kwietnia 2004 r.
sprawy z odwołania Andrzeja S. od uchwały Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 15
października 2003 r. [...], w sprawie odmowy wyrażenia zgody na dalsze zajmowanie
stanowiska sędziego,

u c h y l i ł zaskarżoną uchwałę i przekazał sprawę Krajowej Radzie Sądow-
nictwa do ponownego rozpoznania.

U z a s a d n i e n i e


Krajowa Rada Sądownictwa uchwałą [...] z dnia 15 października 2003 r., pod-
jętą na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o Krajowej Radzie
Sądownictwa (Dz.U. Nr 100, poz. 1082 ze zm.) oraz art. 69 § 1 ustawy z dnia 27
lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. Nr 98, poz. 1070 ze
zm.), postanowiła nie wyrazić zgody na zajmowanie stanowiska sędziego przez An-
drzeja S. - sędziego Sądu Rejonowego w J. po ukończeniu przezeń 65 roku życia. W
uzasadnieniu tej uchwały Krajowa Rada Sądownictwa stwierdziła w szczególności,
że: ,,jak wynika z negatywnej opinii Kolegium Sądu Okręgowego w K. ocena dotych-
czasowej pracy sędziego Andrzeja S. budzi zastrzeżenia (ma dużą liczbę wyroków
uchylonych, ilość załatwień pozostaje na przeciętnym poziomie). Również wątpliwo-
ści budzi postępowanie sędziego Andrzeja S. poza służbą na co wskazano w stano-
wisku Kolegium Sądu Okręgowego w K."

W odwołaniu od powyższej uchwały Krajowej Rady Sądownictwa [...] z dnia 15
października 2003 r. sędzia Andrzej S. wniósł ,,o jej uchylenie oraz przekazanie
sprawy do ponownego rozpoznania." W uzasadnieniu odwołania sędzia Andrzej S.:
W kwestii oceny Kolegium Sądu Okręgowego w K. dotyczącej jego dotych-
czasowej pracy orzeczniczej stwierdził, iż: ,,z analizy moich akt osobowych, z którymi
to zapoznałem się w dniu 17 grudnia 2003 r. w Sądzie Okręgowym w K., wynikają
wnioski odmienne" - wskazując na to, że: ,,w dziale akt osobowych 'opinie' (dział
ostatni) znajduje się siedem opinii (...). Z opinii na [...] akt osobowych wynika, iż
przechodząc z okręgu Sądu Wojewódzkiego w P. do okręgu Sądu Wojewódzkiego w
K. posiadałem wśród sędziów najwyższy wskaźnik stabilności orzecznictwa w okręgu
p. Od 1986 r. (data ostatniej o mnie opinii) do momentu rozpoznania przez Kolegium
Sądu Okręgowego w K. mojego wniosku o przedłużenie służby w moich aktach oso-
bowych nie ma dokumentów przemawiających przeciwko mnie. Negatywna opinia
'pojawiła się' po następnych 18 latach pracy i to dopiero podczas posiedzenia Kole-
gium Sądu Okręgowego w K. w dniu 26 sierpnia 2003 r. Tę negatywną opinię o mnie
przedstawiły ustnie do protokołu: wizytator do spraw karnych SSO (...) i prezes Sądu
Rejonowego w J. (...). Dodatkowo prezes (...) przedstawiła treść moich zeznań zło-
żonych w charakterze świadka w sprawie [...] SR w J. - na podstawie których Kole-
gium orzekło, że budzi wątpliwości moje postępowanie poza służbą 'czego dowodem
jest utrzymywanie bardzo bliskich kontaktów z osobą, która niedawno była pocią-
gnięta do odpowiedzialności przez Sąd dla Nieletnich w J.' (...). W związku z tak po-
stawionymi zarzutami pozwalam sobie na podważenie stanowiska Kolegium." [...]

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:


Stosownie do przepisów rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
z dnia 22 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowego trybu działania Krajowej Rady
Sądownictwa oraz postępowania przed Radą (Dz.U. Nr 152, poz. 1725), należące do
kompetencji tej Rady sprawy indywidualne, w tym sprawy dotyczące wyrażenia
zgody na dalsze zajmowanie stanowiska przez sędziego, który ukończył 65 rok życia
(§ 14 pkt 4 tego rozporządzenia): ,,są przygotowywane na posiedzenia plenarne w
zespołach w składzie 3-5 członków Rady wyznaczanych przez Przewodniczącego
(...)" (§ 17 ust. 1 zdanie pierwsze - tego rozporządzenia), przy czym: ,,zespół ocenia
w pierwszej kolejności, czy materiały sprawy są wystarczające do zajęcia stanowiska
i w razie stwierdzenia braków przedstawia sprawę Przewodniczącemu celem zarzą-
dzenia ich uzupełnienia. (...)" (§ 18 ust. 2 zdanie pierwsze - tego rozporządzenia),
natomiast: ,,w uzasadnionych przypadkach, na wniosek zespołu lub z własnej inicja-
tywy, Przewodniczący zaprasza, celem odbycia rozmowy w siedzibie Rady, uczest-
nika postępowania, prezesa właściwego sądu, sędziego wizytatora lub innego sę-
dziego." (§ 19 ust. 1 tego rozporządzenia), a w każdym wypadku: ,,w sprawach in-
dywidualnych Rada podejmuje uchwały po wszechstronnym rozważeniu wszystkich
okoliczności sprawy na podstawie udostępnionej dokumentacji oraz wyjaśnień
uczestników postępowania. (...)"(§ 20 ust. 1 zdanie pierwsze - tego rozporządzenia).
Wynika stąd w szczególności, że w toku postępowania prowadzonego w sprawie
załatwienia złożonego przez sędziego wniosku o wyrażenie zgody na dalsze zajmo-
wanie przez niego stanowiska sędziego po ukończeniu 65 roku życia należy stwo-
rzyć zainteresowanemu sędziemu możliwość zapoznania się ze sformułowanymi w
jego sprawie opiniami, aby mógł się on do nich ustosunkować, zwłaszcza w sytuacji,
gdy opinie te nie są dla niego korzystne.

Tymczasem, w niniejszej sprawie sędzia Andrzej S. na poszczególnych eta-
pach postępowania zmierzającego do rozpoznania przedstawionego przezeń wnio-
sku o wyrażenie zgody na dalsze zajmowanie stanowiska sędziego po ukończeniu
65 roku życia nie został powiadomiony o miejscu i terminie posiedzeń właściwych
organów (gremiów) procedujących w tej sprawie, a w szczególności nie został on
powiadomiony: a) ani o miejscu i terminie posiedzenia Kolegium Sądu Okręgowego
w K., w czasie którego przedstawione zostały przez wizytatora do spraw karnych
Sądu Okręgowego w K. oraz przez prezes Sądu Rejonowego w J. ustne (do proto-
kołu) - ogólnie sformułowane, a przy tym lakoniczne i nieprzychylne mu zarazem
oceny, dotyczące nie tylko jego pracy zawodowej, lecz także jego postępowania
poza służbą oraz zaopiniowany został jego wniosek o przedłużenie służby na sta-
nowisku sędziego; b) ani o miejscu i terminie posiedzenia Zespołu Członków Krajo-
wej Rady Sądownictwa powołanego do dokonania oceny i przygotowania materiałów
tej sprawy na posiedzenia plenarne Krajowej Rady Sądownictwa; c) ani też o miejscu
i terminie posiedzenia plenarnego Krajowej Rady Sądownictwa odbytego w dniu 15
października 2003 r., na którym Krajowa Rada Sądownictwa podjęła zaskarżoną
przez sędziego uchwałę [...] w sprawie odmowy wyrażenia zgody na dalsze zajmo-
wanie stanowiska sędziego Sądu Rejonowego w J. przez sędziego Andrzeja S. Tym
samym, w toku całego postępowania prowadzonego w sprawie załatwienia złożone-
go przez sędziego Andrzeja S. wniosku o wyrażenie zgody na dalsze zajmowanie
przez niego stanowiska sędziego w Sądzie Rejonowym w J. po ukończeniu 65 roku
życia nie miał on możliwości zapoznania się ze sformułowanymi w jego sprawie opi-
niami, a tym samym nie miał on możliwości ustosunkowania się do nich poprzez zło-
żenie ewentualnych wyjaśnień i to pomimo, że niekorzystne dla niego opinie sfor-
mułowane zostały w sposób ogólny, bez wskazania na konkretne okoliczności fak-
tyczne lub dowody, które stanowiłyby ich uzasadnienie.

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
========================================