Wyrok z dnia 29 maja 1996 r.
III ARN 97/95

Przeciwko uznaniu, że przywieziony z zagranicy samochód służył osobie
przesiedlającej się do użytku osobistego, domowego lub zawodowego albo do
prowadzenie działalności gospodarczej i jest wolny od cła (art. 14 ust. 1 pkt 7
ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. - Prawo celne jednolity tekst: Dz. U. z 1994 r., Nr
71, poz. 312) może świadczyć nabycie samochodu bezpośrednio przed przy-
wozem do kraju i niezarejestrowanie go zagranicą.

Przewodniczący SSN: Adam Józefowicz (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Andrzej Kijowski, Jerzy Kwaśniewski, Walerian Sanetra, Andrzej Wróbel,

Sąd Najwyższy, z udziałem prokuratora Waldemara Grudzieckiego, po roz-
poznaniu w dniu 29 maja 1996 r. sprawy ze skargi Jerzego G. na decyzję Prezesa
Głównego Urzędu Ceł w W. z dnia 18 stycznia 1994 r. [...] w przedmiocie wymiaru cła,
na skutek rewizji nadzwyczajnej Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego w
Warszawie [...] od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego-Ośrodka Zamiejscowe-
go w Białymstoku z dnia 7 czerwca 1995 r. [...]

o d d a l i ł rewizję nadzwyczajną


U z a s a d n i e n i e

W dniu 12 lipca 1993 r. Urząd Celny w K. dokonał odprawy celnej ostatecznej
samochodu osobowego marki Audi 5000 S, rok produkcji 1986 r., wystawiając dowód
odprawy celnej przywozowej pojazdu samochodowego i wymierzając cło w wysokości
53.448.000 zł.
Od decyzji Dyrektora Urzędu Celnego w K., zawartej w dowodzie odprawy celnej
[...] z 12 lipca 1993 r. Jerzy G. wniósł do Prezesa Głównego Urzędu Ceł odwołanie, w
którym prosił o unieważnienie wymienionej decyzji i zwolnienie samochodu osobowego
od cła. Wyjaśnił, że samochód służył mu za granicą do użytku osobistego, lecz nie był
rejestrowany, bo nie jeździł nim po drogach publicznych.
Decyzją z dnia 18 stycznia 1994 r., Prezes Głównego Urzędu Ceł utrzymał w
mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu decyzji organ II instancji stwierdził na pods-
tawie przedłożonych dokumentów, że samochód marki Audi został pierwotnie kupiony
na nazwisko Mariana G. w dniu 12 lutego 1993 r., a następnie przekazany skarżącemu
w dniu 13 maja 1993 r. na kilka dni przed zakończeniem pobytu w USA. Zdaniem
organu odwoławczego brak jest podstaw do przyjęcia, że samochód ten służył
skarżącemu w czasie pobytu w USA do użytku zawodowego.
Naczelny Sąd Administracyjny-Ośrodek Zamiejscowy w Białymstoku po roz-
poznaniu skargi Jerzego G., wyrokiem z dnia 7 czerwca 1995 r., [...], oddalił skargę.
Powołując się na przepis art. 14 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. - Prawo
celne (jednolity tekst: Dz. U. z 1994 r., Nr 71, poz. 312) stwierdził, że przywóz towarów z
zagranicy w ramach ustanowionych norm jest wolny od cła i od wymaganego
pozwolenia, jeżeli przedmiotem przywozu są między innymi rzeczy stanowiące mienie
osoby przesiedlającej się, które służyło jej do użytku domowego lub zawodowego albo
do prowadzenia działalności gospodarczej. Okres objęcia zwolnieniem od cła tych
przedmiotów wynosi 12 miesięcy od daty zakończenia pobytu za granicą, wskazanej w
zaświadczeniu polskiej placówki dyplomatycznej. Z zaświadczenia Konsulatu
Generalnego RP w Los Angeles [...] wynika, że skarżący przebywał w USA od 15 grud-
nia 1989 r. do 24 maja 1993 r. NSA zwrócił uwagę na to, że samochód marki Audi
został przekazany Jerzemu G. na kilka dni przed wyjazdem z USA i jeden dzień po
wystawieniu zaświadczenia przez tenże Konsulat. Zdaniem NSA brak jest racjonalnych
przesłanek do przyjęcia, że samochód ten służył skarżącemu w czasie pobytu w USA
do użytku zawodowego (bez rejestracji) tylko po bocznych drogach. Nie ma zatem
podstaw do zwolnienia tego samochodu od cła. W związku z tym Sąd nie dopatrzył się
naruszenia prawa przez organy celne.
Powyższy wyrok zaskarżył Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego. W
rewizji nadzwyczajnej zarzucił temu wyrokowi rażące naruszenie prawa materialnego
przez błędną interpretację art. 14 ust.1 pkt 7 ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. - Prawo
celne (jednolity tekst Dz. U. z 1994 r., Nr 71, poz. 312) oraz naruszenie przepisów art.
art. 75 § 1, 77, 80 KPA. Wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy
Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu-Ośrodkowi Zamiejscowemu w Białymstoku do
ponownego rozpoznania.

Rozpoznając rewizję nadzwyczajną Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Nieuzasadniony jest zarzut rewizji nadzwyczajnej o rażącym naruszeniu prawa
przez Naczelny Sąd Administracyjny na skutek nieprawidłowej interpretacji art.14 ust. 1
pkt 7 ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. - Prawo celne. Analizując treść powyższego
przepisu, Sąd Najwyższy nie dopatrzył się w ustalonym przez organy celne stanie
faktycznym sprawy, wadliwej wykładni tego przepisu. W okolicznościach sprawy brak
było bowiem podstaw do zastosowania tego przepisu i zwolnienia od cła samochodu
marki Audi, przywiezionego przez osobę przesiedlającą się z zagranicy. Zasadnie
Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że organy celne dokonały trafnych ustaleń na
podstawie zebranych dowodów.
Z ustaleń tych wynika, że przywieziony samochód Audii (obok innego) nie służył
do użytku zawodowego osobie przesiedlającej się, tj. Jerzemu G. Sąd ten skontrolował
prawidłowość oceny prawnej sprawy. Wnioski wyprowadzone z tej oceny przez NSA nie
nasuwają zastrzeżeń. Naczelny Sąd Administracyjny uznał także, że wiarygodności
twierdzeń skarżącego przeczą załączone do akt dokumenty. Data i sposób nabycia
samochodu - zdaniem tego Sądu - wskazują na niewiarygodność twierdzenia
skarżącego o używaniu bez zarejestrowania samochodu Audi po bocznych drogach do
wykonywania zawodu. W granicach swobodnej oceny dowodów organy celne
wyczerpująco i należycie wyjaśniły sprawę. Wbrew twierdzeniom rewizji nadzwyczajnej
nie można dopatrzyć się w ich działaniu naruszenia przepisów procesowych.
W związku z tym brak jest podstaw - zdaniem Sądu Najwyższego - do kwes-
tionowania prawidłowych ustaleń organów celnych obu instancji i trafnej oceny prawnej
sprawy przez Naczelny Sąd Administracyjny.
Stosownie do przepisu art. 14 ust. 1 pkt 7 Prawa celnego w jego brzmieniu
obowiązującym w dniu dokonania przedmiotowej odprawy celnej, wolne od cła przy-
wozowego są rzeczy stanowiące mienie osoby przesiedlającej się, jeżeli służyły jej do
użytku osobistego, domowego lub zawodowego albo do prowadzenia działalności
gospodarczej. W niniejszej sprawie brak jest powyższych przesłanek prawnych do
zwolnienia od cła samochodu marki Audi.
Mając to na uwadze Sąd Najwyższy uznał, że powołane w rewizji nadzwyczajnej
orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 października1993 r., SA/Lu
1732/92 (ONSA 1994 z. 4 poz. 151) i z dnia 27 listopada 1992 r., VSA 536/92 (ONSA
1993 z. 4 poz. 104) oraz niepublikowany wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 listopada
1993 r., III ARN 65/93 nie wnoszą nic istotnego do oceny konkretnej sytuacji występują-
cej w niniejszej sprawie. Wyrażone w tych orzeczeniach w innych okolicznościach nadal
aktualne poglądy prawne, nie mają zastosowania do odmiennego stanu faktycznego w
niniejszej sprawie.
W tym świetle okazuje się, że brak jest podstaw do uwzględnienia rewizji
nadzwyczajnej. Dlatego Sąd Najwyższy na zasadzie art. 421 § 1 KPC orzekł, jak w
sentencji.
N o t k a
Treść art. 14 ust. 1 pkt 7 ustawy - Prawo celne została zasadniczo zmieniona w ustawie
z dnia 22 czerwca 1995 r. o zmianie ustawy - Prawo celne (Dz. U. Nr 87, poz. 434).

========================================