Wyrok SN - III ARN 74/95
Izba:Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych
Sygnatura:III ARN 74/95
Typ:Wyrok SN
Opis:Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1996/20/302
Data wydania:1996-03-07

Postanowienie z dnia 7 marca 1996 r.
III ARN 74/95

Niedopuszczalne jest umorzenie postępowania przez Naczelny Sąd Ad-
ministracyjny na posiedzeniu niejawnym, w przypadku dostrzeżenia braków for-
malnych skargi, bez uprzedniego wezwania strony do ich uzupełnienia.


Przewodniczący SSN: Jerzy Kwaśniewski, Sędziowie SN: Andrzej Kijowski,
Teresa Flemming-Kulesza, Janusz Łętowski, Andrzej Wróbel (sprawozdawca),

Sąd Najwyższy, przy udziale prokuratora Waldemara Grudzieckiego, po roz-
poznaniu w dniu 7 marca 1996 r. sprawy ze skargi Heleny K. na decyzję Wojewody L. z
dnia 12 stycznia 1995 r. [...] w przedmiocie potwierdzenia stanu zagrożenia budynku, na
skutek rewizji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości [...] od postanowienia
Naczelnego Sądu Administracyjnego-Ośrodek Zamiejscowy w Lublinie z dnia 28
kwietnia 1995 r. [...]

p o s t a n o w i ł:

u c h y l i ć zaskarżone postanowienie.

U z a s a d n i e n i e

Naczelny Sąd Administracyjny-Ośrodek Zamiejscowy w Lublinie wydanym na
posiedzeniu niejawnym postanowieniem z dnia 28 kwietnia 1995 r. [...] umorzył
postępowanie Aw sprawie wszczętej na skutek pisma@ Ireny K. na decyzję Wojewody
L. z dnia 12 stycznia 1995 r. [...] w przedmiocie oddalenia żądania potwierdzenia stanu
zagrożenia budynku. W ocenie Sądu pismo skarżącej z dnia 17 stycznia 1995 r.
zatytułowane jako AOdwołanie@, skierowane do Wojewody L., a następnie przekazane
Sądowi przez Wojewodę jako skarga na powyższą decyzję wraz z odpowiedzią na skar-
gę pismem z dnia 6 kwietnia 1995 r., nie zawiera podstawowych wymogów skargi
sądowej na decyzję administracyjną zakreślonych art. 126 § 1, 187 § 1 i 370 k.p.c. w
związku z art. 211 k.p.a. W tej sytuacji Sąd uznał za niedopuszczalne prowadzenie pos-
tępowania i wyrokowanie w tej sprawie , umarzając na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. w
związku z art. 211 postępowanie sądowe.
Powyższe postanowienie zaskarżył Minister Sprawiedliwości w drodze rewizji
nadzwyczajnej, zarzucając rażące naruszenie przepisów art. 355 § 1 i 2 k.p.c. w
związku z art. 211 k.p.a., wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie
sprawy Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu-Ośrodkowi Zamiejscowemu w Lublinie
do ponownego rozpoznania.
W ocenie Ministra Sprawiedliwości umorzenie postępowania z innych przyczyn
niż cofnięcie pozwu (skargi) ze skutkiem prawnym, dokonane w piśmie procesowym, w
świetle art. 355 § 1 k.p.c. może nastąpić wyłącznie na rozprawie, a zatem umorzenie
postępowania na posiedzeniu niejawnym było niedopuszczalne. Ponadto wydanie
wyroku w tej sprawie było, zdaniem Ministra Sprawiedliwości, dopuszczalne, bowiem
Sąd nie wskazał na istnienie okoliczności powodujących nie dający się usunąć brak
jednej z bezwzględnych przesłanek procesowych ( art. 199 § 1 pkt 1 i 2, art. 1099 i
1111 k.p.c.). Natomiast wskazane przez ten Sąd braki w piśmie skarżącej, prze-
kazanym jako skarga przez Wojewodę L., zobowiązywały Sąd z mocy przepisu art. 375
k.p.c. w związku z art. 211 k.p.a. do wezwania skarżącej do usunięcia w określonym
terminie dostrzeżonych braków, a w razie ich nieusunięcia w terminie - do odrzucenia
skargi.
Prokurator wniósł o uwzględnienie rewizji nadzwyczajnej.

Sąd Najwyższy zważył co następuje:

Przepisy kodeksu postępowania administracyjnego dotyczące zaskarżania
decyzji administracyjnych do sądu administracyjnego z powodu ich niezgodności z
prawem nie określają bezpośrednio warunków formalnych skargi do tego sądu. Ozna-
cza to, że na podstawie odesłania zawartego w art. 211 k.p.a. mają odpowiednie
zastosowanie przepisy kodeksu postępowania cywilnego. W świetle art. 370 k.p.c.
skarga powinna czynić zadość określonym w art. 126 k.p.c. wymaganiom przepisanym
dla pisma procesowego oraz zawierać oznaczenie zaskarżonej decyzji, przytoczenie
podstaw zaskarżenia i ich uzasadnienie, jak też wniosek w zakresie weryfikacji decyzji,
a w sprawach majątkowych podanie wartości przedmiotu zaskarżenia. Skoro zatem
pismo skarżącej przekazane Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu przez Wojewodę
L. jako skarga nie spełniało wskazanych wyżej wymagań co do jej formy i treści, Sąd
ten był zobowiązany na podstawie art. 375 k.p.c. w związku z art. 211 k.p.a. do
wezwania skarżącej do usunięcia braków formalnych skargi i wyznaczenia terminu
usunięcia tych braków, a w razie ich nieusunięcia do odrzucenia skargi. Należy w
związku z tym podkreślić, że w świetle art. 204 § 1 k.p.a. sąd administracyjny może
odrzucić skargę, gdy skarżący nie uzupełnił w wyznaczonym terminie takich braków
skargi, które uniemożliwiają nadanie jej dalszego biegu.
Zarzut wnoszącego rewizję nadzwyczajną, że umorzenie postępowania na
posiedzeniu niejawnym było w rozpoznawanej sprawie niedopuszczalne, jest trafny. W
świetle bowiem art. 355 § 1 k.p.c. sąd administracyjny wydaje postanowienie o umo-
rzeniu postępowania, jeżeli skarżący cofnął ze skutkiem prawnym skargę lub jeżeli
wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne. W niniejszej
sprawie jest niesporne, że skarżąca nie cofnęła skargi ze skutkiem prawnym, a zatem
umorzenie postępowania byłoby zasadne tylko wówczas, gdyby przyjąć, że wydanie
wyroku stało się zbędne lub niedopuszczalne. Pogląd Sądu, że prowadzenie
postępowania i wydanie wyroku w sprawie jest niedopuszczalne, bowiem postępowanie
przed sądem administracyjnym może się toczyć wyłącznie ze skargi na decyzję
administracyjną, której według oceny Sądu, nie ma w sprawie, nie jest trafny. Przez
niedopuszczalność wydania wyroku rozumie się bowiem na ogół sytuacje, gdy w toku
postępowania zaszły okoliczności powodujące nie dający się usunąć brak jednej z bez-
względnych przesłanek procesowych. Tymczasem Naczelny Sąd Administracyjny w
uzasadnieniu zaskarżonego niniejszą rewizją nadzwyczajną postanowienia nie wskazał
na istnienie takich okoliczności w rozpoznawanej sprawie, które uzasadniałyby
umorzenie postępowania na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. Ponadto nawet gdyby przyjąć,
że wydanie wyroku w tej sprawie stało się niedopuszczalne, sąd administracyjny był
zobowiązany do wydania postanowienia o umorzeniu postępowania na rozprawie.
Zgodnie bowiem z art. 355 § 2 k.p.c. postanowienie o umorzeniu postępowania może
zapaść na posiedzeniu niejawnym tylko wówczas, gdy skarżący cofnął ze skutkiem
prawnym skargę w piśmie procesowym.
W konsekwencji powyższych ustaleń należy przyjąć, że umorzenie przez Sąd
postępowania na posiedzeniu niejawnym, bez uprzedniego umożliwienia skarżącej
usunięcia braków formalnych skargi, oprócz rażącego naruszenia powołanych wyżej
przepisów prawa, pozbawiło skarżącą prawa do rozpoznania skargi na decyzję
administracyjną przez sąd administracyjny. W ocenie Sądu Najwyższego wykładnia
odpowiednio zastosowanych przepisów k.p.c. odnoszących się do wymagań formalnych
skargi do sądu administracyjnego dokonywana przez ten sąd powinna uwzględniać
treść konstytucyjnego prawa strony do rozpoznania jej sprawy przez niezawisły sąd, co
oznacza, że obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy interpretować w
kierunku zapewnienia stronie prawa do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy
wyrokiem sądu. Pozbawienie względnie ograniczenie takiego prawa strony w drodze
błędnej, jak w rozpoznawanej sprawie, względnie nadmiernie restryktywnej wykładni
takich przepisów, rażąco narusza podstawową zasadę demokratycznego państwa
prawnego, jaką jest prawo do sądu.
Biorąc powyższe pod rozwagę Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.

========================================
Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych - inne orzeczenia:
dokumentdata wyd.
[IA] III ARN 53/96   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1997/9/142
1996-10-04 
[IA] III ARN 51/96   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1997/8/123
1996-10-04 
[IA] III ARN 49/96   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1997/9/146 Monitor Prawniczy 1997/6/243
1996-10-04 
[IA] III ARN 48/96   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1997/9/141
1996-10-04 
[IA] III ARN 47/96   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1997/7/110 Orzecznictwo Sądów Polskich 1997/9/435 Przegląd Orzecznictwa Podatkowego 1999/7-8/348
1996-09-26 
  • Adres publikacyjny: