Wyrok z dnia 13 czerwca 1996 r.
III ARN 6/96

Przesłanki ustalenia właściwości podatkowej komisji odwoławczej ok-
reślone w § 1 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 września 1982 r.
w sprawie zakresu działania, składu osobowego, trybu powołania oraz organizacji
podatkowych komisji odwoławczych (Dz. U. z 1983 r. Nr 4, poz. 30 ze zm.)
powinny być spełnione łącznie.

Przewodniczący SSN: Jerzy Kwaśniewski, Sędziowie SN: Kazimierz Jaśkowski,
Adam Józefowicz, Janusz Łętowski, Andrzej Wróbel (sprawozdawca),

Sąd Najwyższy, z udziałem prokuratora Włodzimierza Skoniecznego, po roz-
poznaniu w dniu 13 czerwca 1996 r. sprawy ze skargi Zbigniewa K. na decyzję Izby
Skarbowej w S. z dnia 15 lutego 1995 r. [...] w przedmiocie określenia wysokości po-
datku dochodowego za 1991 r., na skutek rewizji nadzwyczajnej Prezesa Naczelnego
Sądu Administracyjnego w Warszawie [...] od wyroku Naczelnego Sądu Administra-
cyjnego w Warszawie z dnia 18 września 1995 r. [...]

u c h y l i ł zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Naczelnemu Sądowi Admi-
nistracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania.


U z a s a d n i e n i e

Urząd Skarbowy w M.M. decyzją z dnia 8 września 1994 r. - po ustaleniu w
drodze szacunkowej podstawy opodatkowania - określił Henrykowi Zbigniewowi K.
podatek dochodowy za 1991 r. w wysokości 55.178.400 zł.
Izba Skarbowa decyzją z dnia 15 lutego 1995 r. [...], po rozpatrzeniu odwołania
Henryka Zbigniewa K., od powyższej decyzji Urzędu Skarbowego, utrzymała w mocy
zaskarżoną decyzję. W ocenie organu odwoławczego w świetle ustalonego stanu
faktycznego sprawy ustalenie podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym w
drodze szacunkowej na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o
zobowiązaniach podatkowych było uzasadnione, zaś określenie - przy uwzględnieniu
20% wskaźnika netto - należnego podatku za 1991 r. w kwocie 55.178.400 zł zgodne
jest z zebranym materiałem dowodowym.
Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 18 września 1995
r. [...] stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji organu odwoławczego. W ocenie Sądu
stosownie do przepisu § 1 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 września
1982 r. w sprawie zakresu działania, składu osobowego, trybu powoływania oraz
organizacji podatkowych komisji odwoławczych (Dz. U. Nr 30, poz. 212 ze zm.), w
brzmieniu obowiązującym w dacie wydania zaskarżonej decyzji, organem odwoławczym
w sprawach wymiaru podatku obrotowego i dochodowego lub tylko dochodowego od
podatników będących osobami fizycznymi, gdy podstawy opodatkowania z braku
niezbędnych danych do ich ustalenia określone zostały w drodze szacunkowej, a
wysokość spornej sumy podatków przekracza 10 tysięcy złotych, jest podatkowa
komisja odwoławcza działająca przy izbie skarbowej. Zaskarżona decyzja została
zatem wydana przez organ niewłaściwy.
Powyższy wyrok zaskarżył Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego, za-
rzucając rażące naruszenie § 1 ust. 2 tego rozporządzenia oraz art. 207 § 3 w związku
z art. 156 § 1 pkt 1 k.p.a., wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie spra-
wy Naczelnemu Sadowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania.
W ocenie wnoszącego rewizję nadzwyczajną skoro z akt sprawy wynika w sposób
bezsporny, że Henrykowi Zbigniewowi K. wymierzono w I instancji podatek dochodowy
za 1991 r. w wysokości 55.178.400 zł, to organem właściwym do rozpoznania w 1995 r.
odwołania, przy uwzględnieniu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o denominacji
złotego (Dz. U. Nr 84, poz. 386 ze zm.) jest Izba Skarbowa w S.
Prokurator wniósł o uwzględnienie rewizji nadzwyczajnej

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 127 § 2 k.p.a. właściwy do rozpatrzenia odwołania jest organ
administracji państwowej wyższego stopnia, chyba że ustawa przewiduje inny organ
odwoławczy. W odniesieniu do spraw podatkowych rozstrzyganych w drodze decyzji
administracyjnych przez urzędy skarbowe w pierwszej instancji organem wyższego
stopnia właściwym do rozpatrzenia odwołania od takich decyzji, zgodnie z art. 9 ust. 6
ustawy z dnia 29 grudnia 1982 r. o urzędzie Ministra Finansów oraz urzędach i izbach
skarbowych (jednolity tekst: Dz. U. z 1994 r., Nr 106, poz. 511 ze zm.) jest izba
skarbowa. W sprawach niektórych podatków, stosownie do przepisu art. 176 § 1 k.p.a.,
organem odwoławczym jest podatkowa komisja odwoławcza, działająca przy izbie
skarbowej, przy czym § 2 tego przepisu upoważnia Ministra Finansów do określenia w
drodze rozporządzenia rodzajów takich podatków, składu oraz trybu powoływania
komisji i ich organizacji. Stosownie do przepisu § 1 ust. 2 rozporządzenia Ministra
Finansów z dnia 20 września 1982 r. w sprawie zakresu działania, składu osobowego,
trybu powoływania oraz organizacji podatkowych komisji odwoławczych (Dz. U. Nr 30,
poz. 212 ze zm.), wydanego na podstawie art. 176 § 2 k.p.a., właściwość podatkowych
komisji odwoławczych jest wyznaczona ze względu na przedmiot sprawy podatkowej,
rodzaj podatników, sposób określenia podstawy opodatkowania oraz wysokość spornej
sumy podatków za rok podatkowy. Z treści powołanego przepisu wynika, że
odwoławcza komisja podatkowa jest organem właściwym do rozpatrzenia odwołania w
sprawach dotyczących wymiaru podatków obrotowego i dochodowego lub tylko
dochodowego od podatników będących osobami fizycznymi, a także podatku
obrotowego od spółek cywilnych, jawnych i komandytowych, których wspólnikami,
udziałowcami lub komandytariuszami są wyłącznie osoby fizyczne, jeżeli podstawy
opodatkowania z braku niezbędnych danych do ich ustalenia określone zostały w
drodze szacunkowej, a wysokość spornej sumy podatków za rok podatkowy przekracza
10 tys. zł. Należy ponadto przyjąć, że wymienione wyżej przesłanki ustalenia
właściwości podatkowej komisji odwoławczej powinny być spełnione łącznie, co
oznacza, że w pozostałych przypadkach względnie w razie braku chociażby jednej z
wymienionych w tym przepisie przesłanek, organem odwoławczym jest właściwa izba
skarbowa. W świetle bezspornie ustalonych okoliczności sprawy należy przyjąć, że
powyższy przepis rozporządzenia określający właściwość podatkowej komisji
odwoławczej nie miał w niej zastosowania, bowiem odwołanie dotyczyło wprawdzie
wymiaru podatków dochodowego i obrotowego od osoby fizycznej, określonego w
drodze szacunkowej, jednakże nie został spełniony warunek dotyczący wysokości
spornej sumy podatków, o której mowa w tym przepisie. W związku z powyższym trafny
jest pogląd wnoszącego rewizję nadzwyczajną, że skoro z akt sprawy wynika w sposób
bezsporny, że Henrykowi Zbigniewowi K. wymierzono w I instancji podatek dochodowy
za 1991 r. w wysokości 55.178.400 zł, to organem właściwym do rozpoznania w 1995 r.
odwołania, przy uwzględnieniu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o denominacji
złotego (Dz. U. Nr 84, poz. 386 ze zm.) jest Izba Skarbowa w S.
Biorąc powyższe pod rozwagę Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.

========================================