Wyrok z dnia 15 października 2007 r.
II UK 9/07

Ograniczenie wysokości wskaźnika podstawy wymiaru świadczenia na
podstawie art. 15 ust. 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i ren-
tach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr
39, poz. 353 ze zm.), w odniesieniu do osób, które nabyły prawo do emerytury
na mocy przepisów obowiązujących po dniu 1 stycznia 1999 r., od których po-
bierano składki na ubezpieczenie społeczne na podstawie poprzednio obowią-
zujących przepisów, a więc bez ograniczenia wprowadzonego w art. 19 ust. 1 i
3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych
((jednolity tekst: Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 ze zm.), nie jest niezgodne z art. 2
i 32 ust. 1 Konstytucji RP.

Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar (sprawozdawca), Sędziowie SN: Roman
Kuczyński, Małgorzata Wrębiakowska-Marzec.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 15 paź-
dziernika 2007 r. sprawy z wniosku Hardego S. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń
Społecznych-Oddziałowi w P. o wysokość świadczenia i datę wypłaty świadczenia,
na skutek skargi kasacyjnej wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego w Pozna-
niu z dnia 12 lipca 2006 r. [...]

o d d a l i ł skargę kasacyjną.

U z a s a d n i e n i e

Wyrokiem z dnia 12 lipca 2006 r. [...] Sąd Apelacyjny w Poznaniu, oddalił
apelację wnioskodawcy Hardego S. od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu z dnia 24 września 2004 r. w sprawie
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w P. o wysokość
świadczenia i datę jego wypłaty, uznając że wskaźnik wysokości podstawy wymia-
ru emerytury został wyliczony przez organ rentowy zgodnie z przepisami i ograniczo-
ny do 250 % z uwagi na treść art. 15 ust. 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emery-
turach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004
r. Nr 39, poz. 353 ze zm.).
Według ustaleń faktycznych, decyzją z dnia 14 maja 2003 r. Zakład Ubezpie-
czeń Społecznych przyznał wnioskodawcy emeryturę od dnia 5 sierpnia 2003 r., a jej wy-
płatę zawiesił z uwagi na kontynuowanie zatrudnienia bez uprzedniego rozwiązania sto-
sunku pracy przed dniem nabycia prawa do emerytury. W decyzji określono wskaźnik
wysokości podstawy wymiaru emerytury na 630,16 % i ograniczono go do 250 %. De-
cyzji tej wnioskodawca nie zaskarżył. W dniu 14 października 2003 r. Hardy S. złożył w
ZUS świadectwo pracy, z którego wynikało, że jego zatrudnienie trwało do 4 sierpnia 2003
r. Decyzją z dnia 23 października 2003 r. organ rentowy podjął wypłatę emerytury
wnioskodawcy począwszy od dnia 1 października 2003 r., określając wskaźnik wyso-
kości podstawy wymiaru emerytury tak jak w decyzji z dnia 14 maja 2003 r. na 630,16
% i ograniczając go do 250 %. W odwołaniu od tej decyzji pełnomocnik wnioskodawcy
wniósł o ustalenie wskaźnika podstawy wymiaru emerytury na 630,16 % bez ograni-
czania do 250 % oraz o podjęcie wypłaty emerytury także za sierpień i wrzesień 2003 r.
Wyrokiem z dnia 24 września 2004 r. Sąd Okręgowy w Poznaniu oddalił odwołanie. W oce-
nie Sądu pierwszej instancji, ZUS słusznie wskazał w decyzji wskaźnik 630,16 %, a na-
stępnie ograniczył go do 250%, gdyż taki obowiązek wynika wprost z obowiązujących
przepisów, a ustawodawca nie przewidział wyjątków w tym zakresie. Sąd orzekł także, że
skoro wnioskodawca przedłożył świadectwo pracy, z którego wynikało, że przyczyna
zawieszenia emerytury ustała dopiero w dniu 14 października 2003 r., to w tym właśnie
dniu zgłosił wniosek o wznowienie wypłaty zawieszonego świadczenia. Sąd Apelacyjny
zaakceptował ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd pierwszej instancji jak i zapre-
zentowaną wykładnię art. 15 ust. 5 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, w myśl którego
wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie może być wyższy niż 250%. W uzasadnie-
niu orzeczenia Sąd powołał się także na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24
października 2005 r., P 13/04, (OTK-A 2005 nr 9, poz. 102), którym orzeczono, że
art.15 ust. 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych jest zgodny z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospo-
litej Polskiej.
Powyższy wyrok zaskarżył skargą kasacyjną pełnomocnik wnioskodawcy i za-
rzucając naruszenie prawa materialnego, przez błędną wykładnię art. 2 Konstytucji w
zakresie, ,,w jakim przepis ten statuuje zasady państwa prawa oraz sprawiedliwości
społecznej i przyjęcie, iż zgodne z tymi zasadami jest ograniczenie na podstawie art.
15 ust. 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.)
wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury do 250%, w przypadku osób, od
których pobierane były po 1991 r. składki na ubezpieczenia społeczne od całości
podstawy wymiaru, bez jakichkolwiek ograniczeń kwotowych, wprowadzonych dopie-
ro w 1999 r.", błędną wykładnię art. 32 ust. 1 Konstytucji stanowiącego, ,,że wszyscy
obywatele są równi wobec prawa i mają prawo do równego traktowania przez władze
publiczne poprzez przyjęcie, iż zasady tej nie narusza pobieranie od wszystkich
ubezpieczonych składek na ubezpieczenia społeczne na mocy art. 33 ust. 1 i 2
ustawy z dnia 25 listopada 1986 r. o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecz-
nych (jednolity tekst: Dz.U. z 1989 r. Nr 25, poz. 137 ze zm.) oraz § 4 w związku z §
7 i 14 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 1990 r. w sprawie wysoko-
ści i podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do ubezpie-
czenia społecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z ubezpieczenia społecz-
nego (Dz.U. Nr 7, poz. 41 ze zm.) na równych i identycznych zasadach od całości
wynagrodzenia i następnie wypłacanie świadczeń według zróżnicowanych zasad,
bez zachowania należytej korelacji pomiędzy wpłacaną składką i długością okresu
ubezpieczenia a należnym świadczeniem", art. 26 Międzynarodowego Paktu Praw Oby-
watelskich i Politycznych otwartego do podpisu w Nowym Jorku dnia 19 grudnia 1966 r.
(Dz.U. z 1977 r. Nr 38, poz. 167.), poprzez jego niezastosowanie i przyjęcie, ,,że art. 15
ust. 5 ustawy o emeryturach i rentach z FUS jest zgodny z tym przepisem w zakresie
w jakim odnosi się do osób objętych obowiązkiem uiszczania składek na ubezpie-
czenia społeczne bez ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składki, w zakresie, w
jakim przewyższa ona 30-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, a
którym następnie wypłacane są świadczenia w sposób dyskryminujący, a mianowicie
nie, jak ma to miejsce w przypadku uiszczających składki od podstawy wymiaru nie-
przekraczającej 30-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia - z
uwzględnieniem pełnej wysokości wpłaconych składek, lecz w sposób obejmujący
jedynie część wysokości dokonanych wpłat", art. 14 Konwencji o Ochronie Praw Czło-
wieka i Podstawowych Wolności sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r. (Dz.U.
z 1993 r. Nr 61, poz. 284 ze zm.) w związku z art. 1 Protokołu nr 1 z dnia 20 marca
1952 r. do tej Konwencji sporządzonym w Paryżu dnia 20 marca 1952 r. (Dz.U. z
1995 r. Nr 36, poz. 175 ze zm.), poprzez ich niezastosowanie i przyjęcie, ,,że ustano-
wione w art. 15 ust. 5 ustawy o emeryturach i rentach z FUS ograniczenie wskaźnika
wysokości podstawy wymiaru świadczenia nie jest sprzeczne z zakazem dyskrymi-
nacji odnoszącym się do prawa ochrony własności gwarantowanego konwencją", art.
15 ust. 5 ustawy o emeryturach i rentach z FUS i przyjęcie, ,,że przepis ten ma zasto-
sowanie do osób, które prawo do emerytury nabyły pod rządami tej ustawy, a od któ-
rych pobierano składki na ubezpieczenia społeczne na podstawie przepisów art. 33
ust. 1 i 2 ustawy o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych oraz § 4 w
związku z § 7 i 14 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wysokości i podstawy
wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne (...), bez zastosowania ograniczenia
wprowadzonego w 1999 r. przepisem art. 19 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 13 października
1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2007 r. Nr 11,
poz. 74 ze zm.)" oraz naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wy-
nik sprawy - art. 378 § 1 k.p.c., poprzez jego niezastosowanie i nierozważnie zarzu-
tów wnioskodawcy ,,dotyczących niezgodności z prawem rozstrzygnięcia w zakresie
wznowienia wypłaty świadczenia, braku stosownego pouczenia i wadliwości postę-
powania przed Zakładem Ubezpieczeń Społecznych w tym zakresie oraz niezbada-
nia przez Sąd Apelacyjny zarzutu nierozpoznania sprawy przez Sąd pierwszej in-
stancji m.in. w zakresie prawidłowości i skuteczności postępowania przed ZUS w
kontekście związania go na mocy art. 124 ustawy o emeryturach i rentach z FUS
przepisami art. 7, 8 i 9 k.p.a., które to przepisy zostały w trakcie postępowania rażą-
co naruszone przez organ", wniósł o jego uchylenie w całości i przekazanie sprawy
Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania, zwrócenie się przez Sąd Naj-
wyższy z pytaniem prawnym do Trybunału Konstytucyjnego odnośnie zgodności art.
15 ust. 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych z przepisami Konstytucji i umów międzynarodowych, oraz
orzeczenie o kosztach postępowania.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie zasługuje na uwzględnienie. Stosownie do art. 39813 § 1
i 2 k.p.c. Sąd Najwyższy rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej (jej pod-
staw) i jest związany ustaleniami faktycznymi stanowiącymi podstawę zaskarżonego
orzeczenia, jeżeli skarga nie zawiera zarzutu naruszenia przepisów postępowania,
bądź jeżeli taki zarzut okaże się niezasadny. W skardze nie został uzasadniony za-
rzut naruszenia art. 378 § 1 k.p.c. który stanowi, że sąd drugiej instancji rozpoznaje
sprawę w granicach apelacji; w granicach zaskarżenia bierze jednak z urzędu pod
uwagę nieważność postępowania. Powód podnosząc w skardze kasacyjnej zarzut
nierozpoznania sprawy przez Sąd pierwszej instancji w zakresie prawidłowości i
skuteczności postępowania przed ZUS w kontekście związania go na mocy art. 124
ustawy o emeryturach i rentach z FUS przepisami art. 7, 8 i 9 k.p.a., nie przedstawił
w jaki sposób ewentualne naruszenie wskazanych przepisów miało wpłynąć na wy-
nik sprawy. W tym stanie rzeczy, ustalony stan faktyczny nie budzi wątpliwości,
sporna pozostaje jedynie jego ocena w świetle przepisów prawa materialnego.
Przechodząc do zawartych w skardze zarzutów naruszenia art. 2 oraz 32 ust.
1 Konstytucji w związku z ograniczeniem na podstawie art. 15 ust. 5 ustawy o eme-
ryturach i rentach z FUS wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury do
250%, w przypadku osób, od których pobierane były po 1991 r. składki na ubezpie-
czenia społeczne od całości podstawy wymiaru, bez jakichkolwiek ograniczeń kwo-
towych, pobieraniem od wszystkich ubezpieczonych składek na ubezpieczenia spo-
łeczne na mocy art. 33 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 25 listopada 1986 r. o organizacji i
finansowaniu ubezpieczeń społecznych oraz § 4 w związku z § 7 i 14 rozporządzenia
Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 1990 r. w sprawie wysokości i podstawy wymiaru
składek na ubezpieczenie społeczne na równych i identycznych zasadach od całości
wynagrodzenia i następnie wypłacanie świadczeń według zróżnicowanych zasad,
bez zachowania należytej korelacji pomiędzy wpłacaną składką i długością okresu
ubezpieczenia a należnym świadczeniem, należy wskazać że zgodność regulacji
zawartej w art. 15 ust. 5 ustawy o FUS z zapisami Konstytucji była już przedmiotem
orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 października 2005 r., P 13/04, (OTK-A
2005 nr 9, poz. 102). Trybunał Konstytucyjny orzekł, iż art.15 ust. 5 ustawy jest
zgodny z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W ocenie Trybunału,
rozważana regulacja spełniała i spełnia konstytucyjne wymagania co do swojej nie-
zbędności i zapewnienia bezpieczeństwa prawnego bezpośrednio zainteresowanym
oraz znajduje swoje oparcie w art. 2 Konstytucji. Wskazany przepis Konstytucji, statuujący
Rzeczpospolitą jako państwo prawne urzeczywistniające zasady sprawiedliwości spo-
łecznej, powinien być odczytywany także na płaszczyźnie dobra wspólnego (art. 1 Kon-
stytucji) oraz wskazanej w preambule Konstytucji zasady solidarności, które nakazują pa-
trzeć na system prawny nie tylko w świetle interesów jednostkowych, ale i ogółu. Realizując
ideę solidarności zbiorowej, dotyczącej ogółu objętych ubezpieczeniem oraz wszystkich
korzystających z systemu finansowanego przez FUS, ustawodawca miał prawo kierować
się przy uchwalaniu art. 15 ust. 5 ustawy o emeryturach i rentach z FUS także prze-
słankami wpływającymi na wydolność systemu finansowanego ze składek na ubezpie-
czenie społeczne oraz z dotacji państwa. Obecnie konstrukcja ubezpieczenia (także
związana z zasadą solidarności) powoduje przekazywanie pobieranych z tytułu ubezpie-
czenia składek zarówno na rzecz funduszy przyszłych emerytur osób objętych bieżącym
obowiązkiem ubezpieczeniowym jak i aktualnych beneficjentów systemu. Trybunał powołał
się także na stanowisko wyrażone w wyroku z dnia 22 czerwca 1999 r., K. 5/99, (OTK
1999 nr 5, poz. 100), według którego celem uchwalenia ustawy o emeryturach i ren-
tach z FUS było utworzenie stabilnego systemu emerytalno - rentowego w warunkach
niekorzystnych trendów demograficznych, prowadzących do wzrostu liczby świadcze-
niobiorców przy jednoczesnym spadku liczby płatników składek, a sama reforma znajduje
oparcie w wartościach i normach konstytucyjnych. Ma ona na celu urzeczywistnienie
prawa do zabezpieczenia społecznego w obecnych warunkach demograficznych i gospo-
darczych. Realizacja wartości znajdujących się u podstaw tego prawa może usprawie-
dliwiać poświecenie ich części znajdujących się u podstaw ochrony praw nabytych
dla stworzenia efektywnego systemu emerytalne - rentowego, opartego - w założeniu
- na jednolitych zasadach dla wszystkich ubezpieczonych, co nie byłoby możliwe bez
ograniczenia niektórych uprawnień gwarantowanych w poprzednio obowiązującym
systemie emerytalne - rentowym. Tym samym jest zgodna z art. 2 Konstytucji. W świe-
tle ustabilizowanego orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, z zasady równości
wyrażonej w art. 32 ust. 1 Konstytucji wynika nakaz jednakowego traktowania podmio-
tów prawa w obrębie określonej klasy (kategorii), wszystkie podmioty prawa charakte-
ryzujące się w równym stopniu daną cechą istotną (relewantną) powinny być traktowa-
ne równo, a więc według jednakowej miary, bez zróżnicowań zarówno dyskryminują-
cych jak i faworyzujących. Stąd ustawodawca przyznając jednostkom określone
uprawnienia, nie może określać kręgu osób uprawnionych w sposób dowolny. Musi on
przyznać dane uprawnienie wszystkim podmiotom charakteryzującym się daną cechą
istotną. Ustawą z dnia 17 października 1991 r. o rewaloryzacji emerytur i rent, o za-
sadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 104, poz.
450 ze zm.) wprowadzono jednolite zasady ustalania i waloryzacji emerytur i rent dla
wszystkich uprawnionych do tych świadczeń, bez względu na datę ich przyznania,
podwyższając ogólny poziom świadczeń emerytalno-rentowych i wielkość nakładów
publicznych na ten cel, z równoczesnym ograniczeniem wskaźnika wysokości podsta-
wy wymiaru emerytury do 250%. Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i
rentach z FUS - wprowadzająca zasadniczą reformę systemu - utrzymała w mocy i
powtórzyła ograniczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury do 250%
w art.15 ust. 5. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że wprowadzone ustawą w rozpa-
trywanym zakresie jednolite regulacje prawne w stosunku do wszystkich uprawnio-
nych i jednakowe mechanizmy traktowania wszystkich świadczeniobiorców pod rzą-
dami nowej ustawy, bez względu na czas powstania ich prawa do świadczeń i z likwida-
cją skutków ,,starego portfela" i bieżącą waloryzacją świadczeń, są zgodne z art. 32
ust. 1 Konstytucji. W świetle ustalonego orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, każdy
podmiot, a więc i ubezpieczony musi liczyć się z tym, że zmiana warunków społecz-
nych lub gospodarczych może wymagać zmiany obowiązującego prawa, w szczególności
obejmuje to również ryzyko niekorzystnych zmian systemu prawnego na przyszłość (np.
wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 lutego 2004 r., K 54/02, OTK A 2004 r.
nr 2, poz. 10), zwłaszcza gdy istnieje obiektywna konieczność dania pierwszeństwa in-
nym wartościom chronionym bądź znajdującym swoje oparcie w Konstytucji. Orzecznictwo
to zachowuje aktualność także w przypadku osób, od których pobierane były po 1991 r.
składki na ubezpieczenia społeczne od całości podstawy wymiaru, na mocy art. 33
ust. 1 i 2 ustawy z dnia 25 listopada 1986 r. o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń
społecznych oraz § 4 w związku z § 7 i 14 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29
stycznia 1990 r. w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie
społeczne, zgłaszania do ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania składek i
świadczeń z ubezpieczenia społecznego, co trafnie przyjął Sąd Apelacyjny. Tym sa-
mym ograniczenie na podstawie art. 15 ust. 5 ustawy o emeryturach i rentach z FUS
wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury do 250 % nie narusza konstytu-
cyjnych zasad wyrażonych w art. 2 oraz 32 ust. 1 Konstytucji. Wobec powyższego
nie można się także zgodzić z prezentowanym w skardze kasacyjnej zarzutem naru-
szenia art. 26 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych otwartego do
podpisu w Nowym Jorku dnia 19 grudnia 1966 r., poprzez jego niezastosowanie. Prze-
pis ten stanowi, że wszyscy są równi wobec prawa i są uprawnieni bez żadnej dys-
kryminacji do jednakowej ochrony prawnej. Wskazana w jego postanowieniach
ochrona przed jakąkolwiek dyskryminacją w sferze prawnej z takich względów, jak:
rasa, kolor skóry, płeć, język, religia, poglądy polityczne lub inne, pochodzenie naro-
dowe lub społeczne, sytuacja majątkowa, urodzenie lub jakiekolwiek inne okoliczno-
ści, w pełni uznawana przez Sądy, nie odnosi się jednak do rozpatrywanej sprawy i
nie znajduje uzasadnienia w stanie faktycznym, gdyż zawarte w art. 15 ust. 5 ustawy
o emeryturach i rentach z FUS zasady i ograniczenia nie łamią żadnej z powyższych
wartości. Podobnie nie znajduje uzasadnienia w rozpatrywanej sprawie wskazane w
skardze kasacyjnej naruszenie art. 14 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podsta-
wowych Wolności sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r. w związku z art. 1
Protokołu nr 1 z dnia 20 marca 1952 r. do tej Konwencji sporządzonym w Paryżu
dnia 20 marca 1952 r., poprzez ich niezastosowanie i przyjęcie, że ustanowione w
art. 15 ust. 5 ustawy o emeryturach i rentach z FUS ograniczenie wskaźnika wysoko-
ści podstawy wymiaru świadczenia nie jest sprzeczne z zakazem dyskryminacji od-
noszącym się do prawa ochrony własności gwarantowanego konwencją. Należy
wskazać, iż art. 14 Konwencji, określając zakaz dyskryminacji, wskazuje, że korzy-
stanie z praw i wolności wymienionych w Konwencji powinno być zapewnione bez
dyskryminacji wynikającej z takich powodów jak płeć, rasa, kolor skóry, język, religia,
przekonania polityczne i inne, pochodzenie narodowe lub społeczne, przynależność
do mniejszości narodowej, majątek, urodzenie bądź z jakichkolwiek innych przyczyn.
Z kolei przywołany art. 1 Protokołu nr 1 z dnia 20 marca 1952 r. do tej Konwencji od-
nosi się do ochrony własności wskazując, iż każda osoba fizyczna i prawna ma
prawo do poszanowania swego mienia, nikt nie może być pozbawiony swojej wła-
sności, chyba że w interesie publicznym i na warunkach przewidzianych przez
ustawę oraz zgodnie z ogólnymi zasadami prawa międzynarodowego, a powyższe
postanowienia nie będą w żaden sposób naruszać prawa państwa do stosowania
takich ustaw, jakie uzna za konieczne do uregulowania sposobu korzystania z wła-
sności zgodnie z interesem powszechnym lub w celu zabezpieczenia uiszczania
podatków bądź innych należności lub kar pieniężnych.
Powyższe rozważania prowadzą do konkluzji, według której ograniczenie wy-
sokości wskaźnika podstawy wymiaru świadczenia, także w odniesieniu do osób,
które nabyły prawo do emerytury na podstawie przepisów obowiązujących po dniu 1
stycznia 1999 r., a od których pobierano składki na ubezpieczenie społeczne na pod-
stawie poprzednio obowiązujących przepisów, a więc bez ograniczenia wprowadzo-
nego w art. 19 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpie-
czeń społecznych, nie narusza prawa.
Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814 § 1 k.p.c.
orzekł jak w sentencji.
========================================