Wyrok z dnia 24 października 2006 r.
II PK 166/06

Wynik konkursu na wyższe stanowisko w służbie cywilnej wiąże Szefa
Służby Cywilnej. W razie reorganizacji urzędu, zobowiązuje go do przeniesienia
na wyższe stanowisko służbowe, na które członek korpusu służby cywilnej zo-
stał wyłoniony w drodze konkursu na czas, gdy stanowisko nim objęte zacho-
wało swą nazwę i nie wymagało kwalifikacji wyższych od uwzględnionych w
postępowaniu konkursowym (art. 48 ust. 2 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o
służbie cywilnej, Dz.U. z 1999 r. Nr 49, poz. 483 ze zm.).

Przewodniczący SSN Beata Gudowska (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Krystyna Bednarczyk, Małgorzata Wrębiakowska-Marzec.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 października 2006 r.
sprawy z powództwa Piotra S. przeciwko Ministerstwu Infrastruktury w Warszawie o
ustalenie, na skutek kasacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie z dnia 22 listopada 2004 r. [...]

u c h y l i ł zaskarżony wyrok w części dotyczącej ustalenia zatrudnienia po-
woda na wyższym stanowisku w Służbie Cywilnej w okresie od dnia 31 października
2001 r. do dnia 24 stycznia 2002 r. i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w War-
szawie do ponownego rozpoznania w tym zakresie i orzeczenia o kosztach postępo-
wania kasacyjnego,
o d d a l i ł kasację w pozostałej części.

U z a s a d n i e n i e

Piotr S. wystąpił przeciwko Ministerstwu Infrastruktury w Warszawie o ustale-
nie, że od dnia 31 października 2001 r. jest urzędnikiem służby cywilnej zajmującym
wyższe stanowisko dyrektora Biura Drogownictwa, a następnie dyrektora Departa-
mentu Dróg Publicznych, na które został wytypowany w wyniku konkursu.
Wyrokiem z dnia 9 października 2003 r. Sąd Rejonowy-Sąd Pracy i Ubezpie-
czeń Społecznych dla Warszawy-Pragi w Warszawie powództwo oddalił. Ustalił, że
na podstawie umowy o pracę z dnia 2 października 2000 r., zawartej na okres 3 lat,
powód został zatrudniony na stanowisku głównego specjalisty w Departamencie Ko-
lejnictwa Ministerstwa Transportu i Gospodarki Morskiej. Od dnia 16 października
2000 r. Dyrektor Generalny powierzył mu pełnienie obowiązków na stanowisku dy-
rektora Biura Drogownictwa, utworzonego w strukturze organizacyjnej Ministerstwa w
dniu 13 października 2000 r. We wrześniu 2001 r. został rozstrzygnięty pozytywnie
dla powoda konkurs na stanowisko dyrektora Biura Drogownictwa, do którego przy-
stąpił w maju 2001 r. W dniu 1 października 2001 r. powód został mianowany urzęd-
nikiem służby cywilnej.
W związku z przekształceniem Ministerstwa Transportu i Gospodarki Morskiej
mocą rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 października 2001 r. w sprawie utwo-
rzenia Ministerstwa Infrastruktury (Dz.U. Nr 122 poz. 1326) powód od dnia 23 paź-
dziernika 2001 r. stał się pracownikiem Ministerstwa Infrastruktury. Pismem z dnia 31
października 2001 r. Szef Służby Cywilnej zawiadomił Dyrektora Generalnego Mini-
sterstwa Infrastruktury o wyniku konkursu i wskazaniu powoda jako kandydata na
stanowisko Dyrektora Biura Drogownictwa w Ministerstwie Transportu i Gospodarki
Morskiej, uwzględniając, że zadania dotychczasowego Ministerstwa, w tym zadania
Biura Drogownictwa, są realizowane przez Ministerstwo Infrastruktury. Dyrektor Ge-
neralny uznał, że przeniesienie powoda na takie stanowisko nie jest możliwe, gdyż w
Ministerstwie Infrastruktury nie przewiduje się utworzenia Biura Drogownictwa i
wskazał na zasadniczo różny zakres zadań nowej komórki - Departamentu Dróg Pu-
blicznych - od zadań byłego Biura Drogownictwa. Powód został zwolniony z pełnienia
obowiązków Dyrektora byłego Biura Drogownictwa z poleceniem wykonywania pracy
na dotychczasowym stanowisku głównego specjalisty w Departamencie Kolejnictwa
od dnia 29 maja 2002 r.
Spór, którego przedmiot został sprowadzony do kwestii skutków prawnych
powierzenia powodowi pełnienia obowiązków na stanowisku Dyrektora Biura Drogo-
wnictwa, Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998
r. o służbie cywilnej (Dz.U. z 1999 r. Nr 49, poz. 483 ze zm.), stwierdzając, że od
dnia 23 października 2001 r., w związku z likwidacją Ministerstwa Transportu i Go-
spodarki Morskiej, stanowisko objęte konkursem zostało zlikwidowane przed jego
rozstrzygnięciem. Utworzony w nowo powstałym Ministerstwie Infrastruktury Depar-
tament Dróg Publicznych przejął zadania znacznie różniące się od zadań Biura Dro-
gownictwa i na stanowisko dyrektora tego Departamentu rozpisany został nowy kon-
kurs. W jego wyniku Szef Służby Cywilnej pismem z dnia 29 września 2003 r. prze-
niósł na to stanowisko Grzegorza M.

W apelacji powód zarzucił naruszenie art. 48 ust. 2 ustawy o służbie cywilnej,
wynikające z błędnego ustalenia, że doszło do likwidacji urzędu, podczas gdy Mini-
sterstwo Infrastruktury nie powstało po likwidacji Ministerstwa Transportu i Gospo-
darki Morskiej, lecz po przekształceniu polegającym na włączeniu do dotychczasowej
struktury Ministerstwa komórek organizacyjnych Ministerstwa Gospodarki oraz Mini-
sterstwa Rozwoju Regionalnego i Budownictwa, wraz z pracownikami obsługującymi
przejęte działy. Do czasu nadania Ministerstwu Infrastruktury statutu w dniu 25
stycznia 2001 r. dotychczasowe komórki organizacyjne działały pod dawnymi na-
zwami, a Biuro Drogownictwa realizowało zadania w ramach Departamentu Dróg
Publicznych. Skarżący dokonał porównania zakresu kompetencji byłego Biura Dro-
gownictwa i nowo powołanego Departamentu Dróg Publicznych, wykazując brak róż-
nic między przedmiotami ich działalności, i utrzymywał, że Szef Służby Cywilnej po-
winien - zgodnie z art. 48 ust. 2 w związku z art. 41 ust. 1 pkt 2 ustawy o służbie cy-
wilnej - przenieść go, jako osobę wyłonioną w drodze konkursu, na stanowisko dy-
rektora komórki równorzędnej z departamentem.
Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 22 listopada 2004 r. oddalił apelację. Uznał,
że powód, który wygrał konkurs na stanowisko w Ministerstwie Transportu i Gospo-
darki Morskiej, nie może domagać się uwzględnienia wyników konkursu w zakresie
zatrudnienia w innym Ministerstwie, będącym jego następcą po reorganizacji rozpo-
rządzeniem Rady Ministrów z dnia 20 października 2001 r. w sprawie utworzenia
Ministerstwa Infrastruktury, które weszło w życie 23 października 2001 r. W Minister-
stwie Infrastruktury konieczne było ogłoszenie nowych konkursów. Szef Służby Cy-
wilnej, przez wskazanie powoda jako wyłonionego w drodze konkursu Dyrektora
Biura Drogownictwa w piśmie z dnia 31 października 2001 r., nie dokonał jego prze-
niesienia na stanowisko Dyrektora Departamentu Dróg Publicznych w Ministerstwie
Infrastruktury.
Skarga kasacyjna powoda została oparta na podstawie naruszenia art. 48 ust.
2 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o służbie cywilnej przez błędną wykładnię i nie-
właściwe zastosowanie, polegające na przyjęciu braku podstaw prawnych do ustale-
nia, że powód - w wyniku wygranego konkursu - został w okresie od 31 października
2001 r. do dnia 27 maja 2002 r. zatrudniony na wyższym stanowisku w służbie cywil-
nej, najpierw dyrektora Biura Drogownictwa w Ministerstwie Infrastruktury, a następ-
nie Dyrektora Departamentu Dróg Publicznych w tym Ministerstwie. Skarżący wniósł
o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości oraz o uchylenie w całości poprzedzają-
cego go wyroku Sądu Rejonowego i orzeczenie co do istoty sprawy poprzez
uwzględnienie powództwa.
Skarżący podniósł, że Sąd drugiej instancji nie uwzględnił § 1 rozporządzenia
Rady Ministrów z dnia 20 października 2001 r. w sprawie utworzenia Ministerstwa
Infrastruktury (Dz.U. Nr 122, poz. 1326), który stanowi, że Ministerstwo Infrastruktury
tworzy się w drodze przekształcenia Ministerstwa Transportu i Gospodarki Morskiej
(§ 1 ust. 1), a przekształcenie polega na włączeniu do dotychczasowego Minister-
stwa Transportu i Gospodarki Morskiej komórek organizacyjnych Ministerstwa Go-
spodarki obsługujących sprawy działu łączność wraz z ich pracownikami (§ 1 ust. 2
pkt 1) oraz komórek organizacyjnych Ministerstwa Rozwoju Regionalnego i Budow-
nictwa obsługujących sprawy działów architektura i budownictwo oraz gospodarka
przestrzenna i mieszkaniowa wraz z ich pracownikami (§ 1 ust. 2 pkt 2), jak też nie
uwzględnił, że Biuro Drogownictwa i stanowisko dyrektora tego biura istniały w dniu
zakończenia konkursu oraz w dniu wskazania powoda do objęcia stanowiska jego
dyrektora przez Szefa Służby Cywilnej w październiku 2001 r. - do dnia 27 maja
2002 r., kiedy powoda zwolniono z pełnienia obowiązków dyrektora.
We wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania skarżący wskazał
na istotne zagadnienie prawne, czy zmiana nazwy jednostki organizacyjnej (minister-
stwa) w wyniku dołączenia komórek organizacyjnych z innych resortów oraz zmiana
nazwy komórki organizacyjnej (z biura na departament) uchyla możliwość wypełnie-
nia art. 48 ust. 2 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o służbie cywilnej. Podniósł także
kwestię udziału dyrektora generalnego urzędu w przeniesieniu na wyższe stanowisko
służbowe, wskazując, że w obowiązującym stanie prawnym ustawodawca wyelimino-
wał wniosek dyrektora generalnego urzędu, decydujący o mianowaniu urzędnika
służby cywilnej na wyższe stanowisko, wymagany przez art. 32 ust. 1,2 i 4 ustawy z
dnia 5 lipca 1996 r. o służbie cywilnej (Dz.U. Nr 89, poz. 402 ze zm.).

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Postępowanie konkursowe zakończone ustaleniem wyników wpływa w sposób
prawnie wiążący na sytuację członka korpusu służby cywilnej uczestniczącego w
konkursie. Wynik konkursu wyłaniający kandydata na wyższe stanowisko w służbie
cywilnej wiąże Szefa Służby Cywilnej i nakazuje mu wykorzystanie kompetencji do
przeniesienia na takie stanowisko (wynikające z art. 48 ust. 2 ustawy z dnia 18 grud-
nia 1998 r. o służbie cywilnej). Przepis ten stanowi, że członka korpusu służby cywil-
nej, który został wyłoniony w drodze konkursu na stanowisko znajdujące się wśród
wyższych stanowisk w służbie cywilnej (art. 41 ust. 1 pkt 2 i ust. 2), Szef Służby Cy-
wilnej przenosi na to stanowisko i określa wysokość przysługującego na tym stano-
wisku wynagrodzenia. Przez przeniesienie Szef Służby Cywilnej jednostronnym i
władczym oświadczeniem woli organu administracyjnego nawiązuje stosunek pracy
na stanowisku dyrektora generalnego urzędu lub dyrektora departamentu (komórki
równorzędnej) i jego zastępcy w urzędach administracji rządowej. Imperatywna
forma omawianego przepisu nie przewiduje zaniechania dokonania tego aktu przez
Szefa Służby Cywilnej, a jednocześnie ustawa o służbie cywilnej nie przewiduje
sposobu jego postępowania na wypadek przekształceń urzędu powodujących
zmianę wyższych stanowisk przez nadanie im innej rangi lub reorganizacji kompe-
tencji. Brak postanowień ustawy w tym przedmiocie nakazuje stwierdzenie, że Szef
Służby Cywilnej nie może odstąpić od przeniesienia osoby wyłonionej w konkursie.
Wobec tego jego oświadczenie, obejmujące wskazanie stanowiska objętego konkur-
sem, wywołuje skutek przeniesienia tak długo, jak długo zachowuje ono swą nazwę
oraz nie różni się w sposób istotny co do materii przewidzianej w kompetencjach
określonych w warunkach konkursu.
W sprawie objętej skargą kasacyjną powód wziął udział w konkursie na sta-
nowisko Dyrektora Biura Drogownictwa w Ministerstwie Transportu i Gospodarki
Morskiej, który został rozstrzygnięty we wrześniu 2001 r., a decyzja Szefa Służby
Cywilnej o przeniesieniu na to stanowisko podjęta została w dniu 31 października
2001 r., po przekształceniu tego Ministerstwa rozporządzeniem Rady Ministrów z
dnia 20 października 2001 r. w sprawie utworzenia Ministerstwa Infrastruktury (Dz.U.
Nr 122, poz. 1326 ze zm.). Rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 22
października 2001 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministerstwa Infra-
struktury (Dz.U. Nr 122, poz. 1348) w miejsce Dyrektora Biura Drogownictwa wśród
organów i jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Infrastruktury ustano-
wiono Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych. W związku z tym, w piśmie do Dy-
rektora Generalnego Ministerstwa Infrastruktury z dnia 31 października 2001 r., Szef
Służby Cywilnej wskazał powoda jako kandydata na stanowisko Dyrektora Biura
Drogownictwa, uwzględniając, że zadania dotychczasowego Ministerstwa, w tym
zadania Biura Drogownictwa, są realizowane przez Ministerstwo Infrastruktury.
W ocenie Sądu Najwyższego, Szef Służby Cywilnej w piśmie tym wypełnił
kompetencję przypisaną mu w art. 48 ust. 2 ustawy o służbie cywilnej i przez złoże-
nie jednostronnego oświadczenia woli spowodował nawiązanie z powodem stosunku
pracy na wyższym stanowisku w służbie cywilnej odpowiadającym stanowisku Dy-
rektora Biura Drogownictwa. Szef Służby Cywilnej ukształtował w ten sposób zasad-
niczy element stosunku pracy powoda, określając jego stanowisko pracy. Koincyden-
cja aktu przeniesienia z reorganizacją Ministerstwa Transportu i Gospodarki Morskiej
i przekształcenia go w Ministerstwo Infrastruktury nie spowodowała bowiem upadku
wyniku konkursu na stanowisko Dyrektora Biura Drogownictwa, istniejące w Minister-
stwie Transportu i Gospodarki Morskiej. Niesporne było, że Biuro Drogownictwa jako
wyodrębniona jednostka organizacyjna przestało istnieć dopiero z dniem 25 stycznia
2002 r., kiedy Prezes Rady Ministrów zarządzeniem nr 5 z dnia 18 stycznia 2002 r.
nadał statut Ministerstwu Infrastruktury (M.P. Nr 3, poz. 59 ze zm.), a faktycznie, gdy
zarządzeniem nr 6 Ministra Infrastruktury z dnia 9 kwietnia 2002 r. Ministerstwu zo-
stał nadany regulamin organizacyjny, zgodnie z którym wykonanie zadań dotychcza-
sowego Biura Drogownictwa powierzone zostało Departamentowi Dróg Publicznych.
Zmiana zakresu działania Biura Drogownictwa w ramach Ministerstwa Infrastruktury
w porównaniu do zadań wykonywanych w Ministerstwie Transportu i Gospodarki
Morskiej, choćby znaczna, nie miała znaczenia dla skuteczności działań Szefa
Służby Publicznej podjętych wobec powoda, skoro Biuro działało pod dotychczasową
nazwą i powodowi były powierzone obowiązki jego prowadzenia, mimo że obejmo-
wały dodatkowo współpracę z samorządami, określenie kierunków rozwoju sieci dro-
gowej, rozwiązywanie problemów klęsk żywiołowych, sporządzanie informacji o sieci
dróg publicznych oraz analizowanie wniosków dotyczących oddziałów i przedstawi-
cielstw przedsiębiorców zagranicznych.
W konkluzji powyższych rozważań , przyjmując, że wynik konkursu upoważ-
niał powoda do objęcia stanowiska Dyrektora Biura Drogownictwa w czasie organi-
zacji Ministerstwa Infrastruktury, Sąd Najwyższy wykluczył taką możliwość po dniu 25
stycznia 2002 r., tj. po wejściu w życie statutu Ministerstwa Infrastruktury, w którego
ramach zadania wykonywane dotychczas przez biuro powierzone zostały jednostce
w stopniu departamentu. Zgodnie z art. 39 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 8 sierpnia
1996 r. o Radzie Ministrów (w brzmieniu obowiązującym w dniu 25 stycznia 2002 r.,
ustalonym w jednolitym tekście: Dz.U. z 1999 r. Nr 82, poz. 929 ze zm.), te komórki
organizacyjne ministerstwa realizują istotnie różne zadania; biurom powierza się za-
dania w zakresie obsługi ministerstwa, a departamenty realizują jego zadania mery-
toryczne.
W konsekwencji Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że Szef Służby Cywil-
nej dokonał przeniesienia powoda na stanowisko, na które został wyłoniony w drodze
konkursu na czas, gdy stanowisko nim objęte zachowało swą nazwę i nie wymagało
kwalifikacji wyższych od uwzględnionych w postępowaniu konkursowym.
Prowadziło to do orzeczenia jak w sentencji.
========================================