Wyrok SN - I PRN 79/95
Izba:Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych
Sygnatura:I PRN 79/95
Typ:Wyrok SN
Opis:Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1996/10/140
Orzecznictwo Sądów Gospodarczych 1996/6/55
Data wydania:1995-10-25

Wyrok z dnia 25 października 1995 r.
I PRN 79/95


Niedopuszczalne jest dokonanie przez sąd zmiany
oznaczenia strony pozwanej, od której następuje zasądzenie
roszczenia, z określonej w pozwie spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością na wspólnika - osobę fizyczną.



Przewodniczący SSN: Józef Iwulski (sprawozdawca),
Sędziowie SN: Kazimierz Jaśkowski, Walerian Sanetra


Sąd Najwyższy, przy udziale prokuratora Jana Szewczyka,
po rozpoznaniu w dniu 25 października 1995 r. sprawy z
powództwa Ryszarda W. przeciwko "S.-B." Spółce z o.o. w W. -
Radosław S. o wynagrodzenie, na skutek rewizji nadzwyczajnej
Ministra Sprawiedliwości [...] od wyroku Sądu
Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie
z dnia 7 lipca 1993 r. [...]


u c h y l i ł zaskarżony wyrok i przekazał sprawę
Sądowi Wojewódzkiemu-Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w
Warszawie do ponownego rozpoznania.

U z a s a d n i e n i e


Powód Ryszard W. wniósł o zasądzenie od "I.-S." Spółki z
o.o. w W. kwoty 32 744 666 zł z odsetkami, jako wynagrodzenia
za pracę.

Wyrokiem zaocznym z dnia 3 marca 1993 r., [...], Sąd
Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie
zasądził od "S.-B."-Radosław S. w W. [...] na rzecz powoda
kwotę dochodzoną pozwem.

Od wyroku tego został złożony sprzeciw przez
Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe "I.-S." w W. Po
rozpoznaniu sprawy Sąd Wojewódzki w Warszawie wyrokiem z dnia
7 lipca 1993 r., [...], zasądził od "S.-B". Spółka z o.o. w
W.-Radosław S. na rzecz powoda kwotę 32 774 700 zł z
odsetkami. Wyrok ten uprawomocnił się bez zaskarżenia.
Powodowi wydano dwa tytuły wykonawcze, na podstawie wyroku
zaocznego i wyroku z dnia 7 lipca 1993 r.

Rewizję nadzwyczajną od wyroku z dnia 7 lipca 1993 r.
złożył Minister Sprawiedliwości, który zarzucił mu rażące
naruszenie art. 3 § 2 i art. 347 k.p.c. oraz art. 159 § 3
k.h., a także naruszenie interesu Rzeczypospolitej Polskiej,
wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego
rozpoznania. Minister Sprawiedliwości wywiódł, że Sąd miał
podstawy do wydania w sprawie wyroku zaocznego. Jednakże wy-
dając taki wyrok zmienił oznaczenie strony pozwanej i zasądził
dochodzoną należność od "S.-B."-Radosław S. Następnie,
pomijając treść art. 347 k.p.c. Sąd wydał wyrok, w którym nie
nawiązując do treści wyroku zaocznego, zasądził dochodzoną
kwotę od inaczej określonej strony pozwanej, tj. od "S.-B."
Spółka z .o.o.-Radosław S. W ten sposób zostały wydane dwa
wyroki, zasądzające tę samą należność od dwóch różnie
oznaczonych pozwanych, które stanowią tytuły wykonawcze.
Minister Sprawiedliwości podkreślił, że z umowy o pracę z dnia
31 lipca 1991 r. wynika, że powód został zatrudniony przez
Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowe Spółka z o.o. z siedzibą w
J., a Radosław S. jako prezes Spółki "I.-S." reprezentował
pracodawcę. Obecnie spółka zmieniła nazwę na "S.-B." Spółka z
o.o. w W. Zgodnie z art. 159 § 3 k.h. wspólnicy spółki z
ograniczoną odpowiedzialnością nie odpowiadają osobiście za
zobowiązania spółki. Zasądzenie w tej sytuacji należności od
Radosława S. stanowi rażące naruszenie tego przepisu. Zdaniem
Ministra Sprawiedliwości brak wyjaśnienia wszystkich istotnych
okoliczności sprawy (art. 3 § 2 k.p.c.) doprowadził do wydania
zaskarżonego wyroku z rażącym naruszeniem prawa. W sytuacji,
gdy w sprawie zostały wydane dwa różne wyroki, stanowi to
także naruszenie interesu Rzeczypospolitej Polskiej, gdyż
powoduje naruszenie podstawowych i fundamentalnych zasad
porządku prawnego.

Na rozprawie przed Sądem Najwyższym prokurator wniósł o
uwzględnienie rewizji nadzwyczajnej.


Sąd Najwyższy zważył, co następuje:


Zgodnie z art. 5 § 1 rozporządzenia Prezydenta
Rzeczypospolitej z dnia 27 czerwca 1934 r. Kodeks handlowy
(Dz. U. Nr 57, poz. 502 ze zm.) spółka handlowa jest kupcem
rejestrowym i może pozywać oraz być pozywana pod firmą (art.
26 § 2). Wspólnicy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie
odpowiadają osobiście za zobowiązania spółki (art. 159 § 3
k.h.), która przez zarejestrowanie nabywa osobowość prawną
(art. 171 § 1 k.h.). Prawidłowo więc, a w szczególności
zgodnie z treścią umowy o pracę, powód pozwał spółkę z
ograniczoną odpowiedzialnością jako swojego pracodawcę. Sąd
Wojewódzki wydając wyrok zaoczny bez podstawy prawnej zmienił
oznaczenie strony pozwanej wprowadzając do jej nazwy nazwisko
wspólnika - Radosława S. Nie może to zostać uznane jedynie za
sprecyzowanie oznaczenia strony, a należy przyjąć, że w ten
sposób doszło do przekształcenia podmiotowego, bez zachowania
koniecznych dla tego zasad prawa procesowego. Wyrok zaoczny
został bowiem sformułowany w sposób zasądzający dochodzoną
należność od osoby fizycznej. Błąd ten był kontynuowany w toku
postępowania, a nadto został powielony przez wydanie zbędnego
postanowienia z dnia 12 maja 1993 r., uwzględniającego
sprzeciw pozwanego. Zgodnie z regułami kodeksu postępowania
cywilnego wyrok zaoczny nie traci mocy na skutek wniesienia
sprzeciwu. Wniesienie sprzeciwu powoduje jedynie wyznaczenie
przez przewodniczącego sądu terminu rozprawy i doręczenie
odpisu sprzeciwu stronie powodowej w sytuacji, gdy sprzeciw
odpowiada obowiązującym w tej mierze przepisom (art. 345
k.p.c.). Kodeks w tym przypadku nie wymaga wydania przez sąd
jakiegokolwiek postanowienia (por. wyrok Sądu Najwyższego z
dnia 14 marca 1974 r., I PR 50/74, OSPiKA 1974 z. 10 poz.
204).

Po rozpoznaniu sprawy Sąd Wojewódzki uwzględnił
dochodzoną należność, a w wyroku z dnia 7 lipca 1993 r. strona
pozwana została określona inaczej niż w wyroku zaocznym. W
szczególności należność zasądzono od spółki z ograniczoną od-
powiedzialnością, dodając do jej określenia nazwisko
wspólnika. Wyrok ten w żaden sposób nie nawiązuje do treści
wyroku zaocznego, co stanowi rażące naruszenie art. 347
k.p.c., zwłaszcza, że wyrok ten inaczej określa stronę
pozwaną. W ten sposób w tej samej sprawie doszło do wydania
dwóch różnych w treści wyroków, które mogą stanowić odrębne
tytuły wykonawcze. Stanowi to nie tylko rażące naruszenie
wskazanych przepisów prawa procesowego, ale także naruszenie
interesu Rzeczypospolitej Polskiej, gdyż łamie podstawowe
zasady orzekania w procesie cywilnym.

Prowadzi to do uwzględnienia rewizji nadzwyczajnej mimo
przekroczenia terminu z art. 421 § 2 k.p.c. przez uchylenie
zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego
rozpoznania (art. 422 § 2 k.p.c.).
=======================================
Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych - inne orzeczenia:
dokumentdata wyd.
[IA] I PRN 118/96   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1997/6/95
1996-08-21 
[IA] I PRN 103/96   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1997/6/93
1996-07-11 
[IA] I PRN 101/96   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1997/11/190
1996-11-07 
[IA] I PRN 99/96   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1997/9/151 Prawo Pracy 1997/3/34
1996-10-30 
[IA] I PRN 98/96   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1997/9/150
1996-10-30 
  • Adres publikacyjny: