Wyrok z dnia 10 maja 1994 r.
I PRN 19/94


Nałożenie na gminy na podstawie art. 14 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 7
września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. Nr 95, poz. 425 ze zm.) prowadze-
nia rocznego przygotowania przedszkolnego jako obowiązkowego zadania
własnego, spowodowało, że nauczyciele oddziałów zerowych szkół podsta-
wowych stali się pracownikami prowadzonego przez gminy przedszkola (art.
231 § 2 k.p.) z dniem zaoferowania gminie (zarządowi miasta) mienia szkoły
potrzebnego dla prowadzenia tego oddziału.


Przewodniczący SSN: Teresa Flemming-Kulesza, Sędziowie SN: Antoni Fil-
cek, SA: Kazimierz Jaśkowski (sprawozdawca),


Sąd Najwyższy, z udziałem prokuratora Stefana Trautsolta, po rozpoznaniu w
dniu 10 maja 1994 r. sprawy z powództwa Marty B. i Marii C. przeciwko Szkole Pod-
stawowej Nr 11 w R. i Zarządowi Miasta R. w R. o ustalenie pracodawcy i wyna-
grodzenie, na skutek rewizji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości [...] od wyroku
Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie, z dnia 12 października 1993 r. [...],


o d d a l i ł rewizję nadzwyczajną

U z a s a d n i e n i e


Powódki Marta B. i Marii C., nauczycielki oddziałów zerowych Szkoły Podsta-
wowej nr 11 w R., wniosły o ustalenie, czy ich pracodawcą jest ta szkoła, czy Zarząd
Miasta R., oraz o zasądzenie wynagrodzenia.

Pozwani wnieśli o oddalenie powództwa.

Sąd Wojewódzki w Rzeszowie-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wy-
rokiem z dnia 27 listopada 1992 r. zasądził na rzecz powódek od pozwanej Szkoły
wynagrodzenie za pracę za wrzesień, październik i listopad 1992 r., oddalił powódz-
two o ustalenie pracodawcy oraz oddalił powództwo w stosunku do Zarządu Miasta
R. Zdaniem tego Sądu powódki w spornym okresie były nadal pracownicami pozwa-
nej szkoły, a nie Zarządu Miasta R., gdyż mimo przejścia z dniem 1 stycznia 1992 r.
na gminy obowiązku prowadzenia rocznego przygotowania przedszkolnego (art. 14
ust. 3 i 4 oraz art. 105 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty - Dz. U.
Nr 95, poz. 425 ze zm.). Zarząd Miasta R. nie stał się nowym pracodawcą powódek,
gdyż nie przejął mienia pozwanej Szkoły (art. 231 § 2 k.p.).

Rozpoznając rewizję pozwanej Szkoły Sąd Apelacyjny w Rzeszowie przed-
stawił Sądowi Najwyższemu do rozstrzygnięcia zagadnienie wykładni art. 14 ust. 3 i
4 cytowanej ustawy o systemie oświaty w związku z art. 231 § 2 k.p. W uchwale z
dnia 16 czerwca 1993 r. I PZP 10/93 Sąd Najwyższy stwierdził, że "Nałożenie na
gminę na podstawie art. 14 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie
oświaty (Dz. U. Nr 95, poz. 425 ze zm.) prowadzenia rocznego przygotowania
przedszkolnego, jako obowiązkowego zadania własnego, spowodowało, że nauczy-
ciele oddziałów zerowych szkół podstawowych stali się pracownikami prowadzonego
przez gminę przedszkola wówczas, gdy nastąpiło także przejęcie mienia do-
tychczasowego zakładu pracy w zakresie umożliwiającym prowadzenie tej działal-
ności albo gdy gmina lub też prowadzone przez nią przedszkole, zrezygnowała z
przejęcia zaoferowanego jej dla tego przedszkola mienia lub poszczególnych jego
składników (art. 231 § 2 kodeksu pracy). W sytuacji, gdy przyjęcie mienia lub oferta
jego przejęcia nie dotyczyły konkretnego przedszkola, nauczyciele oddziałów ze-
rowych szkół podstawowych stali się pracownikami przedszkola wskazanego przez
zarząd gminy, a w braku takiego wskazania - urzędu gminy".

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Apelacyjny w Rzeszowie oddalił powództwo w
odniesieniu do pozwanej Szkoły o wynagrodzenie za listopad 1992 r., zasądził od
Zarządu Miasta R. na rzecz powódek wynagrodzenia za okres od listopada 1992 r.
do września 1993 r. wraz z odsetkami i oddalił powództwo w pozostałej części w
stosunku do pozwanej Szkoły. Zasądzając na podstawie art. 81 § 1 k.p.. w zw. z art.
98 Karty Nauczyciela wynagrodzenie za czas gotowości do wykonywania pracy Sąd
Apelacyjny uznał, że Zarząd Miasta R. stał się nowym pracodawcą powódek od dnia
1 listopada 1992 r., albowiem pozwana Szkoła złożyła ofertę przekazania mu wy-
posażenia klas zerowych dnia 30 października 1992 r.

Wyrok ten zaskarżył rewizją nadzwyczajną Minister Sprawiedliwości zarzu-
cając mu rażące naruszenie art. 316 § 1 k.p.c., art. 231 § 2 k.p. i art. 14 ust. 3 i 4, art.
5 ust. 5 i art. 105 ustawy o systemie oświaty i wnosząc o jego zmianę poprzez odda-
lenie powództwa w stosunku do pozwanej Szkoły w zakresie wynagrodzenia
powódek za wrzesień i październik 1992 r. i zasądzenie za ten okres wynagrodzenia
od Zarządu Miasta R. Zdaniem skarżącego Sąd Apelacyjny błędnie ustalił datę prze-
jęcia klas zerowych pozwanej Szkoły przez Zarząd Miasta R., gdyż już w piśmie z
dnia 27 listopada 1991 r. Kurator Oświaty w R. skierował do wszystkich gmin pro-
pozycje zawierające trzy warianty w zakresie prowadzenia klas zerowych i gmina R.
przejęła wariant trzeci zobowiązując się do refundowania szkołom podstawowym
kosztów prowadzenia klas zerowych.


Sąd Najwyższy zważył, co następuje:


Rewizja nadzwyczajna nie jest uzasadniona.

Propozycje Kuratora Oświaty w R., zawarte w piśmie z dnia 27 listopada 1991
r. nie stanowią konkretnej oferty przejęcia przez gminy na własność części mienia
szkół podstawowych w zakresie umożliwiającym prowadzenie klas zerowych, lecz są
jedynie zaproszeniem do rokowań w przedmiocie wyboru odpowiednich rozwiązań
organizacyjnych. Zauważyć należy, że Sąd Najwyższy w składzie podejmującym
uchwałę w sprawie I PZP 10/93 także nie traktował tego pisma jako zawierającego
analizowaną ofertę, gdyż nie nawiązywał do niego w uzasadnieniu uchwały.

Porozumienie zawarte między Kuratorem Oświaty i Zarządem Miasta R.
przewidywało prowadzenie klas zerowych przez Kuratora Oświaty przez okres pier-
wszych ośmiu miesięcy 1992 r., natomiast Zarząd zobowiązał się do refundowania
kosztów ponoszonych przez szkoły w tym zakresie. Nie jest to podstawa do wy-
prowadzenia wniosku, iż po tym okresie powódki były pracownicami pozwanego
Zarządu. Sąd Apelacyjny trafnie przyjął, że pismo dyrektora pozwanej Szkoły z dnia
30 października 1992 r. stanowi ofertę przekazania gminie R. mienia klas zerowych i
że od dnia następnego Zarząd Miasta R. stał się pracodawcą powódek na podstawie
art. 231 § 2 k.p.

Ponadto należy zauważyć, że nawet gdyby przyjąć, że zaskarżony wyrok na-
rusza prawo, to nie byłoby to naruszenie rażące, zwłaszcza ze względu na niewielkie
skutki ekonomiczne tego wyroku i jego faktyczne wykonanie przez pozwaną Szkołę.

Z powyższych względów na podstawie art. 421 § 1 k.p.c. orzeczono jak w
sentencji.
========================================