Wyrok SN - I PKN 638/98
Izba:Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych
Sygnatura:I PKN 638/98
Typ:Wyrok SN
Opis:Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 2000/10/387
Data wydania:1999-03-24

Wyrok z dnia 24 marca 1999 r.
I PKN 638/98

Ocena winy pracownika stanowiącej przesłankę odpowiedzialności po-
rządkowej (art. 108 KP) nie należy do ustaleń faktycznych.


Przewodniczący: SSN Walerian Sanetra, Sędziowie SN: Józef Iwulski (spra-
wozdawca), Jadwiga Skibińska-Adamowicz.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 24 marca 1999 r. sprawy z powództwa
Tadeusza P. przeciwko Kopalni Węgla Brunatnego ,,T. w B. o uchylenie kary porząd-
kowej, na skutek kasacji strony pozwanej od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu
Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu z dnia 23 lipca 1998 r. [...]

o d d a l i ł kasację.

U z a s a d n i e n i e

Powód Tadeusz P. wniósł o uchylenie zastosowanej wobec niego kary upo-
mnienia. Pozwana Kopalnia Węgla Brunatnego ,,T." w B. wniosła o oddalenie po-
wództwa.
Wyrokiem z dnia 17 października 1997 r. [... Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Zgo-
rzelcu oddalił powództwo. Sąd Rejonowy ustalił, że powód jest zatrudniony w poz-
wanej Kopalni od 1972 r., ostatnio na stanowisku starszego konstruktora. W dniu 23
kwietnia 1997 r. bezpośredni przełożony powoda, Henryk C. wystąpił do kierownic-
twa zakładu o zastosowanie w stosunku do powoda kary upomnienia za niewykona-
nie polecenia służbowego. Powód miał złożyć przełożonemu ustne wyjaśnienia za-
wierające informacje o stanie realizacji trzech zleceń konstrukcyjnych z 1997 r. oraz
wskazać przewidywany termin ich zakończenia. Tego polecenia powód nie wykonał.
W związku z tym przełożony pod koniec pracy ponownie przypomniał powodowi, że
oczekuje na wyjaśnienia, pozostawiając mu na piśmie wyszczególnione zlecenia.
Powód nie udzielił w tej kwestii żadnej informacji i przedłożył przełożonemu jedynie
plik wydruków komputerowych, które jego zdaniem stanowiły wystarczający doku-
ment odzwierciedlający stan realizacji zleceń. Pismem z dnia 29 kwietnia 1997 r.
strona pozwana zawiadomiła powoda o zastosowaniu w stosunku do niego kary
upomnienia. W dniu 10 maja 1997 r. powód wniósł sprzeciw od tej kary. Pismem z
dnia 14 maja 1997 r. pracodawca wystąpił do organizacji związkowej NSZZ ,,Solidar-
ność" o wyrażenie stanowiska co do wniesionego przez powoda sprzeciwu. Komisja
zakładowa NSZZ ,,Solidarność" w dniu 15 maja 1997 r. uznała udzielenie kary za za-
sadne. Po rozpatrzeniu stanowiska organizacji związkowej strona pozwana w dniu 21
maja 1997 r. odrzuciła sprzeciw powoda.
Sąd Rejonowy uznał, iż powództwo podlega oddaleniu, gdyż przy wymierzaniu
kary upomnienia nie zostały naruszone przepisy Kodeksu pracy dotyczące odpowie-
dzialności porządkowej pracowników. Bezsporne jest w opinii Sądu Rejonowego, że
obowiązkiem powoda było wykonanie polecenia służbowego wydanego przez jego
przełożonego. Obowiązek ten wynika z art. 100 § 1 KP, jak również z zakresu obo-
wiązków i zakresu czynności powoda.
Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu, wyro-
kiem z dnia 23 lipca 1998 r. [...] zmienił wyrok Sądu Rejonowego i uchylił udzieloną
powodowi karę upomnienia. W ocenie Sądu drugiej instancji w postępowaniu przed
pierwszą instancją nie zostały wyjaśnione wszystkie istotne dla rozstrzygnięcia
sprawy okoliczności faktyczne, jak również wystąpiła sprzeczność między istotnymi
ustaleniami Sądu Rejonowego a treścią zebranego w sprawie materiału dowodowe-
go. W związku z tym Sąd Wojewódzki uzupełnił postępowanie dowodowe przez po-
nowne przesłuchanie bezpośredniego przełożonego powoda oraz samego powoda w
charakterze strony. Sąd drugiej instancji ustalił, że powód po otrzymaniu od przeło-
żonego w dniu 21 kwietnia 1997 r. polecenia poinformowania go o stanie realizacji
trzech zleceń, tego samego dnia przekazał, iż jedno ze zleceń jest już wykonane,
natomiast dwa pozostałe nie mają terminu realizacji. Jednocześnie przedłożył wydruk
komputerowy o prowadzonych przez siebie wszystkich zleceniach, który następnie
skorygował i ponownie przekazał przełożonemu. Pisemne informacje na temat zle-
ceń powód złożył przełożonemu, na jego wyraźną prośbę w dniu 23 kwietnia 1997 r.
Sąd Wojewódzki dał wiarę zeznaniom powoda, gdyż w jego opinii były one spójne,
logiczne i zgadzały się z treścią wydruków komputerowych i z pisemnymi zleceniami.
Pozostałe ustalenia dokonane przez Sąd pierwszej instancji Sąd Wojewódzki podzie-
lił w pełni. Z poczynionych ustaleń faktycznych Sąd drugiej instancji wyprowadził
wniosek, że powód wykonał polecenie przełożonego. W takich okolicznościach od-
padła podstawa udzielenia powodowi kary upomnienia. Ponadto Sąd drugiej instancji
uznał, iż oceniając zachowanie powoda przy wykonywaniu polecenia przełożonego,
nie można mu przypisać szczególnego zawinienia czy lekceważącego stosunku do
swoich obowiązków.
Powyższy wyrok kasacją zaskarżyła strona pozwana, zarzucając mu narusze-
nie prawa procesowego, "a w szczególności art. 233 § 1 KPC przez zastosowanie
przez Sąd II-gi dowolnej a nie swobodnej oceny zebranego w sprawie materiału do-
wodowego". Na tej podstawie strona pozwana wniosła o uchylenie zaskarżonego
wyroku Sądu drugiej instancji, ewentualnie o uchylenie wyroku tego Sądu i wyroku
Sądu pierwszej instancji. Strona pozwana w uzasadnieniu kasacji przedstawiła włas-
ną ocenę materiału dowodowego. W szczególności wywiodła, że powód nie udzielił
swemu bezpośredniemu przełożonemu rzeczowej informacji o stanie zaawansowa-
nia prac. Zdaniem strony pozwanej "tajemnicą Sądu pozostanie", dlaczego wbrew
przeprowadzonym dowodom z zeznań świadków uznał, iż powód wywiązał się z
udzielenia rzeczowej informacji.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 39311 KPC rozpoznanie kasacji następuje w jej granicach, wyz-
naczonych wskazanymi w niej podstawami, czyli zarzutami dotyczącymi naruszenia
konkretnych przepisów prawa. Strona pozwana postawiła zaskarżonemu wyrokowi
jedynie zarzut naruszenia prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 KPC. Pomijając już to,
że Sąd drugiej instancji stosuje ten przepis tylko łącznie z art. 382 KPC (a zarzutu
naruszenia tego przepisu brak), należy stwierdzić przede wszystkim, że strona poz-
wana nie rozróżnia ustaleń faktycznych od ich prawnej oceny. W istocie bowiem sta-
wia Sądowi drugiej instancji zarzut, iż w zaskarżonym wyroku błędnie ocenił zacho-
wanie powoda co do rzetelności wykonania polecenia przełożonego. Nie jest to za-
rzut dotyczący ustaleń faktycznych, a więc przebiegu zdarzeń, poszczególnych za-
chowań powoda, itd. W tym zakresie stan faktyczny został przez Sąd drugiej instancji
ustalony prawidłowo, zgodnie z zasadami swobodnej oceny dowodów. Sąd wskazał
na jakich dowodach się oparł, którym dowodom dał wiarę i jaką im przypisał moc do-
wodową. Podał też, na jakich dowodach oparł poczynione ustalenia. Wreszcie
uwzględnił cały zebrany materiał dowodowy. Rozumowanie Sądu drugiej instancji w
zakresie ustalenia stanu faktycznego nie jest dotknięte błędem w zakresie wniosko-
wania logicznego i uwzględnienia zasad doświadczenia życiowego. Zarzut narusze-
nia art. 233 § 1 w związku z art. 382 KPC jest więc niezasadny. Słusznie w tym sta-
nie faktycznym Sąd drugiej instancji ocenił, że powodowi nie można zarzucić, iż nie
wykonał polecenia przełożonego. Powód został ukarany za niewykonanie polecenia,
a nie za jego niewłaściwe czy nierzetelne wykonanie. O tyle więc argumentacja doty-
cząca oceny należytego wykonania polecenia pozostawała poza zakresem oceny
zasadności powództwa. Oczywiście granica między nienależytym wykonaniem pole-
cenia a jego niewykonaniem jest nieostra. Jednakże jest to problem oceny prawnej
ustalonego zachowania pracownika w aspekcie przypisania mu winy, która jest
przesłanką odpowiedzialności pracownika (art. 108 KP). Nie jest to zagadnienie do-
tyczące ustaleń faktycznych i jego analiza nie mieści się w zakresie wyznaczonym
wskazaną przez stronę pozwaną podstawą kasacyjną polegającą na naruszeniu art.
233 § 1 KPC.
Z tych względów na podstawie art. 39312 KPC kasacja podlegała oddaleniu.
========================================
Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych - inne orzeczenia:
dokumentdata wyd.
[IA] I PKN 693/01   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/12/205
2002-12-18 
[IA] I PKN 685/01   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/10/168
2002-10-02 
[IA] I PKN 684/01   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/12/212
2002-09-16 
[IA] I PKN 682/01   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/12/211 Monitor Prawa Pracy 2004/11/14
2002-09-04 
[IA] I PKN 668/01   Wyrok SN
Prawo Pracy 2003/7-8/50 Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/3/47
2002-12-18 
  • Adres publikacyjny: