Wyrok z dnia 4 grudnia 1997 r.
I PKN 419/97


Przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę musi być konkretna i rze-
czywista. Nie musi jednak mieć szczególnej wagi czy nadzwyczajnej donios-
łości skoro wypowiedzenie jest zwykłym sposobem rozwiązania beztermino-
wego stosunku pracy. Brak oczekiwanej przez pracodawcę dbałości, staran-
ności i uwagi w wykonywaniu obowiązków pracowniczych uzasadnia wypo-
wiedzenie pracownikowi umowy o pracę.


Przewodniczący SSN: Kazimierz Jaśkowski, Sędziowie SN: Jadwiga
Skibińska-Adamowicz, Barbara Wagner (sprawozdawca).


Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 1997 r. sprawy z po-
wództwa Teresy C. przeciwko Rejonowemu Urzędowi Pracy w G. o uznanie za
bezskuteczne wypowiedzenia umowy o pracę, na skutek kasacji powódki od wyroku
Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Opolu z dnia 19
czerwca 1997 r. [...]


o d d a l i ł kasację.

U z a s a d n i e n i e

Teresa C. wnosiła o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia umowy o
pracę twierdząc, że podana przez pracodawcę przyczyna je uzasadniająca jest nie-
prawdziwa.
Rejonowy Urząd Pracy w G. wniósł o oddalenie powództwa podnosząc, że
powódka wywiązywała się z obowiązków pracowniczych przeciętnie, a bezpośrednią
przyczyną wypowiedzenia jej umowy była nieznajomość Kodeksu pracy i niewłaściwe
jego stosowanie w praktyce.
Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Kędzierzynie - Koźlu wyrokiem z dnia 9 kwietnia
1997 r. [...] przywrócił powódkę do pracy.

- 2 -

Sąd ustalił, że Teresa C. była zatrudniona w Rejonowym Urzędzie Pracy w
G. od 16 grudnia 1992 r. do 16 grudnia 1995 r. na podstawie umowy o pracę na czas
określony, zajmując stanowisko inspektora do spraw organizacyjnych. W dniu 29
marca 1994 r. wypowiedziano jej warunki pracy w zakresie wymiaru czasu pracy,
ograniczając zatrudnienie od 1 lipca 1994 r. do 3/4 etatu. W dniu 16 czerwca 1994 r.
strony zawarły umowę na czas nie określony w pełnym wymiarze czasu pracy, a w
dniu 1 lipca 1994 r. umowę o pracę na czas nie określony w 3/4 wymiaru czasu pracy
na stanowisku inspektora rejonowego do spraw kadr i sekretariatu. Obowiązki po-
wódki na zajmowanym stanowisku określał zakres czynności z dnia 22 marca 1993
r., rozszerzony od marca 1995 r. o organizację i zaopatrzenie materiałowo - tech-
niczne. W dniu 31 lipca 1996 r. strona pozwana wypowiedziała powódce warunki
pracy i płacy z propozycją zatrudnienia od 1 listopada 1996 r. na stanowisku do
spraw potwierdzania gotowości do pracy. Pismem z dnia 7 października 1996 r.
udzielono Teresie C. upomnienia z powodu rażących uchybień w wypisywaniu do-
kumentów i braku znajomości przepisów. Pismem z dnia 21 października 1996 r.
powódka otrzymała upomnienie z powodu rażącego uchybienia w załatwieniu spraw
pracowniczych oraz nieprzestrzegania zaleceń lekarza. Teresa C. przygotowała dla
Janiny M. wypowiedzenie umowy o pracę z błędną datą zawarcia umowy. Popra-
wione pismo, będąc na zwolnieniu lekarskim, doręczyła pracownicy w czasie urlopu
w mieszkaniu osoby trzeciej. Sprawa ta, na skutek skargi Janiny M., spowodowała
kontrolę Państwowej Inspekcji Pracy w zakładzie i stała się przedmiotem wystąpienia
tego organu z dnia 17 lutego 1997 r. W dniach 2 i 4 października 1996 r. przepro-
wadzono kontrolę stanowiska pracy powódki. Kontrolerzy - radca prawny oraz refe-
rent do spraw kadr organizacji i obsługi sekretariatu nie stwierdzili nieprawidłowości.
Zastrzeżenia do pokontrolnej oceny pracy Teresy C. zgłosił 31 października 1996 r.
Kierownik Urzędu. Powódka popełniła błędy w nomenklaturze stanowisk pracy Marii
K., Violetty N. i Janiny M. W dniu 15 listopada 1996 r. Rejonowy Urząd Pracy wypo-
wiedział powódce umowę o pracę, zawartą 1 lipca 1994 r. podając jako przyczynę
wypowiedzenia niewywiązywanie się z obowiązków pracowniczych, nieznajomość
przepisów prawa oraz wykorzystywanie stanowiska pracy dla celów prywatnych.
Jerzy C. - mąż powódki zawiadomił stronę pozwaną, że wykorzystuje ona swoje sta-
nowisko zeznając w sprawie alimentacyjnej, iż ten nie przyjmuje ofert pracy. Rejo-

- 3 -

nowy Urząd Pracy pismem z dnia 2 marca 1995 r. uznał te zarzuty za zasadne. Na
skutek zawiadomienia strony pozwanej przez męża powódki, że korzysta ona z te-
lefonu służbowego dla celów prywatnych przeprowadzono kontrolę rozmów za lipiec,
sierpień i wrzesień 1996 r., w rezultacie której obciążono Teresę C. należnością 2,20
zł.
W ocenie Sądu, strona pozwana nie wykazała nieznajomości przepisów oraz
zaniedbań w pracy powódki i wykorzystywania stanowiska pracy dla celów pry-
watnych. ,,Pewne nieprawidłowości" w jej pracy nie stanowią dostatecznej przyczyny
uzasadniającej wypowiedzenie. Nadto wypowiedzenie dotyczyło umowy o pracę z
dnia 1 lipca 1994 r., a powódka od 1 listopada 1996 r. była zatrudniona na stanowis-
ku do spraw potwierdzania gotowości do pracy. Zarzutów do pracy powódki na no-
wym stanowisku nie było.
Strona pozwana zaskarżyła powyższy wyrok apelacją i podnosząc zarzut
sprzeczności ustaleń Sądu z treścią zebranego materiału wniosła o jego zmianę i
oddalenie powództwa lub uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpozna-
nia Sądowi I instancji. Rejonowy Urząd Pracy twierdził, że wbrew odmiennej ocenie
Sądu, wykazano w postępowaniu brak znajomości prawa pracy przez powódkę.
Kwalifikując uchybienia w pracy powódki jako ,,drobne" Sąd pominął skutki owych
błahych zaniedbań.
Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Opolu wyrokiem
z dnia 19 czerwca 1997 r. [...], zmienił zaskarżony wyrok i oddalił powództwo. Sąd,
przy przyjęciu, że ustalenia faktyczne dokonane w postępowaniu pierwszej instancji
są prawidłowe, dokonał odmiennej ich oceny. Podkreślił, że pracodawca ma prawo
do zatrudniania pracowników dających najlepszą gwarancję prawidłowego wykony-
wania obowiązków. Dlatego nawet drobne uchybienia uzasadniają wypowiedzenie,
które jest zwykłym sposobem rozwiązywania umów o pracę. ,,Uzasadnione przy-
puszczenie, iż inny pracownik będzie lepiej wykonywał swoje obowiązki pracownicze
uzasadnia wypowiedzenie umowy o pracę, nawet wtedy, gdy pracownik, któremu
wypowiedziano umowę o pracę, wykonuje je poprawnie".
Teresa C. wyrok ten zaskarżyła kasacją i wskazując jako jej podstawę naru-
szenie prawa materialnego wniosła o jego zmianę przez uwzględnienie powództwa
lub uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi II instancji do ponownego rozpoznania.

- 4 -

Zdaniem skarżącej, Sąd naruszył art. 45 KP, przyjmując, że ,, nawet drobne uchybie-
nie w wykonaniu obowiązków pracowniczych czyni zasadnym wypowiedzenie umowy
o pracę".

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Kasacja została oparta na zarzucie naruszenia prawa materialnego, a to art.
45 KP. Skarżąca nie kwestionuje prawidłowości ustaleń stanowiących faktyczną
podstawę rozstrzygnięcia zawartego w zaskarżonych wyroku. Podważa jego ocenę i
kwalifikację prawną. Problem sprowadza się więc do tego czy drobne tylko uchybie-
nia w wykonywaniu obowiązków pracowniczych uzasadniają wypowiedzenie, czy też
do zakwalifikowania przyczyny wypowiedzenia jako zasadnej konieczne jest stwier-
dzenie jakiegoś rażącego naruszenia tychże obowiązków .
Sąd Najwyższy podziela pogląd Sądu II instancji, że wypowiedzenie jest
zwykłym sposobem rozwiązania zobowiązaniowego stosunku prawnego o charakte-
rze ciągłym. Takim właśnie jest stosunek pracy. Wynikający z treści art. 45 KP wy-
móg zasadności wypowiedzenia chroni pracownika przed woluntaryzmem i arbitral-
nością pracodawcy. Dlatego przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę musi być
konkretna i rzeczywista. Nie znaczy to, iż ma być o wadze szczególnej, nadzwyczaj-
nej doniosłości, wyjątkowym znaczeniu. Te ostatnie są bowiem podstawą odstąpienia
od umowy, a więc jej rozwiązania bez wypowiedzenia. Uzasadniać wypowiedzenie
może zarówno jednorazowe zdarzenie ważące negatywnie na ocenie rzetelności i
sumienności pracownika oraz właściwego wykonywania przez niego obowiązków, jak
też wielokrotne, powtarzalne jego naganne ,, drobne" zachowania, które u obcią-
żonego ryzykiem pracodawcy, powodują utratę zaufania do pracownika. Niewłaściwe
wykonywanie obowiązków pracowniczych wynikające z niewiedzy, czy też tylko nie-
dostatku wiedzy (kompetencji ) potrzebnej do prawidłowego ich wykonywania, brak
oczekiwanej dbałości , staranności i uwagi w wykonywaniu czynności przypisanych
zajmowanemu stanowisku (pewien rodzaj ,,nonszalancji pracowniczej" ) uzasadniają
wypowiedzenie. Bez znaczenia dla oceny zasadności wypowiedzenia są przyczyny
(źródła ) nagannych zachowań pracownika. O zasadności wypowiedzenia decydują
obiektywnie stwierdzone fakty nieprawidłowego wykonywania obowiązków pracowni-

- 5 -

czych. Zawinione naruszenie tychże obowiązków stanowi podstawę do rozwiązania
umowy o pracę bez wypowiedzenia. Nie ma przeto racji skarżąca twierdząc, że
powtarzalne, aczkolwiek nie nagminne, uchybienia w pracy nie uzasadniają wypo-
wiedzenia umowy o pracę. Nie można też zgodzić się z prezentowanym przez nią
stanowiskiem, iż o zasadności wypowiedzenia mają decydować subiektywne nie zaś
obiektywne ,, przyczyny naruszeń tych obowiązków".
Kierując się powyższymi motywami Sąd Najwyższy, stosownie do treści art.
393 12 KPC, orzekł jak w sentencji.
========================================