Wyrok z dnia 11 grudnia 1996 r.
I PKN 36/96

Złożenie oświadczenia woli o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypo-
wiedzenia (art. 61 KC w związku z art. 300 KP) ma miejsce także wtedy, gdy
pracownik mając realną możliwość zapoznania się z jego treścią, z własnej woli
nie podejmuje przesyłki pocztowej zawierającej to oświadczenie.

Przewodniczący SSN: Walerian Sanetra (sprawozdawca), Sędziowie: SN Maria
Mańkowska, SA Mieczysław Bareja.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 1996 r. sprawy z powództwa
Michała B. przeciwko PKP Oddział Zmechanizowanych Robót Drogowych w B. o
odszkodowanie, na skutek kasacji powoda od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu
Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Białymstoku z dnia 19 września 1996 r. [...]

o d d a l i ł kasację.


U z a s a d n i e n i e

Powód Michał B. wniósł do Sądu Rejonowego-Sądu Pracy w Białymstoku
powództwo o przywrócenie go do pracy lub zasądzenie na jego rzecz odszkodowania,
twierdząc że rozwiązanie z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia nastąpiło z
naruszeniem przepisu przewidującego, iż pracodawca może tej czynności dokonać nie
później niż w ciągu jednego miesiąca od daty zdarzenia, które stało się przyczyną
rozwiązania umowy o pracę. Pozwany zakład pracy (PKP Oddział Zmechanizowanych
Robót Drogowych w B.) wniósł o oddalenie powództwa, podając że przyczyną
rozwiązania z powodem umowy o pracę bez wypowiedzenia było pełnienie przez niego
służby dozorcy w stanie nietrzeźwości. Pismo o rozwiązaniu umowy o pracę przez
zakład pracy zostało przesłane na adres domowy powoda (dnia 23 października 1995
r.), lecz powód go nie odebrał. Sąd Pracy wyrokiem z dnia 13 czerwca 1996 r., [...],
oddalił powództwo. Z jego ustaleń wynika, że bezsporna w niniejszej sprawie jest
przyczyna rozwiązania z powodem umowy o pracę bez wypowiedzenia, gdyż powód nie
kwestionował, iż w dniu 2 października 1995 r. pełnił służbę dozorcy w stanie nie-
trzeźwości. Według Sądu Pracy nie jest zasadny zarzut powoda dotyczący naruszenia
przez zakład pracy art. 52 § 2 KP. Powód bowiem już w dniu 2 października 1995 r.
został uprzedzony o rozwiązaniu z nim umowy o pracę, a następnie w rozmowie z
naczelnikiem został poinformowany o zwolnieniu go z pracy z uwagi na jego stan
nietrzeźwości. "Decyzja" o rozwiązaniu umowy o pracę została mu wysłana za pośred-
nictwem poczty dnia 24 października 1995 r., a zatem z zachowaniem jednomie-
sięcznego terminu od daty dowiedzenia się przez zakład pracy o stanie nietrzeźwości
powoda.
Rozpoznając rewizję powoda od wyroku Sądu Pracy Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych w Białymstoku wyrokiem z dnia 19 września 1996 r., [...]
rewizję tę oddalił, uznając, iż Sąd pierwszej instancji zebrał w sposób wyczerpujący
materiał dowodowy i dokonał wnikliwej jego analizy. Sąd Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w szczególności wskazał na to, iż postępowanie dowodowe przeprowa-
dzone przez Sąd pierwszej instancji potwierdziło, że pozwany zakład pracy decyzję o
rozwiązaniu z powodem umowy o pracę na piśmie wysłał do niego za pośrednictwem
poczty. Z dowodu nadania przesyłki wynika, iż była ona wysłana pod właściwy adres, a
fakt, iż powód mimo dwukrotnego awizowania nie odebrał przesyłki z poczty nie
oznacza, że przesyłka nie została mu doręczona. Zakład pracy jest obowiązany wysłać
pracownikowi pismo pod adres znajdujący się w aktach osobowych pracownika, a skutki
wynikające stąd, że pracownik nie podejmuje przesyłki z urzędu pocztowego nie mogą
obciążać zakładu pracy. Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zwrócił przy tym uwagę,
że przesyłkę awizowano 25 i 30 października 1995 r., a w tym czasie powód był na
zwolnieniu lekarskim w domu, mógł zatem odebrać przesyłkę osobiście lub przez
dorosłego domownika (żonę).
W kasacji od wyroku Sądu drugiej instancji powód zarzucił mu naruszenie prawa
materialnego, a konkretnie przepisu art. 52 KP przez jego niewłaściwe zastosowanie.
Jako jedyne uzasadnienie tego twierdzenia podał, iż "z zebranego w niniejszej sprawie
materiału dowodowego wynika, iż zakład pracy rozwiązał z powodem stosunek pracy w
trybie art. 52 KP po upływie 1 miesiąca, nastąpiło więc rażące naruszenie prawa".

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Kasacja nie jest uzasadniona. Nie wyjaśnia się w niej w szczególności, jakie
konkretnie elementy stanu faktycznego, czy też ustalenia dowodowe świadczą o tym, iż
strona pozwana naruszyła przepis art. 52 KP (w części dotyczącej terminu, w jakim
pracodawca może skorzystać z uprawnienia do niezwłocznego zwolnienia z pracy
pracownika). Pośrednio jedynie - uwzględniając akta sprawy - można się domyślać, iż
powód kwestionuje ustalenia Sądu Pracy, które zostały uznane za prawidłowe przez
Sąd rewizyjny, że pismo o rozwiązaniu z nim umowy o pracę zostało mu doręczone i że
nastąpiło to bez przekroczenia terminu z art. 52 § 2 KP. W kasacji jednak nie
sformułowano bezpośrednio zarzutu, iż przyjęcie przez Sąd Pracy, a następnie przez
Sąd rewizyjny, że w miesięcznym terminie z art. 52 § 2 KP zostało powodowi złożone
oświadczenie woli o rozwiązaniu z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia, mimo iż nie
przyjął (podjął) przesyłki pocztowej, w której się ono znajdowało, było bezzasadne. W
konsekwencji nie kwestionuje się bezpośrednio w kasacji oceny Sądów, że w ustalonym
przez nie stanie faktycznym należało przyjąć, iż oświadczenie woli o rozwiązaniu
niezwłocznym umowy o pracę z powodem zostało mu doręczone. Brakuje też w niej
tym samym argumentacji podważającej zasadność przesłanek, na podstawie których
ocena ta została sformułowana. Stąd też ograniczając się jedynie do treści kasacji (jej
zarzutów, wniosków i uzasadnienia), należy stwierdzić, iż pogląd, że doszło do
naruszenia art. 52 KP, bo z "materiału dowodowego wynika, iż zakład pracy rozwiązał z
powodem stosunek pracy w trybie art. 52 KP - po upływie 1 miesiąca" (jest to jedyne
uzasadnienie tego twierdzenia podane w kasacji), jest gołosłowne i w związku z tym już
tylko z tego powodu powinna zostać ona oddalona.
W myśl art. 61 KC oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest
złożone, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła się zapoznać z jego treścią. Z
przepisu tego wynika, iż decydujące jest ustalenie istnienia możliwości zapoznania się
przez daną osobę z treścią złożonego jej oświadczenia woli, a nie to, czy do takiego
zapoznania się w istocie w danym przypadku dochodzi. Sądy rozpoznające niniejszą
sprawę trafnie stwierdziły, iż w stanowiącym przedmiot ich analizy i ocen stanie
faktycznym, należało uznać, iż powód w istocie miał możliwość zapoznać się z treścią
złożonego mu oświadczenia woli o rozwiązaniu z nim umowy o pracę bez
wypowiedzenia. Z ustaleń Sądu Pracy wynika, że powód "unikał odbioru przesłanego
pod jego adresem pisma potwierdzającego rozwiązanie z nim umowy o pracę, licząc na
ewentualne uchylenie się od skutków nie budzącego wątpliwości ciężkiego naruszenia
obowiązków pracowniczych". W ocenie "możliwości" zapoznania się z treścią oś-
wiadczenia woli o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia zachowanie takie -
co słusznie pośrednio zdają się przyjmować zarówno Sąd pierwszej, jak i drugiej
instancji - nie może być pominięte, czy też uznane za nieistotne. Innymi słowy, powód
miał realną możliwość zapoznania się z treścią złożonego mu oświadczenia woli, jak-
kolwiek z możliwości tej ze swej woli nie skorzystał. To jednak, że z możliwości tej nie
skorzystał, nie ma znaczenia z punktu widzenia zastosowania art. 52 § 2 KP w związku
z art. 61 KC.
Z powyższych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39312 KPC orzekł jak
w sentencji.

========================================