Wyrok SN - I PKN 172/98
Izba:Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych
Sygnatura:I PKN 172/98
Typ:Wyrok SN
Opis:Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1999/13/414
Data wydania:1998-06-03

Wyrok z dnia 3 czerwca 1998 r.
I PKN 172/98

Do okresu nieprzerwanej pracy nauczyciela wliczało się tylko przerwy
wynikające z choroby lub urlopów innych niż wypoczynkowe, trwające nie dłu-
żej niż trzy miesiące (art. 10 ust. 2 pkt 7 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. -
Karta Nauczyciela, Dz.U. Nr 3, poz. 19 ze zm., w brzmieniu obowiązującym
przed wejściem w życie ustawy z dnia 14 czerwca 1996 r. o zmianie ustawy -
Karta Nauczyciela, Dz.U. Nr 87, poz. 396).


Przewodniczący SSN: Andrzej Kijowski, Sędziowie SN: Adam Józefowicz,
Walerian Sanetra (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 3 czerwca 1998 r. sprawy z powódz-
twa Grażyny L. przeciwko Szkole Podstawowej nr 5 w P. o nakazanie szkole wydania
nauczycielowi pisemnego potwierdzenia, że uzyskał mianowanie z mocy prawa, na
skutek kasacji powódki od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w Poznaniu z dnia 9 stycznia 1998 r. [...]


o d d a l i ł kasację.

U z a s a d n i e n i e


Powódka Grażyna L. wniosła kasację od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu
Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu z dnia 9 stycznia 1998 r. [...], którym
Sąd ten oddalił jej apelację od wyroku Sądu Rejonowego-Sądu Pracy w Poznaniu z
dnia 16 października 1997 r. [...]. Sąd pierwszej instancji oddalił powództwo prze-
ciwko Szkole Podstawowej nr 5 w P. o nakazanie tej Szkole wydania pisemnego
potwierdzenia, że powódka uzyskała mianowanie z mocy prawa. Z ustaleń tego Sądu
wynika, że pierwszym pracodawcą powódki był Zakład Ubezpieczeń Społecznych, u
którego pracowała do 31 sierpnia 1986 r. Od 1 września 1986 r. do 31 sierpnia 1989
r. była zatrudniona na 1/2 etatu w Spółdzielni Pracy - Spółdzielcze Ognisko
Muzyczne w P. jako nauczyciel umuzykalniania. Przez rok, od 1 września 1987 r. do
31 sierpnia 1988 r., powódka pracowała w pełnym wymiarze czasu pracy w Szkole
Podstawowej nr 48 jako nauczyciel wychowania muzycznego. Po ponad rocznej
przerwie ponownie podjęła zatrudnienie w tej Szkole (w okresie od 25 października
1989 r. do 31 sierpnia 1990 r.) w niepełnym wymiarze czasu pracy. Powódka w
okresie od 1 września 1990 r. do 28 lutego 1994 r. nie pracowała. W okresie od 1
października 1988 r. do 1 lutego 1994 r. studiowała w Akademii Muzycznej w P. W
dniu 1 marca 1994 r. podjęła pracę w Zespole Szkół Ogólnokształcących [...] w P. na
stanowisku nauczyciela w pełnym wymiarze czasu pracy i w tym charakterze praco-
wała do 24 czerwca 1994 r. W okresie od 18 września 1995 r. do 21 czerwca 1996 r.
powódka pracowała jako wychowawca w świetlicy w Szkole Podstawowej nr 5 w P.
Od 31 sierpnia 1994 r. do 31 sierpnia 1996 r. równolegle była zatrudniona w Szkole
Podstawowej w L. w niepełnym wymiarze czasu pracy. Od 1 września 1996 r. po-
wódka jest pracownikiem pozwanej Szkoły zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu
pracy na podstawie umowy o pracę na czas nie określony. Oddalając roszczenie Sąd
pierwszej instancji uznał, iż powódka nie spełnia ona wymagań przepisu art. 20 ust. 2
pkt 7 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r.- Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz. U. z
1997 r. Nr 56, poz. 357) w brzmieniu obowiązującym do dnia 7 sierpnia 1996 r., na
podstawie którego należało przyjmować, iż nauczyciel z uwagi na staż pracy i
charakter zatrudnienia uzyskiwał mianowanie z mocy prawa.

Oddalając apelację powódki Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w szcze-
gólności powołał się na uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia
27 maja 1993 r., I PZP 14/93 (OSNCP 1993 z. 11, poz. 189), pisząc, że ,,dała ona
możliwość" wystąpienia przez nauczyciela z roszczeniem wydania pisemnego pot-
wierdzenia, że uzyskał mianowanie z mocy prawa (z uwagi na treść przepisu art. 10
ust. 2 pkt 7 Karty Nauczyciela w brzmieniu obowiązującym do dnia 7 sierpnia 1996
r.). Przepis ten stanowił, że jeżeli w okresie trzech lat nieprzerwanej pracy w szkole
licząc od dnia zatrudnienia, nie dopełniono obowiązku oceny pracy nauczyciela, a
spełnia on pozostałe warunki do mianowania, uzyskuje on mianowanie z mocy
prawa. Jednym z tych warunków (art. 10 ust. 2, pkt 6) jest zatrudnienie w pełnym
wymiarze zajęć na czas nie określony przez oznaczony czas. Powódka nie spełnia
tego warunku, gdyż przed 7 sierpnia 1996 r., a tylko do tego dnia można występować
z tak sformułowanym roszczeniem, nie pracowała nieprzerwanie przez 3 lata w
ramach umowy na czas nie określony. Jak wynika z pozwu, w którym powódka do-
kładnie przedstawia swój staż pracy, w pełnym wymiarze czasu pracy była zatrud-
niona tylko w okresie od 1 marca 1994 r. do 24 czerwca 1994 r. Następne zatrudnie-
nie podjęła 18 września 1995 r. do 21 czerwca 1996 r., ale pracowała w pozwanej
Szkole w ramach umowy na czas określony (z uwagi na zastępstwo). Równolegle w
okresie od 31 sierpnia 1994 r. do 31 września 1996 r. powódka pracowała w niepeł-
nym wymiarze czasu pracy w Szkole Podstawowej w L. Dopiero od 1 września 1996
r. podjęła pracę w pełnym wymiarze na czas nie określony. Przebieg pracy powódki
jednoznacznie wskazuje, iż nie mogła ona nabyć uprawnień do mianowania z mocy
prawa, gdyż nie pracowała nieprzerwanie przez okres trzech lat jako nauczyciel na
podstawie umowy o pracę na czas nie określony. Powódka również pod rządami no-
wych przepisów nie może skutecznie domagać się ustalenia, że pozostaje w stosun-
ku pracy na podstawie mianowania (w oparciu o art. 10 ust. 2 pkt 7 Karty Nauczy-
ciela w brzmieniu obowiązującym od dnia 7 sierpnia 1996 r., a ustalonym przez
ustawę z dnia 14 czerwca 1996 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela - Dz. U. Nr
87, poz. 396). Przepis ten bowiem wymaga nieprzerwanej pracy pedagogicznej w
szkole w pełnym wymiarze zajęć co najmniej 3 lata i uzyskania w tym czasie dwóch
wyróżniających ocen. Zarówno tego ostatniego, jak i pozostałych warunków powódka
na dzień orzekania nie spełnia, a wobec tego - według Sądu Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych - apelacja podlega oddaleniu również z tego względu.

W kasacji postawiony został zarzut, iż zaskarżony wyrok narusza art. 10 ust. 2
pkt 7 Karty Nauczyciela.


Sąd Najwyższy zważył, co następuje:


Zarzut kasacji jest nieusprawiedliwiony i dlatego nie mogła ona zostać
uwzględniona. Mianowanie nauczyciela z mocy prawa następowało przy łącznym
spełnieniu szeregu warunków. W szczególności jego zatrudnienie musiało trwać
przez okres 3 lat, musiało to być zatrudnienie nieprzerwane i wykonywane w pełnym
wymiarze zajęć. Wymagań tych kasacja nie kwestionuje. Twierdzi się w niej nato-
miast, że skoro powódka ,,przepracowała w pedagogicznym charakterze 12 lat, 6
miesięcy i 3 dni", to wobec tego nabyła mianowanie z mocy samego prawa. Goło-
słownie jednocześnie utrzymuje się, że przerwy w jej zatrudnieniu ,,nie niweczą wy-
mogu z art. 10 ust. 2 pkt 7, tj. wykonywania nieprzerwanie zatrudnienia pedagogicz-
nego, albowiem mieszczą się one w dopuszczalnym czasie 6 miesięcy z ust. 2c art.
10 Karty Nauczyciela". Twierdzenie to nie odpowiada prawdzie. Ponadto, powołuje
się w nim przepis Karty Nauczyciela obowiązujący dopiero od wejścia w życie jej
nowelizacji z 14 czerwca 1996 r., który nie przewiduje już mianowania z mocy sa-
mego prawa i każdy przypadek zatrudnienia na tej podstawie uzależnia między in-
nymi od otrzymania przez nauczyciela dwu wyróżniających ocen (w okresie 3 lat) lub
od oceny dobrej na koniec czwartego roku nieprzerwanej pracy pedagogicznej w
pełnym wymiarze zajęć w danej szkole. W myśl art. 10 ust. 2 pkt 7 (w poprzednim
brzmieniu) Karty Nauczyciela, do okresu nieprzerwanej pracy wlicza się wprawdzie
okresy przerw, ale tylko wynikające z choroby lub urlopów, innych niż wypoczynko-
wy, które nie mogą jednakże trwać dłużej niż trzy miesiące. W przypadku przerwy
dłuższej niż trzy miesiące okres trzyletniej pracy przedłuża się o czas przerwy prze-
kraczającej trzy miesiące. Przerwy w pracy powódki nie były następstwem jej cho-
roby ani też udzielonego jej urlopu i stąd brak było podstaw do zastosowania reguły z
art. 10 ust. 2 pkt 7 zdanie 3 i 4 Karty Nauczyciela, podobnie jak i w rachubę - także i
z innych względów - nie mogło w sprawie wchodzić zastosowanie art. 10 ust. 2 Karty
Nauczyciela w nowym brzmieniu.

Z powyższych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39312 KPC orzekł
jak w sentencji.
========================================
Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych - inne orzeczenia:
dokumentdata wyd.
[IA] I PKN 693/01   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/12/205
2002-12-18 
[IA] I PKN 685/01   Wyrok SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/10/168
2002-10-02 
[IA] I PKN 684/01   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/12/212
2002-09-16 
[IA] I PKN 682/01   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/12/211 Monitor Prawa Pracy 2004/11/14
2002-09-04 
[IA] I PKN 668/01   Wyrok SN
Prawo Pracy 2003/7-8/50 Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2004/3/47
2002-12-18 
  • Adres publikacyjny: