Uchwała z dnia 9 kwietnia 2008 r.
II PZP 4/08

Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar (sprawozdawca), Sędziowie SN: Jerzy
Kwaśniewski, Małgorzata Wrębiakowska-Marzec.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 kwietnia 2008 r.
sprawy z powództwa G.N. Spółki z o.o. w W. przeciwko Markowi R. o zwrot niena-
leżnego świadczenia, na skutek zagadnienia prawnego przekazanego postanowie-
niem Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie z
dnia 8 stycznia 2008 r. [...]

,,Czy jest sprawą z zakresu prawa pracy, w rozumieniu art. 476 § 1 Kodeksu
postępowania cywilnego sprawa, w której po złożeniu przez pracodawcę pozwu
przeciwko pracownikowi, a przed zawiśnięciem sporu, nastąpiło zbycie wierzytelno-
ści, a nabywcę wierzytelności nie łączyła z pozwanym pracownikiem umowa o cha-
rakterze pracowniczym ?"

p o d j ą ł uchwałę:

Sprawa z powództwa nabywcy wierzytelności przysługującej pracodaw-
cy przeciwko pracownikowi o zwrot nienależnie pobranego wynagrodzenia za
pracę jest sprawą z zakresu prawa pracy (art. 476 § 1 k.p.c.).

U z a s a d n i e n i e

Przedstawione Sądowi Najwyższemu do rozstrzygnięcia zagadnienie prawne
powstało na tle następującego stanu faktycznego. Postanowieniem z dnia 26 stycz-
nia 2004 r. Sąd Rejonowy dla miasta st. Warszawy - Sąd Gospodarczy ogłosił upa-
dłość ,,R.N." Spółki z o.o. obejmującą likwidację majątku dłużnika. Pozwem z dnia 19
sierpnia 2004 r. syndyk masy upadłości ,,R.N." Sp. z o.o. w upadłości wniósł o zasą-
dzenie od pozwanego (byłego pracownika Spółki) Marka R. kwoty 26.858,48 zł wraz
z odsetkami tytułem nienależnie pobranego, zawyżonego wynagrodzenia za okres
od stycznia 2000 r. do kwietnia 2004 r. W dniu 4 maja 2005 r. do Sądu wpłynęło
zgłoszenie udziału w sprawie po stronie powodowej ,,G.N." Spółki z o.o. (niebędącej
następcą prawnym ,,R.N." Spółki z o.o.), która powołując się na zawartą z syndykiem
masy upadłości ,,R.N." Spółki z o.o. umowę sprzedaży wierzytelności z dnia 14
kwietnia 2005 r., zgłosiła się do udziału w sprawie. Przelew wierzytelności potwierdził
pełnomocnik dotychczasowego powoda i wyraził zgodę na wstąpienie nabywcy wie-
rzytelności do toczącego się postępowania. Odpis pozwu doręczono pozwanemu
pracownikowi w dniu 13 grudnia 2005 r., który w odpowiedzi na pozew oświadczył,
że nie wyraża zgody na wstąpienie w miejsce strony powodowej nabywcy wierzytel-
ności. Postępowanie przed Sądem pierwszej instancji toczyło się przed sądem pracy,
orzekającym w składzie ławniczym. W postępowaniu tym po stronie powodowej wy-
stępował nabywca wierzytelności - G.N. Spółka z o.o. Sąd pierwszej instancji przyjął,
że doszło do skutecznej zmiany po stronie powodowej, bowiem przelew wierzytelno-
ści nastąpił przed doręczeniem pozwanemu odpisu pozwu, a zatem przed zawiśnię-
ciem sporu. Wyrokiem z dnia 7 sierpnia 2006 r. Sąd pierwszej instancji uwzględnił
powództwo i zasądził od pozwanego na rzecz nabywcy wierzytelności kwotę wska-
zaną w pozwie. Apelację od wyroku wniósł pozwany, zaskarżając wyrok w cało-
ści i podnosząc zarzut naruszenia prawa materialnego przez niewłaściwą wy-
kładnię art. 42 § 1 i art. 291 § 1 k.p., art. 409 k.c. przez jego niewłaściwe zasto-
sowanie, art. 411 pkt 2 k.c., oraz przepisów postępowania - art. 217 § 1, art.
227, art. 228 § 2, art. 232, art. 233 § 1 k.p.c., wniósł o uchylenie zaskarżonego
wyroku i oddalenie powództwa w całości.
Rozpoznając apelację Sąd Okręgowy powziął wątpliwości co do tego, czy
sprawa powinna być rozpoznana w postępowaniu odrębnym dla spraw z zakresu
prawa pracy, czy też w postępowaniu zwykłym przez sąd cywilny i w postanowieniu
z dnia 8 stycznia 2008 r. [...] wskazał na ewentualną nieważność postępowania,
związaną z kwestią prawidłowego składu sądu - art. 379 pkt 4 k.p.c. w związku z
art. 47 § 1 k.p.c.
Przedstawiona sprawa została w pierwszej instancji rozpoznana przez sąd
pracy w składzie jednego sędziego i dwóch ławników. Spółka ,,R.N." będąca pra-
codawcą pozwanego, do chwili rozwiązania umowy o pracę z dniem 30 kwietnia
2004 r., była niewątpliwie legitymowana czynnie do wystąpienia przeciwko pra-
cownikowi z pozwem o zapłatę wskazanej kwoty z tytułu nienależnie pobranego
wynagrodzenia. Spółka ta, po złożeniu do sądu pracy pozwu, dokonała przelewu
wierzytelności na rzecz innego podmiotu, który zgłosił swój udział w procesie po
stronie powodowej. Dokonanie zmiany podmiotowej w toczącym się sporze w ten
sposób, że w miejsce dotychczasowej strony będącej zbywcą prawa, wchodzi
jego nabywca, jest dopuszczalne. Przepis art. 192 pkt 3 k.p.c. stanowi, że zbycie
rzeczy lub prawa w toku procesu nie jest zabronione, a określenie jakie zindywi-
dualizowane podmioty są stronami procesu, następuje dopiero z chwilą dorę-
czenia odpisu pozwu. W rozpoznawanej sprawie, zmiana podmiotowa po stronie
powodowej doprowadziła do sytuacji, w której Spółka dotychczas uprawniona do
dochodzenia związanych ze stosunkiem pracy roszczeń - syndyk masy upadło-
ści ,,R.N." Spółki z o.o., została zastąpiona przez inny podmiot - ,,G.N." Spółkę z
o.o., którego z pozwanym pracownikiem nie łączyła żadna umowa, zwłaszcza
umowa o charakterze pracowniczym. W tej sytuacji konieczne było ustalenie,
czy toczący się proces jest w dalszym ciągu sprawą z zakresu prawa pracy w
rozumieniu art. 476 § 1 k.p.c. Według uchwały Sądu Najwyższego z dnia 28
kwietnia 2004 r., III CZP 19/04 (OSNC 2005 nr 6, poz. 105), ,,kwalifikacja sprawy
jako sprawy o roszczenie związane ze stosunkiem pracy dokonywana jest w aspek-
cie przedmiotowym i podmiotowym. Stosownie do art. 476 § 1 pkt 1 k.p.c., sprawy o
roszczenia związane ze stosunkiem pracy zalicza się do spraw z zakresu prawa
pracy. Ogólnie rzecz ujmując, związanymi ze stosunkiem pracy są sprawy, które co
prawda nie wynikają z bezpośredniej realizacji praw i obowiązków tworzonych przez
stosunek pracy, ale wynikają z innych powiązań, które są warunkowane i uzależnio-
ne od istnienia - jako pierwotnego źródła - stosunku pracy. Dlatego do spraw o rosz-
czenia związane ze stosunkiem pracy zalicza się sprawy związane z nim pośrednio,
wtedy gdy bez istnienia stosunku pracy uprawnienie, które jest przedmiotem rosz-
czenia procesowego, nie powstałoby". Fakt, iż podstawę prawną zgłoszonego
roszczenia stanowią przepisy prawa cywilnego, nie pozbawia ich charakteru
roszczeń związanych ze stosunkiem pracy. Na potwierdzenie powyższego Sąd
drugiej instancji przywołał orzecznictwo Sądu Najwyższego - uchwałę z dnia 26
lipca 1974 r., III PZP 22/74 (OSNCP 1975 nr 2, poz. 23) i z dnia 26 czerwca 2003
r., III PZP 22/02 (OSNP 2003 nr 21, poz. 511). Zdaniem Sądu, mimo że podstawą
prawną zgłoszonego w rozpoznawanej sprawie roszczenia są przepisy Kodeksu
cywilnego - art. 410 § 2, ma ona charakter sprawy o roszczenia związane ze sto-
sunkiem pracy, jak to przyjął Sąd Rejonowy. Sąd Okręgowy powziął jednak wąt-
pliwość, czy cesja wierzytelności, której źródłem był stosunek pracy, dokonana
na rzecz podmiotu, którego nie łączy z pozwanym pracownikiem umowa o cha-
rakterze pracowniczym, powoduje, że sprawa ma wciąż charakter sprawy z za-
kresu prawa pracy. O ile nie budzi wątpliwości to, że roszczenia zgłoszone w
rozpoznawanej sprawie można zakwalifikować do roszczeń związanych ze sto-
sunkiem pracy w aspekcie przedmiotowym, o tyle wątpliwości budzi fakt, czy
zmiana podmiotowa po stronie powodowej nie wpływa na odmienną kwalifikację
prawną tych roszczeń w sensie podmiotowym. Już bowiem w momencie zawi-
śnięcia sporu, stron nie łączyła pierwotna więź, która istniała pomiędzy podmio-
tami w momencie złożenia pozwu w sądzie pracy. W rozpoznawanej sprawie
doszło do cesji wierzytelności z podmiotu uprawnionego do dochodzenia rosz-
czeń związanych ze stosunkiem pracy na podmiot, pozostający poza zakresem
tego stosunku. Spółki, która nabyła wierzytelność, nie łączył z podmiotem
sprzedającym wierzytelność żaden inny stosunek prawny. Przytaczając wyrok z
dnia 23 maja 2003 r., III CKN 1308/00, (niepublikowany), w którym Sąd Najwyż-
szy przyjął, że sprawa z powództwa spadkobiercy uprawnionego pracownika
powinna być rozpatrywana w postępowaniu odrębnym dla spraw z zakresu
prawa pracy, jako związana ze stosunkiem pracy, Sąd Okręgowy zauważył, że
zgodnie z art. 476 § 5 pkt 1 k.p.c., pojęcie pracownika według przepisów o po-
stępowaniu odrębnym w sprawach z zakresu prawa pracy, obejmuje również
spadkobierców pracownika. Takiego rozszerzenia podmiotowego nie ma jednak
w przypadku cesjonariusza, jeśli dojdzie do zbycia wierzytelności związanej ze
stosunkiem pracy. W orzecznictwie przyjmuje się (por. uzasadnienie uchwały
Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 1974 r., III PZP 22/74), że postępowanie od-
rębne obejmuje także (przy stosowaniu dalszych kryteriów) sprawy, w których
występują strony inne niż kontrahenci umowy o pracę. Decydujące znaczenie w
kwalifikacji spraw powinien mieć zatem aspekt materialnoprawny, polegający na
przyjęciu, że przepisy będące podstawą sporu można zaliczyć do prawa pracy
lub związanych ze stosunkiem pracy.
Odmienne stanowisko zajęte zostało w uchwale z dnia 5 sierpnia 1988 r.,
III PZP 48/86 (OSNP 1987 nr 7, poz. 94), w której przyjęto że ,,zawsze gdy spór
wynikał między stronami stosunku pracy, a sporu nie można zakwalifikować jako
sporu o roszczenie ze stosunku pracy, wówczas przesądzające znaczenie ma
istniejący między stronami element podmiotowy (zakład pracy, pracownik), wo-
bec tego każdy taki spór ma charakter sporu o roszczenie związane ze stosun-
kiem pracy". Oznaczało by to, że element podmiotowy ma podstawowe znacze-
nia przy uznawaniu czy spór spełniał przesłanki określone wart. 476 § 1 k.p.c.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Na wstępie należy ogólnie zauważyć, powołując się na orzecznictwo, nota
bene szeroko przywołane przez Sąd Okręgowy (por. uchwałę Sądu Najwyższego z
dnia 28 kwietnia 2004 r., III CZP 19/04, OSNC 2005 nr 6, poz. 105), że kwalifikacja
sprawy jako sprawy z zakresu prawa pracy może być dokonywana w aspekcie pod-
miotowym i przedmiotowym i przekształcenia podmiotowe po stronie powodowej,
jakie wskazano w pytaniu są dla niej obojętne. Aspekt podmiotowy uwzględnia, mię-
dzy jakimi stronami spór się toczy (między pracownikiem i pracodawcą lub między
byłym pracownikiem i byłym pracodawcą). Aspekt przedmiotowy zaś bierze pod
uwagę jakiego roszczenia spór dotyczy, a więc co jest jego bezpośrednim lub po-
średnim źródłem (stosunek pracy). W stanie faktycznym sprawy występuje jedynie
przesłanka przedmiotowa, roszczenie bowiem oparte jest niewątpliwie na stosunku
pracy, brak natomiast przesłanki podmiotowej, ponieważ z roszczeniem nie wystę-
puje strona stosunku pracy. Nie jest to jednak konieczne do uznania danej sprawy za
sprawę z zakresu prawa pracy (por. uchwały Sądu Najwyższego z dnia 28 kwietnia
2004 r., III CZP 19/04; z dnia 26 lipca 1974 r., III PZP 22/74, OSNCP 1975 nr 2, poz.
23; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 maja 1999 r., I PKN 7/99, OSNAPiUS 2000 nr
13, poz. 514). W ocenie Sądu Najwyższego, dla oceny charakteru sprawy, jako
sprawy z zakresu prawa pracy, aspekt podmiotowy ma mniejsze znaczenie niż
przedmiot sprawy. Decydująca jest możliwość zaliczenia przepisu, który stanowił
źródło uprawnienia dochodzonego w postępowaniu sądowym, do norm prawa pracy
(tak w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 28 kwietnia 2004 r., III CZP 19/04). Tym
się kierując w orzecznictwie przyjęto, że skoro uprawnienie do nieodpłatnego nabycia
akcji przyznane zostało pracownikom, to oznacza, że uprawnienie to zostało powią-
zane ze stosunkiem pracy, gdyż istnienie stosunku pracy warunkowało powstanie
uprawnienia. W konsekwencji, za sprawy z zakresu prawa pracy uznano: sprawy z
powództwa spadkobiercy pracownika przeciwko Skarbowi Państwa o odszkodowanie
z tytułu utraty prawa do nieodpłatnego nabycia akcji spółki handlowej powstałej w
wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego; sprawy z powództwa pra-
cownika (byłego pracownika) przeciwko Skarbowi Państwa o odszkodowanie z tytułu
utraty prawa do nieodpłatnego nabycia akcji spółki handlowej powstałej w wyniku
przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6
sierpnia 1998 r., III ZP 24/98, OSNAPiUS 1999 nr 17, poz. 545); sprawy z powódz-
twa spadkobiercy byłego pracownika o ustalenie prawa do nieodpłatnego nabycia
akcji (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 maja 2003 r., III CKN 1308/00, niepubliko-
wany). W uznaniu sprawy za sprawę z zakresu prawa pracy nie stoi także na prze-
szkodzie inna niż prawo pracy podstawa prawna roszczeń uprawnionego, np. rosz-
czenia odszkodowawcze spowodowane utratą prawa do nieodpłatnego nabycia akcji
dochodzone są na zasadach ogólnych (uchwały Sądu Najwyższego: z dnia 28 kwiet-
nia 2004 r., III CZP 19/04; z dnia 26 lipca 1974 r., III PZP 22/74; z dnia 26 czerwca
2003 r., III PZP 22/02; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 maja 1999 r., I PKN 7/99).
Tak więc decydujące znaczenie z punktu widzenia kwalifikacji sprawy jako sprawy z
zakresu prawa pracy, a w szczególności jako sprawy o roszczenia ze stosunku
pracy, ma to, czy podstawą dochodzonego roszczenia było niewykonywanie lub nie-
należyte wykonywanie zobowiązania wynikającego z umowy o pracę lub przepisów
prawa pracy, w tym z układu zbiorowego lub regulacji zakładowych (uchwała Sądu
Najwyższego z dnia 2 lutego 1994 r., I PZP 58/93, PiZS 1994 nr 4, s. 63). Spór o
roszczenia powstałe ze stosunku pracy charakteryzuje się tym, że między roszcze-
niem a stosunkiem pracy musi występować wzajemna współzależność, w tym zna-
czeniu, że spór nie mógłby powstać, gdyby między stronami nie istniał stosunek
pracy (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 5 sierpnia 1986 r., III PZP 48/86, OSNCP
1987 nr 7, poz. 94). Do spraw takich należą sprawy z powództwa pracodawcy prze-
ciwko pracownikowi o roszczenia z tytułu tzw. pracowniczego czynu nieuczciwej kon-
kurencji czy sprawy o odszkodowanie dochodzone przez zakład pracy przeciwko
pracownikowi z tytułu pracowniczej odpowiedzialności materialnej, także gdy rosz-
czenia zakładu pracy skierowane są przeciwko spadkobiercom pracownika (uchwała
Sądu Najwyższego z 23 października 1980 r., IV PZP 5/80, OSNCP 1981 nr 4, poz.
55).
Wyżej wymienione kategorie spraw ze stosunku pracy potwierdzają, że aspekt
podmiotowy nie jest decydujący z punktu widzenia kwalifikacji sprawy jako sprawy z
zakresu prawa pracy. Wskazują one również, że sprawa nie traci charakteru sprawy
z zakresu prawa pracy, także wówczas gdy dojdzie do przekształceń podmiotowych
w stosunku prawnym, który stanowił źródło roszczenia procesowego, zarówno przed
jego rozpoczęciem jak i w trakcie postępowania. Powołana powyżej uchwała zapadła
bowiem w sprawie, w której powód domagał się zasądzenia od pozwanych określo-
nej kwoty, twierdząc, że pozwani jako spadkobiercy pracownika materialnie odpo-
wiedzialnego, który nie rozliczył się z powierzonego mu mienia, odpowiadają za wy-
rządzoną przez niego szkodę. Uchwała ta ma istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia
zagadnienia prawnego w niniejszej sprawie, ponieważ uznano w niej za sprawę z
zakresu prawa pracy sprawę, w której w wyniku sukcesji ogólnej doszło do prze-
kształceń podmiotowych po jednej ze stron stosunku prawnego stanowiącego mate-
rialnoprawną podstawę roszczeń powoda. W rozpatrywanej sprawie spór przed Są-
dem Okręgowym dotyczył zwrotu nienależnie pobranego, zawyżonego wynagrodze-
nia. Podstawę prawną powództwa stanowiły przepisy Kodeksu spółek handlowych
oraz Kodeksu cywilnego. Powód wywodził swoje roszczenia z art. 293 § 1 i 2 k.s.h.
oraz art. 410 k.c. Zgodnie z art. 293 § 1 k.s.h. członek zarządu ,,odpowiada wobec
spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem
lub postanowieniami umowy spółki, chyba że nie ponosi winy", przy czym na mocy
art. 293 § 2 k.s.h. zobowiązany jest dołożyć ,,staranności wynikającej z zawodowego
charakteru swojej działalności". Status spraw tego rodzaju, jako spraw z zakresu
prawa pracy, został potwierdzony w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 27 marca
2007 r., II PZP 2/07 (OSNP 2007 nr 15-16, poz. 210), w której przesądzono, że
,,sprawa o zwrot nienależnie pobranych świadczeń ze stosunku pracy dochodzonych
od członka zarządu (byłego członka zarządu) spółki akcyjnej jednocześnie zatrudnio-
nego w niej na podstawie umowy o pracę, jest sprawą ze stosunku pracy (art. 476 §
1 k.p.c.)".
Wątpliwości Sądu przedstawiającego pytanie prawne koncentrowały się na
kwestii wpływu przelewu wierzytelności byłego pracodawcy wobec byłego pracow-
nika na procesowy status sprawy z powództwa cesjonariusza przeciwko byłemu pra-
cownikowi - dłużnikowi. Należy w związku z tym powtórzyć, że w świetle uchwały
Sądu Najwyższego z dnia 7 października 2004 r., II PZP 9/04, (OSNP 2005 nr 3,
poz. 31), przekształcenia podmiotowe w sprawach z zakresu prawa pracy nie mają
wpływu na status postępowania, w którym doszło do takiego przekształcenia. Odno-
sząc się do kwestii formy wyrażenia przez stronę zgody na następstwo procesowe,
Sąd Najwyższy podkreślił, że ma ona szczególne znaczenia ,,w sporze z zakresu
prawa pracy, który pierwotnie toczy się między pracodawcą (byłym pracodawcą) i
pracownikiem (byłym pracownikiem), a po przekształceniu podmiotowym miałby się
toczyć między podmiotami, które nie są (i nie były w przeszłości) związane z sobą
stosunkiem pracy". Z przytoczonego fragmentu uzasadnienia jednoznacznie wynika,
że na przeszkodzie w uznaniu sprawy za sprawę z zakresu prawa pracy nie stoi oko-
liczność, iż postępowanie ostatecznie toczy się między stronami, które nigdy nie były
związane ze sobą stosunkiem pracy.
Odnosząc powyższe uwagi do stanu faktycznego niniejszej sprawy należało w
związku z tym przyjąć, że sprawa z powództwa cesjonariusza, który nabył wierzytel-
ność byłego pracodawcy wobec byłego pracownika, jest sprawą ze stosunku pracy.
Bez stosunku pracy bowiem, który łączył wcześniej pozwanego byłego pracownika z
cedentem, roszczenie o zwrot nienależnie pobranego zawyżonego wynagrodzenia
nie powstałoby. Nabywca wierzytelności pracodawcy wobec pracownika lub byłego
pracownika jest następcą podmiotu będącego stroną stosunku pracy. Cesjonariusz
wstępuje bowiem w prawa cedenta-pracodawcy. Przelew wierzytelności powoduje
przejście ogółu uprawnień i obowiązków na nabywcę. Przelew nie pogarsza także
sytuacji dłużnika, który może powoływać w sporze z nabywcą wierzytelności wszyst-
kie dotychczasowe zarzuty, jakie przysługiwały mu w stosunku do zbywcy (pod wa-
runkiem że powstały przed datą powzięcia wiadomości o przelewie - art. 513 § 1 k.c.,
z ograniczeniem wynikającym z art. 513 § 2 k.c. Skutkiem przelewu jest jedynie
zmiana osoby wierzyciela. Poza tą zmianą, o charakterze podmiotowym, stosunek
zobowiązaniowy leżący u podstaw wierzytelności pozostaje taki sam, jak przed za-
warciem umowy przelewu. Z powyższego wynika, iż odpowiedzialność byłego pra-
cownika nie traci pracowniczego charakteru wskutek zmiany wierzyciela.
Na marginesie należy wskazać, że przedstawione do rozstrzygnięcia zagad-
nienie prawne opiera się na założeniu, że doszło do skutecznej zmiany po stronie
powoda, bowiem w okresie między wniesieniem pozwu a jego doręczeniem pozwa-
nemu zbyto wierzytelność, której dotyczy powództwo, a nabywca (cesjonariusz)
zgłosił swój udział w procesie w charakterze powoda. Jednak przelew wierzytelności
wywołuje skutki tylko w sferze prawa materialnego. Zmiana osoby wierzyciela nie
wpływa - sama przez się - na czynności procesowe dokonane przez pierwotnego
wierzyciela. Sukcesja materialnoprawna nie powoduje bowiem automatycznie - co do
zasady - sukcesji procesowej (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 7 października
2004 r., II PZP 9/04). Skutki procesowe przelewu wierzytelności normuje art. 192 pkt
3 k.p.c., natomiast w przedmiotowej sprawie nie mogło dojść do sukcesji procesowej
na podstawie tego przepisu, polegającej na tym, że w miejsce dotychczasowej
osoby, ustępującej z procesu, wstąpił nowy podmiot, ponieważ do takiego prze-
kształcenia po stronie powodowej może dojść dopiero po doręczeniu pozwu, a nie po
jego wniesieniu, kiedy sprawa jest w toku (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
28 maja 1982 r., IV CZ 80/1982, niepublikowane). Samo wniesienie pozwu nie po-
woduje stanu sprawy w toku (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 3 marca 1971
r., II CZ 162/1970, niepublikowane). Z art. 192 pkt 3 k.p.c. wynika, że następstwo
procesowe po stronie powodowej może mieć miejsce dopiero po doręczeniu odpisu
pozwu. W przypadku zbycia prawa, zanim sprawa o roszczenia z tego prawa uzyska
status ,,sprawy w toku", zbywca przestaje być uprawniony do wytoczenia powództwa,
gdyż roszczenia dochodzone pozwem przeszły na osobę trzecią.
Z tych wszystkich względów, podjęto uchwalę jak w sentencji.
========================================