UCHWAŁA Z DNIA 25 LUTEGO 2009 R.
I KZP 33/08

Na poczet orzeczonego środka karnego zakazu prowadzenia pojaz-
dów (art. 39 pkt 3 k.k.) podlega zaliczeniu, na podstawie art. 63 § 2 k.k.,
także okres rzeczywistego zatrzymania prawa jazdy lub innego dokumentu
uprawniającego do prowadzenia pojazdów, stosowanego na podstawie art.
137 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 135 ust. 1 pkt 1 lit. a i pkt 2 ustawy z dnia 20
czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. 2005 r. Nr 108, poz.
908 ze zm.); rozstrzygnięcie w tym przedmiocie powinno być zawarte w
wyroku (art. 413 § 1 pkt 2 k.p.k.), a jeżeli wyrok nie zawiera tego rozstrzy-
gnięcia, sąd podejmuje je postanowieniem na posiedzeniu (art. 420 § 1
k.p.k.).

Przewodniczący: sędzia SN R. Sądej.
Sędziowie: SN D. Rysińska (sprawozdawca),
SA (del. do SN) H. Komisarski.
Prokurator Prokuratury Krajowej: A. Herzog.

Sąd Najwyższy w sprawie Mariusza K., po rozpoznaniu, przekaza-
nych na podstawie art. 441 § 1 k.p.k. przez Sąd Okręgowy w P., postano-
wieniem z dnia 7 listopada 2008 r., zagadnień prawnych wymagających
zasadniczej wykładni ustawy:

,,a) czy na podstawie art. 63 § 2 k.k. sąd może orzec na poczet zakazu
prowadzenia pojazdów mechanicznych okres zatrzymania prawa jazdy za-
stosowany na podstawie art. 137 ust. 1 pkt 1 ustawy prawo o ruchu drogo-
wym,
b) czy na podstawie art. 420 § 1 k.p.k. i art. 63 § 2 k.k. sąd może orzec o
zaliczeniu na poczet orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów mecha-
nicznych okresu zatrzymania prawa jazdy, o czym nie rozstrzygnął w wyro-
ku"

u c h w a l i ł udzielić odpowiedzi jak wyżej.


U Z A S A D N I E N I E

Powyższe zagadnienia zostały przedstawione w następującej sytu-
acji.
W dniu 2 czerwca 2008 r. prokurator Prokuratury Rejonowej w W.
wydał, na podstawie art. 137 ust. 1 prawa o ruchu drogowym, postanowie-
nie o zatrzymaniu Mariuszowi K. prawa jazdy kategorii A, B, T, odebranego
mu za pokwitowaniem przez policjanta w dniu 26 maja 2008 r. - w związku
z podejrzeniem popełnienia przestępstwa z art. 178a § 2 k.k. Dokument ten
został przekazany Starostwu Powiatowemu w W. Następnie prokurator
oskarżył Mariusza K. o to, że w dniu 26 maja 2008 r. w miejscowości K.
kierował na drodze publicznej rowerem, będąc w stanie nietrzeźwości a
Sąd Rejonowy w W., skazując oskarżonego wyrokiem z dnia 28 sierpnia
2008 r. za popełnienie tego czynu, orzekł między innymi wobec niego, na
podstawie art. 42 § 1 i 2 k.k., zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów me-
chanicznych w ruchu lądowym i rowerów na okres 4 lat.
Po uprawomocnieniu się tego wyroku, Sąd Rejonowy (zainspirowany
pytaniem Starostwa Powiatowego o początek obowiązywania orzeczonego
zakazu) wydał w dniu 1 października 2008 r. postanowienie, którym na
podstawie art. 420 § 1 k.p.k. oraz art. 63 § 2 k.k. zaliczył Mariuszowi K., na
poczet orzeczonego tym wyrokiem zakazu prowadzenia pojazdów mecha-
nicznych w ruchu lądowym, okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 26 ma-
ja 2008 r.
Powyższe postanowienie zaskarżył prokurator, który zarzucając ob-
razę art. 420 § 1 k.p.k., wniósł o wyeliminowanie tego przepisu z podstawy
orzekania. Skarżący twierdzi, że art. 420 § 1 k.p.k. ,,znajduje zastosowanie
do zatrzymania, ale w rozumieniu art. 244 k.p.k.", natomiast do zaliczenia
okresu faktycznego zatrzymania prawa jazdy na poczet orzeczonego środ-
ka karnego samoistną i wystarczającą podstawę stanowi unormowanie art.
63 § 2 k.k.
Rozpoznając opisane zażalenie, Sąd Okręgowy nabrał wątpliwości
co do wykładni ustawy, które wyraził w przedstawionych na wstępie zagad-
nieniach. Uzasadniając ich treść, Sąd analizuje brzmienie unormowań art.
63 § 2 k.k. i art. 276 k.p.k. oraz art. 137 ust. 1 prawa o ruchu drogowym i
dochodzi do wniosku, że w art. 63 § 2 k.k. istnieje luka, która nie pozwala
na zaliczenie, na poczet orzeczonego zakazu z art. 39 pkt 3 k.k., okresu
zatrzymania prawa jazdy. Rozważając jednak cel analizowanych przepi-
sów, podnosi możliwość przyjęcia rozszerzającej wykładni art. 63 § 2 k.k.,
która dawałaby ku temu podstawę. Sąd podkreśla jednocześnie, że zagad-
nienie sformułowane w pkt 2 pozostaje w ścisłym związku z problematyką
poruszoną w pierwszym z pytań; nie ma bowiem wątpliwości, że zaliczenie
okresu zatrzymania prawa jazdy, w razie gdy nie rozstrzygnięto o tym w
wyroku, może nastąpić jedynie w trybie art. 420 § 1 k.p.k., ale tylko pod tym
warunkiem, iż wykładnia art. 63 § 2 k.k. w ogóle na to pozwala.
Zajmując w tym przedmiocie stanowisko, prokurator Prokuratury Kra-
jowej wniósł o podjęcie przez Sąd Najwyższy uchwały, w myśl której ,,okres
zatrzymania prawa jazdy zastosowanego na podstawie art. 137 ust. 1 pkt 1
w zw. z art. 135 ust. 1 pkt 1 lit. a oraz pkt 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997
r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. 2005 r. Nr 108, poz. 908 ze zm.) mo-
że być zaliczony na podstawie art. 63 § 2 k.k. na poczet środka karnego w
postaci zakazu prowadzenia pojazdów. Jeżeli wyrok nie zawiera rozstrzy-
gnięcia w tym przedmiocie, sąd orzeka o tym postanowieniem na posie-
dzeniu w trybie art. 420 § 1 k.p.k."
W tym stanie sprawy Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Analiza stanowiska Sądu Okręgowego potwierdza, że przy rozpo-
znawaniu zażalenia wyłoniły się, mające znaczenie dla jego rozstrzygnię-
cia, zagadnienia prawne wymagające zasadniczej wykładni ustawy. Poru-
szona w nich problematyka dotyczy kompleksu przepisów karnego prawa
materialnego i procesowego oraz prawa o ruchu drogowym, których wza-
jemne powiązanie rzeczywiście wywołuje interpretacyjne wątpliwości co do
dopuszczalności (obowiązku) zaliczania, na podstawie art. 63 § 2 k.k.,
okresu faktycznego zatrzymania prawa jazdy, zastosowanego na mocy art.
137 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogo-
wym (Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 ze zm. - dalej p.r.d.), na poczet
orzeczonego środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów (art. 39 pkt 3
k.k.). Powyższe uzasadnia więc rozstrzygnięcie tych wątpliwości przez Sąd
Najwyższy w drodze podjęcia uchwały (art. 441 § 1 k.p.k.).
Przepis art. 63 § 2 k.k. stanowi, że na poczet orzeczonych środków
karnych, o których mowa w art. 39 pkt 2 i 3 k.k., zalicza się okres rzeczywi-
stego stosowania odpowiadających im rodzajowo środków zapobiegaw-
czych, wymienionych w art. 276 k.p.k. Z literalnego brzmienia tego przepi-
su, w zestawieniu z treścią art. 276 k.p.k., wynika zatem, że na poczet
orzeczonego środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów zaliczeniu
podlega okres uprzedniego stosowania li tylko środka zapobiegawczego,
którym pozostaje, w tym wypadku, jedynie nakaz powstrzymywania się od
prowadzenia określonego rodzaju pojazdów. Stosowanie tego środka wią-
że się z ciążącym na oskarżonym zobowiązaniem, iż w wyznaczonym cza-
sie nie będzie kierował określonym pojazdem, przy czym treść art. 276
k.p.k. nie dostarcza podstaw do uznania (jak w wypadku środka przewi-
dzianego w art. 277 k.p.k.), by wymieniony nakaz mógł być połączony z
zatrzymaniem dokumentu uprawniającego do prowadzenia pojazdu (T.
Grzegorczyk: Kodeks postępowania karnego, Komentarz, Warszawa 2008,
s. 600; Hofmański, Sadzik, Zgryzek: K.P.K., Komentarz, t. I, Warszawa
2004, s. 1126).
Rezultat wykładni językowej nie pozostawia więc wątpliwości, że w
zakresie dyspozycji art. 63 § 2 k.k. nie mieści się zaliczenie okresu faktycz-
nego zatrzymania dokumentów uprawniających do prowadzenia pojazdów
(prawa jazdy, pozwolenia na kierowanie tramwajem), o którym rozstrzyga
prokurator lub sąd w trybie art. 137 ust. 1 (także art. 139 ust. 1) w zw. z art.
135 ust. 1 pkt 1 lit. a i pkt 2 p.r.d. Poza sporem bowiem pozostaje, że za-
trzymanie prawa jazdy (innego dokumentu) nie odpowiada znaczeniowo
nakazanemu powstrzymywaniu się od prowadzenia pojazdu, a nie jest ono
również środkiem zapobiegawczym. W tym miejscu wystarczy tylko wska-
zać na najważniejsze, dobitnie przekonujące o tym argumenty. Pomijając
już, że do zatrzymania prawa jazdy po myśli art. 135 ust. 1 p.r.d. (zob. rów-
nież art. 5 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnio-
nym do alimentów - Dz. U. Nr 192, poz. 1378) dochodzi także w różnych
innych sytuacjach, niż z przyczyn wskazanych w jego pkt 1 lit. a (obligato-
ryjnie) oraz w pkt 2 (fakultatywnie), należy zauważyć, iż ten specyficzny
środek prawny w ogóle nie spełnia podstawowego, procesowego celu
środka zapobiegawczego, jakim jest zabezpieczenie prawidłowego toku
postępowania karnego (art. 249 § 1 k.p.k. oraz art. 258 § 1 i § 3 k.p.k.). Ce-
lem zatrzymania prawa jazdy w trybie art. 137 ust. 1 pkt 1 p.r.d., a więc w
przypadkach uzasadnionego podejrzenia, że kierujący znajduje się w sta-
nie nietrzeźwości lub po użyciu alkoholu albo podobnie działającego środ-
ka oraz uzasadnionego podejrzenia, że kierowca popełnił przestępstwo lub
wykroczenie, za które może być orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów,
jest niezwłoczne wykluczenie z ruchu kierującego, który stwarza dlań za-
grożenie oraz zabezpieczenie wykonania przyszłego zakazu prowadzenia
pojazdów. Taki pogląd co do prawnego charakteru omawianego środka
został przez Sąd Najwyższy wyrażony już w uchwale z dnia 14 września
1990 r., V KZP 21/90 (OSNKW 1990, z. 4-6, poz. 19), i choć sformułowano
go na gruncie poprzednio obowiązującego (odmiennego) stanu prawnego,
nie stracił on aktualności i jest powszechnie akceptowany w doktrynie (zob.
m.in.: T. Grzegorczyk, op.cit., s. 529 - 530; T. Razowski: Zaliczenie okresu
zatrzymania dokumentu uprawniającego do prowadzenia określonej kate-
gorii pojazdów również na poczet zakazu prowadzenia pojazdów innej ka-
tegorii, PnD 2004, nr 1, s. 26; R.A. Stefański: Prawo o ruchu drogowym,
Komentarz, Warszawa 2008, s. 929).
Powyższy stan rzeczy nie zmienia jednak faktu, że instytucje zatrzy-
mania prawa jazdy lub innego dokumentu uprawniającego do prowadzenia
pojazdów oraz nakazu powstrzymywania się od prowadzenia określonego
rodzaju pojazdów wykazują daleko idące podobieństwa. Przede wszystkim
trudno nie dostrzec - zwłaszcza przy uwzględnieniu wątpliwego waloru na-
kazu z art. 276 k.p.k. jako tego środka, który ma pełnić procesową funkcję
zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania (J. Kosonoga: Zaliczenie
na poczet środków karnych odpowiadających im rodzajowo środków zapo-
biegawczych, Prok. i Pr. 2004, nr 6, s. 66) - że obie te instytucje realizują z
pewnością zarówno funkcję prewencyjną (zabezpieczają przed dalszym
naruszaniem prawa przez daną osobę), jak i antycypującą przyszłe orze-
czenie w przedmiocie środka karnego. Nasuwa się przy tym wniosek, że
zatrzymanie prawa jazdy jest w tym zakresie bardziej skuteczne, niż wy-
mieniony nakaz, ponieważ osoba uprawniona do prowadzenia określonego
pojazdu ma wówczas nie tylko prawny obowiązek powstrzymania się od
kierowania nim, ale jest do tego dodatkowo przymuszona pozbawieniem jej
dokumentu uprawniającego do jego prowadzenia. Z kolei, gdy efektem
nieprzestrzegania nakazu, o którym mowa w art. 276 k.p.k. jest ewentual-
ność zastosowania surowszego środka zapobiegawczego, to nierespekto-
wanie w toku procesu założeń wynikających z zatrzymania prawa jazdy,
również może doprowadzić do takiego rezultatu, a ponadto rodzi odpowie-
dzialność za wykroczenie opisane w art. 95 k.w. Praktyczne skutki zatrzy-
mania prawa jazdy lub innego dokumentu uprawniającego do prowadzenia
pojazdów są więc - jak trafnie wskazuje Prokurator w pisemnym stanowi-
sku - porównywalne, jeśli nie bardziej dolegliwe od nakazu powstrzymy-
wania się od prowadzenia pojazdów. W obu też wypadkach (przeciwnie niż
wskazano w literaturze: T. Huminiak: Prawna dopuszczalność zaliczania na
poczet środka karnego okresu zatrzymania prawa jazdy, PnD 2008, nr 11,
s. 17 - 18) pozostają one we współzależności z realnymi skutkami ewentu-
alnego orzeczenia o środku karnym z art. 39 pkt 3 k.k., i to bez względu na
to, że dopiero orzeczony zakaz wywołuje konsekwencje w sferze admini-
stracyjnych uprawnień do kierowania pojazdami a jego naruszenie - od-
powiedzialność za przestępstwo z art. 244 k.k. Zatrzymanie omawianego
dokumentu, mimo pewnej różnicy funkcjonalnej, jest więc zbieżne zarówno
z zakazem prowadzenia pojazdów, jak i przede wszystkim, z nakazanym
powstrzymywaniem się od ich prowadzenia.
W tym już tylko świetle, jako całkiem oczywista jawi się wątpliwość,
czy ograniczenie w art. 63 § 2 k.k. obowiązku zaliczenia uprzednio stoso-
wanego środka, na poczet zakazu z art. 39 pkt 3 k.k., tylko do środka na-
kazującego powstrzymywanie się od prowadzenia pojazdów istotnie należy
traktować jako zgodne z rzeczywistym zamierzeniem racjonalnego usta-
wodawcy - na co wskazywałby wynik, wiodącej w procesie wykładni, inter-
pretacji językowej. Otwierając pole do dalszych rozważań należy od razu
stwierdzić, że negatywnej odpowiedzi w tej kwestii dostarczają wszystkie
inne reguły interpretacyjne.
Zacząć trzeba od tego, że obowiązujący poprzednio Kodeks karny z
1969 r. przewidywał, w art. 83 § 4, jednoznaczny obowiązek zaliczenia
okresu zatrzymania prawa jazdy lub innego dokumentu uprawniającego do
prowadzenia pojazdów na poczet, obowiązującej wówczas, kary dodatko-
wej zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Zważywszy, że w kata-
logu środków zapobiegawczych przewidzianych w ówczesnej ustawie pro-
cesowej nie figurował nakaz powstrzymywania się od prowadzenia pojaz-
dów, jaki obowiązuje obecnie, można byłoby wnioskować, iż brak odnie-
sienia w treści art. 63 § 2 k.k. do instytucji zatrzymania prawa jazdy (innego
odpowiedniego dokumentu) był świadomym zabiegiem ustawodawcy. Jed-
nakże konkluzji tej przeczy wprost deklaracja zawarta w uzasadnieniu rzą-
dowego projektu Kodeksu karnego z 1997 r. (Nowe kodeksy karne z uza-
sadnieniem, Warszawa 1997, s. 157), że nowy kodeks ,,ujmuje podobnie
kwestię zaliczenia na poczet zakazu prowadzenia pojazdów okresu za-
trzymania dokumentu uprawniającego do ich prowadzenia". Wnioskować
zatem należy, że ustawodawca, dokonując aktualnego sprzężenia przepi-
sów prawa materialnego (art. 63 § 2 k.k.) z nowymi regulacjami proceso-
wymi (art. 276 k.p.k., a także art. 413 § 2 pkt 2 k.p.k. i art. 420 § 1 k.p.k.)
nie zwrócił uwagi na brak zapisu ustawowego dotyczącego zaliczania
okresu faktycznego stosowania środka przewidzianego w prawie o ruchu
drogowym. Kwestia niedopatrzenia w dokonaniu wyraźnego w tym przed-
miocie rozstrzygnięcia, dającego podstawę nie tylko do formułowania wnio-
sków de lege ferenda, ale i do odmiennej, także wykraczającej poza reguły
językowe wykładni art. 63 § 2 k.k., podnoszona też jest w piśmiennictwie
(E. Bieńkowska w: G. Rejman red.: Kodeks karny, część ogólna, Warsza-
wa 1999, s. 968-969; M. Filar red.: Kodeks karny, Komentarz, Warszawa
2008, s. 280; W. Wróbel w: A. Zoll red.: Kodeks Karny, Komentarz, Część
ogólna, Kraków 2004, s. 954; J. Kosonoga, op. cit., s. 70 - 72; R.A. Ste-
fański: Zaliczenie zatrzymania prawa jazdy na poczet zakazu prowadzenia
pojazdów, Prok. i Pr. 1999, nr 1, s. 135, tenże: Glosa do wyroku Sądu Naj-
wyższego z dnia 5 grudnia 2005 r., IV KK 319/05, OSP 2006, z. 9, poz. 97;
T. Huminiak: Zaliczanie okresu zatrzymania prawa jazdy na poczet orze-
czonego później zakazu prowadzenia pojazdów jako środka karnego z art.
39 pkt 3 k.k., PnD 2004, nr 1, s. 13).
Ten punkt widzenia znajduje potwierdzenie w wykładni systemowej,
zakładającej spójność prawa, także w jego poszczególnych dyscyplinach.
Bardzo ważki argument uzasadniający pogląd, że omawiany zapis art. 63 §
2 k.k. zaburza tę spójność w sposób niedający się zaakceptować wypływa
z analizy art. 29 § 4 k.w. Zgodnie z jego treścią (pozostającą w sprzężeniu
z unormowaniami art. 135 ust. 1 pkt 1 lit. a i pkt 2 w zw. z art. 137 ust. 2
p.r.d.), na poczet środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów, orzeka-
nego za określone w tym kodeksie wykroczenia, zalicza się okres zatrzy-
mania prawa jazdy lub innego dokumentu uprawniającego do prowadzenia
pojazdu. Pozostając przy dosłownym rozumieniu art. 63 § 2 k.k., należało-
by więc w zestawieniu z powyższym uznać, że zaliczenie omawianego
okresu na poczet środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów, orzeczo-
nego w wypadku skazania za wykroczenie jest obligatoryjne, a w wypadku
skazania za przestępstwo nie jest możliwe, co prowadzi wręcz do absurdu.
W analizie trudno też pominąć treść uregulowania art. 43 § 3 k.k., które
uzależnia początek biegu okresu zakazu prowadzenia pojazdów mecha-
nicznych od wykonania obowiązku zwrotu dokumentu uprawniającego do
prowadzenia pojazdu (a więc od zatrzymania tego dokumentu na okres za-
kazu). W jego świetle, pozbawione sensu byłoby uznanie po myśli art. 63 §
2 k.k., że zatrzymanie prawa jazdy jeszcze przed orzeczeniem zakazu,
miałoby pozostać obojętne dla zaliczenia, na jego poczet, okresu faktycz-
nego wykonywania tego środka. Wyeksponować wreszcie trzeba, że prze-
pis art. 63 § 2 k.k. został pomieszczony w rozdziale o karach i środkach
karnych i wyraża on jedną z zasad ich wymiaru. Sprowadza się ona do
zrekompensowania skutków stosowania środków zbliżonych do orzeczo-
nych kar i środków karnych przed wydaniem orzeczenia skazującego i po-
lega na swoistym zmniejszeniu rzeczywistego wymiaru kary lub środka, w
wyniku zaliczania okresów, w których doszło uprzednio do pozbawienia lub
do istotnego ograniczenia praw lub wolności. Takie ograniczenie prawa
podmiotowego stanowi bez wątpienia omawiane zatrzymanie dokumentu
uprawniającego do prowadzenia pojazdu, pominięte w treści art. 63 § 2 k.k.
Z tych względów trzeba uznać, że doszło do niezamierzonego błędu
legislacyjnego powodującego lukę w dyspozycji przepisu art. 63 § 2 k.k.,
przez co stosowanie normy wynikającej z jego literalnego brzmienia jest, z
uwagi na oczywistą sprzeczność z zasadami racjonalności i słuszności, nie
do zaakceptowania (L. Morawski: Zasady wykładni prawa, Toruń 2006, s.
77 - 82; tenże: Wykładnia w orzecznictwie sądów, Toruń 2002, s. 191 -
193, 197 - 199; M. Zieliński: Wykładnia prawa, Zasady, reguły, wskazówki,
Warszawa 2006, s. 300 - 301). Należy jednocześnie podzielić pogląd pre-
zentowany przez pytający Sąd, jak również przez Prokuratora, że lukę tę
można, a wręcz należy uzupełnić w drodze analogii. Ze wszech miar uza-
sadnione i nieodzowne jest wszak stwierdzenie, że jeśli przepis art. 63 § 2
k.k. nakazuje zaliczenie, na poczet orzeczonego środka karnego z art. 39
pkt 3 k.k., okresu stosowanego nakazu powstrzymywania się od prowa-
dzenia pojazdów określonego rodzaju, to równie uzasadniony jest nakaz
zaliczenia, na jego poczet, okresu rzeczywistego zatrzymania prawa jazdy
lub innego dokumentu uprawniającego do prowadzenia pojazdu, zastoso-
wanego przez prokuratora lub sąd z przyczyn wskazanych w art. 135 ust. 1
pkt 1 lit. a i pkt 2 prawa o ruchu drogowym. Należy przy tym podkreślić, że
wnioskowanie z opisywanego podobieństwa znajduje podstawę nie tylko w
domniemanej woli ustawodawcy co do objęcia dyspozycją art. 63 § 2 k.k.
instytucji zatrzymania wymienionego dokumentu, ale przede wszystkim w
tym, iż zastosowanie tej analogii w pełni realizuje funkcję gwarancyjną w
zakresie odpowiedzialności karnej (wymiaru środka karnego) - następuje
na korzyść (w interesie) oskarżonego, a jednocześnie nie narusza ochrony
praw innych osób. Tylko zaś w sytuacji przeciwnej przyjęcie tej metody in-
terpretacji rozszerzającej jest w prawie karnym, ze względu na zasadę nul-
lum crimen sine lege, niedopuszczalne (L. Gardocki: Prawo Karne, War-
szawa 2008, s. 16 - 18, A. Zoll, op.cit., s. 56 - 57). W konsekwencji, pre-
zentowane już w orzecznictwie Sądu Najwyższego stanowisko (zob. wyrok
z dnia 5 grudnia 2005 r., IV KK 319/05, OSP 2006, z. 9, poz. 97), że okres
faktycznego zatrzymania dokumentu uprawniającego do prowadzenia po-
jazdu podlega zaliczeniu na poczet zakazu prowadzenia pojazdów, jawi się
jako w pełni uprawnione. Nie powinno zaś budzić wątpliwości, że chodzi o
zaliczenie okresu zatrzymania dokumentu dotyczącego tylko tego rodzaju
lub kategorii pojazdu, którego zakaz prowadzenia sąd orzekł z tytułu środ-
ka karnego, jak i o okres faktyczny, uwzględniający także okoliczności wy-
nikające z art. 135 ust. 2 p.r.d.
Rzecz jasna, zaliczenie okresu zatrzymania prawa jazdy na podsta-
wie art. 63 § 2 k.k., w tej sytuacji obligatoryjne, wymaga wyraźnego roz-
strzygnięcia sądu orzekającego, tak jak ma to miejsce w wypadku zalicze-
nia okresu stosowania środka zapobiegawczego wymienionego w art. 276
k.p.k. Procesowy tryb podjęcia w tej kwestii rozstrzygnięcia jest więc ana-
logiczny. Unormowaniem wskazującym na powinność zawarcia omawiane-
go orzeczenia w wyroku jest art. 413 § 1 pkt 2 k.p.k., wówczas zaś, gdy wy-
rok tego rozstrzygnięcia nie zawiera, postawę wydania na posiedzeniu sto-
sownego postanowienia stanowi przepis art. 420 § 1 k.p.k.
Kierując się przedstawionymi względami, Sąd Najwyższy uchwalił
udzielić odpowiedzi, jak na wstępie.