Uchwała z dnia 17 października 2001 r., III CZP 51/01

Sędzia SN Gerard Bieniek (przewodniczący, sprawozdawca), Sędzia SN Marian
Kocon, Sędzia SN Hubert Wrzeszcz

Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Państwowego Funduszu Rehabilitacji
Osób Niepełnosprawnych w W. przeciwko Powiatowi B. w B. o zapłatę, po
rozstrzygnięciu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu jawnym w dniu 5 października
2001 r., przy udziale prokuratora Prokuratury Krajowej Piotra Wiśniewskiego,
zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Okręgowy w Piotrkowie
Trybunalskim postanowieniem z dnia 7 czerwca 2001 r.:
,,Czy przekazanie środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych samorządowi powiatu na realizację określonych zadań - na
wyodrębniony rachunek bankowy - w trybie art. 48 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27
sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych (Dz.U. z 97 r. nr 123 poz. 776 ze zm.) i według algorytmu
określonego Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 26 stycznia 1999 r. w
sprawie algorytmu podziału środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych na realizację określonych zadań jednostek samorządu
terytorialnego oraz sposobu przedstawiania sprawozdań o wykorzystaniu tych
środków (Dz.U. z 99 r. nr 8 poz. 73) czyni go (samorząd powiatu) uprawnionym w
rozumieniu art. 55 § 1 k.c. do pobierania pożytków cywilnych w postaci odsetek od
przekazanych mu środków pieniężnych, czy też uprawnienie to pozostaje przy
Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych?".
podjął uchwałę:

Przekazanie powiatowi na wyodrębniony rachunek środków pieniężnych na
podstawie art. 48 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji
zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. Nr
123, poz. 776 ze zm.) z przeznaczeniem na realizację zadań określonych
przepisami tej ustawy, upoważnia powiat do pobierania pożytków cywilnych
w postaci odsetek należnych od przekazanych środków. Pożytki te mogą być
wykorzystane przez powiat wyłącznie na realizację zadań wynikających z
przepisów powołanej ustawy.

Uzasadnienie

Przedstawione Sądowi Najwyższemu do rozstrzygnięcia na podstawie art. 390 §
1 k.p.c. zagadnienie prawne wyniknęło na tle następującego stanu faktycznego.
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych żądał zasądzenia od
Powiatu B. kwoty 20 639 zł, stanowiącej odsetki bankowe od środków tego
Funduszu, zgromadzonych na wyodrębnionym rachunku bankowym pozwanego
Powiatu. Środki te zostały przekazane pozwanemu w trybie art. 48 ust. 1 pkt 1
ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz
zatrudnieniu osób niepełnosprawnych (Dz.U. Nr 123, poz. 776 ze zm.) za cztery
kwartały 1999 r. oraz za pierwszy kwartał 2000 r. Odsetki od przekazanych środków
pieniężnych uznano za dochód pozwanego Powiatu uchwałą Rady Powiatu z dnia
16 grudnia 1999 r. na podstawie art. 8 pkt 7 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o
dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2001 (Dz.U. Nr 150,
poz. 183 ze zm.). Powodowy Fundusz, domagając się zasądzenia wskazanej kwoty
na podstawie art. 405 k.c., twierdził, że odsetki są przychodem od jego środków
finansowych i nie mogą stanowić dochodu powiatu.
Wyrokiem z dnia 15 grudnia 2000 r. Sąd Rejonowy w Bełchatowie powództwo
oddalił. Podzielił stanowisko pozwanego, że odsetki od środków powodowego
Funduszu, zgromadzone na rachunku bankowym pozwanego Powiatu, stanowią
dochód tego Powiatu w rozumieniu przepisu art. 8 ustawy z dnia 26 listopada
1998 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2001.
Rozpoznając apelację powodowego Funduszu wniesioną od tego wyroku Sąd
Okręgowy przedstawił do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu zagadnienie
prawne o treści sformułowanej na wstępie uchwały.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Udzielenie odpowiedzi na przedstawione zagadnienie prawne wymaga
uwzględnienia treści przepisów zamieszczonych w różnych aktach prawnych. W
szczególności chodzi tu o przepisy Konstytucji, ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o
samorządzie powiatowym (Dz.U. Nr 91, poz. 578 ze zm.), ustawy z 26 listopada
1998 r. finansach publicznych (Dz.U. Nr 155, poz. 1014 ze zm.), ustawy z dnia 27
sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz o zatrudnieniu osób
niepełnosprawnych (Dz.U. Nr 123, poz. 776 ze zm.), ustawy z dnia 26 listopada
1998 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2001
(Dz.U. Nr 150, poz. 183 ze zm.) oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z
dnia 26 stycznia 1999 r. w sprawie algorytmu podziału środków Państwowego
Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na realizację określonych zadań
jednostek samorządu terytorialnego oraz sposobu przedstawienia sprawozdań o
wykorzystaniu tych środków (Dz.U. Nr 8, poz. 73).
Punktem wyjścia musi być niewątpliwie stwierdzenie zawarte w art. 167 ust. 1
Konstytucji, w którym wyrażono myśl, że jednostkom samorządu terytorialnego
zapewnia się udział w dochodach publicznych odpowiednio do przypadających im
zadań. Skonkretyzowanie tego konstytucyjnego zapisu nastąpiło w ustawach
zwykłych. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na ustawowe określenie
dochodów publicznych, które - zgodnie z art. 3 ust. 1 powołanej ustawy o finansach
publicznych - wchodzą w skład ogólniejszego określenia ,,środki publiczne". Według
art. 3 ust. 2 tej ustawy, dochodami publicznym są: daniny publiczne, tj. podatki i
inne świadczenia pieniężne, których obowiązek ponoszenia na rzecz państwa,
jednostek samorządu terytorialnego oraz innych jednostek zaliczonych do sektora
finansów publicznych wynika z odrębnych ustaw; pozostałe dochody uzyskiwane
przez jednostki sektora finansów publicznych (opłaty, dochody z mienia, w
szczególności z najmu, dzierżawy i innych podobnych oraz dywidendy od
wniesionego kapitału); dochody ze sprzedaży majątku, rzeczy i praw nie objętych
pojęciem przychodów z art. 3 ust. 1 pkt 3 lit. a i b tej ustawy oraz dochody ze
świadczenia usług; spadki, zapisy i darowizny w postaci pieniężnej oraz inne
dochody uzyskane na podstawie odrębnych przepisów, jeżeli są pobierane przez
organy finansowane z dochodów publicznych. Ustawa o finansach publicznych
określa też ściśle, na co mogą być przeznaczone środki publiczne, w tym dochody
publiczne. Przepis art. 4 jednoznacznie stwierdza, że środki publiczne mogą być
przeznaczone na wydatki publiczne oraz rozchody budżetu państwa i jednostek
samorządu terytorialnego, tj. spłaty pożyczek i kredytów, wykup papierów
wartościowych i inne operacje finansowe oraz udzielanie pożyczek.
Do sektora finansów publicznych zalicza się m.in. fundusze celowe. Oznacza to,
że fundusze celowe zalicza się do jednostek sektora finansów publicznych, a zatem
odrębna ustawa może nałożyć obowiązek ponoszenia danin publicznych na rzecz
funduszu celowego. Taką pozycję prawną funduszu celowego ma m.in. Państwowy
Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy z
dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu
osób niepełnosprawnych, Państwowy Funduszu Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych jest państwowym funduszem celowym w rozumieniu przepisów
ustawy z dnia 5 stycznia 1991 r. - Prawo budżetowe. Ten status zachował także
pod rządem przepisów ustawy o finansach publicznych, skoro według art. 22 ust. 1
tej ustawy funduszem celowym jest fundusz ustawowo powołany przed dniem
wejścia w życie tej ustawy (a tak było w przypadku Państwowego Funduszu
Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych).
Status prawny tego Funduszu charakteryzuje to, że ma osobowość prawną (art.
45 ust. 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych), jego przychody pochodzą z dochodów publicznych, a wydatki
przeznaczone są na realizację wyodrębnionych zadań (art. 22 ust. 1 ustawy o
finansach publicznych). W odniesieniu do Państwowego Funduszu Rehabilitacji
Osób Niepełnosprawnych źródła jego przychodów określone są w art. 45 ustawy o
rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych zaś
cele (zadania), na które mogą być przeznaczone jego środki określone są nie tylko
w art. 47 tej ustawy, ale także w innych jej przepisach. Analizując źródła
przychodów Funduszu, które taksatywnie (z wyjątkiem zawartego w pkt 9
określenia ,,inne wpłaty") wyliczono w art. 46 ustawy, należy zwrócić uwagę na fakt,
że w pkt 5 wymieniono ,,dochody z oprocentowania pożyczek, dyskonto od
zakupionych bonów skarbowych, odsetki od obligacji emitowanych lub
gwarantowanych przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski oraz lokat
terminowych". Zwrócenie na to uwagi już w tym miejscu jest istotne, gdyż w art. 46
nie wskazano, jako źródła przychodu Funduszu, odsetek od środków przekazanych
przez Prezesa Zarządu Funduszu - zgodnie z art. 48 ust. 1 pkt 1 ustawy o
rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych -
samorządom wojewódzkim i powiatowym na realizację określonych zadań lub
rodzajów zadań na wyodrębniony rachunek bankowy. To zaś stanowi źródło sporu
w niniejszej sprawie, a problem komu przypadają te odsetki stanowi istotę
przedstawionego zagadnienia prawnego.
Należy także zauważyć, że nie sposób podzielić poglądu prezentowanego przez
powodowy Fundusz, iż odsetki te objęte są pozycją ,,inne wpłaty" (art. 46 pkt 3), a
zatem przypadają Funduszowi. Przyjęcie tego stanowiska zakłada, że brzmienie
art. 46, określające źródła przychodów Funduszu, nie jest precyzyjne. Takiemu
poglądowi przeczy art. 46 pkt 5, w którym jednoznacznie wskazano, jakie odsetki od
środków pieniężnych Funduszu zadysponowanych w formie pożyczki, zakupu
bonów skarbowych, określonych obligacji i lokat terminowych, są źródłem
przychodu Funduszu. Wśród nich nie wymieniono odsetek od środków
przekazanych samorządom wojewódzkim i powiatowym. Takie unormowanie
zawiera rozpatrywany przez parlament projekt ustawy o dochodach jednostek
samorządu terytorialnego, w którym zamieszczono także zmianę art. 46 pkt 3
ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz
zatrudnianiu osób niepełnosprawnych przez wyraźne stwierdzenie, że dochodami
Funduszu są ,,odsetki od środków, o których mowa w art. 48 ust. 1". Dotychczasowa
treść art. 46 tej ustawy nie daje jednak podstaw do przyjęcia, że odsetki od środków
pieniężnych Funduszu przekazanych województwom i powiatom - jako jednostkom
samorządu terytorialnego - stanowią źródło przychodów Funduszu.
Istnieją dalsze argumenty potwierdzające trafność tego stanowiska. Zgodnie z
art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym,
powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze
ponadgminnym m.in. w zakresie wspierania osób niepełnosprawnych. To zadanie
powiatu zostało rozwinięte w przepisach ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o
rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Zgodnie z art. 34 ust. 1a tej ustawy, zadania z niej wynikające realizują właściwe
organy administracji rządowej i organy jednostek samorządu terytorialnego.
Uszczegółowienie tych zadań nastąpiło m.in. w art. 12 ust. 2, 13, 26 ust. 2, 27 ust.
2, 35a, 35b i innych, a ich wykonywanie musi być zabezpieczone finansowo. Z tego
też względu w art. 35c ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz
zatrudnianiu osób niepełnosprawnych postanowiono, że zarządy województw i
starostowie przedstawiają Prezesowi Zarządu Funduszu wnioski do planu
finansowego tego Funduszu oraz sprawozdania rzeczowo-finansowe o zadaniach
zrealizowanych z otrzymanych z Funduszu środków. Do tego unormowania
nawiązuje zatem art. 48 ust. 1 pkt 1 tej ustawy stwierdzając, że środki
Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych są przekazywane
przez Prezesa Zarządu tego Funduszu samorządom wojewódzkim i powiatowym na
realizację określonych zadań lub rodzajów zadań na wyodrębniony rachunek
bankowy według algorytmu ustalonego w cytowanym rozporządzeniu Rady
Ministrów z dnia 26 stycznia 1999 r. w sprawie algorytmu podziału środków
Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na realizację
określonych zadań jednostek samorządu terytorialnego oraz sposobu
przedstawienia sprawozdań o wykorzystaniu tych środków. W przepisach tego
rozporządzenia uszczegółowiono wyżej wymieniony obowiązek przekazania
środków, przyjmując (§ 6), że środki są przekazywane staroście na wyodrębniony
rachunek bankowy w terminie 14 dni od dnia złożenia przez starostę wniosku o ich
przyznanie, przy czym powiększa się je o 2%, z przeznaczeniem na pokrycie
kosztów obsługi zrealizowanych zadań, zaś samorząd powiatowy przedstawia
Prezesowi Zarządu Funduszu kwartalne sprawozdanie rzeczowo-finansowe z
wykorzystania środków (§ 7).
Na tle tych unormowań powstaje zatem zasadnicze pytanie, jaki charakter - z
punktu widzenia zasad gospodarowania środkami publicznymi - ma owo
,,przekazanie środków" przez Prezesa Funduszu na rzecz samorządu województwa
lub powiatu. Rzecz jest istotna, jeśli zważyć na art. 167 ust. 2 Konstytucji, art. 56
ustawy o samorządzie powiatowym i art. 52-54 ustawy o dochodach jednostek
samorządu terytorialnego w latach 1999-2001.
Zgodnie z art. 167 ust. 2 i 3 Konstytucji, dochodami jednostek samorządu
terytorialnego są ich dochody własne oraz subwencje ogólne i dotacje celowe z
budżetu państwa, a źródła tych dochodów jednostek samorządu terytorialnego są
określone w ustawie. W art. 56 ust. 1 i 2 ustawy o samorządzie powiatowym
wymieniono źródła przychodu stanowiące dochody powiatu oraz określono źródła,
które mogą być dochodami powiatu. Wśród pierwszych wymieniono m.in.
subwencje z budżetu państwa na zadania realizowane przez powiat oraz dotacje
celowe z budżetu państwa na zadania realizowane przez powiatowe służby,
inspekcje i straże. Udzielanie dotacji celowych z budżetu państwa dla powiatu w
latach 1999-2001 unormowano w art. 52-54 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o
dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2001.
Odnosząc te unormowania do przyjętej w art. 48 ust. 1 pkt 1 ustawy o
rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych
konstrukcji ,,przekazania środków", można z całą pewnością stwierdzić, że nie
chodzi tu o dotację celową z budżetu państwa. Jest tak dlatego, że Fundusz ma
odrębną osobowość prawną, a dotacje z budżetu państwa są jednym z źródeł
przychodu tego Funduszu (art. 46 pkt 2 ustawy o rehabilitacji...). Należy jednakże
zauważyć, że zgodnie z art. 56 ust. 2 pkt 3 ustawy o samorządzie powiatowym,
dochodami powiatu mogą być dotacje z państwowych funduszy celowych.
Podobnie stanowi art. 9 pkt 3 ustawy o dochodach jednostek samorządu
terytorialnego w latach 1999-2001. Takim zaś funduszem jest Państwowy Fundusz
Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Powstaje zatem pytanie, czy przekazanie
środków, o którym mowa w art. 48 ust. 1 pkt 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i
społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych z państwowego funduszu
celowego, jakim jest Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,
na rzecz województwa lub powiatu nie jest w istocie dotacją względnie ma
charakter zbliżony do dotacji.
Podejmując tę kwestię należy zauważyć, że w art. 36 ust. 2 pkt 2 oraz art. 47 ust.
1 pkt 7 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych pojawia się wprost pojecie dotacji (dotacja dla przedsiębiorców
podejmujących określoną produkcję oraz upoważnienie ustawowe do wydania
rozporządzenia wykonawczego m.in. w celu określenia zasad ustalania i rozliczania
dotacji ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
przy zlecaniu zadań). Wyprowadzanie jednak z tego wniosku, że w innych
przypadkach finansowania lub dofinansowania ze środków Funduszu Rehabilitacji
realizacji określonych zadań nie ma cech zbliżonych do dotacji, nie znajduje
uzasadnienia. Należy zauważyć, że zgodnie z art. 36 ust. 2 pkt 2 ustawy, także
organizacja pozarządowa lub jednostka samorządu terytorialnego, której zlecono
wykonanie określonego zadania i przyznano dotację, musi się z niej rozliczyć, a w
art. 47 ustawy, w którym wymieniono cele, na jakie mogą być przeznaczone środki
Funduszu, oprócz pojęcia ,,dotacji" użyto pojęć ogólnych ,,dofinansowanie",
,,finansowanie", ,,przeznaczenie środków". Jeśli zatem w tym kontekście odnieść się
do użytego w art. 48 ust. 1 pkt 1 ustawy sformułowania ,,środki (...) są
przekazywane", to nie można z samego faktu, że istnieje obowiązek składania
Prezesowi Zarządu Funduszu sprawozdań finansowo-rzeczowych z wykorzystania
tych środków, wyprowadzić wniosku, iż nie chodzi w tym przypadku także o
świadczenie o cechach dotacji z państwowego funduszu celowego.
Należy również zwrócić uwagę, że wśród przychodów Funduszu w art. 46 pkt 7
nie wymieniono wpłat z tytułu zwrotu nie wykorzystanych przez województwo lub
powiat przekazanych przez Prezesa Zarządu Funduszu środków na podstawie art.
48 ust. 1 pkt 1 ustawy. Obowiązek składania Prezesowi Zarządu Funduszu
sprawozdań rzeczowo-finansowych z wykorzystania przekazanych środków przez
zarząd powiatu lub województwa jest prostą konsekwencją faktu, że zgodnie z art.
22 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, wydatki z funduszu celowego mogą być
przeznaczone tylko na realizację wyodrębnionych zadań.
Dla potrzeb rozstrzygnięcia przedstawionego Sądowi Najwyższemu zagadnienia
prawnego nie jest jednak konieczne stanowcze przesądzenie charakteru prawnego
środków przekazanych - zgodnie z ustawowym obowiązkiem - powiatowi lub
województwa przez Prezesa Zarządu Funduszu. W szczególności, nie jest
konieczne przesądzenie, czy przekazane środki są w istocie zbliżone do dotacji z
państwowego funduszu celowego lub mają podobny charakter względnie że środki
te nie mają cech dotacji i w konsekwencji nadal należą do Funduszu. Jeśli bowiem
przyjąć, że przekazane środki mają charakter dotacji, to stanowią dochód powiatu,
a zatem pożytki, jakie przynoszą w postaci odsetek, stanowią oczywiście dochód
powiatu. Jeśli zaś uznać, że przekazane środki nadal stanowią własność Funduszu,
to wobec braku regulacji prawnej w tym przedmiocie w przepisach ustawy o
rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, w
szczególności w przepisie art. 46, określającym źródła przychodu Funduszu,
uzasadnione jest sięgnięcie do konstrukcji prawa cywilnego. Formalną podstawą
prawną ku temu stwarza art. 66 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz
zatrudnianiu osób niepełnosprawnych stwierdzając, że w sprawach nie
unormowanych przepisami ustawy stosuje się kodeks postępowania
administracyjnego, kodeks cywilny i kodeks pracy. Przekazanie środków powiatowi
przez prezesa Zarządu Funduszu w trybie art. 48 ust. 1 pkt 1 ustawy o rehabilitacji
zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych na
wyodrębniony rachunek z przeznaczeniem na realizację zadań określonych tą
ustawą pozwala uznać, że powiat jest - w kategoriach prawa rzeczowego -
samoistnym posiadaczem w dobrej wierze. Tę ocenę wzmacnia z jednej strony
przepis art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy o samorządzie powiatowym, w którym zadania
wspierania osób niepełnosprawnych uznano za zadanie własne powiatu, z drugiej
treść art. 167 ust. 1 Konstytucji, stanowiący, że jednostkom samorządu
terytorialnego zapewnia się udział w dochodach publicznych odpowiednio do
przypadających im zadań.
Uznanie, że powiat jest samoistnym posiadaczem w dobrej wierze środków
pieniężnych przekazanych w trybie art. 48 ust. 1 pkt 1 ustawy o rehabilitacji
zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych pozwala
zastosować regułę wyrażoną w art. 224 § 1 k.c. Zgodnie z tym przepisem,
samoistny posiadacz w dobrej wierze zachowuje pobrane pożytki cywilne, którymi
są także odsetki. Środki pieniężne są bowiem sui generis rzeczami oznaczonymi
gatunkowo, które różnią się od innych rzeczy tym, że ich wartość w obrocie wynika
z gwarancji państwa przez uznanie ich za prawny środek płatniczy. Taki charakter
środków pieniężnych nie stoi jednak na przeszkodzie do zastosowania art. 224 § 1
k.c. W obu jednak przypadkach konieczne jest istotne zastrzeżenie, że pobrane
przez powiat pożytki mogą być przeznaczone wyłącznie na realizację
wyodrębnionych zadań (art. 22 § 1 ustawy o finansach publicznych), w konkretnym
przypadku - na realizację zadań wynikających dla powiatu z przepisów ustawy z
dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu
osób niepełnosprawnych (art. 34 ust. 1 a tej ustawy i art. 4 pkt 5 ustawy o
samorządzie powiatowym).
Mając powyższe na względzie, Sąd Najwyższy, na podstawie art. 390 k.p.c.,
rozstrzygnął przedstawione zagadnienie prawne, jak w uchwale.