Uchwała z dnia 10 maja 2007 r.
III PZP 2/07

Przewodniczący SSN Kazimierz Jaśkowski (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Jolanta Strusińska-Żukowska, Andrzej Wróbel.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 maja 2007 r. sprawy z
powództwa Waldemara S. przeciwko Urzędowi Skarbowemu w W. o stwierdzenie
bezskuteczności odwołania, na skutek zagadnienia prawnego przekazanego posta-
nowieniem Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Siedlcach z
dnia 9 lutego 2007 r. [...]

,,Czy odwołanie przez Ministra Finansów Naczelnika Urzędu Skarbowego, bę-
dącego jednocześnie radnym Rady Miasta, wymaga uprzedniej zgody tej Rady, sto-
sownie do treści art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie tery-
torialnym ?"

p o d j ą ł uchwałę:

Odwołanie przez Ministra Finansów naczelnika urzędu skarbowego za-
trudnionego na podstawie umowy o pracę, który jest radnym rady miasta, nie
wymaga zgody tej rady ( art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorzą-
dzie gminnym, jednolity tekst: Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm. w
związku z art. 5 ust. 4b pkt 2 ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o urzędach i
izbach skarbowych, jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1267 ze zm.).

U z a s a d n i e n i e

Przedmiot postępowania
1) W sprawie chodzi o określenie stosunku między art. 25 ust. 2 ustawy z dnia
8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (jednolity tekst: Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz.
1591 ze zm., dalej jako ustawa samorządowa) a art. 5 ust. 4b pkt 2 ustawy z dnia 21
marca 1996 r. o urzędach i izbach skarbowych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr
121, poz. 1267 ze zm., dalej jako ustawa o urzędach skarbowych). Od tego zależy
zasadność roszczenia powoda o stwierdzenie bezskuteczności odwołania go ze sta-
nowiska naczelnika Urzędu w W., skierowanego przeciwko temu Urzędowi.
Stan faktyczny
2) Przedstawione Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne powstało w na-
stępującym stanie faktycznym. Powód był zatrudniony w pozwanym Urzędzie Skar-
bowym w W. jako starszy komisarz skarbowy na podstawie umowy o pracę. Dnia 1
lipca 2002 r. został powołany przez Ministra Finansów na stanowisko naczelnika tego
Urzędu. Nadal był zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Z dniem 24 maja 2006
r. Minister Finansów odwołał powoda ze stanowiska naczelnika. Dnia 27 paździer-
nika 2002 r. powód został wybrany do Rady Miejskiej w W. i mandat radnego spra-
wował w dniu odwołania go ze stanowiska naczelnika.
Stan prawny
3) Ustawa samorządowa stanowi w art. 25 ust. 2, że ,,rozwiązanie z radnym
stosunku pracy wymaga uprzedniej zgody rady gminy, której jest członkiem. Rada
gminy odmówi zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym, jeżeli podstawą roz-
wiązania tego stosunku są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego
mandatu", natomiast według art. 5 ust. 4b pkt 2 ustawy o urzędach skarbowych ,,Mi-
nister właściwy do spraw finansów publicznych odwołuje naczelnika urzędu skarbo-
wego na wniosek dyrektora izby skarbowej".
Przebieg postępowania
4) Sąd Rejonowy oddalił powództwo. Sąd ten stwierdził, że powoływanie i od-
woływanie naczelników urzędów skarbowych jest elementem ich podległości i meto-
dą sprawowania nad nimi kontroli przez Ministra Finansów. Zdaniem tego Sądu od-
wołanie nie spowodowało rozwiązania stosunku pracy i powód powinien być przenie-
siony na inne stanowisko przez nowego naczelnika urzędu.
5) W apelacji powód podniósł, że wskutek powołania go na stanowisko na-
czelnika urzędu jego umowny stosunek pracy przekształcił się w stosunek pracy z
powołania. Odwołanie powoduje więc rozwiązanie stosunku pracy, a do tego wyma-
gana jest zgoda rady gminy, której rada nie wyraziła. Jego zdaniem ochrona z art. 25
ust. 2 ustawy samorządowej obejmuje także pracowników zatrudnionych na podsta-
wie powołania i dotyczy również wypowiedzenia zmieniającego lub sytuacji zbliżonej
do niego.
6) Sąd Okręgowy uzasadniając przedstawione zagadnienie prawne wskazał,
że powód był pracownikiem zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, a powołanie
go na stanowisko naczelnika urzędu nie spowodowało zmiany podstawy zatrudnienia
na stosunek pracy z powołania, lecz jedynie zmianę treści umownego stosunku
pracy. Odwołanie z tego stanowiska nie jest zatem czynnością rozwiązującą stosu-
nek pracy i dlatego nie wymaga zgody rady gminy. W następstwie utraty możliwości
wykonywania pracy na stanowisku naczelnika urzędu zachodzi konieczność złożenia
powodowi wypowiedzenia zmieniającego. Ponieważ może ono doprowadzić do roz-
wiązania stosunku pracy, to nie wymagana jest zgoda rady gminy.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

7) Sąd Najwyższy podziela pogląd Sądu Okręgowego, że powołanie powoda
na stanowisko naczelnika urzędu skarbowego nie przekształciło jego umownego sto-
sunku pracy w stosunek z powołania (art. 68 k.p.). Pogląd ten ma mocne oparcie w
powołanej przez Sąd Okręgowy uchwale Sądu Najwyższego z dnia 7 sierpnia 2002
r., III PZP 16/02 (OSNAPiUS 2002 nr 23, poz. 563) i wskazanym tam wcześniejszym
orzecznictwie. Z tej uchwały wynika, że do powołania i odwołania naczelnika urzędu
skarbowego na podstawie art. 5 ust. 4 ustawy o urzędach skarbowych, zatrudnione-
go na podstawie mianowania, nie stosuje się art. 68 i 70 k.p.
8) Odwołanie z tego stanowiska nie zmierza zatem bezpośrednio do rozwią-
zania stosunku pracy. A więc nie wymaga zgody rady gminy. Trafnie zauważył Sąd
Okręgowy, że przyjęcie odmiennego stanowiska powodowałoby ingerencję organu
samorządowego w kompetencje rządowej władzy wykonawczej, to jest Ministra Fi-
nansów. Stanowiłoby to naruszenie art. 163 Konstytucji, według którego samorząd
terytorialny wykonuje zadania publiczne niezastrzeżone przez Konstytucję lub
ustawy dla organów innych władz publicznych.
9) Wynika stąd, że na przedstawione pytanie prawne należało odpowiedzieć
negatywnie. Sąd Okręgowy nie pyta, co się dzieje dalej ze stosunkiem pracy odwoła-
nego naczelnika urzędu, Sąd Najwyższy nie jest zatem właściwy do rozważania tego
zagadnienia.
Z tych względów orzeczono jak w sentencji.
========================================