Uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego
z dnia 5 listopada 1997 r.
III ZP 34/97

Przewodniczący: Prezes SN Jan Wasilewski, Sędziowie SN: Adam Józefowicz,
Jerzy Kwaśniewski (współsprawozdawca), Janusz Łętowski, Maria Mańkowska, Andrzej
Wasilewski (sprawozdawca), Andrzej Wróbel.

Sąd Najwyższy, z udziałem prokuratora Prokuratury Krajowej Waldemara
Grudzieckiego, po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 5 listopada 1997 r. zagadnienia
prawnego przedstawionego przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego składowi
siedmiu sędziów Izby Administracyjnej, Pracy I Ubezpieczeń Społecznych Sądu
Najwyższego o podjęcie uchwały zawierającej odpowiedź na następujące pytanie
prawne:

Czy warunkiem dopuszczalności skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego
od orzeczenia działającej przy Ministrze Pracy i Polityki Socjalnej Społecznej Komisji
Rewindykacyjnej jest wystąpienie z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy (art. 127
§ 3 KPA w związku z art. 8 ustawy z dnia 25 października 1990 r. o zwrocie majątku
utraconego przez związki zawodowe i organizacje społeczne w wyniku wprowadzenia
stanu wojennego, Dz. U. z 1996 r. Nr 143, poz. 661; zm.: Dz. U z 1997 r. Nr 82, poz.
518) w sytuacji, gdy ze skargą nie występuje ani Rzecznik Praw Obywatelskich, ani
prokurator (art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie
Administracyjnym - Dz. U. Nr 74, poz. 368 ze zm.)?

p o d j ą ł następującą uchwałę:

Uprzednie zwrócenie się z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy do
Społecznej Komisji Rewindykacyjnej działającej przy Ministrze Pracy i Polityki
Socjalnej (art. 127 § 3 KPA w związku z art. 8 ustawy z dnia 25 października 1990
r. o zwrocie majątku utraconego przez związki zawodowe i organizacje społeczne
w wyniku wprowadzenia stanu wojennego - jednolity tekst: Dz. U. z 1996 r. Nr 143,
poz. 661 ze zm.) nie jest warunkiem dopuszczalności skargi do Naczelnego Sądu
Administracyjnego. Warunkiem takim jest uprzednie zwrócenie się do Komisji z
wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa (art. 34 ust. 3 ustawy z dnia 11 maja
1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym - Dz. U. Nr 74, poz. 68 ze zm.).


U z a s a d n i e n i e

Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, działając na podstawie art. 16 ust. 2 w
związku z art. 13 pkt 3 ustawy z dnia 20 września 1984 r. o Sądzie Najwyższym (jedno-
lity tekst: Dz.U. z 1994 r. Nr 13, poz. 48 ze zm.), zwrócił się z wnioskiem o rozpoznanie
przez skład siedmiu sędziów Sądu Najwyższego przedstawionej kwestii prawnej.
W uzasadnieniu wniosku Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego wskazał na dwa
postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego (z dnia 8 kwietnia 1997 r., I SA
198/97 oraz z dnia 10 kwietnia 1997 r., I SA 116/97), mocą których Naczelny Sąd
Administracyjny odrzucił skargi Wojewody R. na orzeczenia Społecznej Komisji Re-
windykacyjnej działającej przy Ministrze Pracy i Polityki Socjalnej w przedmiocie zwrotu
majątku utraconego w wyniku wprowadzenia stanu wojennego. W obu wymienionych
postanowieniach Naczelny Sąd Administracyjny powołał się przy tym na uchwałę składu
siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 grudnia 1996 r., OPS
4/96, w myśl której: ?skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego można wnieść,
stosownie do przepisu art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie
Administracyjnym (Dz.U. Nr 74, poz. 368 ze zm.), po wyczerpaniu wniosku o ponowne
rozpatrzenie sprawy określonego w art. 127 § 3 KPA@. Tymczasem, zdaniem
Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, w rozpoznawanych sprawach należało
uprzednio rozważyć trzy podstawowe zagadnienia prawne:
Po pierwsze - Czy działająca przy Ministrze Pracy i Polityki Socjalnej Społeczna
Komisja Rewindykacyjna jest naczelnym organem administracji państwowej w
rozumieniu przepisów KPA? W opinii wnioskodawcy brak jest podstaw prawnych dla
traktowania Społecznej Komisji Rewindykacyjnej jako naczelnego organu administracji
państwowej w rozumieniu przepisów KPA, a w konsekwencji nie ma też podstaw do
stwierdzenia, że od orzeczenia Komisji służy wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy,
o którym mowa w art. 127 § 3 KPA.
Po drugie - Czy w sytuacji, gdy art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 25 października 1990 r.
o zwrocie majątku utraconego przez związki zawodowe i organizacje społeczne w
wyniku wprowadzenia stanu wojennego (powoływanej dalej jako: ?ustawa o zwrocie
majątku utraconego@) wyraźnie stanowi, że: ?na orzeczenie Komisji przysługuje
skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego@, uzasadnione jest odwoływanie się
do postanowienia art. 127 § 3 KPA w związku z art. 8 ustawy o zwrocie majątku, wedle
którego przepisy KPA stosuje się w sprawach nie uregulowanych w tej ustawie ? W
opinii wnioskodawcy brak jest podstaw dla uzależnienia rozpatrzenia przez Naczelny
Sąd Administracyjny skargi na orzeczenie Społecznej Komisji Rewindykacyjnej od
uprzedniego wystąpienia przez skarżącego z wnioskiem do tej Komisji o ponowne
rozpatrzenie sprawy w trybie art. 127 § 3 KPA.
Po trzecie - Czy wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy składany w trybie art.
127 § 3 KPA jest środkiem odwoławczym w rozumieniu art. 34 ust. 1 i 2 ustawy o
Naczelnym Sądzie Administracyjnym? Wnioskodawca powołuje się w tym kontekście na
uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 13 lutego
1996 r. (III AZP 23/95, OSNAPiUS 1996 nr 15 poz. 205), wskazującej na swoistość
?wniosku o ponowne rozpatrzenie@ jako środka zaskarżenia, która nie pozwala na
zaliczenie go ani do zwykłych, ani do nadzwyczajnych środków zaskarżenia.
Prokurator Prokuratury Krajowej wyraził pogląd, że mając na uwadze przedmiot
działania Społecznej Komisji Rewindykacyjnej przy Ministrze Pracy i Polityki Socjalnej,
tryb jej powoływania, charakter i sposób działania, oraz okoliczność, że załatwia ona
sprawy przez wydanie rozstrzygnięcia mającego moc decyzji administracyjnej, należy
przyjąć, że Społeczna Komisja Rewindykacyjna działająca przy Ministrze Pracy i Polityki
Społecznej jest centralnym organem administracji państwowej, który z mocy ustawy
powołany został do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu administracji
publicznej. Przy czym należy przyjąć, że do orzeczeń tej Komisji jako rozstrzygnięć
ostatecznych należy stosować przepisy KPA, w tym także przepis dotyczący
zaskarżenia decyzji w postaci wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy (art. 127 § 3
KPA), którego wykorzystanie musi poprzedzić wniesienie skargi do Naczelnego Sądu
Administracyjnego (art. 34 ust. 1 ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym).

Podejmując uchwałę w niniejszej sprawie skład siedmiu sędziów Sądu
Najwyższego zważył, co następuje:

I. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78,
poz. 483), która weszła w życie z dniem 17 października 1997 r., stanowi, że wymiar
sprawiedliwości w Rzeczypospolitej Polskiej sprawują: Sąd Najwyższy, sądy
powszechne, sądy administracyjne oraz sądy wojskowe (art. 175 ust. 1). Przy czym Sąd
Najwyższy sprawuje nadzór nad działalnością sądów powszechnych i wojskowych w
zakresie orzekania (art. 183 ust. 1) oraz wykonuje także inne czynności określone w
Konstytucji i ustawach (art. 183 ust. 2), a kontrolę działalności administracji publicznej
sprawować ma Naczelny Sąd Administracyjny oraz inne sądy administracyjne (art. 184
zdanie pierwsze). Ta rozdzielność zakresu właściwości Sądu Najwyższego oraz
Naczelnego Sądu Administracyjnego i innych sądów administracyjnych świadczy o tym,
że nadzór judykacyjny Sądu Najwyższego nie obejmuje orzecznictwa sądów
administracyjnych.
Jednakże zgodnie z art. 78 Konstytucji RP każde postępowanie sądowe musi
mieć co najmniej dwuinstancyjny charakter. Tymczasem aktualnie Naczelny Sąd
Administracyjny sprawuje funkcje sądowej kontroli administracji publicznej jednoinstan-
cyjnie. Dlatego art. 236 ust. 2 zdanie pierwsze przepisów przejściowych i końcowych
Konstytucji RP stanowi, że przed upływem 5 lat od dnia wejścia w życie Konstytucji RP
powinny zostać uchwalone ustawy wprowadzające w życie art. 176 ust. 1 Konstytucji
RP w zakresie dotyczącym postępowania przed sądami administracyjnymi. Do tego
czasu obowiązywać mają nadal dotychczasowe przepisy dotyczące rewizji
nadzwyczajnej od orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego (art. 236 ust. 2 zdanie
drugie Konstytucji RP), czyli art. 10 ustawy z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie Kodeksu
postępowania cywilnego, rozporządzeń Prezydenta Rzeczypospolitej - Prawo
upadłościowe i Prawo o postępowaniu układowym, Kodeksu postępowania admi-
nistracyjnego, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz niektórych
ustaw (Dz.U. Nr 43, poz. 189). Wynika stąd, że w okresie przejściowym, o którym mowa
w art. 236 ust. 2 Konstytucji RP, Sąd Najwyższy sprawuje nadal nadzór judykacyjny nad
orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego. W konsekwencji oznacza to, że
określone w art. 13 pkt 3 i pkt 4 ustawy z dnia 20 września 1984 r. o Sądzie
Najwyższym (jednolity tekst: Dz.U. z 1994 r. Nr 13, poz. 48 ze zm.) kompetencje tego
Sądu zarówno w zakresie ?podejmowania uchwał mających na celu wyjaśnienie
przepisów prawnych budzących wątpliwości w praktyce lub których stosowanie
wywołało rozbieżność w orzecznictwie@ (art. 13 pkt 3 w związku z art. 16), jak i w
zakresie ?podejmowania uchwał zawierających rozstrzygnięcia zagadnień prawnych
budzących poważne wątpliwości w konkretnej sprawie@ (art. 13 pkt 4 w związku z art.
17), które stanowią szczególne formy prawne wykonywania funkcji nadzoru
judykacyjnego, w okresie przejściowym odnoszą się nadal także do przepisów lub
zagadnień prawnych pojawiających się na gruncie praktyki administracji publicznej lub
orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego.
II. Społeczna Komisja Rewindykacyjna działająca przy Ministrze Pracy i Polityki
Socjalnej jest organem utworzonym na podstawie ustawy z dnia 25 października 1990 r.
o zwrocie majątku utraconego przez związki zawodowe i organizacje społeczne w
wyniku wprowadzenia stanu wojennego (jednolity tekst: Dz.U. z 1996 r. Nr 143, poz.
661 ze zm.) i powołanym do rozstrzygania spraw o zwrot majątku lub o odszkodowanie
na rzecz jednostek organizacyjnych związków zawodowych i organizacji społecznych,
które zostały pozbawione majątku w wyniku wprowadzenia stanu wojennego (art. 1 -
art. 2 oraz art. 5 i nast. ustawy o zwrocie majątku).
Na mające moc decyzji administracyjnej orzeczenia wydawane przez Społeczną
Komisję Rewindykacyjną działającą przy Ministrze Pracy i Polityki Socjalnej przysługuje
skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego (art. 7 ust. 3 ustawy o zwrocie majątku).
Z kolei art. 34 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Adminis-
tracyjnym (Dz.U. Nr 74, poz. 368 ze zm. - powoływanej dalej jako: ?ustawa o NSA@),
określający przesłanki prawne dopuszczalności złożenia skargi do Naczelnego Sądu
Administracyjnego, opiera się na założeniu, że w zasadzie w każdym wypadku złożenie
skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego powinno być poprzedzone działaniami
prawnymi, które mają umożliwić usunięcie zarzucanego naruszenia prawa w ramach
postępowania, w którym podjęto dane rozstrzygnięcie, chyba że wyraźny przepis
ustawy stanowi inaczej. Ustawa o Naczelnym Sądzie Administracyjnym wyróżnia w
szczególności dwa typy sytuacji prawnych:
1. Sytuacje, w których ustawa przyznaje skarżącemu środki odwoławcze w
postępowaniu przed organem właściwym w określonej sprawie i wówczas skargę do
Naczelnego Sądu Administracyjnego można wnieść zasadniczo dopiero po wyczerpa-
niu środków odwoławczych (art. 34 ust. 1 i ust. 2 ustawy o NSA oraz uchwała składu
siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 grudnia 1996 r., OPS
4/96, ONSA 1997 Nr 2 poz. 44). Z mocy wyraźnego postanowienia ustawy, obowiązek
ten nie dotyczy jedynie sytuacji, gdy skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego
wnosi prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich (art. 127 § 1 KPA in fine).
Przy czym pojęcie ?środka odwoławczego@ jest w danym wypadku rozumiane
szeroko i obejmuje nie tylko znane Kodeksowi postępowania administracyjnego
?odwołania@ (art. 127 § 1 KPA) i ?zażalenia@ (art. 141 KPA), lecz także analogiczne
środki prawne przysługujące na mocy przepisów innych ustaw (np. art. 17 ustawy z 17
czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, jednolity tekst: Dz.U. z
1991 r. Nr 36, poz. 161 ze zm.) oraz przyznane ustawą prawo zwrócenia się do
właściwego organu z ?wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy@ (czyli tzw. prawo
remonstracji - art. 127 § 3 i § 4 KPA; por. także powołaną wyżej uchwałę składu siedmiu
sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 grudnia 1996 r., OPS 4/96).
2. Sytuacje, w których ustawa nie przewiduje środków odwoławczych (w rozu-
mieniu art. 34 ust. 2 ustawy o NSA) w sprawie będącej przedmiotem skargi i wówczas,
przed wniesieniem skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego, skarżący obowią-
zany jest zwrócić się do właściwego w danej sprawie organu z wezwaniem do usunięcia
naruszenia prawa. Natomiast skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego może być
wniesiona dopiero po upływie 30 dni od dnia doręczenia właściwemu organowi takiego
wezwania (art. 34 ust. 3 ustawy o NSA).
III. Podstawowe zasady i tryb postępowania oraz rozstrzygania w sprawach o
zwrot majątku rozpoznawanych przez Społeczną Komisję Rewindykacyjną działającą
przy Ministrze Pracy i Polityki Socjalnej reguluje wspomniana ustawa o zwrocie
majątku. Ustawa ta wyraźnie stanowi, że: ?W sprawach nie uregulowanych w niniejszej
ustawie stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego@ (art. 8 ustawy
o zwrocie majątku). Oznacza to, że z woli samego ustawodawcy przepisy ustawy o
zwrocie majątku, w zakresie w jakim dotyczą one uregulowań prawnoproceduralnych w
sprawach rozpatrywanych przez Społeczną Komisję Rewindykacyjną, powinny być
traktowane jako lex specialis względem uregulowań prawnych Kodeksu postępowania
administracyjnego. Ma to zasadnicze znaczenie z punktu widzenia rozważanej tutaj
kwestii prawnej, bowiem oznacza w konsekwencji, że w tym zakresie w jakim ustawa o
zwrocie majątku reguluje określone kwestie prawne, nie mogą być stosowane (ani
odpowiednio, ani tym bardziej wprost) przepisy KPA (art. 8 ustawy o zwrocie majątku a
contrario).
Następujące zagadnienia prawnoproceduralne zostały uregulowane przepisami
ustawy o zwrocie majątku:
1.Postępowanie o zwrot majątku wszczyna się na wniosek zainteresowanych
podmiotów (art. 4 ust. 1 w związku z art. 2 ust. 1 i ust. 2 ustawy o zwrocie majątku),
który winien czynić zadość określonym w tej ustawie wymaganiom (art. 4 ust. 2 ustawy
o zwrot majątku).
2. Postępowanie o zwrot majątku prowadzone jest przed Społeczną Komisją
Rewindykacyjną, która rozpatruje sprawy w trzyosobowych zespołach orzekających na
posiedzeniach jawnych (art. 5 ust. 1 i ust. 2 oraz art. 6 ustawy o zwrocie majątku).
Natomiast zasady organizacji i szczegółowy zakres działania Społecznej Komisji Re-
windykacyjnej określone zostały rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8
marca 1991 r. (Dz.U. Nr 24, poz. 101 ze zm. - powoływane dalej jako: "rozporzą-
dzenie@) wydanym na podstawie upoważnienia wynikającego z art. 5 ust. 3 ustawy o
zwrocie majątku.
3. Komisja rozstrzyga sprawę wydając orzeczenie, które ma moc decyzji
administracyjnej (art. 7 ust. 1 ustawy o zwrocie majątku). Przy czym szczegółowe
zasady podejmowania przez Komisję tego typu orzeczeń oraz ich doręczania, a także
trybu zawierania przed Komisją ugód między stronami regulują przepisy wspomnianego
wyżej rozporządzenia. Nota bene, akurat w tym zakresie (szczególnie, gdy chodzi o
wprowadzony rozporządzeniem tryb zawierania ugód między stronami) regulacja
prawna rozporządzenia przekracza granice przyznanego ustawą upoważnienia do jego
wydania. Art. 5 ust. 3 ustawy o zwrocie majątku stanowi bowiem, że Minister Pracy i
Polityki Socjalnej określi w drodze rozporządzenia wyłącznie: "szczegółowy zakres
działania, skład osobowy, tryb powoływania oraz organizację Komisji@.
4. Orzeczenie Komisji jest ostateczne i stanowi tytuł prawny do wszczęcia
postępowania egzekucyjnego w administracji (art. 7 ust. 2 ustawy o zwrocie majątku).
5. Na orzeczenie Komisji przysługuje skarga do Naczelnego Sądu Adminis-
tracyjnego (art. 7 ust. 3 ustawy o zwrocie majątku).
Z powyższego wynika, że ustawa o zwrocie majątku nie przewiduje żadnych
środków odwoławczych od orzeczeń wydawanych przez Społeczną Komisję Rewin-
dykacyjną. W szczególności ustawa ta nie przewiduje w tym wypadku ani możliwości
wniesienia odwołania do innego organu, ani też możliwości zwrócenia się do samej
Komisji z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy (tzw. prawa remonstracji). Prze-
ciwnie, ustawa ta przesądza jednoznacznie, że orzeczenie Komisji jest ostateczne i
stanowi tytuł egzekucyjny do wszczęcia postępowania egzekucyjnego w administracji
(art. 7 ust. 2 ustawy o zwrocie majątku). Wynika stąd, że:
Po pierwsze - Problem ?ostateczności@ orzeczeń Społecznej Komisji Rewin-
dykacyjnej został uregulowany wprost (expressis verbis) przepisami samej ustawy o
zwrocie majątku, podczas gdy wyraźny przepis tej ustawy stanowi, że przepisy Kodeksu
postępowania administracyjnego stosuje się odpowiednio jedynie ?w sprawach nie
uregulowanych w niniejszej ustawie@ (art. 8 ustawy o zwrocie majątku). Dlatego już z
tej przyczyny należy przyjąć, że w tym zakresie nie jest dopuszczalne odpowiednie
stosowanie art. 127 § 3 KPA. Ponadto zważyć należy także, że art. 127 § 3 KPA
dopuszcza wprawdzie możliwość zwrócenia się do organu z wnioskiem o ponowne
rozpatrzenie sprawy, ale dotyczy to wyłącznie wypadków, gdy określone rozstrzygnięcie
wydane zostało w pierwszej instancji przez ?naczelny organ administracji
państwowej@. Przy czym Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997
r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483) w ogóle nie posługuje się pojęciem ?naczelnego organu
administracji państwowej@. Natomiast w rozumieniu Kodeksu postępowania admi-
nistracyjnego ?organami naczelnymi@ są Prezes Rady Ministrów i właściwi ministrowie
(art. 18 pkt 1 KPA), a w stosunku do organów organizacji społecznych - naczelne
organy tych organizacji, a w razie braku takiego organu - naczelny organ administracji
państwowej, sprawujący zwierzchni nadzór nad ich działalnością (art. 18 pkt 2 KPA).
Tymczasem Społeczna Komisja Rewindykacyjna działa wprawdzie przy Ministrze Pracy
i Polityki Socjalnej, ale nie jest ?organem naczelnym@ w rozumieniu art. 18 KPA. Jest
to organ utworzony na podstawie przepisów ustawy szczególnej, określony przez
samego ustawodawcę jako kolegialny organ ?społeczny@, w którego skład wchodzą
osoby wyznaczone przez: ?Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w porozumieniu z innymi
ministrami sprawującymi nadzór nad organizacjami społecznymi@ (art. 5 ust. 2 ustawy
o zwrocie majątku). Komisja ta jest jedynym organem upoważnionym do rozstrzygania
spraw o zwrot majątku (czyli sporów majątkowych), których dotyczą przepisy przed-
miotowej ustawy i podejmuje rozstrzygnięcia prawne wyłącznie w tych sprawach (art. 5
ust. 1 ustawy o zwrocie majątku). Wynika stąd, że szczególny status prawny Społecznej
Komisji Rewindykacyjnej z jednej strony oraz szczególny charakter środka prawnego, o
którym mowa w art. 127 § 3 KPA, z drugiej strony, wykluczają także dopuszczalność
odpowiedniego stosowania art. 127 § 3 KPA w stosunku do orzeczeń tej Komisji.
Po drugie - Równocześnie ustawa o zwrocie majątku przesądza, że na orze-
czenia Społecznej Komisji Rewindykacyjnej, jako orzeczenia ostateczne, przysługuje
wyłącznie skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego (art. 7 ust. 3 ustawy o
zwrocie majątku, co odpowiada także ogólnej zasadzie prawnej wyrażonej w art. 16
KPA). W konsekwencji, uwzględniając określone w art. 34 ustawy o NSA wymogi
prawne dotyczące wszczęcia postępowania przed Naczelnym Sądem Administra-
cyjnym, w wypadku orzeczeń Społecznej Komisji Rewindykacyjnej, co do których
ustawa o zwrocie majątku nie przewiduje środków odwoławczych, wniesienie skargi do
Naczelnego Sądu Administracyjnego nie jest wprawdzie uwarunkowane uprzednim
wystąpieniem do Komisji o ponowne rozpatrzenie sprawy w trybie art. 127 § 3 KPA, ale
musi być poprzedzone zwróceniem się przez uprawniony podmiot do Społecznej
Komisji Rewindykacyjnej z wezwaniem jej do usunięcia naruszenia prawa. Dopiero po
upływie 30 dni od dnia doręczenia Społecznej Komisji Rewindykacyjnej takiego
wezwania uprawniony podmiot może wnieść skargę do Naczelnego Sądu Adminis-
tracyjnego (art. 34 ust. 3 ustawy o NSA).
Biorąc powyższe pod uwagę, skład siedmiu sędziów Sądu Najwyższego
działając na podstawie art.13 pkt 3 w związku z art. 16 ust. 2 ustawy z 20 września
1984 r. o Sądzie Najwyższym (jednolity tekst: Dz.U. z 1994 r. Nr 13, poz. 48 ze zm.)
podjął powyższą uchwałę.

========================================