Uchwała 7 sędziów SN - III ZP 2/96
Izba:Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych
Sygnatura:III ZP 2/96
Typ:Uchwała 7 sędziów SN
Opis:Prawo Pracy 1997/2/33
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1997/10/158
Data wydania:1996-11-21

Uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego
z dnia 21 listopada 1996 r.
III ZP 2/96

Przewodniczący Prezes SN: Jan Wasilewski, Sędziowie SN: Teresa Flemming-
Kulesza, Józef Iwulski (współsprawozdawca), Adam Józefowicz, Jerzy Kwaśniewski
(sprawozdawca), Janusz Łętowski, Walerian Sanetra.

Sąd Najwyższy, z udziałem Prokuratora Prokuratury Krajowej Waldemara
Grudzieckiego, po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 21 listopada 1996 r. wniosku
Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego o podjęcie przez skład siedmiu sędziów Izby
Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego uchwały za-
wierającej odpowiedź na następujące zagadnienie prawne:

Czy po 30 czerwca 1996 r. dopuszczalne jest wniesienie rewizji nadzwyczajnej
od prawomocnego orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego, jakie zostało
wydane przed 1 lipca 1996 r., po upływie sześciu miesięcy od dnia uprawomocnienia
się takiego orzeczenia ?
oraz w przypadku udzielenia odpowiedzi pozytywnej na to pytanie:
Czy w świetle art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie Kodeksu
postępowania cywilnego, rozporządzeń Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej - Prawo
upadłościowe i prawo o postępowaniu układowym, Kodeksu postępowania
administracyjnego, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz niektórych
innych ustaw (Dz. U. Nr 43, poz. 189) w związku z art. 10 zd. 1 i art. 14 tej ustawy, w
związku z art. 59 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym
(Dz. U. Nr 74, poz. 368) podmioty wymienione w art. 57 ust. 2 tej ostatniej ustawy w
okresie do 30 czerwca 1998 r. mogą wnosić z urzędu rewizje nadzwyczajne od
prawomocnych orzeczeń NSA wydanych przed 1 lipca 1996 r. na podstawach i w
terminach, które były przewidziane dla rewizji nadzwyczajnej w przepisach skreślonego
przez art. 1 pkt 55 w/w ustawy z dnia 1 marca 1996 r. działu VII "Rewizja nadzwy-
czajna" tytułu VI księgi pierwszej części pierwszej KPC?"

p o d j ą ł następującą uchwałę:

Od dnia 1 lipca 1996 r. niedopuszczalne jest wniesienie rewizji nadzwy-
czajnej od prawomocnego orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego po
upływie sześciu miesięcy od dnia wydania tego orzeczenia.



U z a s a d n i e n i e

I.
Rozpatrywane w sprawie zagadnienie dotyczy rewizji nadzwyczajnej od orzeczeń
Naczelnego Sądu Administracyjnego - według stanu prawnego wynikającego z ustawy z
dnia 1 marca 1996 r. o zmianie Kodeksu postępowania cywilnego, rozporządzeń
Prezydenta Rzeczypospolitej - Prawo upadłościowe i Prawo o postępowaniu
układowym, Kodeksu postępowania administracyjnego, ustawy o kosztach sądowych w
sprawach cywilnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 43, poz. 189).
Do dnia wejścia w życie tej ustawy (zwanej dalej ustawą nowelizacyjną), tj. do 1
lipca 1996 r. rewizja nadzwyczajna była od 1950 r. środkiem weryfikacji prawomocnych
orzeczeń sądowych. W kodeksie postępowania cywilnego z 1964 r. rewizji
nadzwyczajnej poświęcony został osobny dział (VII tytułu VI Księgi pierwszej) określają-
cy specyficzny charakter prawny tej instytucji, nie mieszczącej się w ramach przyjętego
modelu środków zaskarżenia.
Rewizja nadzwyczajna była środkiem nadzoru judykacyjnego Sądu Najwyższego
wobec spraw już zakończonych. Postępowanie z rewizji nadzwyczajnej nie tworzyło
ciągłości z dotychczasowym postępowaniem w sprawie. Strona mogła złożyć podanie o
wniesienie rewizji nadzwyczajnej do organu uprawnionego, który podejmował w tej
kwestii decyzję według własnego uznania, a wnosząc rewizję nadzwyczajną zawsze
czynił to w ramach swego urzędu a nie w imieniu strony.
Przyjęta w Kodeksie postępowania cywilnego, jako instytucja tego postępowania stała
się rewizja nadzwyczajna na podstawie odrębnych przepisów także środkiem weryfikacji
orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego i innych organów pozasądowych.
Ustawa nowelizacyjna reformując w zasadniczy sposób system środków odwo-
ławczych postępowania sądowego w sprawach cywilnych, wprowadzając dwustopniowy
ich model (apelację i kasację) oraz stabilność prawomocnych orzeczeń, pozbawiła
instytucję rewizji nadzwyczajnej racji bytu w obrębie postępowania cywilnego. W
związku z tym ustawa nowelizacyjna konsekwentnie usunęła z Kodeksu postępowania
cywilnego dział VII tytułu VI księgi pierwszej i w ogóle wszelkie wzmianki o rewizji
nadzwyczajnej. Oznacza to, że z chwilą wejścia w życie ustawy nowelizacyjnej rewizja
nadzwyczajna przestała być instytucją postępowania cywilnego a jej dalszy po tym dniu
byt może wynikać jedynie z regulacji prawa międzyczasowego oraz wprowadzonych na
pewien okres reguł o charakterze adaptacyjnym.
Wprowadzając radykalną zmianę modelu procedury cywilnej ustawa nowe-
lizacyjna zachowała instytucję rewizji nadzwyczajnej jako środka weryfikacji wadliwych
orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego (i orzeczeń organów pozasądowych
przewidzianych w dotychczasowych przepisach), modyfikując tylko niektóre z jej
warunków. W tej sytuacji, wobec wyeliminowania z KPC przepisów dotyczących
rozpoznawania rewizji nadzwyczajnej, konieczne stało się uregulowanie tego postępo-
wania na użytek weryfikacji orzeczeń NSA oraz organów pozasądowych. Wszystkie te
kwestie zostały uregulowane w art. 10 ustawy nowelizacyjnej. W przepisie tym, przede
wszystkim znalazła potwierdzenie właściwość Sądu Najwyższego do rozpoznawania
rewizji nadzwyczajnych od orzeczeń NSA oraz organów pozasądowych, przewidzianych
w ustawach szczególnych. Po drugie, postanowiono o odpowiednim stosowaniu przy
rozpoznawaniu przez Sąd Najwyższy takich rewizji nadzwyczajnych przepisów o
postępowaniu kasacyjnym. Po trzecie, określony został termin do wniesienia rewizji
nadzwyczajnej na 6 miesięcy od dnia wydania prawomocnego orzeczenia. Ta ostatnia
regulacja została wyrażona w osobnym zdaniu, co dodatkowo podkreśla jej odmienny
charakter od regulacji wyrażonej w zdaniu poprzedzającym. Nie może więc być
wątpliwości co do tego, że w zdaniu ostatnim art. 10 ustawy nowelizacyjnej został
określony termin do wniesienia rewizji nadzwyczajnej jako wyodrębniony od regulacji
przebiegu postępowania element konstytuujący warunki rewizji nadzwyczajnej.
Regulacja ta ma więc taki sam charakter merytorycznego określenia instytucji rewizji
nadzwyczajnej, jak art. 57 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie
Administracyjnym (Dz. U., Nr 74, poz. 368 ze zm.), według którego Minister
Sprawiedliwości - Prokurator Generalny, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, Prezes
Naczelnego Sądu Administracyjnego, Rzecznik Praw Obywatelskich, a w sprawach z
zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych - także Minister Pracy i Polityki
Socjalnej, mogą wnieść od orzeczenia sądu rewizję nadzwyczajną do Sądu
Najwyższego, jeżeli orzeczenie rażąco narusza prawo lub interes Rzeczypospolitej
Polskiej. Inaczej mówiąc, w myśl rozważanej regulacji wynikającej z ustawy
nowelizacyjnej wymienione podmioty mogą wnieść rewizję nadzwyczajną opartą na
określonych podstawach, ale tylko w terminie 6 miesięcy od wydania prawomocnego
orzeczenia. Rewizja nadzwyczajna wniesiona bez zachowania jej warunków, np. przez
nieuprawniony do tego podmiot albo po upływie zakreślonego terminu, musi być
traktowana jako niedopuszczalna i jako taka podlega odrzuceniu na podstawie
odpowiedniego stosowania art. 3938 § 1 KPC.
Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego w uzasadnieniu przedstawionego zagad-
nienia prawnego - nie kwestionując znaczenia wprowadzonych zmian przez ustawę
nowelizacyjną tak w zakresie procedury cywilnej, jak i instytucji rewizji nadzwyczajnej
od orzeczeń NSA - zwrócił uwagę na niekonsekwentną, jego zdaniem, regulację
przyjętych w ustawie reguł na okres przejściowy 2 lat od wejścia w życie ustawy
nowelizacyjnej.
Istotnie można stwierdzić w regulacjach ustawy nowelizacyjnej dotyczącej tego
zagadnienia daleko idące zróżnicowanie.
Jeżeli chodzi o dokonane zmiany w zakresie procedury cywilnej, to, jak to wyżej
zostało wyjaśnione - polegają one m.in. na wprowadzeniu nowych środków od-
woławczych, w tym kasacji i całkowitej eliminacji rewizji nadzwyczajnej jako środka
weryfikacji prawomocnego orzeczenia. Konsekwencje tej reformy polegające na pełnej
stabilności prawomocnego orzeczenia sądu zostały bardzo ograniczone na okres
dwóch lat od dnia wejścia w życie ustawy nowelizacyjnej, tj. do dnia 1 lipca 1998 r. W
tym okresie strona będzie uprawniona do korzystania z kasacji (z uwzględnieniem
określonych w art. 11 reguł międzyczasowego funkcjonowania dotychczasowych
przepisów). Niezależnie od tego zarówno prawomocne orzeczenie sądu pierwszej
instancji lub sądu rewizyjnego kończące postępowanie w sprawie, wydane przed dniem
1 lipca 1996 r. (art. 12 ust. 1), jak i prawomocne orzeczenie sądu pierwszej instancji, a
także orzeczenie sądu wojewódzkiego orzekającego w drugiej instancji lub sądu
apelacyjnego, wydane po dniu 1 lipca 1996 r., w tym ostatnim wypadku w ciągu sześciu
miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia (art. 12 ust. 3) mogą być zaskarżone
w drodze kasacji przez Ministra Sprawiedliwości-Prokuratora Generalnego lub
Rzecznika Praw Obywatelskich. Podkreślić przy tym trzeba znaczne podobieństwo
kasacji przysługującej podmiotom, o których mowa w art. 12 ust. 1 i ust. 3 ustawy
nowelizacyjnej do dotychczasowej instytucji rewizji nadzwyczajnej. Dotyczy to
zwłaszcza kasacji uregulowanej w art. 12 ust. 1, która wymienionym podmiotom
urzędowym przysługuje na podstawach i w terminach, które były przewidziane dla
rewizji nadzwyczajnej. Co więcej, w tym trybie, podobnym do dotychczasowej rewizji
nadzwyczajnej podlegają zaskarżeniu - na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy
nowelizacyjnej - orzeczenia Sądu Najwyższego wydane na skutek rewizji
nadzwyczajnej przed 1 lipca 1996 r., które według dotychczasowego stanu prawnego
nie podlegały weryfikacji w drodze rewizji nadzwyczajnej.
Tak daleko idące ograniczenie, na okres przejściowy (dostosowawczy) zasady
stabilności prawomocnych orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych kontrastuje
wyraźnie z regulacją dotyczącą zmodyfikowanej instytucji rewizji nadzwyczajnej od
orzeczeń NSA (innych organów pozasądowych) przewidzianej w przepisach szczegól-
nych.
Przechodząc z kolei do przedstawienia regulacji z tego zakresu dotyczących
rewizji nadzwyczajnej należy podkreślić znaczenie zmiany merytorycznej, wynikającej z
określenia terminu sześciu miesięcy od dnia wydania prawomocnego orzeczenia do
wniesienia rewizji nadzwyczajnej, na co zwrócił uwagę wnioskodawca rozpatrywanego
zagadnienia.
W dotychczasowych przepisach (art. 421 § 2 KPC.) przewidziany był wprawdzie
termin sześciomiesięczny, lecz jego początek stanowiło nie wydanie, lecz upra-
womocnienie się zaskarżonego orzeczenia. Ponadto, termin ten miał zastosowanie
wyłącznie do rewizji nadzwyczajnej opartej na zarzucie rażącego naruszenia prawa.
Podmioty uprawnione do wniesienia rewizji nadzwyczajnej nie były natomiast ograni-
czone żadnym terminem w wypadku naruszenia przez zaskarżone orzeczenie interesu
Rzeczypospolitej Polskiej. W tej sytuacji należy uznać, że zmiana dotychczasowych
zasad weryfikacji orzeczeń NSA (innych organów), aczkolwiek nie tak zasadnicza jak
ta, która odnosi się do orzeczeń sądów cywilnych, jest jednak istotna i powoduje
ograniczenie możliwości wzruszenia prawomocnego orzeczenia. Pomimo to ustawa
nowelizacyjna, inaczej niż w stosunku do weryfikacji orzeczeń sądów cywilnych w
okresie przejściowym, nie przewidziała dla weryfikacji orzeczeń NSA żadnego okresu
przejściowego. Jedynie w art. 11 ust. 5, mającym charakter przepisu prawa
międzyczasowego, postanowiono, że w sprawie, w której została wniesiona rewizja
nadzwyczajna przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizacyjnej, rozpoznanie tej
rewizji następuje według dotychczasowych przepisów.
II.
W rozpatrywanym wniosku Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, który jest
jednym z podmiotów uprawnionych do wnoszenia rewizji nadzwyczajnych od orzeczeń
NSA, dał wyraz swemu przekonaniu, że budzi poważne wątpliwości takie rozumienie
sensu wskazanych przepisów ustawy nowelizacyjnej, iż okres dostosowawczy instytucji
procesowych zreformowanych w ustawie został określony wyłącznie dla orzeczeń
sądów cywilnych i Sądu Najwyższego z pominięciem orzeczeń NSA. Niewłaściwe jest
faktyczne wyłączenie po dniu 1 lipca 1996 r. możliwości zaskarżenia orzeczeń NSA,
wydanych przed tym dniem a naruszających interes RP, zwłaszcza wobec krótkiej
vacatio legis ustawy nowelizacyjnej. Zachowanie instytucji rewizji nadzwyczajnej od
prawomocnych orzeczeń NSA (zwłaszcza przy jednoinstancyjności postępowania
sądowoadministracyjnego) nie powinno prowadzić do pogorszenia sytuacji prawnej tak
obywateli, jak i podmiotów urzędowych reprezentujących interes samych obywateli oraz
interes społeczny. Naruszałoby to bowiem zakaz retroakcji nowej regulacji prawnej.
Skoro uprawnionymi do wnoszenia rewizji nadzwyczajnych były i są nadal
jedynie nieliczne podmioty, to - zdaniem wnioskodawcy - racje, jakie przemawiały za
pozostawieniem instytucji rewizji nadzwyczajnych od orzeczeń NSA - w kontekście
regulacji zawartej w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 1 marca 1996 r. - mogą przemawiać za
ustaleniem, iż od orzeczeń NSA wydanych przed 1 lipca 1996 r. powinna istnieć nadal
możliwość wnoszenia rewizji nadzwyczajnych po upływie sześciu miesięcy od daty
uprawomocnienia się orzeczenia. Potrzebna jest bowiem taka wykładnia przepisów
ustawy nowelizacyjnej, która pozwalałaby uznać, iż ustawodawca jednakowo ocenia
orzeczenia wszystkich sądów, które wydawały orzeczenia stosując wprost lub posiłkowo
KPC.
Ponadto wnioskodawca stwierdził, że zawarte w art. 10 zdaniu pierwszym ustawy
nowelizacyjnej odesłanie do odpowiedniego stosowania przez Sąd Najwyższy przepi-
sów o postępowaniu kasacyjnym (przy braku jakichkolwiek regulacji o charakterze
przejściowym) uzasadnia potrzebę nawiązania do regulacji z art. 12 tej ustawy. Przepis
ten wprawdzie ma zastosowanie wprost jedynie w sprawach rozpoznawanych w trybie
KPC, w których orzeczenia zostały wydane przed 1 lipca 1996 r., jednakże odczytanie
go łącznie z art. 14 ustawy pozwala ustalić, iż orzeczenia sądów powszechnych i Sądu
Najwyższego wydane przed 1 lipca 1996 r. mogą być zaskarżone przez wymienione w
tym przepisie organy Państwa do Sądu Najwyższego w drodze kasacji, będącej
odpowiednikiem rewizji nadzwyczajnej w okresie do 30 czerwca 1998 r.
Prokurator Prokuratury Krajowej w pisemnym stanowisku oraz na posiedzeniu w
dniu 21 listopada 1996 r. wniósł o podjęcie uchwały wyjaśniającej przedstawioną
kwestię prawną w ten sposób, że po dniu 30 czerwca 1996 r. nie jest dopuszczalne
wniesienie rewizji nadzwyczajnej od orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego,
wydanego przed 1 lipca 1996 r. jeżeli od dnia wydania prawomocnego orzeczenia
upłynął okres sześciu miesięcy.

III.
Rozpatrywane w sprawie zagadnienie prawne sprowadza się do wyjaśnienia
sensu wskazanych przepisów ustawy nowelizacyjnej, poprzez interpretacje tego, co
rzeczywiście w tych przepisach zostało uregulowane. Wątpliwości, które dotyczą celo-
wości przyjętych rozwiązań ustawowych nie mogą natomiast stanowić podstawy ustaleń
interpretacyjnych.
Jak to zostało przedstawione w I części niniejszego uzasadnienia, z brzmienia
analizowanych przepisów wynika wyraźny podział regulacji normatywnych tak w
zakresie formalnym, jak i merytorycznym .
Zagadnienie rewizji nadzwyczajnej od orzeczeń NSA (innych organów poza-
sądowych) zostało - odrębnie od zagadnienia kasacji od orzeczeń w sprawach cywil-
nych - uregulowane w art. 10, a jeżeli chodzi o aspekty prawa międzyczasowego - w
art. 11.
Przepis art. 10 ustawy nowelizacyjnej nie ma w jakimkolwiek ze swych ele-
mentów charakteru przepisu przejściowego. Określa on zasady funkcjonowania rewizji
nadzwyczajnych od orzeczeń NSA oraz organów pozasądowych, przewidziane w
ustawach szczególnych, w nowym kontekście systemowym wynikającym z reformy
procedury cywilnej, która wyeliminowała z niej rewizję nadzwyczajną. Zasady te zostały
określone inaczej niż w przepisach poprzednio obowiązujących. Wprowadzony termin,
w czasie którego dopuszczalne jest wniesienie rewizji nadzwyczajnej, stanowi
ograniczenie w stosunku do art. 421 § 2 KPC., który stwarzał względną podstawę do
merytorycznego rozpoznawania rewizji nadzwyczajnej od każdego orzeczenia NSA,
niezależnie od tego, kiedy ono zostało wydane. Nigdy jednak wniesienie rewizji nadz-
wyczajnej nie zależało od strony, skoro nie miała ona skutecznych prawnie środków
żądania, ażeby uprawniony podmiot zainicjował w tym trybie postępowanie zmierzające
do weryfikacji prawomocnego orzeczenia. Nie jest więc przekonujący argument, że
zmiana zasad wnoszenia rewizji nadzwyczajnej dotyka prawnie chronionych interesów
strony, skoro jej sytuacja prawna została prawomocnie ustalona wiążącym ją
orzeczeniem. Ustawa nowelizacyjna w ograniczonym zakresie stabilizuje prawomocne
orzeczenie, co wiąże się z jednoinstancyjnym systemem sądownictwa admi-
nistracyjnego. Jeżeli ustawodawca zdecydował się zachować dotychczasowy nadzwy-
czajny środek weryfikacji orzeczeń NSA, wprowadzając jedynie pewne restrykcje
zapewniające prawomocnemu orzeczeniu większą stabilność, to regulacja taka istotnie
różni się od całkowitej niewzruszalności prawomocnego orzeczenia, ustalonej dla
orzeczeń w sprawach cywilnych. Chociaż więc może budzić zastrzeżenia krótki czas
przystosowania nowej regulacji co do terminu do wniesienia rewizji nadzwyczajnej od
orzeczenia NSA, sprowadzający się w istocie tylko do dwu i pół miesięcznej vacatio
legis, to jednak nie jest przekonujący pogląd, że powinien to być co najmniej taki sam
okres, jaki został przewidziany dla adaptacji modelu wyłączającego weryfikację
prawomocnych orzeczeń w sprawach cywilnych. Krytyczna nawet ocena tych regulacji
dotyczących sposobu wprowadzenia w życie odrębnie uregulowanych instytucji
procesowych nie usprawiedliwiałaby interpretacji, która nie byłaby zgodna z ustawą.
Sugerowane we wniosku różne traktowanie orzeczeń NSA w zależności od tego, czy
zostały wydane przed, czy po wejściu w życie ustawy nowelizacyjnej pozostawałoby w
sprzeczności z art. 11 ust. 1 ustawy wyraźnie określającym zasadę bezpośredniego
stosowania nowej ustawy (z wyjątkami inaczej uregulowanymi w dalszych przepisach).
Jedyny wyjątek dla zastosowania nowej regulacji rewizji nadzwyczajnej zawiera art. 11
ust. 5 ustawy, według którego tylko w sprawie, w której została wniesiona rewizja
nadzwyczajna przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizacyjnej, jej rozpoznanie
następuje według dotychczasowych przepisów. Proponowana w uzasadnieniu wniosku
koncepcja dalszego stosowania uchylonych przepisów KPC do orzeczeń Naczelnego
Sądu Administracyjnego wydanych przed dniem 1 lipca 1996 r. nie ma oparcia w treści
analizowanych przepisów i w istocie stanowi próbę rozszerzającej wykładni art. 11 ust.
5 ustawy nowelizacyjnej. Jest to wykładnia niedopuszczalna, skoro odnosi się do
przepisu szczególnego, który ponadto jest w swej treści jednoznaczny. Należy przy
okazji zauważyć, że w przepisach określających reguły procesowe zasadą jest właśnie,
tak jak w art. 11 ustawy nowelizacyjnej, bezpośrednie stosowanie nowych reguł
procesowych. Tak w szczególności stanowią przepisy wprowadzające KPC. W istocie
rzeczy budziłoby zastrzeżenia proponowane stanowisko, według którego prawomocne
orzeczenia NSA, które są wydawane po dniu 1 lipca 1996 r., stwarzają w pełni
ustabilizowaną sytuację prawną dla stron po upływie terminu 6 miesięcy od ich wydania
(jeżeli w tym terminie nie zostanie wniesiona rewizja nadzwyczajna), natomiast
orzeczenia wcześniejsze, podlegałyby destabilizacji bez żadnych ograniczeń
czasowych, co najmniej do 1 lipca 1998 r.
W każdym razie niezależnie od przedstawionych ocen, które są kontrowersyjne,
decydujące musi być uznanie, że ustawodawca jednoznacznie określił dążenie do
zrealizowania zasady natychmiastowego wejścia w życie nowej ustawy procesowej.
Przedstawiony w uzasadnieniu zagadnienia prawnego problem początku biegu
terminu sześciomiesięcznego z art. 10 ustawy z dnia 1 marca 1996 r. do tej grupy
orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego, które nie są prawomocne w chwili ich
wydania, może budzić wątpliwości, ale nie jest on przedmiotem rozpoznania w
niniejszej sprawie. Zgodnie z przepisem art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o
Naczelnym Sądzie Administracyjnym orzeczenia tego Sądu są prawomocne (z chwilą
wydania) z wyjątkiem orzeczeń, od których wniesiono sprzeciw na podstawie art. 39
ust. 2 i art. 47 ust. 3 tej ustawy. W przypadkach zatem określonych tymi przepisami
(wydanie orzeczenia w razie nienadesłania przez organ odpowiedzi na skargę i akt
sprawy oraz w przypadku oczywistej wady decyzji określonej w art. 156 § 1 pkt 1, 3 i 4
KPA) w razie wniesienia sprzeciwu, orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego
nie jest prawomocne z chwilą jego wydania. Jeżeli więc strona nie wniesie sprzeciwu, to
orzeczenie takie uprawomocni się nie w dacie wydania, lecz w dacie upływu terminu do
złożenia sprzeciwu. Gdyby później organ uprawniony do złożenia rewizji nadzwyczajnej
chciał taki środek złożyć to - jak twierdzi się w uzasadnieniu wniosku - miałby skrócony
termin sześciomiesięczny.
Jednakże bez względu na to, czy mamy do czynienia ze szczególnymi przy-
padkami odmienności dat wydania i prawomocności orzeczeń NSA, czy też z sytuacją
typową prawomocności orzeczenia w chwili jego wydania, zawsze zasady ich
zaskarżenia rewizją nadzwyczajną określone są przepisem art. 10 ustawy noweliza-
cyjnej, a zasada wejścia w życie tego przepisu wynika z art. 11 ust. 1 i art. 11 ust. 5.
Można przy tym zauważyć, że owe szczególne przypadki rozminięcia się dat wydania i
prawomocności orzeczenia NSA, mogą wynikać z sytuacji, w której strona nie skorzysta
z przysługującego jej zwykłego środka odwoławczego (sprzeciwu). Nie jest to z
pewnością sytuacja dodatkowo usprawiedliwiająca destabilizację prawomocnego orze-
czenia w drodze nadzwyczajnego środka.
W konsekwencji Sąd Najwyższy wyjaśnił przedstawione zagadnienie prawne, jak
w treści uchwały.

========================================
Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych - inne orzeczenia:
dokumentdata wyd.
[IA] III ZP 34/01   Uchwała siedmiu sędziów SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 2002/23/561 Wokanda 2003/1/22 Rejent 2003/1/170
2002-03-12 
[IA] III ZP 33/01   Uchwała siedmiu sędziów SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 2002/17/403
2002-04-24 
[IA] III ZP 32/01   Uchwała SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 2002/10/229 Orzecznictwo Sądów Gospodarczych 2002/9/80 Służba Pracownicza 2003/12/23
2002-01-10 
[IA] III ZP 31/01   Uchwała SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 2002/12/284 Wokanda 2002/9/19 Służba Pracownicza 2004/1/13-15
2002-01-08 
[IA] III ZP 30/01   Uchwała siedmiu sędziów SN
Prawo Pracy 2002/4/33 Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 2002/10/243 Orzecznictwo Sądów Gospodarczych 2002/10/86
2002-02-13 
  • Adres publikacyjny: