Uchwała 7 sędziów SN - III AZP 9/95
Izba:Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych
Sygnatura:III AZP 9/95
Typ:Uchwała 7 sędziów SN
Opis:Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1995/20/243
Prawo Pracy 1995/9/45
Wokanda 1995/11/21
Data wydania:1995-06-08

Uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego
z dnia 8 czerwca 1995 r.
III AZP 9/95

Przewodniczący: Prezes SN: Jan Wasilewski, Sędziowie SN: Adam Józefowicz
(współsprawozdawca i autor uzasadnienia), Jerzy Kwaśniewski, Janusz Łętowski
(sprawozdawca), Walery Masewicz, Walerian Sanetra, Andrzej Wróbel,

Sąd Najwyższy, z udziałem prokuratora Waldemara Grudzieckiego, po roz-
poznaniu na posiedzeniu w dniu 8 czerwca 1995 r. wniosku Rzecznika Praw Oby-
watelskich skierowanego przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego do rozpoz-
nania przez skład siedmiu sędziów Izby Administracyjnej, Pracy i Ubezpieczeń Spo-
łecznych Sądu Najwyższego o podjęcie uchwały zawierającej odpowiedź na nastę-
pujące zagadnienie prawne:


Czy wniesienie do Naczelnego Sądu Administracyjnego skargi na uchwałę or-
ganu gminy w trybie art. 101 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym
(Dz. U. Nr 16, poz. 95 ze zm.) jest ograniczone terminami wskazanymi w art. 199 § 1
k.p.a. i czy w związku z powyższym skarga taka podlega odrzuceniu w trybie art. 204 §
1 k.p.a., jako wniesiona po terminie?

p o d j ą ł następującą uchwałę:

1. Wniesienie skargi do Naczelnego Sądy Administracyjnego na uchwałę
organu gminy na podstawie art. 101 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie
terytorialnym (Dz. U. Nr 16, poz. 95 ze zm.) ograniczone jest terminem wskazanym
w art. 199 § 1 k.p.a. w związku z art. 216a § 1 k.p.a., liczonym od dnia doręczenia
odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia interesu prawnego lub
uprawnienia, albo - w wypadku nie udzielenia odpowiedzi na to wezwanie - od
dnia, w którym upłynął dwumiesięczny termin przewidziany w art. 35 § 3 k.p.a.

2. Skarga, o której mowa w pkt 1 wniesiona po upływie terminu wymienio-
nego w art. 199 § 1 k.p.a. podlega na podstawie art. 204 § 1 w związku z art. 216a
§ 1 k.p.a. odrzuceniu.


U z a s a d n i e n i e

Rzecznik Praw Obywatelskich działając na podstawie art. 16 ust. 2 ustawy z dnia
15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (jednolity tekst: Dz. U. z 1991 r., Nr
109, poz. 471) oraz art. 13 pkt 3 i art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 20 września 1984 r. o
Sądzie Najwyższym (jednolity tekst: Dz. U. z 1994 r., Nr 13, poz. 48) wystąpił z
wnioskiem o podjęcie uchwały wyjaśniającej zagadnienie prawne, wymienione w sen-
tencji uchwały, budzące wątpliwości w praktyce i wywołujące rozbieżności w orzecz-
nictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego. Zagadnienie to powstało w następującym
stanie prawnym:
Przepis art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorial-
nym (Dz. U. Nr 16, poz. 95 ze zm.) stanowi, że "każdy czyj interes prawny lub upraw-
nienie zostały naruszone uchwałą podjętą przez organ gminy w sprawie z zakresu ad-
ministracji publicznej, może - po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia -
zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego". Ust. 3 tego artykułu określa, że w
"sprawie wezwania do usunięcia naruszenia stosuje się przepisy o terminach załat-
wiania spraw w postępowaniu administracyjnym", które są zamieszczone w art. 35-37,
rozdziału 7, działu I kodeksu postępowania administracyjnego. Z kolei dyspozycja art.
216a § 1 k.p.a. nakazuje stosowanie odpowiednio do skarg na uchwały organów gminy
przepisów działu VI k.p.a. o zaskarżeniu decyzji do sądu administracyjnego. W dziale
tym znajduje się art. 199 § 1 k.p.a., który stwierdza, że "skargę na decyzję organu
administracji państwowej wnosi się do sądu administracyjnego w terminie trzydziestu
dni od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji".
Regulacja ta nasuwa zasadnicze pytanie, czy "odpowiednie stosowanie" prze-
pisów działu VI k.p.a. może być przesłanką odrzucenia na podstawie art. 204 § 1 k.p.a.
skargi na uchwałę organu gminy, o której mowa w art. 101 ust 1 ww. ustawy o
samorządzie terytorialnym, wniesionej po upływie terminu wskazanego w art. 199 § 1
k.p.a. z uwzględnieniem maksymalnego dwumiesięcznego terminu, określonego w art.
35 § 3 k.p.a. dla organu gminy, do ustosunkowania się do wezwania o usunięcie
naruszenia uchwałą interesu prawnego lub uprawnienia określonej osoby?
Problematyka wiążąca się z udzieleniem odpowiedzi na powyższe pytanie, w
szczególności w zakresie skutków prawnych uchybienia terminu do wniesienia skargi na
uchwałę organu gminy wywołała poważne wątpliwości i rozbieżności w orzecznictwie
Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Przykładowo Naczelny Sąd Administracyjny-Ośrodek Zamiejscowy we Wrocławiu
w nie publikowanym postanowieniu z dnia 9 listopada 1994 r., SA/Wr 1801/94 odrzucił
skargę na uchwałę organu gminy. W uzasadnieniu tego orzeczenia stwierdził, że "w
sprawach skarg, opartych na treści art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie terytorialnym,
mają zastosowanie reguły określone w art. 199 § 1 k.p.a. W konsekwencji więc uznać
należało, że termin do wniesienia skargi upływa po trzydziestu dniach od doręczenia
stronie stanowiska rady gminy, będącego równocześnie odpowiedzią na wezwanie do
usunięcia kwestionowanego postanowienia uchwały. W razie natomiast, gdy organ
samorządowy nie odpowie na to wezwanie, początek biegu terminu do wniesienia
skargi powinien być liczony od upływu terminu, w którym organ zobowiązany był
udzielić odpowiedzi. Terminy załatwiania spraw określone są w przepisach art. 35 i 36
k.p.a., przy czym najdłuższy termin załatwienia sprawy, która uznana została za sprawę
skomplikowaną wynosi dwa miesiące. Upływ więc tych terminów powoduje rozpoczęcie
biegu trzydziestodniowego terminu do wniesienia skargi do sądu administracyjnego".
Podobne stanowisko wyraził Naczelny Sąd Administracyjny-Ośrodek Zamiejs-
cowy w Poznaniu w nie publikowanym postanowieniu z dnia 18 października 1994 r.,
SA-P-2829/94, odrzucającym skargę na uchwałę organu gminy, wniesioną po upływie
trzydziestodniowego terminu do wniesienia skargi w trybie art. 199 § 1 k.p.a." liczonego
od daty bezskutecznego upływu terminu do zajęcia stanowiska w przedmiocie
wezwania do usunięcia naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia przez organ
gminy."
Odmienne stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w
wyroku z dnia 13 maja 1993 r., IV SA 698/92, opublikowanym w Orzecznictwie
Naczelnego Sądu Administracyjnego z 1994 r., Nr 4, poz. 126. W uzasadnieniu tego
wyroku Naczelny Sąd Administracyjny wyraził pogląd, że "przewidziany w art. 199 § 1
k.p.a. 30-dniowy termin wniesienia skargi nie dotyczy skarg na uchwały organów gminy,
wnoszonych w trybie art. 101 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie
terytorialnym (Dz. U. Nr 16, poz. 95 ze zm.); skargi takie można wnosić w każdym cza-
sie." Skład orzekający Naczelnego Sądu Administracyjnego w tej sprawie podzielił
pogląd, wcześniej wyrażony w nie publikowanym wyroku Naczelnego Sądu Admi-
nistracyjnego-Ośrodka Zamiejscowego w Katowicach z dnia 10 września 1992 r., SA/Ka
769/92. Wskazane wyżej składy orzekające Naczelnego Sądu Administracyjnego
uznały, że pomimo odesłania zawartego w art. 216a § 1 k.p.a. do odpowiedniego
stosowania przepisów działu o zaskarżaniu decyzji do sądu administracyjnego do skarg
na uchwały organów gminy, w którym mieści się art. 199 § 1 k.p.a., określający termin
do wniesienia skargi na decyzję administracyjną, przepisu tego nie pozwala zastosować
odmienna regulacja, zawarta w rozdziale 10 ustawy o samorządzie terytorialnym,
dotycząca nadzoru nad działalnością komunalną. W uzasadnieniu wyroku w sprawie IV
SA 698/92 Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w rozdziale tym znalazły się
przepisy, które regulują terminy w jakich określona czynność ma być podjęta np. art. 91
ust. 1 i art. 98 ust. 1 ustawy o samorządzie terytorialnym. Ten ostatni przepis wyraźnie
wskazuje, że "rozstrzygnięcie organu nadzorczego dotyczące gminy, a także
stanowisko zajęte w trybie art. 89, podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego z
powodu niezgodności z prawem w terminie 30 dni od daty jego doręczenia. Rozdział ten
nie zawiera żadnego odesłania do odpowiedniego stosowania przepisów k.p.a. do
terminów wniesienia skarg do sądu na uchwały organów gminy, co wskazuje, że inne
przypadki zaskarżenia do sądu administracyjnego rozstrzygnięć organów
samorządowych i organów nadzoru nie podlegają ograniczeniu terminem. Także art.
101 ustawy o samorządzie terytorialnym nie określa ram czasowych ani dla złożenia
przez zainteresowanego wezwania do usunięcia naruszenia, ani dla wniesienia skargi
do sądu administracyjnego. Z tego unormowania Naczelny Sąd Administracyjny
wyprowadził wniosek w uzasadnieniu wyroku z dnia 13 maja 1993 r., IV SA/698/92, że
zarówno wezwanie organu gminy do usunięcia kwestionowanego zapisu uchwały
organu gminy, jak również złożenie skargi do Sądu Administracyjnego po
bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia mogą nastąpić w każdym czasie.
Rzecznik Praw Obywatelskich, oznajmił w swym wniosku o udzielenie odpowie-
dzi na przedstawione zagadnienie prawne, że ten ostatnio omówiony pogląd NSA jest
zgodny z jego stanowiskiem w analizowanej kwestii prawnej.
Prokurator zajął odmienne stanowisko. W piśmie z dnia 6 czerwca 1995 r. [...]
wniósł o podjęcie uchwały zawierającej odpowiedź na przedstawione zagadnienie praw-
ne, że wniesienie skargi do sądu administracyjnego w trybie art. 101 ustawy o sa-
morządzie terytorialnym jest ograniczone terminem wskazanym w art. 199 § 1 k.p.a. w
związku z art. 216a § 1 k.p.a. i że skarga, o której mowa wniesiona po upływie terminu,
wymienionego w art. 199 § 1 k.p.a. podlega na podstawie art. 204 § 1 w związku z art.
216a § 1 k.p.a. odrzuceniu.

Rozpatrując przedstawione zagadnienie prawne Sąd Najwyższy zważył, co
następuje:

Na wstępie należy stwierdzić, że problematykę wiążącą się z bezskutecznym
wezwaniem organu gminy do usunięcia naruszenia uchwałą w sprawie z zakresu ad-
ministracji publicznej interesu prawnego lub uprawnienia określonej osoby i początkiem
biegu terminu do wniesienia skargi do sądu administracyjnego na uchwałę organu
gminy rozważył już Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 22 lutego
1995 r., III ARN 1/95. Z rozważań tych zasługuje na uwagę wyjaśnienie wymagań
prawnych, jakie muszą zaistnieć po ogłoszeniu uchwały organu gminy w sprawie z
zakresu administracji publicznej, aby osoba zainteresowana mogła zaskarżyć taką
uchwałę do sądu administracyjnego. Sąd Najwyższy wskazał, że najpierw jest wyma-
gane, ażeby zainteresowany wystąpił z wezwaniem do właściwego organu gminy o
usunięcie naruszenia i nastąpiła bezskuteczność tego wezwania. Dopiero od dnia, w
którym zostanie ujawniona wobec osoby zainteresowanej bezskuteczność jej wystą-
pienia o usunięcie naruszenia, powstaje podstawa do zwrócenia się przez nią o ochronę
jej interesu prawnego lub uprawnienia na drodze postępowania przed sądem
administracyjnym.
Z konstrukcji przepisu art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie terytorialnym wynika,
że osoba zainteresowana nie ma ograniczenia czasowego do wezwania organu gminy
do usunięcia naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia uchwalą, podjętą przez
organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej. Ustawodawca wprowadził w
tym przepisie możliwość wniesienia skargi do sądu administracyjnego dopiero po
wyczerpaniu tej drogi postępowania, spowodowanej bezskutecznym wezwaniem do
"usunięcia naruszenia" interesu prawnego lub uprawnienia skierowanym do organu,
który wydał kwestionowaną uchwałę. Wezwanie do usunięcia naruszenia będzie
bezskuteczne, gdy organ gminy odmówi usunięcia żądanego naruszenia interesu
prawnego lub uprawnienia albo gdy w ogóle nie wypowie się w tym przedmiocie lub nie
udzieli żadnej odpowiedzi w terminie, jaki obowiązuje do załatwienia sprawy w
postępowaniu administracyjnym (art. 101 ust. 3 ustawy o samorządzie terytorialnym,
odsyłający wprost do bezpośredniego stosowania przepisów o terminach załatwiania
spraw w postępowaniu administracyjnym). Z regulacji zawartej w art. 35-36 k.p.a. wy-
nika, że organy samorządowe obowiązane są (podobnie jak organy administracyjne)
załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki, a nawet niezwłocznie, jeżeli jest to tylko możliwe
(art. 35 § 1 i 2 k.p.a). W sprawach, które wymagają przeprowadzenia postępowania
wyjaśniającego, załatwienie ich powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a
sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia
wszczęcia postępowania (art. 35 § 3 k.p.a.). Przepis art. 36 k.p.a. nakłada na organ
administracji obowiązek zawiadomienia strony o każdym przypadku niezałatwienia
sprawy w terminie, określonym w art. 35 k.p.a. W świetle tej regulacji należy przyjąć,że
dopiero po upływie dwumiesięcznego terminu (art. 35 § 3 k.p.a.), który jest
maksymalnym terminem załatwienia sprawy szczególnie skomplikowanej, osoba zain-
teresowana (która wystąpiła do organu gminy z wezwaniem o usunięcie naruszenia, na
podstawie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie terytorialnym) może zaskarżyć uchwałę
gminy do sądu administracyjnego. W tym wypadku dzień, w którym upłynął maksymalny
dwumiesięczny termin do załatwienia wezwania o usunięcie naruszenia, należy
traktować, jako początek terminu, wymienionego w art. 199 § 1 k.p.a. w związku z art.
216a § 1 k.p.a.do wniesienia skargi na uchwałę organu gminy do sądu
administracyjnego. Przepis art. 199 § 1 k.p.a. określający, że skargę na decyzję organu
administracji państwowej wnosi się do sądu administracyjnego w terminie trzydziestu
dni od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji ma więc zastosowanie do skarg na
uchwałę organu gminy z tą zmianą, że modyfikacji ulega początek biegu terminu do
wniesienia skargi, liczony od dnia doręczenia odpowiedzi na wezwanie do usunięcia
naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia (w której organ gminy powinien
zamieścić także pouczenie dla osoby zainteresowanej; analogicznie jak to obowiązany
jest czynić w odniesieniu do stron postępowania z mocy art. 9 i 107 § 1 k.p.a. organ
administracyjny w decyzji, w stosunku do której może być wniesiona skarga) albo - w
wypadku nie udzielenia odpowiedzi na to wezwanie - od dnia, w którym upłynął
dwumiesięczny termin, przewidziany w art. 35 § 3 k.p.a. Takie określenie początku
biegu terminu do wniesienia skargi do sądu administracyjnego, wynika z art. 216a § 1
k.p.a., który nakazuje stosować odpowiednio do skarg na uchwałę organu gminy,
przepisy o zaskarżeniu decyzji do sądu administracyjnego. Oznacza to wprowadzenie
do "postępowania samorządowego" po bezskutecznym wezwaniu do "usunięcia
naruszenia", o którym mowa w art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie terytorialnym,
określonych reguł postępowania sądu administracyjnego do tej samej jurydycznie
instytucji skargi, których przedmiotowe różnice zaskarżenia (decyzja - uchwała) nie
mają istotnego znaczenia w zakresie określenia terminu podejmowania tej czynności
procesowej oraz zasad postępowania i orzekania sądu administracyjnego. Skarga do
sądu administracyjnego w obu wymienionych wypadkach jest tą samą instytucją
procesową, pomimo, iż dopiero bezskuteczność "wezwania do usunięcia naruszenia"
otwiera drogę do zaskarżenia uchwały organu gminy do sądu administracyjnego.
Wyczerpanie toku "postępowania samorządowego" poprzedzającego przeniesienie
sporu na drogę postępowania sądowoadministracyjnego w odniesieniu do
kwestionowanej uchwały organu gminy stanowi pewnego rodzaju analogiczne rozwią-
zanie, jakie zawiera art. 198 k.p.a. Skarga, o której mowa w art. 101 § 1 ustawy o
samorządzie terytorialnym wniesiona do sądu administracyjnego z pominięciem trybu
uprzedniego "bezskutecznego wezwania" jak również po upływie terminu do jej wnie-
sienia, określonego w art. 199 § 1 k.p.a., liczonego od dnia doręczenia odpowiedzi na
wezwanie do usunięcia naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia albo - w
wypadku nie udzielenia odpowiedzi na to wezwanie - od dnia upływu dwumiesięcznego
terminu jest - zdaniem Sądu Najwyższego - niedopuszczalna (jeżeli nie ma podstaw do
przywrócenia terminu) i podlega odrzuceniu na podstawie art. 204 § 1 w związku z art.
216a § 1 k.p.a. W celu wykazania spełnienia formalnej przesłanki do wniesienia skargi
może okazać się potrzebne dołączenie do niej, jako dowodu spełnienia wymagań
prawnych odpisu lub kopii wezwania organu gminy do usunięcia naruszenia prawa w
razie bezskutecznego upływu terminu do udzielenia odpowiedzi na powyższe
wezwanie.
Reasumując tę część wywodów należy stwierdzić, że odesłanie zawarte w art.
216a § 1 k.p.a. do odpowiedniego stosowania działu VI k.p.a. do skarg na uchwałę or-
ganu gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, oznacza w zasadzie poddanie
tych skarg rygorom procesowym, przewidzianym dla skarg wnoszonych na decyzje
administracyjne, w tym także rygorom czasowym do wniesienia skargi. Dlatego
skarżący nie może bez żadnych ograniczeń czasowych sam ustalać i ustanawiać dla
siebie dowolnie terminu do złożenia skargi do sądu administracyjnego, skoro ustawa o
samorządzie terytorialnym tego nie przewiduje, ani nie wprowadza w tym przedmiocie
odrębnych rozwiązań procesowych.
Analiza regulacji prawnej, zawartej w ustawie o samorządzie terytorialnym umoż-
liwia stwierdzenie, że kwestia określenia terminów, podejmowania poszczególnych
czynności prawnych nie została jednolicie unormowana. Przykładowo można tu
wskazać, że przepis art. 98 ust. 1 ustawy wyraźnie stanowi, że rozstrzygnięcie organu
nadzorczego dotyczące gminy, a także stanowisko zajęte w trybie art. 89 podlega
zaskarżeniu do sądu administracyjnego z powodu niezgodności z prawem w terminie 30
dni od daty jego doręczenia. Stroną w tym postępowaniu jest wyłącznie organ gminy, a
nie inne osoby zainteresowane. Także przepis art. 91 ust. 1 ustawy określa termin
trzydziestodniowy dla organu nadzoru do orzeczenia o nieważności w całości lub w
części uchwały organu gminy od daty doręczenia mu uchwały w trybie art. 90 ustawy tj.,
w ciągu 7 dni od daty jej podjęcia. Jest faktem, że ustawa o samorządzie terytorialnym
nie określa terminu do wniesienia skargi do sądu administracyjnego na uchwałę organu
gminy, o której mowa w art. 101 ust. 1 ustawy. Należy przypisać to - zdaniem Sądu
Najwyższego - niedoskonałości techniczno-legislacyjnej, a nie zamiarowi ustawodawcy
odmiennego unormowania zaskarżalności (wnoszenia skargi) uchwał organów gminy w
sprawach z zakresu administracji publicznej, a tym bardziej brak jest przesłanek do
wyprowadzenia z tego faktu wniosku, że wniesienie skargi w trybie art. 101 § 1 ustawy
nie jest ograniczone żadnym terminem. Taki wniosek byłby wyraźnie sprzeczny z wolą
ustawodawcy, który ten mankament legislacyjny wypełnił przepisem art. 216a § 1 k.p.a.,
nakazując jednoznacznie stosować odpowiednio do skarg na uchwały organów gminy,
przepisy o zaskarżaniu decyzji do sądu administracyjnego. Stwierdzenie braku
jednolitości w sposobie regulacji terminów podejmowania poszczególnych czynności
prawnych przez organy samorządu terytorialnego i organy nadzoru oraz osoby
zainteresowane - zdaniem Sądu Najwyższego - nie może więc stanowić podstawy do
wyprowadzenia wniosków kolidujących z wyraźnie wyrażoną wolą ustawodawcy w
innym akcie prawnym, regulującym postępowanie administracyjne, do którego
stosowania w tych sprawach jednoznacznie odsyła. Zdaniem Sądu Najwyższego
odesłanie do odpowiedniego stosowania przepisów działu VI k.p.a. nie oznacza
wyłączenia terminu do wniesienia skargi na omawianą uchwałę organu gminy, ani jego
modyfikacji lub odstępstwo od ich stosowania albo całkowitego zwolnienia od
przestrzegania terminu określonego w art. 199 § 1 k.p.a. "Odpowiednie stosowanie
przepisów" nie może oznaczać dowolności w ich stosowaniu, w szczególności, gdy
przepisy o terminach wnoszenia środków odwoławczych i zaskarżaniu decyzji
administracyjnych i orzeczeń mają charakter terminów ustawowych, których uchybienie
powoduje określone w przepisach procesowych skutki prawne. Sąd Najwyższy nie
dopatrzył się szczególnych przesłanek, które przemawiałyby za potrzebą różnicowania
terminów do dokonywania tej samej czynności prawnej (wniesienia skargi) w
postępowaniu administracyjnym i samorządowym, albo całkowitego odstępstwa od
stosowania terminów w odniesieniu do skarg, wymienionych w art. 101 ust. 1 ustawy o
samorządzie terytorialnym. Zwolnienie od obowiązku stosowania terminu do wniesienia
skargi na uchwałę organu gminy - zdaniem Sądu Najwyższego - kolidowałoby z ratio
legis art. 216a § 1 k.p.a. Wyraźne lub odmienne od przepisów działu VI k.p.a.
uregulowanie w ustawie o samorządzie terytorialnym kwesti stosowania terminów i
skutków procesowych, przekroczenia granic czasowych do wniesienia skargi,
wyłączałoby możliwość odpowiedniego stosowania przepisów działu VI k.p.a. w
zestawieniu z regulacją zawartą w art. 216a § 1 k.p.a. Różnice między omawianymi
skargami, co do materialnoprawnych podstaw zaskarżenia decyzji i uchwały, nie
uzasadniają odstąpienia od stosowania terminu do ich zaskarżenia do sądu adminis-
tracyjnego. Odpowiednie stosowanie przepisów k.p.a. o wnoszeniu skarg do sądu ad-
ministracyjnego dotyczy zatem przedmiotu skargi i jej materialnoprawnych podstaw, a
nie formalnoprocesowych wymagań do podejmowania czynności procesowych.
W świetle powyższych rozważań okazuje się, że nie są oparte na trafnej interpre-
tacji omawianych przepisów prawa, poglądy tych składów orzekających Naczelnego
Sądu Administracyjnego, które w swych wyrokach wydanych w sprawach: SA/Ka
769/92 i IV SA 698/92 uznały, że przewidziany w art. 199 § 1 k.p.a. trzydziestodniowy
termin do wniesienia skargi do sądu administracyjnego nie dotyczy skarg na uchwały
organów gminy, wnoszonych w trybie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie terytorial-
nym.
Należy natomiast uznać, za prawidłowe i zasługujące na aprobatę odmienne
stanowisko, wyrażone przez składy orzekające Naczelnego Sądu Administracyjnego w
sprawach oznaczonych sygn. akt SA/Wr 1801/94 i SA-P-2829/94, o obowiązującym
terminie z art. 199 § 1 k.p.a. do wniesienia skargi do sądu administracyjnego na
uchwały organów gminy w sprawach z zakresu administracji publicznej i skutkach praw-
nych uchybienia terminu do wniesienia skargi, unormowanych w art. 204 § 1 k.p.a.
Określenie jednolitego terminu do wniesienia skargi na decyzję administracyjną i
uchwałę organu gminy - zdaniem Sądu Najwyższego - nie narusza utrwalonych i
powszechnie znanych zasad funkcjonowania sądów w demokratycznym państwie pra-
wa. Zasada praworządności przemawia za zachowaniem jednolitego porządku praw-
nego w sprawach nie wymagających odmiennych regulacji prawnych, które przesz-
kadzałyby zdyscyplinowaniu stron w zakresie wnoszenia skarg do sądu admi-
nistracyjnego oraz podważałyby w nieograniczonym czasie stabilność działań organów
samorządu terytorialnego. Terminy porządkujące uprawnienie mieszkańców gminy do
kwestionowania uchwał organów gminy w sprawach z zakresu administracji publicznej,
do wnoszenia skarg na uchwały organów gminy naruszające ich interesy prawne lub
uprawnienia, nie pozbawiają społeczności lokalnej praw do sądowej ochrony. Właściwa
wykładnia omawianych przepisów prawa nie pozbawia - zdaniem Sądu Najwyższego -
wpływu członków społeczności gminnej na prawidłowe i zgodne z prawem
funkcjonowanie samorządów terytorialnych w sprawach z zakresu administracji
publicznej.
Powyższe rozważania prowadzą do podjęcia uchwały w brzmieniu ustalonym
przez Sąd Najwyższy. Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 13 pkt 3
ustawy z dnia 20 września 1984 r. o Sądzie Najwyższym (jednolity tekst: Dz. U. z 1994
r., Nr 13, poz. 48) podjął uchwałę o treści przytoczonej w sentencji.

========================================
Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych - inne orzeczenia:
dokumentdata wyd.
[IA] III AZP 1/02   Uchwała siedmiu sędziów SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2003/12/282 Monitor Podatkowy 2003/6/32-34 Orzecznictwo Sądów Polskich 2003/11/612 Przegląd Orzecznictwa Podatkowego 2003/6/522
2002-05-15 
[IA] III AZP 4/96   Uchwała SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1997/4/42
1996-07-05 
[IA] III AZP 3/96   Uchwała siedmiu sędziów SN
Prawo Pracy 1996/12/33 Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1997/5/60 Orzecznictwo Sądów Polskich 1997/5/257-261
1996-10-22 
[IA] III AZP 2/96   Uchwała SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1997/1/1 Przegląd Orzecznictwa Podatkowego 1997/5/510 - 515
1996-09-26 
[IA] III AZP 1/96   Uchwała SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1996/21/312
1996-04-03 
  • Adres publikacyjny: