Postanowienie SN - WZ 64/08
Izba:Izba Wojskowa
Sygnatura: WZ 64/08
Typ:Postanowienie SN
Opis:Orzecznictwo Sądu Najwyższego-Izba Karna i Wojskowa 2009/1/44-47/7
Data wydania:2008-10-24

POSTANOWIENIE Z DNIA 24 PAŹDZIERNIKA 2008 R.
WZ 64/08


Zażalenie na postanowienie prokuratora co do dowodów rzeczowych
wydane w następstwie umorzenia śledztwa, o którym mowa w art. 323 § 2
k.p.k., na podstawie art. 465 § 2 k.p.k. przysługuje do sądu właściwego do
rozpoznania sprawy, gdyż w tym wypadku ustawa nie stanowi inaczej. Tra-
cący niebawem moc obowiązującą (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z
dnia 3 lipca 2008 r., K. 38/07 - Dz. U. Nr 123, poz. 802) art. 236 § 2 k.p.k.,
w myśl którego zażalenie na postanowienie prokuratora w przedmiocie do-
wodów rzeczowych rozpoznaje prokurator nadrzędny, nie ma tu bowiem
zastosowania, ponieważ chodzi w nim o zażalenie na postanowienie wy-
dane wyłącznie ,,w toku" postępowania przygotowawczego, a nie po jego
zakończeniu.

Przewodniczący: sędzia SN M. Buliński.
Sędziowie SN: E. Matwijów, J. B. Rychlicki (sprawozdawca).
Prokurator Naczelnej Prokuratury Wojskowej: płk R. Szubiga.

Sąd Najwyższy w sprawie ppłk. Jana O., w przedmiocie dowodów
rzeczowych, po rozpoznaniu w Izbie Wojskowej na posiedzeniu w dniu 24
października 2008 r. zażalenia prokuratora Wojskowej Prokuratury Garni-
zonowej w E. na postanowienie Wojskowego Sądu Okręgowego w W. z
dnia 17 września 2008 r., po wysłuchaniu wniosku Prokuratora,

u c h y l i ł zaskarżone postanowienie i sprawę p r z e k a z a ł do rozpo-
znania Wojskowemu Sądowi Okręgowemu w W.

U Z A S A D N I E N I E

Prokurator Wojskowej Prokuratury Garnizonowej w E. postanowie-
niem z dnia 30 lipca 2008 r., na podstawie art. 322 § 1 k.p.k. w zw. z art. 17
§ 1 pkt 2 k.p.k. umorzył śledztwo przeciwko ppłk. Janowi O. z JW (...) w M.
o czyn określony w art. 284 § 1 k.k., wobec stwierdzenia, że czyn ten nie
zawiera znamion czynu zabronionego.
Jednocześnie prokurator w tymże postanowieniu, na podstawie art.
323 § 1 k.p.k. w zw. z art. 230 § 2 k.p.k. dowody rzeczowe opisane w pkt. II
ppkt A zwrócił ppłk. Janowi O., jako osobie uprawnionej do ich posiadania,
zaś dowody rzeczowe opisane w pkt. II ppkt B zwrócił pokrzywdzonym
Iwonie i Bogdanowi W., jako osobom uprawnionym do ich posiadania
zgodnie z treścią prawa własności.
Zażalenie na postanowienie prokuratora w przedmiocie dowodów
rzeczowych opisanych w pkt. II ppkt B wniósł ppłk Jan O.
Zarzucając obrazę przepisów prawa procesowego (art. 230 § 2 k.p.k.,
670 k.c. w zw. z art. 829 k.p.c.) wniósł o zmianę zaskarżonego postano-
wienia na jego korzyść.
Wojskowy Sąd Okręgowy w W. postanowieniem z dnia 17 września
2008 r., na podstawie art. 35 § 1 k.p.k. w zw. z art. 236 § 2 k.p.k. uznał się
niewłaściwym do rozpoznania zażalenia ppłk. Jana O. i przekazał sprawę
Wojskowemu Prokuratorowi Okręgowemu w W. jako właściwemu do roz-
poznania zażalenia. Wojskowy Sąd Okręgowy w W. w uzasadnieniu swej
decyzji podniósł, że przepisy Kodeksu postępowania karnego rozgranicza-
ją w sposób wyraźny kompetencje prokuratora oraz sądu w zakresie czyn-
ności procesowych związanych m.in. z dowodami rzeczowymi w zależności
od określonego etapu postępowania karnego. Z treści art. 236 § 2 k.p.k.
wynika, według oceny tegoż Sądu ,,że na czynności prokuratora dotyczące
dowodów rzeczowych zażalenie służy do prokuratora nadrzędnego pomi-
mo, iż rozstrzygnięcie w tym przedmiocie zostało zawarte w postanowieniu
o umorzeniu postępowania przygotowawczego". Stanowisko to znajduje
też oparcie w treści art. 330 § 1 k.p.k.
Zażalenie na to postanowienie wniósł prokurator Wojskowej Prokura-
tury Garnizonowej w E. Zaskarżając je w całości, zarzucił rażącą obrazę
przepisów postępowania, przez błędne zastosowanie przepisu art. 236 § 2
k.p.k. określającego właściwość Wojskowego Prokuratora Okręgowego w
W. do rozpoznania zażalenia ppłk. Jana O., podczas gdy w zaistniałej sy-
tuacji procesowej właściwym do rozpoznania tegoż zażalenia jest Wojsko-
wy Sąd Okręgowy w W. (art. 465 § 2 k.p.k.).
Prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przeka-
zanie sprawy Wojskowemu Sądowi Okręgowemu w W. w celu rozpoznania
zażalenia ppłk. Jana O. W uzasadnieniu zażalenia prokurator odniósł się
do regulacji prawnych określonych w art. 236 § 2 k.p.k., 323 § 2 k.p.k., 465
§ 2 k.p.k. wskazując, że ten ostatni przepis określa właściwość organu pro-
cesowego do rozpoznania zażalenia ppłk. Jana O.
Sąd Najwyższy po wysłuchaniu prokuratora Naczelnej Prokuratury
Wojskowej, który popierał zażalenie prokuratora, zważył co następuje.
Zażalenie jest zasadne. Rację należało przyznać skarżącemu, że za-
skarżona decyzja procesowa oraz jej podstawa prawna są błędne. Nieza-
leżnie od kwestii niekonstytucyjności przepisu art. 236 § 2 k.p.k., wynikają-
cej z wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 lipca 2008 r., K 38/07,
którego sentencja została ogłoszona dnia 11 lipca 2008 r. w Dz. U. Nr 123,
poz. 802, podnieść należało, że w niniejszej sprawie art. 236 § 2 k.p.k., jak
również art. 35 § 1 k.p.k. nie znajduje zastosowania. Art. 236 § 2 k.p.k.
nadal funkcjonujący w obrocie prawnym stanowi, że zażalenie na posta-
nowienie, o którym mowa w § 1 oraz na postanowienie w przedmiocie do-
wodów rzeczowych, a także inne czynności prokuratora w toku postępo-
wania przygotowawczego rozpoznaje prokurator nadrzędny. Przepis ten
dotyczy więc czynności procesowych przeprowadzonych przez prokuratora
w toku postępowania przygotowawczego. Użycie przez ustawodawcę
określenia ,,tok" nie oznacza nic innego jak ,,czas", ,,ciąg", ,,przebieg cze-
goś", ,,odbywanie się" (por. Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN, War-
szawa 2002, s. 1034). Zaskarżona decyzja została podjęta po zakończeniu
postępowania przygotowawczego prowadzonego w formie śledztwa, a więc
nie jest decyzją, która została przeprowadzona w toku tegoż postępowania
(arg. z art. 321 § 6 k.p.k.). Określenie ,,zamknięcie" użyte w treści art. 321 §
6 k.p.k. oznacza ,,zakończenie zbierania dowodów przestępstwa" (por.
tamże s. 1231). Zatem art. 236 § 2 k.p.k. w zaistniałej sytuacji procesowej
nie znajduje zastosowania. Również zawarta w uzasadnieniu wyroku Try-
bunału Konstytucyjnego problematyka niekonstytucyjności tegoż przepisu,
zważywszy na powstały układ zażaleniowy, nie znajduje bezpośredniego
zastosowania w niniejszej sprawie. Natomiast podstawą prawną wskazania
organu procesowego jako właściwego do rozpoznania przedmiotowego
zażalenia są przepisy art. 323 § 2 k.p.k. oraz art. 465 § 2 k.p.k. Pierwszy z
przepisów w sposób jasny określa, że na postanowienie, o którym mowa w
§ 1, przysługuje zażalenie podejrzanemu, pokrzywdzonemu i osobie, od
której przedmioty te odebrano lub która zgłosiła do nich roszczenie. Drugi
stanowi, że na postanowienie prokuratora przysługuje zażalenie do sądu
właściwego do rozpoznania sprawy, chyba że ustawa stanowi inaczej. Ten
ostatni przepis stanowi ogólną zasadę, na podstawie, której sąd właściwy
do rozpoznania sprawy rozpoznaje zażalenie. Właściwość tego sądu zosta-
je ograniczona w tych tylko przypadkach, kiedy ustawa ,,stanowi inaczej".
W zaistniałej sytuacji procesowej przepisy Kodeksu postępowania karnego,
odnoszące się do postępowania z dowodami rzeczowymi ,,nie stanowią in-
aczej". Nie stanowi inaczej przepis art. 302 § 3 k.p.k., ani też przepis art.
236 § 2 k.p.k., albowiem nie mają one odpowiedniego zastosowania do tej
sytuacji procesowej. Przepisami, które wskazują właściwy organ proceso-
wy do rozpoznania zażalenia, na postanowienie prokuratora w przedmiocie
dowodów rzeczowych, wydane po zakończeniu toku postępowania przygo-
towawczego są art. 323 § 2 k.p.k. oraz art. 465 § 2 k.p.k.
W związku z tym zażalenie prokuratora należało uwzględnić, uchylić
zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Wojskowemu Sądowi Okrę-
gowemu w W. jako sądowi właściwemu do rozpoznania zażalenia ppłk. Ja-
na O.


Izba Wojskowa - inne orzeczenia:
dokumentdata wyd.
[IW] WZ 28/09   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego-Izba Karna i Wojskowa 2009/7/76/60
2009-06-04 
[IW] WZ 23/09   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego-Izba Karna i Wojskowa 2009/7/52/56
2009-04-28 
[IW] WZ 18/09   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego-Izba Karna i Wojskowa 2009/5/65/40
2009-04-09 
[IW] WZ 15/09   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego-Izba Karna i Wojskowa 2009/7/14/52 Prokuratura i Prawo - Orzecznictwo 2009/10/poz. 21 Prokuratura i Prawo - Orzecznictwo 2009/9/poz. 22
2009-03-12 
[IW] WZ 75/08   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego-Izba Karna i Wojskowa 2009/6/40/45
2009-01-29 
  • Adres publikacyjny: