POSTANOWIENIE Z DNIA 13 LIPCA 2006 R.
WK 6/06


Nie zachodzi wypadek rażącego naruszenia prawa, mogącego mieć
istotny wpływ na treść orzeczenia (art. 523 § 1 k.p.k.), jeżeli w sytuacji, w
której brak podstaw do zarządzenia wykonania warunkowo zawieszonej
kary (art. 75 k.k.), sąd - zamiast odmówić takiego zarządzenia - umorzy
postępowanie wykonawcze w tym przedmiocie (art. 15 § 1 k.k.w.).

Przewodniczący: sędzia SN J. Steckiewicz.
Sędziowie SN: E. Matwijów, M. Pietruszyński (sprawozdawca).
Prokurator Naczelnej Prokuratury Wojskowej: płk. S. Wójcicki.

Sąd Najwyższy w sprawie szer. rez. Sebastiana K. skazanego wyro-
kiem Wojskowego Sądu Garnizonowego w P. z dnia 2 sierpnia 2005 r., za
popełnienie przestępstw określonych w art. 45 ust. 1 i art. 48 ust. 2 ustawy
z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Nr 75,
poz. 468 ze zm.) na karę łączną 3 miesięcy pozbawienia wolności z warun-
kowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 lat, z oddaniem w
okresie próby pod dozór przełożonego wojskowego, a po ukończeniu służ-
by wojskowej pod dozór kuratora sądowego, po rozpoznaniu w Izbie Woj-
skowej na posiedzeniu w dniu 14 czerwca 2006 r., kasacji wniesionej przez
Zastępcę Prokuratora Generalnego Naczelnego Prokuratora Wojskowego
na niekorzyść skazanego od postanowienia Wojskowego Sądu Garnizo-
nowego w P. z 15 lutego 2006 r. o umorzeniu postępowania wykonawcze-
go w przedmiocie zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności

o d d a l i ł kasację.


U Z A S A D N I E N I E

Szer. Sebastian K. został skazany wyrokiem Wojskowego Sądu Gar-
nizonowego w P. z dnia 2 sierpnia 2005 r., za popełnienie przestępstw
określonych w art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciw-
działaniu narkomanii (Dz. U. Nr 75, poz. 468 ze zm.) oraz w art. 48 ust. 2
tejże samej ustawy na karę łączną 3 miesięcy pozbawienia wolności z wa-
runkowym zawieszeniem wykonania orzeczonej kary na 3-letni okres pró-
by, z oddaniem skazanego w tym okresie pod dozór przełożonego wojsko-
wego, a po zakończeniu służby wojskowej pod dozór kuratora sądowego.
Nadto orzeczono grzywnę w wysokości 20 stawek dziennych, określając
wysokość jednej stawki na 10 zł oraz przepadek dowodów rzeczowych.
Wobec braku skargi orzeczenie uprawomocniło się w dniu 10 sierp-
nia 2005 r. i zostało skierowane do wykonania. W dniu 21 grudnia 2005 r.
szer. Sebastian K. został zwolniony z zasadniczej służby wojskowej i prze-
niesiony do rezerwy.
W dniu 13 lutego 2006 r. macierzysta jednostka skazanego powia-
domiła sąd o ukaraniu dyscyplinarnym szer. Sebastiana K. za krótkotrwałe
samowolne oddalenie karą 10 dni zakazu opuszczania wyznaczonego
miejsca przebywania, połączonego z podaniem informacji o ukaraniu do
wiadomości innych osób.
W dniu 15 lutego 2006 r. w Wojskowym Sądzie Garnizonowym w P.
odbyło się posiedzenie w przedmiocie zarządzenia wykonania kary pozba-
wienia wolności wobec skazanego Sebastiana K. Strony uczestniczące w
posiedzeniu wniosły o niezarządzanie wykonania kary wobec skazanego.
Wojskowy Sąd Garnizonowy postanowieniem z tego samego dnia umorzył
postępowanie wykonawcze w przedmiocie zarządzenia wykonania kary
pozbawienia wolności.

Od tego postanowienia kasację na niekorzyść skazanego wniósł Za-
stępca Prokuratora Generalnego Naczelny Prokurator Wojskowy. W kasa-
cji odnoszącej się do całości rozstrzygnięcia zarzucił rażące naruszenie
prawa - art. 94 § 1 pkt 4 k.p.k. w zw. z art. 1 § 2 k.k.w. oraz art. 15 § 1
k.k.w., mające istotny wpływ na treść orzeczenia, polegające na zaniecha-
niu podania jego podstawy prawnej, a w konsekwencji bezpodstawne umo-
rzenie postępowania wykonawczego w przedmiocie zarządzenia wykona-
nia kary pozbawienia wolności w sytuacji, gdy nie nastąpiło przedawnienie
wykonania kary, śmierć skazanego lub inna przyczyna wyłączająca to po-
stępowanie.
W konkluzji wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia Woj-
skowego Sądu Garnizonowego w P. z dnia 15 lutego 2006 r. i przekazanie
sprawy temu sądowi do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Na wstępie stwierdzić należało, że dopuszczalne było wniesienie ka-
sacji od prawomocnego orzeczenia o umorzeniu postępowania wyko-
nawczego w przedmiocie zarządzenia wykonania warunkowo zawieszonej
kary pozbawienia wolności, jako kończącego w sposób trwały określone
postępowanie. Przechodząc do oceny zasadności środka zaskarżenia, Sąd
Najwyższy pragnie poczynić kilka uwag dotyczących podstaw kasacji, nie-
zbędnych dla dalszych rozważań merytorycznych. Podstawy kasacji zosta-
ły ujęte w dwóch kategoriach przyczyn zaskarżenia i kontroli zaskarżonych
orzeczeń. Pierwsza, dotyczy katalogu uchybień prawa materialnego i pro-
cesowego, enumeratywnie wymienionych w art. 439 k.p.k. Ta kategoria, z
uwagi na okoliczności sprawy pozostaje poza zakresem zainteresowania
sądu. Druga kategoria obejmuje wszelkie inne rażące naruszenia prawa,
jeżeli mogły mieć istotny wpływ na treść orzeczenia. Uchybienia te mogą
dotyczyć zarówno prawa materialnego, jak i przepisów postępowania. Mó-
wiąc o innych rażących naruszeniach prawa trzeba mieć na uwadze to, że

naruszenie prawa musi mieć charakter niewątpliwy (oczywisty) i mogło ono
mieć istotny wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia. Oba te kryteria na-
leży rozpatrywać i stosować łącznie. Za przyjęciem takich kryteriów prze-
mawiało to, że kasacja dotyczy prawomocnych orzeczeń sądowych, którym
przysługuje domniemanie prawidłowości (por. Z. Doda, J. Grajewski, A.
Murzynowski: Kasacja w postępowaniu karnym. Komentarz, Warszawa
1996, s. 22-24). Trzeba nadto zauważyć, że środki zaskarżenia prawo-
mocnych orzeczeń mają być w pierwszym rzędzie kierowane na usuwanie
takich wadliwości, które wyrządzają krzywdę osobie skazanej (por. S. Za-
błocki: Postępowanie kasacyjne w nowym kodeksie postępowania karne-
go, z.11, wyd. Min. Spraw., Warszawa 1997, s. 40). W art. 523 k.p.k. cho-
dzi zatem o takie rażące naruszenia prawa, które mogą mieć istotny wpływ
na treść orzeczenia, a więc również na charakter skutków jego wydania.
W przeciwieństwie do naruszenia prawa materialnego, naruszenie
prawa procesowego może nieraz nie mieć żadnego wpływu na treść za-
skarżonego orzeczenia. Z taką sytuacją mamy do czynienie w tej sprawie.
Niewątpliwie doszło do naruszenia przepisu procesowego dotyczącego
podstaw umorzenia postępowania wykonawczego. Błąd w sferze prawa
procesowego nie wpłynął jednak w żadnym zakresie na treść orzeczenia,
rozważaną w kontekście skutków jego wydania. Skutkiem decyzji podjętej
w tej sprawie było to, że wobec skazanego, z braku przesłanki określonej w
art. 75 § 2 k.k., nie zostało zarządzone wykonanie warunkowo zawieszonej
kary pozbawienia wolności. Tego rodzaju skutek był zamierzonym działa-
niem sądu, co wynika wprost z treści uzasadnienia. Ten sam skutek osią-
gnięty zostałby w wyniku uwzględnienia postulatów kasacji, tyle tylko, że po
ponownym rozpoznaniu sprawy, z pewnością uwzględniona zostałaby
prawidłowa formuła rozstrzygnięcia (odmowa zarządzenia wykonania wa-
runkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności). Odnosząc się do pod-
niesionego w kasacji zarzutu niemożności, z uwagi na charakter rozstrzy-

gnięcia, zarządzenia wobec skazanego, w przyszłości, wykonania kary,
wskazać należało, że podstawą wydania orzeczenia przez Sąd pierwszej
instancji było ustalenie braku przesłanki (rażącego naruszenia porządku
prawnego), umożliwiającej fakultatywne zarządzenie wobec skazanego wa-
runkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności. Zastosowanie wobec ta-
kiego ustalenia, błędnej formuły końcowego rozstrzygnięcia, nie będzie
stanowiło przeszkody w merytorycznym rozpoznaniu w przyszłości, przy
zaistnieniu określonych okoliczności, kwestii odwołania warunkowego ska-
zania. Orzeczenie należy bowiem odczytywać przez pryzmat okoliczności,
uzasadniających jego wydanie. Taki sposób postępowania pozwoli sądowi
na ustalenie właściwej podstawy tego rozstrzygnięcia. Negatywna decyzja
sądu w przedmiocie zarządzenia wykonania warunkowo zawieszonej kary
pozbawienia wolności, z oczywistych względów, nie jest ostateczną decy-
zją w tym zakresie, w toczącym się postępowaniu wykonawczym, a zatem
nie zachodzi ujemna przesłanka procesowa tego postępowania.
Z tych względów kasację należało uznać za niezasadną i postanowić
jak na wstępie.