Postanowienie z dnia 5 stycznia 2007 r.
III UZ 12/06

1. Przepis art. 380 k.p.c., określający rozpoznanie przez sąd drugiej in-
stancji postanowień, które nie podlegały zaskarżeniu, ma zastosowanie do roz-
poznania przez Sąd Najwyższy zażalenia na postanowienie sądu drugiej instan-
cji (art. 39821 w związku z art. 3941 § 3 k.p.c.).
2. ,,Trudność w kontaktowaniu się ze stroną" nie uzasadnia przywrócenia
terminu do uiszczenia opłaty podstawowej od skargi kasacyjnej wniesionej
przez pełnomocnika będącego radcą prawnym.

Przewodniczący SSN Kazimierz Jaśkowski, Sędziowie SN: Jerzy Kwaśniewski
(sprawozdawca), Andrzej Wróbel.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 5 stycznia
2007 r. sprawy z odwołania Marianny S. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecz-
nych-Oddziału w L. z udziałem Lecha C. - Zakładu Instalacji Elektrycznych w B.P. o
ustalenie podlegania ubezpieczeniu społecznemu, na skutek zażalenia ubezpieczo-
nej na postanowienie Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 31 października 2006 r.
[...]

o d d a l i ł zażalenie.

U z a s a d n i e n i e


Wyrokiem z dnia 26 czerwca 2006 r. Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w Lublinie oddalił apelację wnioskodawczyni Marianny S. od wyroku
Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Lublinie z dnia 4
kwietnia 2005 r. oddalającego odwołanie wnioskodawczyni od decyzji ZUS Oddziału
w R. z dnia 30 grudnia 2003 r. W dniu 12 września 2006 r. skargę kasacyjną od po-
wyższego wyroku wniosła wnioskodawczyni działając przez pełnomocnika będącego
radcą prawnym. Pełnomocnik wnioskodawczyni przy wniesieniu skargi kasacyjnej nie
uiścił opłaty podstawowej, o której mowa w art. 36 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o
kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.). W dniu
15 września 2006 r. pełnomocnik wnioskodawczyni złożył wniosek o przywrócenie
terminu do uiszczenia opłaty od skargi kasacyjnej dokonując jednocześnie uchybio-
nej czynności. Pełnomocnik wnioskodawczyni uzasadnił ten wniosek niemożnością
skontaktowania się z wnioskodawczynią z powodu jej nagłego wyjazdu spowodowa-
nego sprawami osobistymi. Postanowieniem z dnia 23 października 2006 r. Sąd
Apelacyjny-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Lublinie wniosek ten oddalił.
Sąd Apelacyjny uznał, że pełnomocnik wnioskodawczyni nie wykazał, aby nie ponosił
winy w uchybieniu terminu do uiszczenia opłaty od skargi kasacyjnej. Przy dochowa-
niu należytej staranności i dbałości o własne interesy opłata mogła być uiszczona w
wymaganym terminie. Trudność kontaktowania się pełnomocnika z jego mocodawcą
nie jest okolicznością usprawiedliwiającą uchybienie przedmiotowemu terminowi,
skoro chodziło o kwotę 30 zł, a ponadto pełnomocnik nie kontaktował się w kwestii
opłaty bezpośrednio z wnioskodawczynią ale z jej synem. Sporządzając skargę, peł-
nomocnik wnioskodawczyni powinien liczyć się z koniecznością uiszczenia opłaty i
podjąć w tym kierunku stosowne działanie. W tych okolicznościach podane (we wnio-
sku o przywrócenie terminu do uiszczenia opłaty od skargi kasacyjnej) przyczyny
naruszenia tego terminu dotyczą prowadzenia sprawy przez pełnomocnika w ramach
udzielonego pełnomocnictwa.
Postanowieniem z dnia 31 października 2006 r. Sąd Apelacyjny-Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Lublinie na podstawie art. 3986 § 2 k.p.c. w związku z
art. 1302 § 3 k.p.c. odrzucił skargę kasacyjną wnioskodawczyni od wyroku Sądu
Apelacyjnego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Lublinie z dnia 26 czerwca
2006 r., skoro z wniesieniem skargi kasacyjnej nie została uiszczona opłata, o której
mowa w art. 36 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Zażalenie na powyższe postanowienie Sądu Apelacyjnego wniosła wniosko-
dawczyni domagając się jego uchylenia, a także uchylenia postanowienia Sądu
Apelacyjnego z dnia 23 października 2006 r. Skarżąca podniosła, że wraz z wnio-
skiem o przywrócenie terminu do uiszczenia opłaty od skargi kasacyjnej jej pełno-
mocnik opłatę uiścił, co - jej zdaniem - powinno wywołać skutek od daty wniesienia
skargi kasacyjnej. Opłata od skargi kasacyjnej została wniesiona bez wezwania do
jej uiszczenia przez sąd. Skarżąca powołała się na postanowienie Sądu Najwyższe-
go z dnia 4 marca 2005 r., II UZ 72/04 (OSNP 2005 nr 20, poz. 325), zgodnie z któ-
rym ,,na postanowienie sądu drugiej instancji o odrzuceniu wniosku o przywrócenie
terminu do wniesienia kasacji zażalenie nie przysługuje (art. 39318 § 2 k.p.c.). Takie
postanowienie może być skontrolowane w ramach rozpoznania zażalenia na posta-
nowienie o odrzuceniu kasacji (art. 380 w związku z art. 397 § 2 k.p.c.)." W świetle
tego postanowienia Sąd Apelacyjny dokonał błędnej interpretacji stanu faktycznego,
tj. okoliczności uchybienia terminu do wniesienia opłaty od skargi kasacyjnej, a na-
stępnie wniesienia opłaty bez wezwania Sądu i dokonania czynności na zasadzie art.
169 § 3 k.p.c.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Nie jest w zażaleniu kwestionowane, że wnioskodawczyni nie zachowała wła-
ściwego terminu do uiszczenia opłaty od wniesionej skargi kasacyjnej i że z tego po-
wodu wynikają konsekwencje określone w art. 1302 § 3 k.p.c. Jedynym przeciwsta-
wieniem ustawowo określonych konsekwencji nieuiszczenia opłaty sądowej od skargi
kasacyjnej w przewidzianym do tego terminie stanowi - według wnoszącej zażalenie
- jej wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia opłaty. Przywrócenie bowiem
tego terminu połączone z uiszczeniem opłaty powodowałoby usunięcie skutków
naruszenia terminu. Jednakże wniosek o przywrócenie terminu został oddalony po-
stanowieniem Sądu Apelacyjnego z dnia 23 października 2006 r. Postanowienie to
nie należy do kategorii postanowień kończących postępowanie w sprawie w rozu-
mieniu art. 3941 § 2 k.p.c. i dlatego nie podlega zaskarżeniu do Sądu Najwyższego.
Sąd Najwyższy przyjął, że rozpatrywane zażalenie zawiera wniosek umożli-
wiający w trybie art. 380 k.p.c. rozpoznanie postanowienia nie podlegającego za-
skarżeniu. Rozpoznając postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 23 października
2006 r. oddalające wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia opłaty od skargi
kasacyjnej - Sąd Najwyższy podzielił podstawy tego postanowienia. Powoływanie się
przez pełnomocnika strony na bliżej nieokreśloną trudność jego kontaktowania się ze
stroną w kwestii wniesienia opłaty sądowej w kwocie 30 zł, w ustalonych okoliczno-
ściach, że skarga kasacyjna została wniesiona w terminie, a ponadto, że pełnomoc-
nik nawet nie kontaktował się ze stroną bezpośrednio, z pewnością nie usprawiedli-
wia opóźnienia. Nie budzą wątpliwości ustalenia Sądu Apelacyjnego, że uchybienie
terminu do wniesienia opłaty od skargi kasacyjnej nastąpiło z przyczyn zależnych od
strony i jej pełnomocnika ze względu na zależny od tych osób sposób ułożenia mię-
dzy nimi umocowania procesowego.
Jeżeli zatem skarga kasacyjna nie została należycie opłacona, a wniosek o
przywrócenie terminu do dokonania takiego opłacenia - został zasadnie oddalony - to
zaskarżone zażaleniem postanowienie nie nasuwa żadnych zastrzeżeń, a zażalenie
okazało się oczywiście bezzasadne.
Z powyższych przyczyn Sąd Najwyższy postanowił stosownie art. 39814 k.p.c.
w związku z art. 3941 § 3 i art. 39821 k.p.c.
========================================