Postanowienie SN - III SW 6/03
Izba:Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych
Sygnatura:III SW 6/03
Typ:Postanowienie SN
Opis:Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2003/17/395
Data wydania:2003-05-05

Postanowienie z dnia 5 maja 2003 r.
III SW 6/03

O tym, czy partia polityczna ubiegająca się o zaświadczenie o przysługi-
waniu uprawnienia do udziału w kampanii referendalnej wchodziła w skład koa-
licji wyborczej w ostatnich przed referendum wyborach do Sejmu (art. 48 ust. 1
pkt 1 lit. b ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o referendum ogólnokrajowym, Dz.U.
Nr 57, poz. 507 ze zm.), decyduje spełnienie przesłanek przewidzianych w art.
98 ustawy z dnia 12 kwietnia 2001 r. Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypo-
spolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 46, poz. 499 ze
zm.).

Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar, Sędziowie SN: Katarzyna Gonera (spra-
wozdawca), Jerzy Kwaśniewski.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 5 maja
2003 r. sprawy ze skargi Unii Polityki Realnej na uchwałę Państwowej Komisji Wy-
borczej z dnia 28 kwietnia 2003 r. odmawiającą wydania zaświadczenia o przysługi-
waniu uprawnienia do udziału w kampanii referendalnej w programach radiowych i
telewizyjnych.

o d d a l i ł skargę.

U z a s a d n i e n i e


Państwowa Komisja Wyborcza uchwałą z dnia 28 kwietnia 2003 r. wydaną na
podstawie art. 48 ust. 1 pkt 1 lit. a oraz ust. 4 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o refe-
rendum ogólnokrajowym (Dz. U. Nr 57, poz. 507), po rozpatrzeniu zawiadomienia o
zamiarze skorzystania z uprawnienia do udziału w kampanii referendalnej w progra-
mach radiowych i telewizyjnych nadawców publicznych złożonego przez partię poli-
tyczną Unia Polityki Realnej z siedzibą w Warszawie, odmówiła wydania tej partii
zaświadczenia o przysługiwaniu jej uprawnienia do udziału w kampanii referendalnej
w programach radiowych i telewizyjnych nadawców publicznych, prowadzonej w
związku z ogólnokrajowym referendum w sprawie wyrażenia zgody na ratyfikację
Traktatu dotyczącego przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej,
zarządzonym przez Sejm RP na dzień 8 czerwca 2003 r.

W uzasadnieniu postanowienia Państwowa Komisja Wyborcza wskazała, że
zgodnie z art. 48 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o referendum ogólnokrajowym, uprawnienie
do udziału w kampanii referendalnej w programach radiowych i telewizyjnych nadaw-
ców publicznych przysługuje tym partiom politycznym, które w ostatnich przed refe-
rendum wyborach do Sejmu RP, tj. w wyborach przeprowadzonych 23 września
2001 r., uzyskały w skali kraju na listy okręgowe co najmniej 3 % ważnie oddanych
głosów. Partia polityczna Unia Polityki Realnej nie spełniła tego warunku, nie jest
zatem podmiotem uprawnionym do udziału w kampanii referendalnej w programach
radiowych i telewizyjnych nadawców publicznych w formie nieodpłatnych audycji,
może natomiast uczestniczyć w kampanii referendalnej na ogólnych zasadach okre-
ślonych w ustawie.

Unia Polityki Realnej wniosła na podstawie art. 48 ust. 6 ustawy o referendum
ogólnokrajowym skargę do Sądu Najwyższego na powyższą uchwałą Państwowej
Komisji Wyborczej, kwestionując ocenę, że nie jest podmiotem uprawnionym do
udziału w kampanii referendalnej w programach radiowych i telewizyjnych nadawców
publicznych. Wskazała, że podmiotami uprawnionymi w rozumieniu art. 48 ust. 1 pkt
1 ustawy są między innymi partie polityczne, które w ostatnich wyborach do Sejmu
wchodziły w skład koalicji wyborczej, której okręgowe listy kandydatów na posłów
otrzymały w skali kraju co najmniej 6 % ważnie oddanych głosów. Skarżąca
stwierdziła, że Unia Polityki Realnej w ostatnich wyborach do Sejmu wchodziła w
skład koalicji wyborczej Platforma Obywatelska, która uzyskała co najmniej 6 % waż-
nie oddanych głosów. Stosowną informację na ten temat załączono do zawiadomie-
nia o zamiarze skorzystania z uprawnienia do udziału w kampanii referendalnej (jako
,,Porozumienie wyborcze UPR - Platforma Obywatelska"). Zdaniem skarżącej, Pań-
stwowa Komisja Wyborcza w swoim postanowieniu z dnia 28 kwietnia 2003 r. nie
odniosła się do tego faktu i pominęła go, co miało wpływ na treść zaskarżonego po-
stanowienia.

W odpowiedzi na skargę Państwowa Komisja Wyborcza podtrzymała argu-
menty zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej uchwały (postanowienia), podkreślając,
że zgodnie z art. 48 ust. 1 pkt 1 ustawy o referendum ogólnokrajowym, podmiotami
uprawnionymi do udziału w kampanii referendalnej w programach radiowych i telewi-
zyjnych nadawców publicznych w formie nieodpłatnych audycji referendalnych są
tylko te partie polityczne, które w ostatnich przed referendum wyborach do Sejmu
samodzielnie tworząc komitet wyborczy otrzymały, w skali kraju, co najmniej 3 %
ważnie oddanych głosów na ich okręgowe listy kandydatów na posłów, albo te partie,
które wchodziły w skład koalicji wyborczej, której okręgowe listy kandydatów na po-
słów otrzymały, w skali kraju, co najmniej 6 % ważnie oddanych głosów. Państwowa
Komisja Wyborcza ustaliła i oceniła, że Unia Polityki Realnej w wyborach do Sejmu w
2001 r. żadnego z tych warunków nie spełniła. Wbrew twierdzeniu zawartemu w
skardze, Unia Polityki Realnej nie wchodziła w skład koalicji wyborczej z Platformą
Obywatelską. Państwowa Komisja Wyborcza stwierdziła, że w wyborach do Sejmu i
do Senatu w 2001 r. był zarejestrowany Komitet Wyborczy Wyborców Platforma
Obywatelska. W wyborach tych nie została utworzona koalicja wyborcza partii poli-
tycznych pod nazwą Platforma Obywatelska. Jeżeli nawet Komitet Wyborczy Wybor-
ców Platforma Obywatelska umieścił na swoich listach kandydatów popieranych
przez Unię Polityki Realnej, to zdarzenie takie nie ma nic wspólnego z koalicją partii
politycznych, o której mowa w art. 97 ustawy z dnia 12 kwietnia 2001 r. Ordynacja
wyborcza do Sejmu RP i do Senatu RP (Dz. U. Nr 46, poz. 499 ze zm.).


Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Skarga partii politycznej Unia Polityki Realnej okazała się bezzasadna. Zgod-
nie z art. 48 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o referendum ogólnokrajowym, podmiotem
uprawnionym do udziału w kampanii referendalnej w programach radiowych i telewi-
zyjnych nadawców publicznych w formie rozpowszechnianych nieodpłatnie audycji
referendalnych jest między innymi partia polityczna, która w ostatnich przed referen-
dum wyborach do Sejmu wchodziła w skład koalicji wyborczej, której okręgowe listy
kandydatów na posłów otrzymały, w skali kraju, co najmniej 6 % ważnie oddanych
głosów. O tym, czy partia polityczna ubiegająca się o zaświadczenie o przysługiwa-
niu uprawnienia do udziału w kampanii referendalnej, wchodziła w ostatnich wybo-
rach do Sejmu w skład koalicji wyborczej, decydować powinno spełnienie przez nią
przesłanek przewidzianych w art. 97 ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu RP i do
Senatu RP.

Zgodnie z art. 95 Ordynacji wyborczej, czynności wyborcze w imieniu partii
politycznych i wyborców wykonują komitety wyborcze. Komitety wyborcze w szcze-
gólności zgłaszają kandydatów na posłów lub kandydatów na senatorów oraz pro-
wadzą, na zasadzie wyłączności, kampanię wyborczą na ich rzecz. Komitet wybor-
czy może być komitetem wyborczym partii politycznej (art. 96 Ordynacji wyborczej),
koalicyjnym komitetem wyborczym utworzonym przez partie polityczne, wchodzące w
skład koalicji (art. 97 Ordynacji wyborczej) albo komitetem wyborczym wyborców
utworzonym przez obywateli mających prawo wybierania (art. 98 Ordynacji wybor-
czej). Jak z tego wynika, koalicyjny komitet wyborczy może być utworzony jedynie
przez organy partii politycznych wchodzących w skład koalicji (art. 97 ust. 3), z kolei
koalicję wyborczą mogą utworzyć tylko partie polityczne w celu wspólnego zgłasza-
nia kandydatów na posłów lub wspólnego zgłaszania kandydatów na senatorów (art.
97 ust. 1), przy czym formą utworzenia koalicji jest zawarcie przez partie polityczne
umowy o zawiązaniu koalicji wyborczej (art. 97 ust. 9 pkt 1). Zgodnie z art. 99 Ordy-
nacji wyborczej, nazwa komitetu wyborczego partii politycznej zawiera wyrazy "ko-
mitet wyborczy" oraz nazwę partii politycznej; może zawierać również skrót nazwy tej
partii (art. 99 ust. 1), nazwa koalicyjnego komitetu wyborczego zawiera wyrazy
"koalicyjny komitet wyborczy" oraz nazwę koalicji wyborczej (art. 99 ust. 2), a nazwa
komitetu wyborczego wyborców obok wyrazów "komitet wyborczy wyborców" po-
winna zawierać określenie odróżniające od innych komitetów (art. 99 ust. 3).
Skoro - jak wynika ze stwierdzeń Państwowej Komisji Wyborczej - w wyborach
do Sejmu RP i do Senatu RP w 2001 r. był zarejestrowany Komitet Wyborczy Wy-
borców Platforma Obywatelska, to z samej nazwy tego komitetu wynika, że został on
utworzony jako komitet wyborczy wyborców (art. 99 ust. 3 w związku z art. 98 Ordy-
nacji wyborczej), a nie jako koalicyjny komitet wyborczy partii politycznych (art. 99
ust. 2 w związku z art. 97 Ordynacji wyborczej). Twierdzenie Państwowej Komisji
Wyborczej co do tego, że w wyborach parlamentarnych w 2001 r. nie została utwo-
rzona koalicja wyborcza partii politycznych pod nazwą Platforma Obywatelska,
opiera się na wnioskowaniu z faktu, że nie został w tych wyborach zarejestrowany
Koalicyjny Komitet Wyborczy Platforma Obywatelska, w skład którego - jako jedna z
partii koalicyjnych - mogłaby wchodzić Unia Polityki Realnej. Twierdzenia tego nie
sposób podważyć, a zatem Sąd Najwyższy oparł się na nim rozpatrując skargę.
Ani w zawiadomieniu o zamiarze skorzystania z uprawnienia, określonego w
art. 48 ust. 1 ustawy o referendum ogólnokrajowym, ani w skardze na uchwałę Pań-
stwowej Komisji Wyborczej o odmowie wydania zaświadczenia, Unia Polityki Realnej
nie powołała się na spełnienie ustawowych przesłanek wynikających z art. 97
Ordynacji wyborczej, pozwalających na ocenę, że w wyborach do Sejmu RP w 2001
r. wchodziła jako partia polityczna w skład ,,koalicji wyborczej Platforma Obywatel-
ska". O spełnieniu tych przesłanek nie świadczy dołączony do zawiadomienia o za-
miarze skorzystania z uprawnienia oraz do skargi dokument nazwany przez skarżącą
,,Porozumienie wyborcze UPR - Platforma Obywatelska". Z dokumentu tego wynika,
że liderzy Platformy Obywatelskiej zaproponowali start w wyborach do Sejmu
przedstawicielom Unii Polityki Realnej z list Platformy. Dokument ten nie ma rangi
umowy koalicyjnej (umowy o zawiązaniu koalicji wyborczej) w rozumieniu art. 97 ust.
9 pkt 1 Ordynacji wyborczej. Należy w związku z tym zaakceptować stanowisko Pań-
stwowej Komisji Wyborczej, zgodnie z którym umieszczenie przez Komitet Wyborczy
Wyborców Platforma Obywatelska na swoich listach kandydatów popieranych przez
Unię Polityki Realnej, nie ma nic wspólnego z koalicją partii politycznych, o której sta-
nowi art. 97 Ordynacji wyborczej.
Załączony do zawiadomienia o zamiarze skorzystania z uprawnienia doku-
ment dawał podstawę do takiej oceny, jakiej dokonała Państwowa Komisja Wybor-
cza, a mianowicie, że Unia Polityki Realnej nie spełnia warunku przewidzianego w
art. 48 ust. 1 pkt 1 lit b ustawy o referendum ogólnokrajowym, co stanowiło przesłan-
kę odmowy wydania zaświadczenia stosownie do art. 48 ust. 4 tej ustawy.
Biorąc powyższe pod rozwagę Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
========================================
Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych - inne orzeczenia:
dokumentdata wyd.
[IA] III SW 48/09   Uchwała całej izby SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2010/1-2/28
2009-08-26 
[IA] III SW 44/09   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2010/1-2/30
2009-07-15 
[IA] III SW 17/09   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2010/1-2/29
2009-07-08 
[IA] III SW 118/07   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2008/19-20/307
2007-12-13 
[IA] III SW 63/07   Postanowienie SN
Orzecznictwo Sądu Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2008/15-16/246
2007-12-05 
  • Adres publikacyjny: