Postanowienie z dnia 12 maja 2003 r.
III SW 22/03

Przepisów art. 102 ustawy z dnia 12 kwietnia 2001 r. Ordynacja wyborcza
do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej
(Dz.U. Nr 46, poz. 499 ze zm.) oraz art. 64 § 2 KPA nie stosuje się w razie nie-
spełnienia warunków zawiadomienia o zamiarze skorzystania z uprawnienia do
udziału w kampanii referendalnej w programach radiowych i telewizyjnych wy-
maganych w art. 48 ust. 2 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o referendum ogólno-
krajowym (Dz.U. Nr 57, poz. 507 ze zm.).

Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar, Sędziowie SN: Jerzy Kwaśniewski
(sprawozdawca), Andrzej Wróbel.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 12 maja
2003 r. sprawy ze skargi Fundacji Ochrony Stanowisk Pracy i Zdrowia na uchwałę
Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 30 kwietnia 2003 r. odmawiającą wydania za-
świadczenia o przysługiwaniu uprawnienia do udziału w kampanii referendalnej w
programach radiowych i telewizyjnych.

o d d a l i ł skargę.

U z a s a d n i e n i e


Państwowa Komisja Wyborcza uchwałą z dnia 30 kwietnia 2003 r. odmówiła
Fundacji Ochrony Stanowisk Pracy i Zdrowia w Zabrzu wydania zaświadczenia o
przysługiwaniu uprawnienia do udziału w kampanii referendalnej w programach ra-
diowych i telewizyjnych nadawców publicznych w formie audycji referendalnych, ar-
gumentując, iż cele statutowe Fundacji określone w § 4 jej statutu nie są związane z
przedmiotem referendum w sprawie wyrażenia zgody na ratyfikację Traktatu doty-
czącego przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej, co sprawia, że
Fundacja ta nie jest podmiotem uprawnionym do udziału w kampanii referendalnej w
programach radiowych i telewizyjnych nadawców publicznych. Państwowa Komisja
Wyborcza stwierdziła ponadto, że Fundacja ta nie spełniła wymagania z art. 48 ust. 2
pkt 3 ustawy o referendum, dotyczącego przedłożenia uwierzytelnionego statutu. W
konsekwencji, Fundacja Ochrony Stanowisk Pracy i Zdrowia może uczestniczyć w
kampanii referendalnej na zasadach ogólnych.
W skardze na tę uchwałę Fundacja Ochrony Stanowisk Pracy i Zdrowia w Za-
brzu zarzuciła obrazę przepisów prawa materialnego przez jego błędną wykładnię, a
mianowicie art. 48 ust. 1 pkt 3 lit. c i pkt 4 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o referen-
dum ogólnokrajowym (Dz.U. Nr 57, poz. 507) oraz obrazę przepisów postępowania,
a mianowicie art. 102 ust. 2 Ordynacji wyborczej do Sejmu i Senatu RP w związku z
art. 92 ustawy o referendum ogólnokrajowym.
W uzasadnieniu skargi zwrócono uwagę na to, że w § 4 statutu Fundacji
wskazano, iż celem Fundacji jest między innymi wspomaganie i promowanie inicja-
tyw w zakresie zwalczania bezrobocia, a także wspomaganie rozwoju skutecznej
walki z chorobami, ze szczególnym uwzględnieniem chorób onkologicznych. Z tak
określonym celem Fundacji wiążą się postanowienia art. 2, art. 125 i art. 127 oraz
art. 152 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską zawartego w Rzymie w
dniu 25 marca 1997 r. Przepisy te stanowią bowiem podstawę prowadzenia polityki
wysokiego zatrudnienia oraz poprawy zdrowia publicznego i zapobiegania chorobom
ludzi.
Nie sposób także - według skarżącego - zgodzić się z zarzutem Państwowej
Komisji Wyborczej odnośnie wadliwego sposobu poświadczenia odpisu statutu zło-
żonego przez Fundację. W postępowaniu, o którym mowa, stosuje się bowiem odpo-
wiednio art. 102 ust. 2 Ordynacji wyborczej do Sejmu i Senatu RP, a to z mocy wy-
raźnego przepisu art. 92 ustawy. Zdaniem skarżącej, postępowanie przed Państwo-
wą Komisją Wyborczą nie zostało uregulowane. Konsekwentnie zatem, jeżeli zawia-
domienie wykazuje wady, Państwowa Komisja Wyborcza, w terminie 3 dni od dnia
doręczenia zawiadomienia, powinna wezwać stronę do ich usunięcia w terminie 5
dni. Ponadto brak ten może zostać usunięty w trybie art. 64 § 2 KPA i dopiero bez-
skuteczny upływ terminu do usunięcia tego braku mógłby wywołać określone nega-
tywne skutki prawne dla skarżącej.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:


Żaden z zarzutów skargi nie jest zasadny. Przede wszystkim, już tylko z po-
wodu niedołączenia do zawiadomienia uwierzytelnionego statutu Państwowa Komi-
sja Wyborcza zobowiązana była do odmowy wydania żądanego przez Fundację za-
świadczenia. Taką bowiem sankcję określił ustawodawca w art. 48 ust. 4 ustawy o
referendum ogólnokrajowym za niespełnienie warunków określonych w art. 48 ust. 2
tej ustawy, w tym dotyczących załączenia do zawiadomienia uwierzytelnionego sta-
tutu. Według tych przepisów Państwowa Komisja Wyborcza w przypadku wadliwości
zawiadomienia odmawia wydania zaświadczenia i powinna tak uczynić w terminie 3
dni od dnia doręczenia zawiadomienia. Jest to pełne określenie postępowania w tym
przedmiocie, uniemożliwiające - poprzez art. 92 ust. 1 ustawy o referendum - wyko-
rzystywanie przepisów Ordynacji wyborczej do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do
Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. W związku z powołaniem się przez skarżącego na
procedurę usuwania wadliwości niektórych czynności wyborczych komitetów wybor-
czych, określoną w art. 102 powołanej Ordynacji (ustawa z dnia 12 kwietnia 2001 r. -
Dz.U. Nr 46, poz. 499 ze zm.), warto zwrócić uwagę na nieodpowiedniość tych regu-
lacji dla ewentualnego usunięcia wadliwości przedmiotowej czynności referendalnej.
Wystarczy chociażby wskazać na pięciodniowy termin z art. 102 ust. 2 Ordynacji,
przewidziany na usunięcie wadliwości czynności wyborczej, gdy tymczasem dla roz-
strzygnięcia o odmowie wydania zaświadczenia, o której mowa w art. 48 ust. 4
ustawy o referendum, przewidziany został termin 3 dni. Rygoryzm terminów poszcze-
gólnych czynności referendalnych nie jest przypadkowy na co wskazuje dodatkowo
kalendarz tych czynności określony w uchwale Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z
dnia 17 kwietnia 2003 r. o zarządzeniu ogólnokrajowego referendum w sprawie wy-
rażenia zgody na ratyfikację Traktatu dotyczącego przystąpienia Rzeczypospolitej
Polskiej do Unii Europejskiej (Dz.U. Nr 66, poz. 613). Sugerowane w skardze się-
gnięcie do określonej w art. 64 § 2 KPA instytucji usuwania braków podania nie ma
oparcia w Kodeksie postępowania administracyjnego. Jeżeli chodzi o wynikającą z
zaskarżonej uchwały kwestię merytoryczną, to - wbrew skardze - nie budzi zastrze-
żeń stanowisko PKW, iż z dokumentów zawiadomienia nie wynika, ażeby Fundacja
Ochrony Stanowisk Pracy i Zdrowia prowadziła działalność związaną z przedmiotem
referendum w sprawie wyrażenia zgody na ratyfikację Traktatu dotyczącego przy-
stąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej. Powoływana w skardze
działalność Fundacji w zakresie zwalczania bezrobocia oraz chorób może być - jak
twierdzi skarżący - rozumiana jako działalność odpowiadająca celom Wspólnoty Eu-
ropejskiej. Nie jest to jednak działalność w przedmiocie zgody lub braku zgody na
ratyfikację przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Traktatu dotyczącego przy-
stąpienia do Unii Europejskiej.

Z powyższych przyczyn, skarga podlegała oddaleniu (art. 48 ust. 7 ustawy o
referendum ogólnokrajowym).
========================================