Postanowienie z dnia 17 listopada 2004 r.
III SPP 21/04

Pojęcie przewlekłości postępowania w ustawie z 17 czerwca 2004 r. o
skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu
sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. Nr 179, poz. 1843) nie obejmuje
zwłoki, która może wystąpić w przyszłości.

Przewodniczący SSN Zbigniew Myszka, Sędziowie SN: Beata Gudowska,
Zbigniew Hajn (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 17 listopa-
da 2004 r. skargi Jerzego D. na przewlekłość postępowania Sądu Apelacyjnego w
Gdańsku [...] z udziałem Prezesa Sądu Apelacyjnego w Gdańsku,

o d d a l i ł skargę.

U z a s a d n i e n i e


Jerzy D. złożył 5 października 2004 r., sporządzoną 1 października 2004 r.
przez pełnomocnika będącego radcą prawnym, skargę na naruszenie prawa strony
do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki. Skarżący wniósł o stwierdzenie
przewlekłości postępowania przed Sądem Apelacyjnym w sprawie [...], a także o wy-
znaczenie terminu rozprawy w ciągu 21 dni od stwierdzenia przewlekłości, przyzna-
nie od Skarbu Państwa na jego rzecz sumy pieniężnej w wysokości 2.000 zł i orze-
czenie o kosztach postępowania skargowego, w tym zastępstwa procesowego zgod-
nie z art. 8 ust. 2 i art. 17 ust. 3 ustawy z 17 czerwca 2004 r. o skardze na narusze-
nie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasad-
nionej zwłoki. Skarżący wskazał, że apelacja od wyroku Sądu Okręgowego, który
zapadł w jego sprawie 22 stycznia 2004 r., wpłynęła 8 kwietnia 2004 r., a termin roz-
prawy apelacyjnej przed Sądem Apelacyjnym został określony, jako mający nastąpić
nie wcześniej niż w II kwartale 2005 r., co narusza prawo strony do rozpatrzenia
sprawy w rozsądnym terminie.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Art. 2 ust. 1 ustawy z 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa
strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej
zwłoki, Dz.U. Nr 179, poz. 1843 (dalej jako ,,ustawa") stanowi, że strona może wnieść
skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naru-
szenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępo-
wanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności
faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy (...). Tymczasem
w sprawie, której dotyczy skarga, nawet z uwzględnieniem okresu sprzed dnia wej-
ścia w życie ustawy, czas między wniesieniem apelacji a dniem sporządzenia rozpo-
znawanej skargi wynosi 5 miesięcy i 8 dni. W ocenie Sądu Najwyższego nie można
w tej sytuacji uznać, że w dniu sporządzenia skargi wystąpiła przewlekłość postępo-
wania przed Sądem Apelacyjnym. W świetle przytoczonej wyżej treści art. 2 ust. 1
ustawy, nie ma bowiem podstaw do przyjęcia, że pojęcie nieuzasadnionej zwłoki w
postępowaniu, którego dotyczy skarga, obejmuje także zwłokę, która jeszcze nie wy-
stąpiła, a jedynie może wystąpić w przyszłości. Taki wniosek znajduje również po-
twierdzenie w art. 12 ust. 2 ustawy, zgodnie z którym, uwzględniając skargę sąd
stwierdza, że w postępowaniu, którego ona dotyczy, nastąpiła przewlekłość postępo-
wania. Także w kategoriach logicznych nie jest możliwe odnoszenie przewlekłości
lub zwłoki do czasu przyszłego. Nie oznacza to, że realna perspektywa zaistnienia
nieuzasadnionej zwłoki w przyszłości nie ma znaczenia dla treści orzeczenia w spra-
wie o przewlekłość postępowania. Może ona stanowić jeden z elementów, który po-
winien być uwzględniany przez sąd przy orzekaniu o zastosowaniu środków przewi-
dzianych w art. 12 ust. 3 i 4 ustawy. Dotyczy to jednak, zgodnie z art. 12 ust. 2
ustawy, wyłącznie sytuacji, w której sąd ten stwierdził już zaistniałą przewlekłość po-
stępowania. Tylko bowiem w takiej sytuacji sąd może orzec o zastosowaniu tych
środków.
Z tych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy orzekł jak
w sentencji.
========================================