Postanowienie z dnia 1 czerwca 2000 r.
III RN 188/99

Strona nie może być pozbawiona możliwości wykazania, że nadała pis-
mo procesowe w urzędzie pocztowym w innym dniu niż to wynika ze stempla
pocztowego.


Przewodniczący: SSN Jerzy Kwaśniewski (sprawozdawca), Sędziowie SN:
Andrzej Wasilewski, Andrzej Wróbel.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 1 czerwca 2000 r. sprawy ze skargi
Witolda G. na decyzję Izby Skarbowej w W. z dnia 19 lutego 1998 r. [...] w przed-
miocie wymiaru podatku akcyzowego, na skutek rewizji nadzwyczajnej Rzecznika
Praw Obywatelskich [...] od postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego w
Warszawie z dnia 7 kwietnia 1999 r. [...]

p o s t a n o w i ł:

u c h y l i ć zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Naczelnemu Są-
dowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania.

U z a s a d n i e n i e


Zaskarżonym rewizją nadzwyczajną postanowieniem z dnia 7 kwietnia 1999 r.
Naczelny Sąd Administracyjny odrzucił skargę Witolda G. na decyzję Izby Skarbowej
w W. z dnia 19 lutego 1998 r. w przedmiocie wymiaru podatku akcyzowego po usta-
leniu, że skarżący nie zachował 30 dniowego terminu do wniesienia skargi. Decyzję
bowiem otrzymał w dniu 20 lutego 1998 r., natomiast skargę nadał w urzędzie pocz-
towym dopiero 24 marca 1998 r., chociaż termin do zaskarżenia upłynął 23 marca
1998 r.

Rzecznik Praw Obywatelskich zarzucił powyższemu postanowieniu rażące
naruszenie art. 224 § 1 KPC i art. 233 § 1 KPC w związku z art. 59 ustawy z dnia 11
maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym przez niewyjaśnienie istotnych
okoliczności faktycznych niezbędnych dla dokładnego wyjaśnienia, kiedy skarga zos-
tała wniesiona przez stronę na pocztę, co miało wpływ na rozstrzygnięcie sprawy.


Sąd Najwyższy zważył, co następuje:


Zakwestionowane w rewizji nadzwyczajnej ustalenie NSA oparł na treści odci-
sku stempla pocztowego znajdującego się na kopercie, w której zamieszczono na-
daną w urzędzie pocztowym skargę. Taki można powiedzieć rutynowy sposób usta-
lania daty nadania przesyłki pocztowej nie był odpowiedni ze względu na określoną
sytuację procesową, w której ujawniona została wątpliwość co do tego czy oznaczo-
na na stemplu pocztowym data jest zgodna z rzeczywistością. Przede wszystkim
spóźnienie skargi zostało przedstawione stronie dopiero na rozprawie [...], w związku
z czym pełnomocnik strony twierdził, że stempel pocztowy jest błędny, gdyż w rze-
czywistości skargę nadano dzień wcześniej co może udowodnić pochodzącym z tego
samego urzędu pocztowego wpisem w pocztowej książce nadawczej. W celu
wyjaśnienia tej kwestii pełnomocnik strony wniósł o odroczenie rozprawy, co umożli-
wiłoby mu przedstawienie powyższego dowodu. Jeżeli w tej sytuacji procesowej NSA
zaniechał wyjaśnienia powstałej wątpliwości co do daty nadania skargi, to naruszył
wskazane w rewizji nadzwyczajnej przepisy, co do oceny wiarygodności i mocy
dowodów na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału (art. 233
§ 1 KPC) oraz co do dostatecznego wyjaśnienia sprawy jako przesłanki zamknięcia
rozprawy. W konsekwencji przedwczesnego zamknięcia rozprawy strona pozbawio-
na została możliwości wykazania błędu w dokumencie urzędu pocztowego, który
przecież nie jest - jak to zauważono w rewizji nadzwyczajnej ,,dowodem niepodwa-
żalnym".

Sąd Najwyższy podzielił ocenę Rzecznika Praw Obywatelskich, że: ,,w takim
stanie rzeczy odrzucenie skargi Witolda G., prowadzące w rezultacie do pozbawienia
skarżącego prawa do obrony, jest rażącym naruszeniem prawa, a tym samym uza-
sadnia uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego
rozpoznania".

Z powyższych przyczyn orzeczono w myśl art. 39313 § 1 KPC w związku z art.
10 ustawy z dnia 1 marca 1996 r. (Dz.U. Nr 43, poz. 189 ze zm.).
========================================