Postanowienie SN - III PO 5/94
Izba:Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych
Sygnatura:III PO 5/94
Typ:Postanowienie SN
Opis:Orzecznictwo S±du Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 1994/7/118
Data wydania:1994-07-07

Postanowienie z dnia 7 lipca 1994 r.
III PO 5/94

Niedopuszczalny jest spór kompetencyjny w rozumieniu art. 190-195
k.p.a. pomiędzy Naczelnym Sądem Administracyjnym a organizacją społeczną
nie powołaną z mocy prawa do załatwiania spraw indywidualnych,
rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych.

Przewodniczący Sędzia SN: Walery Masewicz, Sędziowie SN: Antoni Filcek
(sprawozdawca), Jerzy Kwa niewski, przedstawiciel Ministra Sprawiedliwo ci:
Genowefa Glińska, przedstawiciel Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej:
Aleksander
Tulczyński,

Kolegium Kompetencyjne przy Sądzie Najwyższym, z udziałem prokuratora
Waldemara Grudzieckiego, po rozpoznaniu w dniu 7 lipca 1994 r. na posiedzeniu
jawnym sprawy z wniosku Michała J. o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego
między Polskim Towarzystwem Psychiatrycznym a Naczelnym Sądem
Administracyjnym o wła ciwo ć organu uprawnionego do uchylenia "decyzji"
Oddziału Ł. Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego w przedmiocie oceny
psychiatrycznej wnioskodawcy,

p o s t a n a w i ł:

wniosek odrzucić.

U z a s a d n i e n i e

Michał J. pismem z dnia 30 listopada 1993 r. skierowanym do Prezesa
Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego wniósł o
przeprowadzenie postępowania administracyjnego w przedmiocie bezprawnego
wydania przez Komisję Ekspertów powołaną w ramach Ł. Oddziału Polskiego
Towarzystwa Psychiatrycznego opinii o stanie zdrowia psychicznego wnioskodawcy
bez jego zbadania, w której dopatrzył się on cech "decyzji". Opinia ta - jak
podał
wnioskodawca - była wykorzystywana przeciwko niemu w postępowaniu sądowym.
W odpowiedzi na powyższe pismo Prezes Zarządu Głównego Polskiego
Towarzystwa Psychiatrycznego pismem z dnia 8 grudnia 1993 r. zawiadomił Michała
J., że Polskie Towarzystwo Psychiatryczne nie może podejmować w sprawie działań
w trybie postępowania administracyjnego, jakich się on domaga. Zgodnie ze
statutem Towarzystwa może ono wydawać orzeczenia w sprawach dotyczących
psychiatrii i ochrony zdrowia psychicznego. Jest również zgodne z wymienionym
statutem powoływanie przez zarząd główny, zarządy oddziałów i sekcji naukowych
Towarzystwa komisji dla wydania opinii w okre lonych sprawach. Jeżeli za
kwestionowaną opinię sporządzoną przez komisję powołaną przez Zarząd Oddziału
Ł. Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego wydano dla postępowania sądowego,
to może być ona w tym postępowaniu podważana.
Po otrzymaniu wskazanego pisma Prezesa Zarządu Głównego Polskiego
Towarzystwa Psychiatrycznego Michał J. dnia 25 marca 1994 r. wystąpił do
Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z wnioskiem o:
1) wypowiedzenie się na temat objęcia kontrolą tegoż Sądu wspomnianej
wyżej decyzji Oddziału Ł. Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego sporządzonej w
postaci orzeczenia psychiatrycznego, wydanego z naruszeniem prawa, tj. bez
zbadania osoby, której orzeczenie to dotyczy, a to wobec otrzymanych wyja nień
Prezesa Zarządu Głównego tego Towarzystwa, z których wynikało, że jego
działalno ć nie podlega jurysdykcji administracyjnej;
2) ewentualne wskazanie organu władnego do zdelegalizowania tego typu
bezprawnej decyzji.
W odpowiedzi na to pismo Biuro Prezydialne Naczelnego Sądu
Administracyjnego w Warszawie pismem z dnia 16 maja 1994 r. podpisanym przez
starszego inspektora do spraw skarg poinformowało Michała J., że Naczelny Sąd
Administracyjny nie udziela porad prawnych, natomiast opinie prawne formułuje
jedynie w swoich orzeczeniach w związku z konkretną sprawą toczącą się przed
tym Sądem w trybie przewidzianym w przepisach działu VI k.p.a., wobec czego nie
może zająć stanowiska w kwestiach podnoszonych w pi mie Michała J.
Na tle powyższego stanu faktycznego Michał J. z powołaniem się na art, 192
k.p.a. wystąpił z wnioskiem do Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego o
rozstrzygnięcie przez Kolegium Kompetencyjne przy Sądzie Najwyższym sporu w
zakresie stwierdzenia organu wła ciwego do uchylenia bezprawnej decyzji
Oddziału
Ł. Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, powziętej z naruszeniem prawa bez
osobistego zbadania wnioskodawcy, będącej dowodem z dokumentu w sprawie
cywilnej i karnej.

Kolegium Kompetencyjne przy Sądzie Najwyższym zważyło, co następuje:

W wietle art. 190 § 1 w zw. z art. 1 § 1 pkt 2 k.p.a. Kolegium
Kompetencyjne
rozstrzyga spory o wła ciwo ć między organami administracji państwowej lub
organami samorządu terytorialnego a sądami i to zarówno spory pozytywne, gdy
zainteresowany organ administracji państwowej lub organ samorządu terytorialnego
oraz sąd uznają się równocze nie za wła ciwe do załatwienia sprawy (art. 192 § 1
pkt 1 k.p.a.), jak też spory negatywne, gdy zarówno organ administracji
państwowej
lub organ samorządu terytorialnego, jak i sąd uznają się w sprawie za
niewła ciwe
(art. 192 § 1 pkt 2 k.p.a.). Po stronie administracyjnej uczestnikiem konfliktu
może
być również w wietle art. 1 § 2 w związku z art. 5 § 2 pkt 3 k.p.a. organ
przedsiębiorstwa państwowego, komunalnej jednostki organizacyjnej, organizacji
zawodowej, samorządowej, spółdzielczej i innej organizacji społecznej, gdy jest
on
powołany z mocy prawa (ustawy, aktu wykonawczego wydanego na podstawie
upoważnienia ustawowego) do załatwiania spraw okre lonych w art. 1 § 1 pkt 1 i 4
k.p.a., za po stronie sądowej - każdy sąd państwowy w zakresie swojej
kompetencji z wyjątkiem Naczelnego Sądu Administracyjnego, co wynika zarówno
z braku użycia w art. 1 § 1 pkt 2 oraz w przepisach działu V k.p.a. dotyczących
rozstrzygania sporów o wła ciwo ć przez Kolegium Kompetencyjne przy Sądzie
Najwyższym okre lenia "sąd administracyjny" używanego w tym kodeksie dla
oznaczenia NSA (art. 5 § 2 pkt 2), jak też przede wszystkim z istoty stosunku
między NSA a organami administracji państwowej w rozumieniu art. 5 § 2 pkt 3
k.p.a. [...].
Żaden ze wskazanych we wniosku podmiotów (Polskie Towarzystwo
Psychiatryczne, Naczelny Sąd Administracyjny) nie odpowiada wskazanym wyżej
wymogom.
Żaden przepis prawa nie zleca stowarzyszeniu będącemu organizacją
społeczną (Polskiemu Towarzystwu Psychiatrycznemu) rozstrzygania w drodze
decyzji administracyjnych indywidualnych spraw z zakresu szeroko pojętej
administracji. Nie można też uznać opinii lekarskiej o stanie zdrowia za taką
decyzję, czego potwierdzeniem są m.in. przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z
dnia 18 listopada 1983 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz. U. Nr 65, poz. 294 ze
zm.). Zgodnie z §§ 8 i 10 ust. 1 tegoż rozporządzenia okre lone nim jednostki
organizacyjne służby zdrowia po dokonaniu oceny zdrowia badanego wydają
orzeczenie w sprawie choroby zawodowej, na którego podstawie oraz wyników
dodatkowego dochodzenia epidemiologicznego wła ciwy terytorialnie państwowy
wojewódzki inspektor sanitarny wydaje decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej
lub braku podstaw do jej stwierdzenia.
Z kolei Naczelny Sąd Administracyjny nie wydał żadnego orzeczenia w
sprawie wnioskodawcy, a tylko, w związku z tre cią jego wniosku, udzielił mu
przytoczonej wyżej informacji. Przede wszystkim jednak, jak wyżej wskazano, Sąd
ten nie może być uczestnikiem konfliktu kompetencyjnego objętego przepisami
działu V k.p.a.
Kolegium Kompetencyjne może rozpoznawać tylko spory kompetencyjne
między okre lonymi wyżej organami, rozpoznawanie innych sporów przez Kolegium
jest niedopuszczalne. Wniosek Michała J. o rozpatrzenie przedstawionego przez
niego sporu podlega odrzuceniu (art. 199 § 1 k.p.c. w zw. z art. 195 k.p.a.).
Na marginesie niniejszej sprawy oraz w związku z tym, że w wietle § 9 pkt
5
statutu Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego z dnia 30 marca 1990 r. wydaje
ono opinie w sprawach psychiatrii, a nie opinie dotyczące oceny zdrowia
okre lonych osób, Kolegium Kompetencyjne przy Sądzie Najwyższym zauważa, iż
jeżeli zdaniem wnioskodawcy działalno ć organów czy ogniw organizacyjnych tego
Towarzystwa narusza przepisy prawa lub statutu, może on powiadomić o tym
Wydział Spraw Obywatelskich Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie, który jako
organ nadzoru nad stowarzyszeniami, o ile podzieli zarzuty wnioskodawcy, może
podjąć odpowiednie rodki nadzorcze okre lone w rozdziale 3 ustawy z dnia 7
kwietnia 1989 r, - Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. Nr 20, poz.104 ze zm.).
Polskie
Towarzystwo Psychiatryczne jest bowiem zarejestrowanym stowarzyszeniem,
podlegającym przepisom tej ustawy.
Gdy jednak opinia wydana przez komisję ekspertów powołaną w ramach Ł.
Oddziału Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego wykorzystana została w
postępowaniu cywilnym lub karnym, to wnioskodawca mógł ją kwestionować w tym
postępowaniu, a jej ocena należała do sądów orzekających w sprawie.
========================================
Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych - inne orzeczenia:
dokumentdata wyd.
[IA] III PO 1/07   Wyrok SN
Orzecznictwo S±du Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2008/11-12/180
2007-03-14 
[IA] III PO 7/06   Wyrok SN
Orzecznictwo S±du Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2007/23-24/362
2006-12-06 
[IA] III PO 3/06   Wyrok SN
Orzecznictwo S±du Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2007/19-20/300
2006-09-06 
[IA] III PO 2/06   Wyrok SN
Orzecznictwo S±du Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2007/11-12/178
2006-05-10 
[IA] III PO 1/06   Wyrok SN
Orzecznictwo S±du Najwyższego Zbiór Urzędowy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych 2007/9-10/147
2006-04-12 
  • Adres publikacyjny: