Postanowienie z dnia 6 czerwca 2007 r.
III KRS 7/07

Na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Są-
downictwa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 73, poz. 484 ze
zm.) postępowanie o wyrażenie zgody na dalsze zajmowanie stanowiska przez
sędziego, który ukończył 65 lat, podlega umorzeniu także wówczas, gdy w dniu
wejścia w życie tej ustawy toczyło się przed Sądem Najwyższym.

Przewodniczący SSN Jerzy Kwaśniewski, Sędziowie SN: Krystyna
Bednarczyk (sprawozdawca), Jolanta Strusińska-Żukowska.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 czerwca 2007 r.
sprawy z odwołania Mirosławy C. od uchwały Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 8
lutego 2007 r. [...] w sprawie odmowy wyrażenia zgody na dalsze zajmowanie stano-
wiska sędziego,

u c h y l i ł zaskarżoną uchwałę i umorzył postępowanie.

U z a s a d n i e n i e

Uchwałą [...] z dnia 8 lutego 2007 r. Krajowa Rada Sądownictwa odmówiła wy-
rażenia zgody na dalsze zajmowanie stanowiska przez sędziego Sądu Apelacyjnego
w W. Mirosławę C. W uzasadnieniu tej uchwały stwierdziła, że wniosek dotyczy wy-
rażenia zgody na dalsze zajmowanie stanowiska po ukończeniu 69 lat. Zasadą jest
przejście sędziego w stan spoczynku z dniem ukończenia 65 roku życia, a możliwość
dalszego pozostawania na stanowisku powinna być traktowana jako wyjątek. W do-
kumentacji przedstawionej Krajowej Radzie Sądownictwa brak jest uzasadnienia
wskazującego na obiektywne okoliczności ponownego przedłużenia terminu do zaj-
mowania stanowiska sędziego. Ponadto w 2005 r. średnie załatwienie spraw przez
sędziego (19,4) było niższe od przeciętnej w wydziale (23) i nie wszystkie uzasad-
nienia orzeczeń były sporządzone w terminie.
W odwołaniu sędzia Mirosława C. zarzuciła, że uchwała nie spełnia warunku
wyjaśnienia wszystkich okoliczności z uwzględnieniem interesu publicznego (potrzeb
wymiaru sprawiedliwości) i słusznego interesu sędziego. Jako jedyny motyw wska-
zano wyniki jej pracy w 2005 r. opierając się na zestawieniu sędziego wizytatora w
opinii z dnia 6 grudnia 2005 r. W rzeczywistości zestawienie to jest dotknięte błędem
wynikającym z przyjętej metody statystycznej, co wynika z dołączonego do odwoła-
nia zestawienia sporządzonego metodą stosowaną w 2006 r., w którym wyliczono
średnią za 11 miesięcy 2005 r. na 22,8 spraw. Jednostronna opinia Krajowej Rady
Sądownictwa wynikająca z ograniczenia się do wskazania danych statystycznych z
roku 2005 krzywdzi odwołującą się oraz narusza jej dobre imię i w tym skarżąca
upatruje naruszenie prawa. W związku z tymi zarzutami sędzia Mirosława C. wniosła
o uchylenie zaskarżonej uchwały i przekazanie sprawy Krajowej Radzie Sądownic-
twa do ponownego rozpoznania.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

W dacie podjęcia przez Krajową Radę Sądownictwa zaskarżonej uchwały
przepis art. 69 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszech-
nych (Dz.U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.) stanowił, że sędzia przechodzi w stan spo-
czynku z dniem ukończenia 65 roku życia, chyba że Krajowa Rada Sądownictwa na
wniosek sędziego, po zasięgnięciu opinii kolegium właściwego sądu, wyrazi zgodę
na dalsze zajmowanie stanowiska, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez sę-
dziego 70 roku życia. Pełnienie przez sędziego służby po osiągnięciu wieku 65 lat
uzależnione było od zgody Krajowej Rady Sądownictwa, która na podstawie art. 12
ust. 4 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa (Dz.U. Nr 100,
poz. 1082 ze zm.) podejmowała uchwałę w tym przedmiocie, a na podstawie art. 13
ust. 2 tej ustawy sędzia mógł odwołać się do Sądu Najwyższego, z powodu sprzecz-
ności uchwały z prawem.
Ustawą z dnia 16 marca 2007 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądow-
nictwa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 73, poz. 484), która weszła
w życie dnia 10 maja 2007 r. przepis art. 69 § 1 Prawa o ustroju sądów powszech-
nych otrzymał brzmienie: sędzia przechodzi w stan spoczynku z dniem ukończenia
65 roku życia, chyba że nie później niż na sześć miesięcy przed ukończeniem 65
roku życia oświadczy Ministrowi Sprawiedliwości wolę dalszego zajmowania stano-
wiska i przedstawi zaświadczenie stwierdzające, że jest zdolny, ze względu na stan
zdrowia, do pełnienia obowiązków sędziego, wydane na zasadach określonych dla
kandydata na stanowisko sędziowskie. Dalsze zajmowanie stanowiska sędziego nie
wymaga obecnie zgody Krajowej Rady Sądownictwa, wystarczające jest złożenie
Ministrowi Sprawiedliwości odpowiedniego oświadczenia. Zgodnie z nowym brzmie-
niem art. 69 § 3, w razie złożenia przez sędziego oświadczenia i przedstawienia za-
świadczenia, o których mowa w § 1, sędzia może zajmować stanowisko nie dłużej
niż do ukończenia 70 roku życia. Sędzia ten może w każdym czasie przejść w stan
spoczynku, składając odpowiednie oświadczenie Ministrowi Sprawiedliwości.
Przepis art. 4 ust. 1 powołanej ustawy zmieniającej stanowi, że postępowania
przed Krajową Radą Sądownictwa w sprawach wyrażenia zgody na dalsze zajmo-
wanie stanowiska przez sędziego, który ukończył 65 rok życia, umarza się. Chodzi tu
o toczące się a niezakończone jeszcze postępowania przed Krajową Radą Sądow-
nictwa. W takim przypadku zgodnie z art. 4 ust. 2 wniosek sędziego o wyrażenie
zgody na dalsze zajmowanie stanowiska, złożony na podstawie przepisów dotych-
czasowych, jest równoznaczny z oświadczeniem woli dalszego zajmowania stanowi-
ska w rozumieniu art. 69 § 1 Prawa o ustroju sądów powszechnych. Na podstawie
art. 4 ust. 3 i 4 ustawy zmieniającej sędzia może nadal zajmować swoje stanowisko
po przedstawieniu Ministrowi Sprawiedliwości w wymaganym tymi przepisami termi-
nie zaświadczenia o stanie zdrowia.
W niniejszej sprawie uchwała Krajowej Rady Sądownictwa została wydana
zgodnie z obowiązującymi w dacie jej wydania przepisami. Jednakże wobec zaskar-
żenia tej uchwały - wniesienia odwołania do Sądu Najwyższego na podstawie art. 69
§ 3 Prawa o ustroju sądów powszechnych w obowiązującym wówczas brzmieniu -
postępowanie w sprawie nie zostało zakończone. Dopiero orzeczenie Sądu Najwyż-
szego - wyrok oddalający odwołanie lub postanowienie umarzające postępowanie
odwoławcze - kończy postępowanie o wyrażenie zgody na dalsze zajmowanie sta-
nowiska. Wynikało to z treści powołanego wyżej przepisu, zgodnie z którym sędzia
pozostaje w służbie do czasu zakończenia postępowania, w tym postępowania przed
Sądem Najwyższym, nawet jeżeli ukończył 65 lat, a Krajowa Rada Sądownictwa nie
uwzględniła jego wniosku. W wyroku z dnia 7 kwietnia 2004 r., III KRS 3/04 (OSNP
2005 nr 2, poz. 30), Sąd Najwyższy stwierdził, że prawomocne orzeczenie kończy
postępowanie o wyrażenie zgody na dalsze zajmowanie stanowiska. Skoro uchwała
w niniejszej sprawie, odmawiająca wyrażenia zgody, nie jest prawomocna, postępo-
wanie toczące się na skutek odwołania od tej uchwały jest nadal postępowaniem o
wyrażenie zgody przez Krajową Radę Sądownictwa na dalsze pełnienie służby. Na-
leżało zatem przyjąć, że na podstawie art. 4 ust. 1 powołanej ustawy zmieniającej
postępowanie o wyrażenie zgody na dalsze zajmowanie stanowiska przez sędziego,
który ukończył 65 lat, podlega umorzeniu także wówczas, gdy w dniu wejścia w życie
tej ustawy toczyło się przed Sądem Najwyższym. Z tych przyczyn Sąd Najwyższy
uchylił zaskarżoną uchwałę i umorzył postępowanie.
========================================