Postanowienie z dnia 8 stycznia 1998 r.
III KKO 9/97


Właściwy Oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest uprawniony
do zastępczego dokonania w legitymacji ubezpieczeniowej wpisu, zawierają-
cego poświadczenie okresu zatrudnienia, jeżeli pracownik nie może w wyjąt-
kowych przypadkach uzyskać u pracodawcy takiego poświadczenia w legity-
macji ubezpieczeniowej, np. z powodu jego likwidacji (§ 5 ust. 1 rozporządzenia
Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 16 maja 1991 r. w sprawie wzorów i
trybu wystawiania legitymacji ubezpieczeniowych, Dz.U. Nr 51, poz. 223).


Przewodniczący SSN: Andrzej Wasilewski, Sędziowie SN: Adam Józefowicz
(sprawozdawca), Andrzej Wróbel, przedstawiciel Ministra Sprawiedliwości Ewa
Chałubińska, przedstawiciel Ministra Pracy i Polityki Socjalnej Krystyna Tymorek.


Kolegium Kompetencyjne przy Sądzie Najwyższym, po rozpoznaniu w dniu
8 stycznia 1998 r. na posiedzeniu jawnym sprawy z wniosku Zenona K. o rozstrzyg-
nięcie sporu o właściwość między Sądem Rejonowym-Sądem Pracy w M. a Zakła-
dem Ubezpieczeń Społecznych Oddziałem w C. - Inspektoratem M. o dokonanie
wpisu o zatrudnieniu w legitymacji ubezpieczeniowej


p o s t a n o w i ł:


o d d a l i ć wniosek.

U z a s a d n i e n i e

Zenon K. wystąpił z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu o właściwość między
Zakładem Ubezpieczeń Społecznych w W.-Oddziałem w C. a Sądem Rejonowym w
M. Spór powstał - zdaniem wnioskodawcy - na skutek odmowy uznania przez ZUS
swej właściwości do dokonania uzupełniającego wpisu do legitymacji ubezpiecze-
niowej potwierdzającego datę przyjęcia do pracy i zwolnienia z pracy w Spółce z o.o.

- 2 -

"F." w M. Do wniosku Zenon K. dołączył kopię wyroku Sądu Rejonowego w M. z dnia
23 stycznia 1996 r. [...], z którego wynika, że Sąd ten w pkt. II orzekł, iż "roszczenie o
uzupełnienie wpisu w legitymacji ubezpieczeniowej powoda Zenona K. przekazuje do
rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych - Oddziałowi w C.". Ponadto
Zenon K. załączył kopię pisma ZUS-u, Oddziału w C., Inspektoratu w M. z dnia 23
czerwca 1997 r., z którego wynika, że Spółka z o.o. "F." dokonywała zbiorczego zgło-
szenia pracowników do ubezpieczenia. W związku z tym w Inspektoracie M. brak jest
dokumentów stanowiących podstawę do dokonania w legitymacji ubezpieczeniowej
w/w wpisów." Zenon K. dołączył także kopię adresowanego do niego pisma ZUS w
W. z dnia 18 września 1997 r., w którym stwierdzono, że "Spółka była uprawniona do
wystawienia legitymacji ubezpieczeniowych, a także do dokonywania wpisów w tych
legitymacjach. Oddział ZUS nie dysponuje dokumentami, na podstawie których
mógłby dokonać wpisu do legitymacji. W związku z tym nie jest możliwe uzupełnienie
wpisu w legitymacji ubezpieczeniowej". W dołączonych do niniejszej sprawy aktach
[...] Sądu Rejonowego-Sądu Pracy w M. znajduje się prawomocny wyrok z dnia 23
stycznia 1996 r. Z uzasadnienia tego wyroku wynika, że Sąd Rejonowy ustalił, iż
Zenon K. w dniu 31 października 1992 r. otrzymał świadectwo pracy, potwierdzające
okres zatrudnienia w Spółce z o.o. "F. w M. od dnia 1.06.1992 r. do dnia 31.10.1992
r. W aktach tej sprawy znajduje się [...] kopia świadectwa pracy, wystawionego przez
Spółkę z o.o. "F." [...] stwierdzającego, że Zenon K. był zatrudniony w pełnym wymia-
rze w okresie od 1 czerwca 1992 r. do 31 października 1992 r. na stanowisku
księgowego.

Kolegium Kompetencyjne przy Sądzie Najwyższym zważyło co następuje:

Stosownie do przepisu art. 190 § 1 KPA spory o właściwość między orga-
nami administracji państwowej a sądami rozstrzyga Kolegium Kompetencyjne przy
Sądzie Najwyższym, przy czym według art. 192 § 1 pkt 2 KPA z wnioskiem takim
może wystąpić strona, gdy w sprawie za niewłaściwy uznaje się zarówno organ ad-
ministracji państwowej, jak również sąd (spór negatywny). Tymczasem roszczenie
Zenona K. o dokonanie uzupełniającego wpisu do legitymacji ubezpieczeniowej po
przekazaniu go przez Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 23 stycznia 1996 r. zostało

- 3 -

rozpoznane przez ZUS. Z wymienionych wyżej pism Zakładu Ubezpieczeń Społecz-
nych w W. i Oddziału w C. wynika, że ZUS po przeprowadzeniu postępowania wy-
jaśniającego rozpoznał wniosek Zenona K. i załatwił go odmownie. Z pism tych nie
wynika, że ZUS uznał się niewłaściwym do rozpoznania wniosku Zenona K., lecz
tylko z powodu braku dokumentów nie mógł dokonać wpisu do legitymacji ubezpie-
czeniowej. Zdaniem Kolegium Kompetencyjnego przy Sądzie Najwyższym ZUS nie-
prawidłowo załatwił wniosek Zenona K. W myśl bowiem art. 180 § 1 KPA w sprawach
z zakresu ubezpieczeń społecznych stosuje się przepisy tego kodeksu. Wniosek o
uzupełnienie wpisu w legitymacji ubezpieczeniowej zmierzał do urzędowego potwier-
dzenia określonych faktów, wymaganych przepisami prawa, czyli do wydania
zaświadczenia na żądanie osoby ubiegającej się o zaświadczenie, o którym mowa w
art. 217 § 1 i 2 KPA. Zgodnie z art. 218 § 1 KPA organ administracji państwowej
obowiązany jest wydać zaświadczenie, gdy chodzi o potwierdzenie faktów, wynika-
jących z prowadzonej przez ten organ ewidencji bądź innych danych znajdujących
się w jego posiadaniu. Organy ZUS posiadały niezbędne do poświadczenia mate-
riały, co potwierdza pismo ZUS w W. z dnia 7 września 1994 r. [...], z którego wynika,
że ustalono, iż Zenon K. był objęty ubezpieczeniem społecznym w okresie od 1
sierpnia 1992 r. do 31 grudnia 1992 r, a nadto w związku z zawartą umową o pracę
ze Spółką "F.", ZUS objął wnioskodawcę ubezpieczeniem społecznym od 1 czerwca
1996 r. i przypisał Spółce składki od kwoty brutto po 6.130.000 zł za miesiąc czer-
wiec i lipiec 1992 r. Ponadto ZUS stwierdził, że brak jest podstawy do objęcia wnios-
kodawcy ubezpieczeniem społecznym za maj 1992 r. Według art. 219 KPA odmowa
wydania zaświadczenia o treści żądanej przez osobę ubiegającą się o nie następuje
w drodze postanowienia, na które służy zażalenie, o czym wnioskodawca powinien
być pouczony, a czego nie uczyniono w sprawie. Zdaniem Kolegium
Kompetencyjnego przy Sądzie Najwyższym właściwy Oddział ZUS jest uprawniony
do zastępczego dokonania w legitymacji ubezpieczeniowej wpisu, zawierającego
poświadczenie okresu zatrudnienia, stosownie do § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra
Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 16 maja 1991 r. w sprawie wzorów i trybu wystawia-
nia legitymacji ubezpieczeniowych (Dz. U. Nr 51, poz. 223), jeśli pracownik nie może
uzyskać w zakładzie pracy takiego poświadczenia w legitymacji ubezpieczeniowej w
wyjątkowych przypadkach, np. z powodu likwidacji zakładu lub z innych przyczyn.

- 4 -

Wymienione na wstępie pisma ZUS nie zawierają postanowienia o odmowie
załatwienia wniosku Zenona K. i nie mogą być potraktowane jako ostateczne załat-
wienie jego żądania. Nie ma zatem przeszkód do właściwego i prawidłowego roz-
poznania wniosku o potwierdzenie okresu zatrudnienia w legitymacji ubezpiecze-
niowej w trybie przewidzianym prawem. W tej sytuacji w ocenie Kolegium Kompeten-
cyjnego przy Sądzie Najwyższym nie ma przesłanek do stwierdzenia, że istnieje ne-
gatywny spór kompetencyjny w sprawie. Dlatego należało na zasadzie art. 190 § 1
KPA postanowić, jak w sentencji.
========================================